Biện Pháp Quản Lý Giáo Dục Kỹ Năng Tự Chủ Cho Học Sinh Người Dân Tộc

có nghĩa là bỏ qua phương pháp giáo dục truyền thống. Bên cạnh đó, còn kế thừa nội dung, hình thức từ các nội dung giáo dục khác trong nhà trường. Kế thừa phải đảm bảo sự phát triển, kích thích sự sáng tạo trong lao động của cả giáo viên và học sinh. Sự phát triển ở đây đảm bảo tính hiện đại, bắt kịp cái mới, yêu cầu mới cần được đáp ứng trong giáo dục.

3.2. Biện pháp quản lý giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số ở các trường THCS huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai

3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh về tầm quan trọng của giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số ở các trường THCS huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai

a) Mục tiêu của biện pháp

- Giúp CBQL, giáo viên hiểu rõ tầm quan trọng và trách nhiệm của mình trong việc tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho HS người DTTS.

- Nhằm hình thành ở HS những năng lực nhất định để các em phát huy tính tích cực, chủ động, tự giác và sáng tạo của bản thân trong quá trình rèn luyện kỹ năng tự chủ.

b) Nội dung của biện pháp

Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh về tầm quan trọng của giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số. Cụ thể:

- Cần nhận thức đầy đủ về vai trò, ý nghĩa của giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh dân tộc thiểu số.

- Thấy được sự cần thiết phải tổ chức có hiệu quả giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh dân tộc thiểu số để nâng cao chất lượng giáo dục và hoàn thiện nhân cách cho học sinh trong nhà trường.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 134 trang tài liệu này.

- Hiểu và vận dung có hiệu quả nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho HS đúng với mục tiêu giáo dục THCS nói chung và dành cho học sinh dân tộc thiểu số nói riêng.

- Huy động tối đa mọi nguồn lực từ nhà trường, gia đình học sinh và các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội thông qua liên kết, ủng hộ, từ thiện để phối hợp thực hiện các hoạt giáo dục kỹ năng tự chủ có hiệu quả cao.

- Tổ chức học tập, nghiên cứu một cách nghiêm túc các văn kiện của Đảng, Nhà nước về giáo dục và đào tạo, quán triệt một cách sâu sắc để cán bộ, giáo viên thấu hiểu và thống nhất quan điểm trong công tác quản lý, tổ chức

hoạt động trải nghiệm sáng tạo, phù hợp với mục tiêu chung của giáo dục và thực tế tại địa phương.

- Người quản lý trong đó đặc biệt là hiệu trưởng phải nắm rõ toàn bộ chức năng và vị trí các nguồn lực giáo dục trong nhà trường để từ đó xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng tự chủ một cách phù hợp. mô hình hóa được các nội dung công việc, lựa chọn được các giải pháp tối ưu và và phân công người thực hiện cũng như dự kiến được kết quả sau khi hoàn thành.

c) cách thức thực hiện biện pháp

- Đối với phòng GD huyện Bảo Yên, Sở GDĐT Lào Cai.

+ Chỉ đạo các trường THCS: Tổ chức cho CBQL, GV học tập quán triệt các nghị quyết của Đảng, đường lối chính sách pháp luật của nhà nước, các chỉ thị của ngành, của địa phương về đổi mới giáo dục; về nâng cao chất lượng đội ngũ CBQL và GV; về trách nhiệm của giáo viên đối với việc nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục, từ đó nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác, chủ động, tích cực trong giáo dục.

+ Chỉ đạo các trường THCS tích cực tuyên truyền, hướng dẫn để CBQL và GV nhận thức được việc bồi dưỡng nâng cao năng lực nhận thức không chỉ là mục tiêu có tính cấp thiết, chiến lược lâu dài mà còn là vấn đề mà được toàn xã hội quan tâm để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo;

+ Ban hành các văn bản chỉ đạo về công tác bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho học sinh và nhận thức nghề nghiệp nói riêng để đáp ứng được yêu cầu giáo dục.

+ Tổ chức các buổi tập huấn về giáo dục kỹ năng tự chủ cho cán bộ, giáo, cập nhật những thông tin, phương pháp giáo dục mới, hiện đại.Việc nâng cao nhận thức cho giáo viên về giáo dục kỹ năng tự chủ phải được tiến hành thường xuyên, liên tục trong đó phải gắn liền với mục tiêu hoạt động, nội dung hoạt động, cách thức tổ chức hoạt động, vai trò của giáo viên trong tổ chức hoạt động và ý nghĩa của đối với phát triển nhân cách toàn diện cho học sinh dân tộc thiểu số và nâng cao chất lượng giáo dục cho các nhà trường THCS huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai.

- Đối với Hiệu trưởng các trường THCS:

Để thực hiện được mục đích và nội dung của biện pháp, công tác nâng cao nhận thức cho giáo viên, học sinh cần được cụ thể hóa trong các nghị quyết của

Chi bộ Đảng, của đoàn thể và đặc biệt trong nghị quyết của hội nghị cán bộ viên chức hàng năm của nhà trường để cho mọi lực lượng trong và ngoài nhà trường thấy được tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng kỹ nâng cao năng lực nhận thức cho giáo viên và học sinh.

+ Hiệu trưởng có biện pháp khuyến khích giáo viên không ngừng học tập, nghiên cứu các chủ trương chính sách của Đảng, Chính phủ, đặc biệt là chủ trương, chính sách trong thời kỳ đổi mới. Thấy được vị trí, vai trò của đội ngũ giáo viên trên lớp đối với quá trình phát triển nhân cách của học sinh trung học, ý nghĩa của hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ đối với học sinh dân tộc thiểu số trong trường THCS Để từ đó làm cơ sở, mục đích của hành động.

+ Hiệu trưởng phổ biến các văn bản của Bộ GD & ĐT, Sở GD & ĐT liên quan đến giáo dục kỹ năng tự chủ để cán bộ giáo viên và học sinh thấy hết được tầm quan trọng của vấn đề này.

+ Hiểu trưởng tạo điều kiện để giáo viên tham gia đầy đủ các lớp tập huấn, bồi dưỡng, trao đổi, học tập kinh nghiệm có nội dung liên quan đến giáo dục kỹ năng tự chủ để có nhận thức đầy đủ, sâu sắc và tổng quát hơn. Nhà trường cần triển khai đầy đủ các văn bản chỉ đạo về giáo dục kỹ năng tự chủ tới cán bộ giáo viên trong nhà trường. Có những chỉ đạo định hướng cụ thể trong việc lồng ghép các nôi dung giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh dân tộc thiểu số. Cần gắn liền với các phong trào thi đua xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực; phong trào “Xây dựng nhà trường văn hóa - nhà giáo mẫu mực - học sinh thanh lịch; phong trào “dân chủ- kỉ cương - tình thương và trách nhiệm”.

+ Cần xây dựng mối quan hệ đoàn kết, thân thiện có văn hóa giữa trò với trò, thầy với trò và thầy với thầy, môi trường sư phạm thân thiện với cộng đồng xung quanh; xây dựng hệ thống thư viện với các đầu sách báo đa dạng. Xây dựng phong trào đọc sách trong nhà trường nhằm nâng cao hiểu biết về các vấn đề xã hội cho học sinh để định hướng việc tiếp thu và định hình các kỹ năng được bền vững hơn.

+ Cần tổ chức các cuộc hội thảo, diễn đàn để có những cái nhìn tổng quát, khách quan và sâu hơn về vị trí, vai trò của kỹ năng tự chủ trong nhà trường và quá trình hình thành nhân cách cho học sinh. Cần phát huy quyền làm chủ và huy động tiềm năng, trí tuệ của đội ngũ cán bộ, giáo viên trong nhà trường tham gia xây dựng nề nếp, trật tự kỷ cương trong hoạt động của nhà trường đảm bảo

thực hiện đúng các nguyên lý và mục tiêu giáo dục đề ra. Chuyển hóa ý thức thành niềm tin, hành vi, thói quen hành động một cách thống nhất và đồng bộ.

- Đối với GV trực tiếp tham gia tổ chức giáo dục và thực hiện giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số trong nhà trường:

+ Chủ động tìm hiểu, nghiên cứu lý luận về giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số. Tìm hiểu chủ trương đường lối chính sách của Đảng, của ngành trong đổi mới giáo dục và yêu cầu về giáo dục kỹ năng tự chủ cho hoc sinh. Đăng ký kế hoạch bồi dưỡng, bồi dưỡng nâng cao năng lực giáo dục kỹ năng tự chủ; tự bồi dưỡng; tự bồi dưỡng gắn với nghiên cứu khoa học,…

+ Tích cực tham gia diễn đàn trên mạng; tích cực đầu tư nghiên cứu tài liệu; tham khảo ý kiến của các chuyên gia về giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh dân tộc thiểu số trường THCS.

+ Nâng cao khả năng nhận thức và tuyên truyền của đội ngũ cán bộ, giáo viên, để giúp các em học sinh người dân tộc thiểu số và các bậc phụ huynh hiểu được vai trò của kỹ năng làm chủ bản thân, có khả năng giáo tiếp, xử lý các tình huống và hiểu biết các vấn đề xã hội. Từ đó, nâng cao nhận thức và thu hút học sinh dân tộc thiểu số chủ động, tích cực tham gia đầy đủ các buổi hoạt động ngoại khóa của nhà trường. Tạo cơ hội trải nghiệm và rút ra những bài học, kinh nghiệm, những nhận thức mới và kỹ năng hành động của bản thân ngày một hoàn thiện. Mà cụ thể nhà trường phải tích cực tuyên truyền ngay từ đầu năm học thông qua: Sinh hoạt tập thể; hội nghị cha mẹ học sinh; hội nghị cán bộ giáo viên nhà trường; tiếp tục tuyên truyền thông qua các giờ chào cờ, các cuộc họp giao ban hàng tháng của nhà trường; các hoạt động ngoại khóa và các ngày kỷ niệm lớn trong năm, thông qua hoạt động của các câu lạc bộ…

+ Khuyến khích phụ huynh HS tích cực trong việc phối hợp với nhà trường để giáo dục kỹ năng tự chủ. Phụ huynh sẽ định hướng cho con em mình về thái độ, trách nhiệm và mục tiêu học tập hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ và và rèn luyện giúp kỹ năng được hình thành một cách chắc chắn, ngay trong mối tương tác gia đình và các mối quan hệ ngoài xã hội cũng sẽ được cha mẹ điều chỉnh và giám sát. Khích lệ thái độ học tập tích cực, tính tự giác khi tham gia các hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ tại nhà trường. Quá trình tham gia hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ giúp học sinh biết cách rèn luyện các kỹ năng: Kỹ năng nhận thức về các giá trị của bản thân, kỹ năng giao tiếp, kỹ

năng lập kế hoạch, kỹ năng sống hoà nhập và nhiều kỹ năng khác nữa… Mời các cha mẹ học sinh cùng tham gia một số hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ để bản thân họ thấy được vai trò của những hoạt động này. Về phía học sinh có thêm người đồng hành và thực tế cha mẹ cũng là một nguồn lực giáo dục hỗ trợ nhà trường trong việc thực hiện và củng cố các hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ.

c) Điều kiện thực hiện biện pháp

Nhằm thực hiện pháp nâng cao nhận thức cho các lực lượng giáo dục về tầm quan trọng của giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh dân tộc thiểu số tại các trường THCS huyện Bảo Yên tỉnh cần một số điều kiện sau:

- Sở Giáo dục tỉnh Lào Cai, phòng Giáo dục huyện Bảo Yên cần có buổi tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, phổ biến phương pháp giáo dục hiện đại, xây dựng các chương trình, kế hoạch hoạt động cụ thể theo từng năm học cho các nhà trường.

- Hiệu trưởng các trường THCS cần nhận thức đúng đắn và thấy được tầm quan trọng của hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ. Từ đó có kế hoạch cụ thể cho việc bồi dưỡng về nhận thức cũng như nghiệp vụ cho cán bộ Đoàn, GVCN, GVBM hiểu và biết cách thực hiện tốt khi tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ.

- Hiệu trưởng cần chỉ đạo xây dựng kế hoạch thực hiện cả về nôi dung, mô hình giáo dục, các giải pháp và kết quả hoàn thành. Cùng các các tiêu chí thi đua, kiểm tra, đánh giá cho cả cán bộ quản lý giáo viên thực hiện và học sinh.

- Cán bộ quản lý và giáo viên phải có quan điểm và thái độ đúng đắn, tích cực, có kế hoạch tuyên truyền thuyết phục học sinh, các lực lượng giáo dục, phụ huynh học sinh tham gia vào quá trình giáo dục kỹ năng tự chủ.

3.2.2. Chỉ đạo bồi dưỡng giáo viên về năng lực tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số ở các trường THCS huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai

a) Mục tiêu của biện pháp

Nhằm xây dựng chương trình bồi dưỡng giáo viên về kỹ năng tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ cho HS để mang lại tính thiết thức, hiệu quả, phù hợp với thực tiễn của các trường THCS đang có học sinh dân tộc thiểu số theo học.

* Nội dung biện pháp:

- Khảo sát nhu cầu bồi dưỡng cho giáo viên về năng lực tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số. Dựa trên đặc thù của nhà trường THCS, căn cứ vào nhu cầu thực tế của giáo viên.

- Xây dựng chương trình bồi dưỡng năng lực tổ chức các hoạt động giáo dục cho đội ngũ giáo viên cần được thực hiện theo quy định xây dựng chương trình bồi dưỡng cụ thể.

Chương trình bồi dưỡng cần được thể hiện rõ mục tiêu cần đạt được, các kỹ năng cụ thể cần bồi dưỡng cho giáo viên thể hiện qua các chuyên đề bồi dưỡng cụ thể. Mỗi chuyên đề bồi dưỡng hướng đến việc bồi dưỡng cho giáo viên một kỹ năng tổ chức hoạt động khác nhau. Chương trình bồi dưỡng cần được xây dựng một cách khoa học, phù hợp và thiết thực với giáo viên đáp ứng được những yêu cầu của thực tế đặt ra.

CBQL căn cứ vào thực tế trình độ và năng lực đội ngũ giáo viên trong trường để thành lập ban xây dựng chương trình, các trường cần mời các chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực xây dựng chương trình bồi dưỡng năng lực tổ chức để tham gia vào cùng xây dựng chương trình. Đối với những trường có điều kiện về tài chính có thể thuê nhóm chuyên gia đề xây dựng chương trình bồi dưỡng cụ thể cho giáo viên của trường.

Trang bị đủ kiến thức, kỹ năng cần thiết cho đội ngũ GV, đặc biệt là những kiến thức, kỹ năng mới, giúp GV đủ kỹ năng hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý giáo dục học sinh trong bối cảnh mới, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

Trước hết, cần phải thấy rằng, đổi mới nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động là yêu cầu tất yếu để có thể đáp ứng yêu cầu của đổi mới giáo dục theo tinh thần của Nghị quyết 29-NQ/TW. Quan trọng hơn cả, đổi mới nội dung bồi dưỡng sẽ giúp nâng cao chất lượng bồi dưỡng, từ đó tăng cường hiệu quả quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số.

Để có thể tăng cường hiệu quản lý nhà trường, thông qua quá trình bồi dưỡng nâng cao năng lực tổ chức thực hiện giáo dục kỹ năng tự chủ, đội ngũ GV của các trường THCS hướng tới đạt được các mục tiêu về phẩm chất, năng lực và yêu cầu sau:

+ Đội ngũ GV sẽ có nhận thức sâu sắc đường lối của Đảng về đổi mới giáo dục và giáo dục toàn diện nhằm nâng cao khả năng đáp ứng đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa đất nước, đặc biệt là hội nhập quốc tế.

+ Đội ngũ GV sẽ có kiến thức, cũng như kỹ năng quản lý nhà nước về giáo dục đào tạo, đặc biệt là về các trường THCS.

+ Có kiến thức và kỹ năng tổ chức thực hiện các nội dung chương trình của nhà trường.

+ Đội ngũ GV sẽ có kiến thức, tầm nhìn và quyết tâm trong việc đổi mới công tác tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.

* Cách thực hiện

- Đối với Giám đốc Sở GD&ĐT

Lãnh đạo Sở GD&ĐT cần xây dựng một chương trình bồi dưỡng năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số ở các trường THCS cho giáo viên theo các bước sau:

+ Bước 1: Ban xây dựng chương trình phân tích, đánh giá nhu cầu, tính cấp thiết của hoạt động bồi dưỡng kỹ năng, năng lực tổ chức cho giáo viên.

+ Bước 2: Xác định mục đích, mục tiêu cụ thể (đưa ra các tiêu chí để xây dựng chương trình).

+ Bước 3: Thiết kế, xây dựng chương trình. Cần thiết kế chương trình theo các chuyên đề bồi dưỡng. Trong mỗi chuyên đề thể hiện rõ thời gian thực hiện, mục tiêu, nội dung chi tiết, phương pháp, hình thức, phần kiểm tra, đánh giá, tài liệu tham khảo.

+ Bước 4: Thực thi chương trình cho đội ngũ giáo viên. Lãnh đạo sắp xếp, phân công nhân sự tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số.

+ Bước 5: Đánh giá chương trình, cải tiến chương trình để đạt được hiệu quả cao nhất. Cấn đánh giá những kết quả đạt được và hạn chế khi xây dựng chương trình bồi dưỡng năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh DTTS của giáo viên các nhà trường THCS từ đó rút bài để cải thiện nội dung chương trình bồi dưỡng

- Đối với Hiệu trưởng các trường THCS

+ Tham gia góp ý dự thảo chương trình bồi dưỡng năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh DTTS của giáo viên các nhà trường THCS.

+ Cần phổ biến cho GV của trường lợi ích khi tham gia các chương trình năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh DTTS của giáo viên các nhà trường THCS do Sở GD&ĐT tổ chức.

+ Tạo điều kiện cho GV tại trường tham gia đầy đủ các khóa bồi dưỡng của Sở GD&ĐT đã tổ chức.

- Đối với GV trực tiếp tham gia hoạt động năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh DTTS của giáo viên các nhà trường THCS

+ Xác định rõ nhu cầu về kỹ năng mà mình còn yếu và mong muốn đạt được khi tham gia các khóa đào tạo về năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh DTTS của giáo viên các nhà trường THCS

+ Chủ động sắp xếp thời gian, để tham gia khóa đào tạo của Sở về nâng cao năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh DTTS của giáo viên các nhà trường THCS.

* Điều kiện để thực hiện biện pháp:

Để thực hiện xây dựng chương trình bồi dưỡng cần có sự chỉ đạo thống nhất giữa Sở GD&ĐT, trường THPT và đội ngũ giáo viên trong thực hiện xây dựng chương trình bồi dưỡng.

Hoạt động khảo sát đánh giá năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh DTTS của giáo viên phải được tiến hành khách quan, chính xác, phản ánh đúng thực trạng.

Giáo viên cần được bồi dưỡng về năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh DTTS và có kỹ năng cơ bản trong hoạt động tư vấn cho học sinh. CBQL trên kết quả khảo sát xác định đúng những năng lực tổ chức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh DTTS cần bồi dưỡng cho giáo viên để lập được một chương trình khoa học, phù hợp và đảm bảo tính thiết thực, khả thi.

3.2.3. Chỉ đạo đa dạng hóa nội dung, hình thức giáo dục kỹ năng tự chủ cho học sinh người dân tộc thiểu số ở các trường THCS huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai

a) Mục tiêu biện pháp

Nhằm nâng cao hiệu quả của các hoạt động giáo dục kỹ năng tự chủ cho HS người DTTS, thu hút các em tham gia vào hoạt động với các hình thức sáng tạo như: sân khấu hóa, dã ngoại, hội thi, sinh hoạt câu lạc bộ…; Lập kế hoạch, tổ chức theo chủ đề từng tháng gắn với các sự kiện lớn của nhà trường và địa