Giá trị văn học trong tác phẩm của Thiền phái Trúc Lâm

Đại Học Quốc Gia Thành Phố Hồ Chí Minh Trường Đại Học Khoa Học Xã Hội Và Nhân Văn Trần Lý Trai Giá Trị Văn Học Trong Tác Phẩm Của Thiền Phái Trúc Lâm Luận Án Tiến Sĩ Ngữ Văn Thành Phố Hồ Chí Minh – 2008 Đại Học Quốc Gia Thành ...

KẾT LUẬN 196 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN 203 TÀI LIỆU THAM KHẢO 205 PHỤ LỤC (Xem tập đính kèm)  PHỤ LỤC 1: CÁC BIỂU ĐỒ LIÊN HỆ ĐẾN THIỀN PHÁI TRÚC LÂM 1  PHỤ LỤC 2: CÁC ...

Của dân tộc, một vị Tổ khai sáng dòng Thiền Trúc Lâm mang bản sắc đặc thù Việt Nam. Kế thừa ngôi vị Tổ thứ hai của Thiền phái là Pháp Loa, một con người chứa sẵn túc duyên với đạo Thiền, tận tuỵ với sự nghiệp hoằng pháp, ...

Năng và phi chức năng, mà ở giai đoạn đầu của thời trung đại, các thể loại chức năng đóng vai trò trung tâm. Vì thế, những thể loại như luận thuyết tôn giáo, ngữ lục, tụng cổ, niêm tụng kệ… của các tác giả Thiền phái Trúc ...

Việc sư Ngô Chân Lưu đã được Ngô Quyền, Đinh Tiên Hoàng và Lê Đại Hành phong làm Tăng thống, ban chức Quốc sư, làm cố vấn cho triều đình, chứng tỏ vai trò của Phật giáo đối với đất nước hết sức quan trọng. Đỗ Pháp Thuận là ...

Nhận thức. Theo Thượng sĩ, kinh điển, giới luật, tọa Thiền, niệm Phật chỉ nhằm giới thiệu con đường, phương thức sống. Con người cần phải sống và thực hành mới có cơ duyên tiếp cận và chứng đạt chân lý. Như vậy, các vấn ...

Thành. Trong đó, sự vật từ nhỏ cho đến lớn đều tác động qua lại lẫn nhau mà hình thành phát triển mà tồn tại. Bước vào thế giới Hoa Nghiêm là bước vào thế giới Sự sự vô ngại pháp giới (H 11) được diễn trình qua 4 giai đoạn ...

Trình phát triển tất yếu của lịch sử. Với những sắc thái riêng biệt về lý luận và tính thực tiễn của nó, Thiền phái đã hoạt động rộng rãi trong xã hội qua các triều đại để đáp ứng nhu cầu lịch sử từng thời giao phó. Nêu ...

Không căn cứ như sự ngoa truyền của người đời.. Ý kiến gần đây của Nguyễn Công Lý thì nhìn nhận từ sự đồng cảm và độ lượng của người đắc đạo với những tâm lý nghi ngờ của những người chưa tỏ ngộ đạo như vua Anh ...

Chung, toàn bộ tác phẩm của Sơ Tổ xoay xung quanh các đề tài phản ánh sinh hoạt của Thiền phái Trúc Lâm và ý thức tự chủ của dân tộc Đại Việt qua văn học, ngôn ngữ chữ Nôm và những xúc cảm chân thành trước quê hương đất ...

Chẳng xuất gia mà không phải chẳng xuất gia. Vì sao vậy? Họ đã vào Niết bàn, mặc áo Như Lai, ngồi toà Bồ đề. Người như thế, đến cả Sa môn cũng phải cung kính cúng dường. Tinh thần này đã tác động mạnh vào tâm thức của Trần ...

Như vậy, vấn đề quan trọng không phải là sống ở thành thị hay núi rừng mà giác ngộ, nhất là ở giữa cuộc đời trần tục có sự giác ngộ mới đáng thật tự hào. Chính Trần Nhân Tông là người tìm thấy giác ngộ ngay giữa những ...

Đã viết trong Cư trần lạc đạo phú , hội thứ tư: Đoạn lục căn nên trừ lục tặc. Tìm đường hoán cốt, chỉn xá năng phục dược luyện đan; [333, 506] (N 64). Còn Huyền Quang sớm hôm chí thành sám hối, tẩy rửa thân tâm bằng trái tim ...

Thỉnh thoảng đó đây, chúng ta cũng bắt gặp các tác giả đời Lý nói về bản thể giải thoát có hương vị hữu tình, nhưng cũng là những hình ảnh nguyên bản trong kinh điển Đại thừa của thế giới chân tâm thường trụ, duyên sinh vô ...

Tế. Minh châu tại chưởng, thanh ánh thanh, hoàng ánh hoàng; cổ kính đương đài Hồ hiện Hồ, Hán hiện Hán. Khởi quang huyễn thể; tận thị pháp thân. [333, 73] (H 105) (Chốn chốn là tạng đại quang minh; cơ cơ là pháp môn bất nhị. Mặc sức ...

Vì thế, thân phận con người cần phải tiếp tục chuyển hoá. Nó có nhu cầu hướng đến cái vô hạn để giải phóng cho chính mình như là một sự tất yếu. Con người có thể vượt qua không gian, thời gian và xoá đi những hàng rào biên ...

Rõ ràng, các nhà thơ văn của Thiền phái rất nặng tình người với những nỗi ưu lo thế sự. Một người như Tuệ Trung cũng cảm thấy mệt mỏi, lo lắng bởi: Tằng vi vật dục dịch lao khu, Bãi lạc trần hieuâ thế ngoại du.(Xuất trần) ...

Đây cũng chính là nguồn cảm hứng vô tận để các nhà trước tác của Thiền phái làm nên những tác phẩm có giá trị tư tưởng thẩm mỹ văn học. Sự thật thế giới chứng ngộ được diễn trình qua thơ văn của các tác giả Thiền phái ...

Lục tặc giao công; bất ưu lão bệnh tử lai, quản tham tửu sắc tài khứ… [333, 53] (H 184) (Các người, nào khác gì con rối; đều nhờ tơ, sợi kéo lôi. Đùa qua giỡn lại, giống sống mà thôi; buông thả, thu hồi, thực là xác chết. Bắt ...

- Thời hữu tăng vấn: Khải tư Thượng sĩ, mỗ vị sinh tử sự đại, vô thường tấn tốc, vị thẩm thử thân, sinh tòng hà lai? Tử tòng hà khứ? - Sư vân: Trường không túng sử song phi cốc, Cự hải hà phương nhất điểm âu. - Tiến vân: ...

Của bài phú, còn chúng tôi xem đây như là cơ sở lý luận hình thành chủ thuyết Cư trần lạc đạo của Thiền phái như đã bàn ở chương 1. Về tự dạng thì bài phú viết theo lối viết giả tá hình thanh. Còn từ vựng, bài phú này có ...

Cao để khẳng định Trúc Lâm Yên Tử cũng là cảnh Phật của Đại Việt không khác gì Ấn Độ xưa kia như Tây Trúc, Linh Thứu, Phi Lai…; lớp từ mô tả thiên nhiên cũng xuất hiện với tần số cao, chiếm lĩnh toàn bộ bài phú so với lớp ...

Đến chỗ thiền sinh phải trực chỉ chân tâm qua cái nhìn tri kiến liễu ngộ của chính mình, được diễn tả bằng một hình ảnh sinh động, giàu cảm xúc: Một huyền cầm thượng tri âm thiểu, Phụ tử đàn lai cách điệu cao. [333, 658] (H 206) ...

Đó, nội dung của tác phẩm cũng được hiển lộ một cách rõ ràng. Người đọc sẽ hứng khởi mà cảm thụ toàn bộ giá trị nghệ thuật văn học được ẩn chứa đằng sau lớp vỏ ngôn từ mang màu sắc Thiền học. (Xem Bảng thống kê ...

Tâm thức. Các thí dụ được dẫn giải chính là ảnh tượng của tâm thức nhằm minh hoạ cho thế giới thực tại, dù đó là thực tại ảo ảnh, hay thực tại toàn chân. Phần lớn, các ảnh tượng thí dụ không phải là ảnh tượng cụ thể, ...

Tiên là dán chặt tâm trên đối tượng, từ đó quán chiếu cho đến khi bừng vỡ và lĩnh hội. Hai là, yếu tính của Thiền là trực chỉ, đã trực chỉ thì không cần giải bày cụ thể, nếu có giải bày thì không thể diễn đạt hết chân ...

Dấu một cột mốc lịch sử văn học được viết bằng tiếng Việt bắt đầu từ thế kỷ XIII. Như vậy, văn tự tiếng Việt phải xuất hiện từ lâu lắm rồi, ít nhất là nó được sử dụng trong ngôn ngữ đối thoại đời thường. Đây ...

43. Việt Nhân Vũ Huy Chiểu (1962, tăng bổ 1965), Hoàng Việt thi tuyển trích dịch, ÑHSP, SG. 44. Nguyễn Đình Chú (1994), Dạy sách giáo khoa thí điểm trung học chuyên ban lớp 10 môn Văn. Phần Văn học Việt Nam từ thế kỷ X đến tháng 8 - 1945, Tài ...

173. Nguyễn Đăng Na (1996), Về phương pháp viết văn sử của GS. Nguyễn Đổng Chi, Tạp chí Văn học, soá 3, HN, tr. 39 - 43. 174. Nàgàrjuna (Long Thọ), Luận Đại Trí Độ (Mahàprajnàramitàsastra), Thích Thiện Siêu dịch (1997), tập I (cuốn 1 - 20), ...

304. Thích Thanh Từ (1988), Tinh thần siêu phóng của Tuệ Trung Thượng sĩ, Tập văn Phật đản , số 11, tr 22 - 23 và Tập văn Vu lan , số 12, BVHTƯ – GHPGVN, tr. 51 - 52. 305. Thích Thanh Từ (1989), Thượng sĩ tuy tinh thần siêu phóng, song vẫn đủ tình ...

NHÀ HẬU TRẦN (1407 – 1409) 13 Trần Cảnh Định Đế (Ngỗi) (1407 – 1409) Hưng Khánh 1407 - 1409 14 Trần Trùng Quang (Trần Quý Khoáng) (1409 – 1413) Trùng Quang 1409 - 1413 Nguồn: Vua chúa Việt Nam (1995), Nxb Văn hoá Thông tin, HN PHẢ HỆ CÁC DÒNG THIỀN ...

Du Đà La, sinh con là La Hầu La, xuất gia lúc văn, Pháp 19 tuổi, 6 năm tu khổ hạnh, sau đó từ bỏ, ngồi Toạ Loa, dưới gốc cây Bồ đề tư duy Thiền định, thành Thiền Trần đạo và thuyết pháp độ sinh trong 49 năm và luận, Nhân nhập Niết ...

Tại đây sư đại ngộ, rồi trở về chỗ ngài Hoàng lộ, Bá và được ấn khả. Khi dẫn dắt học, sư thường Niêm dùng tiếng hét để hiển bày giáo nghĩa Thiền. tung Người đời gọi là cây gậy Đức Sơn, tiếng hét kệ, Lâm Tế. Chí Lâm ...

A Nan) A Nan Đà. Là em con chú Phật Thích Ca, nhưng khi Phật Thích Ca đã 35 tuổi, Khánh Hỉ mới ra đời. Khi sinh ra cả nước vui mừng. Sau ông theo Phật làm đệ tử trên 20 năm, có mặt bên Phật Thích Ca khi ngài nhập Niết bàn. A nan đà cũng tham ...

Hoa), trên đá trồng hoa thì cấy làm sao sâu như ở đất được. Xin dẫn một đoạn ngữ lục sau đây để rõ điển này Thạch Đầu hữu thời thuỳ ngữ viết: Ngôn ngữ động dụng vật giao thiệp. Sư viết; Bất ngôn ngữ động dụng diệc ...

Kiết già mà tịch, thọ 73 tuổi. Sinh thời đi đâu Đại sĩ cũng cầm cây gậy Song Lâm dài 3 thước tàu (tương đương một thước ngoài ngày nay) nên tập ngữ Tam xích Song lâm cũng hàm ý chỉ cây gậy thôi. Tuy nhiên trước đây, có ý kiến cho ...

Thuỵ là Đại Tịch. Hậu nhân tập thuật Mã Tổ Đạo Nhất thiền sư ngữ lục và Mã Tổ Đạo Nhất thiền sư quảng lục truyền thế . 79 Tây lai ý 3 Nguyên câu là Như hà thị Tổ sư Tây lai ý. Niêm Trần (Ý chỉ của Trong Thiền ngữ lại có ...

Duyên ngộ đạt, vĩnh vô thoát thất, thiện tự hộ trì. 82 Hương 2 Tức thiền sư Trí Nhàn, người Thanh Châu, Ñoái cô Tuệ Nghiêm không rõ năm sinh, ước khoảng thế kỷ IX. Sau Trung (Thiền sư khi đắc pháp với thiền sư Quy Sơn Linh Hựu, Hương ...

Phu đi tìm cầu của họ chẳng qua là hành động ngu xuẩn Mổ bụng rùa tìm ngọc trai, đã uổng công mà còn làm chết oan chú rùa (giấu sáu món). Câu Cô phụ khô trường tàng lục qui được lấy ý từ thành ngữ Đã ngỗ, toản qui tức Đập ...

Về sau, thiền sư Thiên Long đến am, sư liền tiếp rước lễ bái và thuật lại việc ấy. Thiền sư Thiên Long bèn giơ một ngón tay, ngay đó sư đại ngộ. Từ đó, hễ có người nào đến tham vấn, sư chỉ giơ lên một ngón tay, ngoài ra không ...

Ta. Tuyết Phong không nói gì, gieo một bó củi trước mặt sư. Sư nói Nặng nhiều ít . Đáp Người cả thiên hạ nâng không nổi. 115 Lộc đào 1 Nói về thiền sư Linh Vân, cao tăng đời Đường, Cư Trần hoa tu ở núi Linh Vân, Phúc Châu, nên có ...

ĐIỂN CỐ TỪ CÁC NGUỒN TƯ LIỆU KHÁC SOÁ TT TÊN ĐIỂN COÁ SOÁ LẦN NGUOÀN GOÁC TÁC PHẨM TÁC GIẢ 1 OÁc long 1 Xuất xứ trong một bài thơ nhớ Lý Bạch, Đỗ Phủ Tiễn Trần lạc nguyệt (Ánh trăng lọt qua rường viết Lạc nguyệt mãn ốc ...

Đây là quy ước và phong tục của nước Vũ. Ñoái cô 35 Tử Kỳ 1 Người thời Chiến quốc, rất sành âm luật, là bạn Vạn Tuệ (Chung tri kỷ của Bá Nha. Nghe Bá Nha đánh đàn, ông vật Trung Tử Kỳ) biết trong lòng Bá Nha đang nghĩ đến non cao ...

PHỤ LỤC 3 NGUYÊN TÁC TÀI LIỆU CHỮ HÁN - NÔM ĐƯỢC TRÍCH DẪN TRONG LUẬN ÁN H 1 居 家 可 以 事 親 , 宰 國 可 以 治 民 , 獨 立 可 以 治 身 . H 2 應 無 所 住 而 生 其 心 . H 3 山 本 無 佛 . 唯 存 乎 心 . H 4 生如著衫 , 死如脫袴 . ...

自從丱角入禪流 , 打瓦鑽龜沒外求 . 認得本來真面目 , 到頭何處不休休 . H 95 箇中典破無人會 , 惟有松風和此音 . H 96 一朝識破娘生面 , 鼻孔元來沒半邊 . H 97 涅槃生子漫羅籠 , 煩惱菩提閑對敵 . H 98 春來自是春花笑 , ...

千江有水千江月 , 萬里無雲萬里天 . 僧云 : 未离未出蒙開示 , 已离已出事若何 ? 帝云 : 雲 生 嶽 頂 都 盧 白 , 水 到 瀟 湘 一 樣 清 . H 194 時有僧問 : 啟 咨 上 士 , 某 為 生 死 事 大 , 無 常 迅 速 , 未 審 此 身 , 生從何來 ? ...

MỤC LỤC  Phụ lục 1: Các biểu đồ liên hệ đến Thiền phái Trúc Lâm 1  Phụ lục 2: Các bảng thống kê phân loại điển cố được sử dụng trong tác phẩm của Thiền phái Trúc Lâm 10  Phụ lục 3: Nguyên tác tài liệu chữ Hán - chữ ...