Trang chủ / Dạy Học

Kết Quả Khảo Sát Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Môn Vật Lí

ảnh hưởng: không ảnh hưởng, ít ảnh hưởng, bình thường, ảnh hưởng nhiều, rất ảnh hưởng. Kết quả khảo sát thu được:

Bảng 2.19. Kết quả khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí


TT


Nội dung

Mức độ thực hiện


TBC

Thứ bậc

0

1

2

3

4


1


Yêu cầu đổi mới giáo dục

0

0

7

11

15


4.24


3

0%

0%

21%

33%

45%


2


Sự tiến bộ của khoa học và công nghệ

0

0

8

10

15


4.21


4

0%

0%

24%

30%

45%


3


Điều kiện kinh tế - xã hội địa phương

0

0

9

11

13


4.12


5

0%

0%

27%

33%

39%


4

Trình độ năng lực, phẩm chất của cán bộ quản lý trường học

0

0

4

15

14


4.3


2

0%

0%

12%

45%

42%


5

Trình độ năng lực, phẩm chất của đội ngũ giáo viên dạy Vật lí

0

0

4

11

18


4.42


1

0%

0%

12%

33%

55%


Trung bình chung






4.26


Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 138 trang tài liệu này.

Quản lý dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh ở trường trung học phổ thông huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn - 11

Điểm trung bình của các nội dung khảo sát: 3,26 điểm

Nhận xét:

Qua kết quả khảo sát cho thấy các nội dung khảo sát rất ảnh hưởng đến việc quản lý dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh ở các trường trung học phổ thông huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn. Cụ thể: Trình độ năng lực, phẩm chất của đội ngũ giáo viên dạy Vật lí (điểm TBC 4,42), xếp thứ nhất về mức độ ảnh hưởng; Trình độ năng lực, phẩm chất của cán bộ quản lý trường học(điểm TBC 4,30), xếp thứ 2 về mức độ ảnh hưởng;Yêu cầu đổi mới giáo dục (điểm TBC 4,24), xếp thứ 3 về mức độ ảnh hưởng… Qua đây ta thấy, nếu có các biện pháp quản lý tác động của các yếu tố ảnh hưởng thì sẽ phát huy hiệu quả, góp phần nâng cao kỹ năng thực hành môn Vật lí cho học sinh.

2.6. Đánh giá chung thực trạngquản lý hoạt động dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh ở các trường THPT huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn

Qua khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh ở các trường THPT huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn, có thể khái quát như sau:

2.6.1. Kết quả đạt được

- Cán bộ quản lý nhà trường luôn chú trọng thực hiện các biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường nói chung và hoạt động dạy và học môn Vật lí nói riêng.

- Cán bộ quản lý, giáo viên nhà trường là những người có lập trường tư tưởng vững vàng, có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ chuyên môn nghiệp vụ đạtchuẩn. Là những người nhiệt tình, tâm huyết với nghề, có tinh thần trách nhiệm cao, năng động, nghiêm túc thực hiện mọi nội quy, quy chế của Nhà trường và của ngành giáo dục đề ra.

- Học sinhcó ý thức học tập tốt, luôn phấn đấu trong học tập. Nhiều em học sinh có hoàn thành gia đình khó khăn nhưng luôn cố gắng trong học tập, đạt thành tích cao. Chấp hành tốt nội quy của trường, của lớp học.

- Quá trình dạy và học của giáo viên và học sinh đã đạt được những thành tích nhất định. Công tác đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá đã được chú trọng và thực hiện thường xuyên.

- Về đội ngũ giáo viên Vật lí: Đủ về cơ cấu và số lượng; Việc phân công GV dạy Vật lí đã được thực hiện đảm bảo tính pháp lý, cân đối về mặt bằng lao động, đã dựa trên năng lực và điều kiện của mỗi GV. Trong quá trình giảng dạy GV đã bước đầu kết hợp một số phương pháp, hình thức dạy học, KT, ĐG khác nhau nhằm phát huy tính tích cực của HS. Giáo viên có ý thức tự bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ để nâng cao chất lượng bài giảng của mình.

- Nhà trường đã có sự đầu tư, tăng cường các điều kiện phục vụ hoạt động dạy và học của nhà trường.

2.6.2. Một số hạn chế

- Tồn tại một số CBQL, GV chưa thấy hết được tầm quan trọng của việc dạy học và quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh, nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Vật lí.

- Một số GV ít chú trọng phát triển kĩ năng thực hành môn Vật lí cho học sinh, mà chủ yếu truyền tải những kiến thức nặng về lí thuyết, hàn lâm, ít gắn thực hành thí

nghiệm với thực tiễn; kỹ năng khai thác, sử dụng thiết bị dạy học môn Vật lí cho giáo viên Vật lí còn hạn chế.

- Công tác xây dựng kế hoạch dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh chưa cụ thể, rõ ràng, chỉ được đề cập đến trong kế hoạch chuyên môn chung của trường, của tổ chuyên môn.

- Khả năng tham gia và thực hiện thí nghiệm còn hạn chế, việc tự họccủa học sinh đối với môn Vật lí thông qua thí nghiệm thực hành chưa hiệu quả.

- Với điều kiện thực tế của các trường THPT trên địa bàn huyện, việc đầu tư, mua sắm cơ sở vật chất, thiết bị dạy học môn Vật lí, đặc biệt là những thiết bị thí nghiệm ngoài danh mục quy định chưa được quan tâm và đầu tư đúng mức, ảnh hưởng đến chất lượng dạy học bộ môn này.

2.6.3. Những vấn đề đặt ra cần giải quyết

Từ thực trạng trên, để thực hiện dạy học theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho HS các trường THPT huyện Ba Bể cần quan tâm giải quyết các vấn đề sau:

- Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh về vai trò của kỹ năng thực hành trong việc nâng cao chất lượng dạy học môn Vật lí ở trường trung học phổ thông.

- Xây dựng kế hoạch dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh một cách khoa học, hợp lý.

- Bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn về kỹ năng khai thác, sử dụng thiết bị dạy học môn Vật lí cho giáo viên Vật lí.

- Cần nâng cao khả năng tự học, tự nghiên cứu của học sinh đối với môn Vật lí thông qua thí nghiệm thực hành.

- Cần thực hiện đổi mới phương pháp dạy học môn Vật lí theo hướng tích cực sử dụng thiết bị thí nghiệm trong các tiết học.

- Cần tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học môn Vật lí phục vụ tốt nhất hoạt động dạy và học môn Vật lí.

Tiểu kết chương 2


Trong chương 2, tác giả tập trung nghiên cứu thực trạng quá trình dạy học và quản lý dạy học môn Vật lí ở trường THPT huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn.

Thực trạng dạy học môn Vật lí ở các trường THPT huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn được thực hiện khá tốt, cơ bản đáp ứng được các mục tiêu dạy học môn Vật lí ở trường THPT. Đại đa số các nội dung được thực hiện tốt, giáo viên và học sinh đều đã cố gắng trong hoạt động dạy và hoạt động học để từng bước nâng cao kết quả học tập môn Vật lí. Tuy nhiên, một số mục tiêu dạy học môn Vật lí thực hiện chưa thực sự tốt, đặc biệt là các mục tiêu về việc hình thành kỹ năng cho học sinh trong quá trình dạy học trong đó có kỹ năng thực hành.

Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí đã được các nhà trường quan tâm từ khâu lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo, giám sát quá quá trình thực hiện, kiểm tra, đánh giá kết quả quá trình thực hiện. Việc quản lý hoạt động dạy học đã được thực hiện ở các nội dung: quản lý hoạt động dạy của giáo viên, quản lý hoạt động học của học sinh, quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, quản lý đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh, và các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình dạy học môn Vật lí,... Qua khảo sát, mức độ thực hiện và hiệu quả các biện pháp quản lý tương đối tốt, góp phần từng bước nâng cao chất lượng dạy học môn Vật lí ở các trường THPT, đáp ứng được yêu cầu của chương trình giáo dục hiện hành. Tuy nhiên, việc quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành của học sinh còn một số nội dung chưa thực sự có hiệu quả. Do vậy, để tăng cường kỹ năng thực hành môn Vật lý cho học sinh các trường THPT huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn, cần đưa ra những biện pháp quản lý thiết thực, khả thi góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Vật lí và chất lượng dạy học chung của nhà trường.

Chương 3

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN VẬT LÍTHEO HƯỚNG TĂNG CƯỜNG KỸ NĂNG THỰC HÀNH CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG THPT HUYỆN BA BỂ, TỈNH BẮC KẠN‌

3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý dạy học môn Vật lí ở các trường trung học phổ thông

3.1.1. Đảm bảo tính pháp lý

Đây là nguyên tắc cơ bản, quan trọng, chi phối đến các giải pháp mà chúng ta quan tâm. Các biệnpháp đề xuất chỉ có giá trị, có tính khả thi khi chúng nằm trong khuôn khổ của Pháp luật, không vi phạm Hiến pháp, các bộ luật, các văn bản pháp quy. Khi nghiên cứu để đề xuất các biện pháp cần tìm hiểu các công cụ cơ bản trong quản lý nhà nước về giáo dục như: Các văn kiện Đại hội Đảng, các Nghị quyết, Luật giáo dục, các Nghị định của Chính phủ, các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Điều lệ nhà trường, các văn bản hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo và các văn bản hành chính khác. Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục hiện nay, để các biện pháp quản lý dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh ở trường THPT đảm bảo tính pháp lý cần bám sát vào Luật Giáo dục số 38/2005/QH11, số 44/2009/QH12, số 4/2014/QH13, số 9/2015/QH13 và từ 01 tháng 7 năm 2020 là Luật số 43/2019/QH14,Nghị quyết 29/NQ-TW ngày 04/11/2013, Các Chỉ thị, Nghị quyết khác của Đảng và Nhà nước về Giáo dục, chiến lược phát triển Giáo dục, Điều lệ trường trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học, chương trình giáo dục phổ thông và các văn bản hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ các năm học của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo.

3.1.2. Đảm bảo tính hệ thống

Các biện pháp được đề xuất phải có tính hệ thống, được xác định trên cơ sở cốt lõi chung là quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông liên quan đến các vấn đề quản lý như quản lý hoạt động dạy của giáo viên, hoạt động học của học sinh, hệ thống cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, các nguồn lực của quá trình dạy học,… Do vậy có thể có nhiều biện pháp trong hệ thống song các biện pháp cần có mối liên hệ chặt chẽ, thống nhất cùng tác động một cách đồng bộ đến quá trình quản lý. Quản lý

hoạt động dạy học môn Vật lí ở trường trung học phổ thông cần phải đổi mới đồng bộ từ nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, đổi mới cơ chế, chính sách, nâng cao năng lực của đội ngũ, tăng cường kiểm tra, giám sát. Hơn nữa với vai trò là một bộ phận trong hoạt động dạy học, quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí liên quan đến các nhiệm vụ quản lý khác trong trường trung học phổ thông và có ảnh hưởng đến hiệu quả, chất lượng của việc thực hiện, triển khai công tác quản lý. Vì vậy, các biện pháp quản lý dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh trong trường trung học phổ thông phải đảm bảo tính hệ thống trong mối quan hệ biện chứng với nhau.

3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn

Tính thực tiễn của các biện pháp thể hiện ở nội dung, cách thức tiến hành, điều kiện thực hiện gắn với thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí ở trường trung học phổ thông và mục tiêu quản lý hoạt động này ở mỗi nhà trường.

Xuất phát từ kết quả khảo sát và phân tích thực trạng quản lý dạy học môn Vật lí tại 02 trường trung học phổ thông trên địa bàn huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn cho thấy lãnh đạo các nhà trường đã xây dựng được hệ thống các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí, đã mang lại những kết quả trong quá trình dạy học và giáo dục của nhà trường. Trong các biện pháp đã được xây dựng và thực hiện, có biện pháp đã phát huy hiệu quả song cũng có nhiều biện pháp chưa đạt được hiệu quả như mong đợi. Có nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng chủ yếu vẫn là hạn chế trong khâu tổ chức thực hiện và phối hợp giữa các biện pháp thiếu toàn diện, công tác kiểm tra, đánh giá chưa được thực hiện tốt. Khảo sát thực trạng việc quản lý cũng cho thấy, nếu quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí không có kế hoạch cụ thể, chi tiết thì sẽ không thể có các biện pháp quản lý có tính tích cực, hiệu quả cao mà chỉ mang tình hình thức, hành chính. Kinh nghiệm quản lý của cán bộ quản lý là một yếu tố quan trọng nhưng không thể là tất cả mà cần sự vận dụng linh hoạt, sáng tạo. Kinh nghiệm cần phải được kết hợp với các kiến thức về khoa học quản lý thì mới phát huy được hiệu quả, vì vậy cán bộ quản lý cần được trau dồi, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo và kiểm tra, điều chỉnh hoạt động của nhà trường một cách khoa học và đạt hiệu quả cao.

Hệ thống các biện pháp quản lý hoạt động dạy học mônVật lí ở các trường trung học phổ thông huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn phải dựa trên cơ sở thực tiễn và đảm bảo

tính thực tiễn, đó là quy mô mạng lưới trường lớp, các điều kiện về nhân lực, tài lực, vật lực, thông tin phục vụ cho công tác dạy học. Những bài học kinh nghiệm được rút ra từ chính công tác quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí của cán bộ quản lý qua từng năm học.

3.1.4. Đảm bảo tính toàn diện và đồng bộ

Quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí ở trường trung học phổ thông là quản lý một hoạt động với tư cách là bộ phận của một hệ thống bao gồm các nhân tố cơ bản: mục đích, nhiệm vụ nội dung dạy học, thầy với hoạt động dạy, trò với hoạt động học, các phương pháp, phương tiện dạy học, các hình thức tổ chức dạy học, cách thức tiến hành kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh. Điều này đòi hỏi việc quản lý vận hành hoạt động dạy học môn Vật lí cần có kế hoạch, có tổ chức thực hiện, có điều khiển, có kiểm tra, đánh giá và điều chỉnh, bổ sung khi cần thiết. Vì vậy các biện pháp quản lý đưa ra phải đảm bảo tình toàn diện, đồng bộ, cân đối trong đó phải xác định rõ trọng tâm, những ưu tiên hợp lý trong quá trình áp dụng các biện pháp.

3.1.5. Đảm bảo tính hiệu quả, hiệu lực

Các biện pháp được đưa ra phải có hiệu lực, tác động đến cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh trong quá trình thực hiện. Muốn vậy, các biện pháp đưa ra phải đảm bảo tính hợp pháp và hợp lý. Hợp pháp có nghĩa là phải đảm bảo tính pháp lý của các biện pháp. Hợp lý là các giải pháp đưa ra phải phù hợp với các đối tượng tác động tương ứng với vị trí, vai trò của đối tượng, phù hợp với thực tiễn, có tính khả thi cao. Khi đó, các biện pháp sẽ tác động đến các đối tượng giúp họ huy động tối đa năng lực của bản thân trong việc thực hiện các nhiệm vụ mang lại kết quả tốt trong việc thực hiện của cả quá trình.

3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Vật lí theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành cho học sinh ở trường trung học phổ thông huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn

3.2.1. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức về vai trò của kỹ năng thực hành trong việc nâng cao chất lượng dạy học môn Vật lí ở trường trung học phổ thông cho cán bộ quản lý, giáo viên học sinh

3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp

Vật lí là một môn khoa học thực nghiệm, vì vậy việc sử dụng thí nghiệm trong giảng dạy Vật lí ở trường trung học phổ thông không chỉ là công việc bắt buộc mà còn

là một trong các nội dung quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dạy học. Trong quá trình học tập Vật lí, ngoài việc suy luận logic học sinh cần phải biết làm các thí nghiệm để từ đó quan sát, đo đạc, xử lý số liệu nhằm rút ra các kiến thức mới hoặc kiểm nghiệm lại các kiến thức lý thuyết đã học. Từ đó tạo niềm tin, sự yêu thích môn học cho học sinh. Học sinh sẽ tích cực, chủ động trong việc tìm tòi, lĩnh hội tri thức, biến tri thức thành kiến thức của bản thân.

Mục tiêu của biện pháp là làm cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhận thức rõ ràng hơn về vai trò của kỹ năng thực hành trong việc nâng cao chất lượng dạy học môn Vật lí ở trường trung học phổ thông: Thí nghiệm có thể được sử dụng trong tất cả các giai đoạn khác nhau của tiến trình dạy học; Thí nghiệm góp phần vào việc phát triển toàn diện học sinh; Thí nghiệm là phương tiện góp phần quan trọng vào việc giáo dục kĩ thuật tổng hợp cho học sinh; Thí nghiệm là phương tiện kích thích hứng thú học tập của học sinh; Thí nghiệm là phương tiện tổ chức các hình thức hoạt động của học sinh; Thí nghiệm Vật lí góp phần làm đơn giản hoá các hiện tượng và quá trình Vật lí.

3.2.1.2. Nội dung của biện pháp

Để thực hiện việc nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về vai trò của thí nghiệm thực hành trong việc nâng cao chất lượng môn Vật lí ở trường trung học phổ thông thì Hiệu trưởng cần:

- Triển khai các văn bản hướng dẫn, các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Điều lệ trường trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học, các chỉ thị về hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học,… cho cán bộ quản lý, giáo viên;

- Cụ thể hóa các yêu cầu về việc thực hiện quy chế chuyên môn trong đó chú trọng đến việc sử dụng các thiết bị dạy học môn học trong quá trình giảng dạy, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh.

- Xây dựng các tiêu chí đánh giá cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên có nội dung về việc sử dụng thiết bị thí nghiệm thực hành trong các môn học trong đó có môn Vật lí.

- Xây dựng nền nếp sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn, đặc biệt là sinh hoạt chuyên môn sâu đến từng môn học với các nội dung liên quan trực tiếp đến kiến thức, kỹ năng của môn học.

..... Xem trang tiếp theo?
⇦ Trang trước - Trang tiếp theo ⇨

Ngày đăng: 14/06/2023