Nhóm Giải Pháp Quản Lý Hoạt Động Bồi Dưỡng Giáo Viên Tiếng Anh Hướng Tới

cũng không có các thành tích và tiến bộ cụ thể trong chuyên môn nghiệp vụ.

Các biện pháp trên có mối quan hệ biện chứng và thống nhất, cần phải được kết hợp thực hiện đồng bộ thường xuyên, lâu dài, có nhận xét đúc rút kinh nghiệm. Việc đổi mới và nâng cao nhận thức thực sự rất khó khăn và vất vả bởi không dễ gì thay đổi ý thức hệ đã ăn sâu quá lâu trong ngành giáo dục nói chung. Hơn thế nữa, chỉ khi giáo viên tiếng Anh nhận thức đúng đắn, tích cực và có sự công bằng, cạnh tranh tích cực, môi trường giáo dục, phát triển chuyên môn nghiệp vụ lành mạnh, tiến bộ thì không cần đến một biện pháp cưỡng chế nào phải đưa ra để bắt ép giáo viên tham gia các hoạt động bồi dưỡng một cách hình thức. Chính vì vậy, cần phải tiến hành tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục thường xuyên và nhân rộng các điển hình thực sự tích cực và có ảnh hưởng về nhận thức trong cộng đồng mới đem lại hiệu quả mong muốn.

3.3.2. Nhóm giải pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh hướng tới sự phát triển năng lực bền vững

Giải pháp này bao gồm các biện pháp sau:

3.3.2.1. Tổ chức xác định nhu cầu bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh Mục đích, ý nghĩa:

Cán bộ quản lý xác định rõ mục tiêu, nhu cầu và các hoạt động bồi dưỡng theo tiếp cận phát triển năng lực

Đánh giá và tự đánh giá giáo viên tiếng Anh một cách có cơ sở, tin cậy và khoa học thông qua hoạt động bồi dưỡng nhằm phát triển năng lực

Nội dung:

Xác định rõ nhu cầu của giáo viên tiếng Anh để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng và tổ chức thực hiện

Lập kế hoạch quản lý thời gian bồi dưỡng, phân loại và xác định nguồn lực cho mỗi hoạt động bồi dưỡng cụ thể

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 242 trang tài liệu này.

Tổ chức thực hiện:

Để hoạt động bồi dưỡng đạt hiệu quả, trước hết cán bộ quản lý cho giáo viên tiếng Anh đăng ký tham gia bồi dưỡng, từ đó xây dựng kế hoạch bồi dưỡng của tổ nhóm, của trường, của cụm…Tránh trường hợp bồi dưỡng chồng chéo, không đúng đối tượng hoặc điểm danh ghi tên mà không thu được kết quả tích cực. Ví dụ, ngay

từ đầu năm học, ban giám hiệu các trường đưa ra các bản đăng ký để giáo viên dự kiến tham gia bồi dưỡng nhằm đánh giá hoạt động bồi dưỡng của từng giáo viên kết hợp với công tác thi đua, khen thưởng. (Phụ lục 5)

Cán bộ quản lý nên tư vấn, lựa chọn giúp giáo viên tiếng Anh trên cơ sở phân tích, đánh giá mặt mạnh, mặt yếu và cơ hội phát triển của họ, kết hợp với giáo viên tiếng Anh tự lựa chọn có trách nhiệm nội dung mà họ có nhu cầu bồi dưỡng nhằm phát triển và hoàn thiện năng lực, chuyên môn nghiệp vụ.

Cán bộ quản lý cần tiến hành khảo sát, điều tra, xác định rõ nhu cầu bồi dưỡng từ đó định hướng cho giáo viên lựa chọn các nội dung bồi dưỡng thiết thực, phù hợp với kế hoạch tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên tiếng Anh. Hoạt động bồi dưỡng nên dựa trên:

Nhu cầu về thời gian bồi dưỡng: bồi dưỡng ngắn hạn, bồi dưỡng dài hạn, bồi dưỡng tập trung trong hè, bồi dưỡng đan xen trong năm học…

Nhu cầu về nội dung bồi dưỡng: bồi dưỡng nâng cao, bồi dưỡng đạt chuẩn, bồi dưỡng thay sách, bồi dưỡng cập nhật kiến thức, bồi dưỡng chuyên môn, bồi dưỡng phương pháp giảng dạy, bồi dưỡng ứng dụng công nghệ thông tin, bồi dưỡng kiểm tra đánh giá…

Nhu cầu về hình thức bồi dưỡng: kết hợp vừa làm vừa bồi dưỡng, bồi dưỡng tập trung trong nước, bồi dưỡng tập trung ở nước ngoài, tự bồi dưỡng, bồi dưỡng bán thời gian, bồi dưỡng online…

Địa điểm tổ chức bồi dưỡng: phụ thuộc vào nội dung mà giáo viên tiếng Anh muốn được tham gia bồi dưỡng, đó có thể là các trung tâm bồi dưỡng, các khoa, trường bồi dưỡng hoặc sư phạm, cụm trường, tổ nhóm…

3.3.2.2. Lập kế hoạch bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh Mục đích, ý nghĩa:

Cán bộ quản lý và giáo viên tiếng Anh xây dựng kế hoạch hoạt động bồi dưỡng theo tiếp cận phát triển năng lực

Thực hiện tốt công tác điều tra, dự báo kế hoạch đào tạo bồi dưỡng dài hạn, trung hạn, ngắn hạn ở từng trường và toàn thành phố

Nội dung:

Để thực hiện tốt công tác lập kế hoạch bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh theo tiếp

cận phát triển năng lực và chỉ đạo thực hiện tốt quy hoạch bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh phù hợp với điều kiện hoàn cảnh của từng cơ sở, địa phương.

Trong kế hoạch bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh theo tiếp cận phát triển năng lực phải đặc biệt chú trọng và đề cao vai trò của hoạt động tự bồi dưỡng.

Tổ chức thực hiện:

Xây dựng chiến lược phát triển giáo dục nói chung và đội ngũ giáo viên tiếng Anh nói riêng, từ đó xác định mục tiêu từng giai đoạn về công tác đào tạo bồi dưỡng trên phạm vi toàn thành phố.

Theo kế hoạch đã được xác định, cán bộ quản lý chỉ ra tiến độ thực hiện hoạt động bồi dưỡng của giáo viên tiếng Anh, khuyến khích việc tự bồi dưỡng, cụ thể hóa chủ trương đào tạo bồi dưỡng thành những văn bản có tính pháp quy, tổ chức hướng dẫn cho các cán bộ giáo viên tiếng Anh của trường quán triệt chủ trương và các văn bản đã ban hành.

. Nhà trường cần có kế hoạch tổng thể để đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, trong đó cần chú ý một số điểm sau:

Bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ kế cận, giáo viên tiếng Anh cốt cán:

Giáo viên tiếng Anh có kinh nghiệm, có trình độ cao của các tổ chuyên môn có tuổi đời tương đối cao nên việc bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ kế cận, giáo viên tiếng Anh cốt cán là nhiệm vụ quan trọng vì sẽ khơi dậy tiềm năng to lớn của đội ngũ này, tạo nên nhân tố mới chuẩn bị kế tiếp đội ngũ cũ, đặc biệt là giáo viên cốt cán.

Các trường nên có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng để tạo nguồn cán bộ, giáo viên tiếng Anh có trình độ, đạt chuẩn năng lực, đủ về số lượng và đảm bảo về chất lượng, có giáo viên tiếng Anh năng động, đủ sức đảm đương nhiệm vụ khi lớp giáo viên lớn tuổi nghỉ hưu.

Nhà trường cần tạo điều kiện, động viên, khuyến khích giáo viên tiếng Anh học tập, tự bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ; tạo điều kiện để giáo viên tiếng Anh tham gia các lớp tập huấn.

Thực hiện quy hoạch tổng thể và đồng bộ:

Trong mỗi giai đoạn phát triển của nhà trường, việc quy hoạch cần được xây dựng và bổ sung, điều chỉnh trong quá trình thực hiện cho phù hợp với thực tế.

Lãnh đạo nhà trường cần căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ mà giáo viên tiếng Anh hiện đang đảm nhiệm, xây dựng quy hoạch giáo viên tiếng Anh cho chiến lược phát triển nhà trường lâu dài. Trên cơ sở đó, lãnh đạo nhà trường xây dựng quy hoạch tổng thể và kế hoạch triển khai thực hiện phát triển giáo viên tiếng Anh theo tiếp cận phát triển năng lực.

Phân loại, lựa chọn giáo viên tiếng Anh để đào tạo bồi dưỡng:

Kiểm tra, đánh giá và phân loại giáo viên tiếng Anh để xác định nhu cầu, sắp xếp bồi dưỡng, nâng cao năng lực, quy hoạch, đào tạo. Sau khi xác định nhu cầu bồi dưỡng của giáo viên tiếng Anh, cán bộ quản lý phải lập kế hoạch bồi dưỡng theo từng nhóm giáo viên có cùng nhu cầu về nội dung bồi dưỡng, chương trình bồi dưỡng, hình thức bồi dưỡng, thời gian bồi dưỡng và địa điểm bồi dưỡng, đôi khi cần phân theo trình độ năng lực.

3.3.2.3. Tổ chức xác định nội dung, hình thức bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh Mục đích, ý nghĩa:

Việc xác định nội dung, hình thức bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh theo tiếp cận phát triển năng lực sẽ giúp định hướng, đào tạo giáo viên theo yêu cầu, mục đích của nền giáo dục hiện đại, ưu việt và hội nhập.

Việc xác định nội dung, hình thức bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh cũng giúp cho lãnh đạo ở các cơ sở có những hoạt động, biện pháp phù hợp để quản lý hiệu quả. Đồng thời, các cơ sở đào tạo bồi dưỡng giáo viên tiếng Anh có cơ sở để xây dựng chương trình bồi dưỡng phù hợp tới từng giáo viên.

Nội dung và tổ chức thực hiện:

A. Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, nâng cao năng lực ngôn ngữ, giao tiếp

Phát triển và bồi dưỡng năng lực, nghiệp vụ là một trong những nhiệm vụ quan trọng của người giáo viên nói chung và giáo viên tiếng Anh nói riêng.

Để phát triển nghề nghiệp, giáo viên giảng dạy tiếng Anh cần tập trung bồi dưỡng và phát triển các kĩ năng như kĩ năng giảng dạy tiếng Anh, thiết kế bài giảng, kiểm tra đánh giá; nâng cao nhận thức như kinh nghiệm, kiến thức, quan điểm về dạy và học tiếng Anh; xây dựng và phát triển năng lực của bản thân, theo đó kiến thức và kĩ năng của giáo viên tiếng Anh sẽ được xây dựng và thường xuyên bổ sung, trong đó các kiến thức và kĩ năng mới sẽ góp phần định hình một mô hình

giảng dạy mới cho chính bản thân mỗi giáo viên tiếng Anh; và cuối cùng là thực hành chiêm nghiệm, theo đó giáo viên tiếng Anh dành thời gian suy ngẫm, xem xét đánh giá, rút kinh nghiệm về việc giảng dạy của mình và việc học của học sinh. Như vậy có thể thấy việc xây dựng chương trình bồi dưỡng về năng lực ngôn ngữ cho giáo viên tiếng Anh trung học phổ thông, song song với các khoá học về bồi dưỡng phương pháp dạy học, là thiết thực và cần được tập trung chú trọng.

Từ đó, chương trình bồi dưỡng được xây dựng trên nguyên tắc kết hợp giữa củng cố kiến thức và ứng dụng vào quá trình giảng dạy, với mục tiêu giúp giáo viên tiếng Anh thấy được mối liên hệ giữa nội dung bồi dưỡng và thực tế chương trình tiếng Anh trung học phổ thông. Phải làm sao để sau khi hoàn thành chương trình, giáo viên tiếng Anh có được niềm hứng khởi để hành động, nghĩa là mong muốn được áp dụng những kiến thức và kỹ năng đã được tập huấn vào thực tiễn giảng dạy của bản thân. Mỗi chuyên đề trong chương trình bồi dưỡng nên kết hợp các phần như lý thuyết và thực hành, kiểm tra đánh giá và thảo luận, nhận xét.

Trong công tác quản lý dạy học tiếng Anh, việc bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao năng lực giao tiếp cho giáo viên tiếng Anh là rất cần thiết. Để nâng cao năng lực tiếng Anh, nhà quản lý cần quan tâm bồi dưỡng cho giáo viên cả bốn kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết. Năng lực ngôn ngữ và năng lực giao tiếp đóng vai trò quan trọng trong xu thế hội nhập hiện nay. Giáo viên tiếng Anh có nghe tốt, viết hay, đọc giỏi, cuối cùng cũng phải thể hiện qua việc làm, hành động và ngôn ngữ, và đặc biệt trong giảng dạy và hội nhập giao tiếp quốc tế.

Bên cạnh đó, mục đích của việc dạy học ngoại ngữ không nhằm hướng người học vào việc nghiên cứu hệ thống ngôn ngữ, mà nhằm giúp họ sử dụng hệ thống ngôn ngữ đó như một công cụ giao tiếp, nghĩa là nhằm rèn luyện năng lực giao tiếp. Năng lực giao tiếp này được biểu hiện bằng khả năng sử dụng sáng tạo những quy tắc ngôn ngữ để thực hiện giao tiếp theo tình huống hay xã giao hàng ngày. Chính vì vậy, giáo viên nên là những người linh hoạt trong ngôn ngữ và giao tiếp, hiểu biết sâu rộng trước, mới đòi hỏi có được những học trò có năng lực hoặc thậm chí xuất sắc hơn mình nếu như học sinh đó biết vận dụng những kiến thức thầy cô giảng dạy, kết hợp với những kiến thức tổng hợp do quan sát, thực hành và đúc rút kinh nghiệm.

B. Bồi dưỡng phương pháp giảng dạy tiếng Anh Mục đích, ý nghĩa:

Nâng cao hiệu quả đào tạo là yêu cầu cấp thiết trong các nhà trường nói chung và trường trung học phổ thông nói riêng. Một trong những yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả đào tạo là đổi mới phương pháp dạy học. Để tiến hành đổi mới có hiệu quả, giáo viên tiếng Anh trước hết cần hiểu rõ đối tượng, đó chính là học sinh và cần phát huy những năng lực cá nhân. Từ đó, trên cơ sở tiếp thu những tinh hoa của lý luận dạy học, giáo viên tiếng Anh có thể tìm tòi những phương pháp dạy học phù hợp.

Nội dung:

Giáo viên tiếng Anh được tiếp cận các chương trình bồi dưỡng phương pháp giảng dạy sau khi ra trường với các mốc 5 năm, 10 năm…nhằm cập nhật và điều chỉnh phương pháp giảng dạy hiện tại cho phù hợp với mục đích, yêu cầu của giáo dục trong thời đại mới.

Bồi dưỡng phương pháp giảng dạy cho giáo viên tiếng Anh theo yêu cầu và chỉ đạo của các Sở Giáo dục và Đào tạo và nhu cầu cấp thiết của giáo viên tiếng Anh ở các trường phổ thông.

Tổ chức thực hiện:

Xây dựng kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh với sự tham gia của giáo viên

Mục tiêu: Thu hút được trí tuệ, sức lực của tất cả giáo viên tiếng vào việc xây dựng một kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh có căn cứ khoa học. Các giáo viên xác định rõ được mục tiêu và các hoạt động của việc đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh trong mỗi trường trung học phổ thông.

Nội dung: Xác định rõ các mục tiêu và các hoạt động cụ thể liên quan đến trách nhiệm của mỗi bộ phận, mỗi giáo viên trong việc đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh, thời hạn và nguồn lực cho mỗi hoạt động cụ thể trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh của nhà trường.

Xác định các công việc chỉ đạo trong tổ chức thực hiện kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh

Mục tiêu: Xác định nội dung chỉ đạo của Ban giám hiệu và tổ trưởng bộ môn

đối với từng bước/ từng hoạt động nhằm thực hiện kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh của nhà trường.

Nội dung: Thiết kế các công việc cụ thể của bước chỉ đạo trong tổ chức thực hiện kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh.

Cách thực hiện:

Kế hoạch là cơ sở để triển khai các hoạt động trong nhà trường. Tương tự như vậy, để đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh cần phải căn cứ vào kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh đã được xây dựng. Đồng thời việc chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh, chỉ đạo thực hiện kế hoạch cần có sự phân công phù hợp với chức năng nhiệm vụ của cán bộ lãnh đạo trường, tổ trưởng chuyên môn, mỗi giáo viên tiếng Anh trong trường.

Theo kế hoạch đã được xác định, lãnh đạo trường chỉ ra tiến độ thực hiện hoạt động đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh, khuyến khích việc đổi mới phương pháp, cụ thể hóa chủ trương đổi mới thành những văn bản có tính pháp quy, tổ chức hướng dẫn cho các cán bộ giáo viên tiếng Anh của trường quán triệt chủ trường và các văn bản đã ban hành.

Cán bộ quản lý cần tổ chức các hoạt động bồi dưỡng giáo viên về đổi mới phương pháp giảng dạy môn tiếng Anh ở trường trung học phổ thông, bao gồm các hoạt động sau:

Trợ giúp và tư vấn về lựa chọn phương pháp dạy học tiếng Anh cho giáo viên.

Ban giám hiệu, tổ trưởng bộ môn, giáo viên cốt cán cần hướng dẫn và trợ giúp khi giáo viên lựa chọn các phương pháp dạy học tiếng Anh.

Việc giảng dạy tiếng Anh ở các trường trung học phổ thông là sự kết hợp dạy lý thuyết với thực hành, kết hợp dạy giao tiếp với từ vựng và ngữ pháp. Để phát triển các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết, giáo viên tiếng Anh cần tổ chức và hướng dẫn học sinh tham gia tích cực vào quá trình học tập thông qua các hoạt động cá nhân, theo cặp, nhóm, hoạt động trải nghiệm, thực hành, dự án...

Các trường cần tạo điều kiện, khuyến khích giáo viên tiếng Anh tham gia các lớp tập huấn về phương pháp dạy học nhằm nâng cao kỹ năng sử dụng phương pháp dạy học tích cực và áp dụng hiệu quả vào quá trình dạy học.

Tổ chức các lớp bồi dưỡng tập trung: Các lớp bồi dưỡng này phải phù hợp với đối tượng người học về thời gian, về các điều kiện, phương tiện giảng dạy, học tập của nhà trường, không xa rời thực tế. Đồng thời các lớp bồi dưỡng tập trung về phương pháp giảng dạy tiếng Anh phải kết hợp với thực hành giảng tập để giáo viên tiếng Anh thành thạo và áp dụng phương pháp mới được học vào thực tiễn. Cán bộ quản lý cần tổ chức, quản lý chặt chẽ lớp bồi dưỡng và khi kết thúc lớp học phải có kiểm tra đánh giá bằng các hình thức cụ thể.

Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn phối hợp với tổ chuyên môn có liên quan tổ chức việc dạy học theo hướng đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh. Bố trí lịch cho giáo viên tiếng Anh đăng ký dạy theo tinh thần đổi mới phương pháp, thông báo cho các thành viên của Ban chỉ đạo chung của trường về đổi mới phương pháp dạy học và các giáo viên trong bộ môn tiếng Anh đến dự giờ.

Các đơn vị phụ trách cơ sở vật chất cần tạo điều kiện để giáo viên tiếng Anh sử dụng có hiệu quả các phương tiện giảng dạy, đảm bảo giáo án, tài liệu tham khảo, phục vụ cho việc đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh. Đặc biệt, cần bồi dưỡng chủ yếu là phương pháp tiếp cận thông tin, khai thác thông tin, xử lý thông tin, ứng dụng thông tin vào thực tế giảng dạy tiếng Anh. Cần tăng cường thiết bị phục vụ cho việc dạy và học tiếng Anh, đặc biệt đầu tư máy móc, trang thiết bị hiện đại tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên truy cập tài liệu và áp dụng phương pháp dạy học tích cực có sự hỗ trợ của công nghệ thông tin.

Giáo viên tiếng Anh cần nhận thức rõ hoạt động đổi mới phương pháp dạy học là hoạt động quan trọng của yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục trung học phổ thông nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Cải tiến phương pháp dạy học tiếng Anh cần được tiến hành thường xuyên và liên tục. Giáo viên phải tham gia tích cực các buổi sinh hoạt chuyên môn về phương pháp dạy học do tổ bộ môn tiếng Anh và do nhà trường tổ chức; đăng ký thực hiện phương pháp dạy học tiếng Anh mới và tiến hành nghiên cứu khoa học cấp thành phố về đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh.

Vấn đề về đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh luôn luôn được đặt ra trong các cuộc vận động, trong các hoạt động với tinh thần tự nguyện tự giác của tất cả mọi thành viên trong hội đồng nhà trường. Hưởng ứng phong trào thi đua “Ba