Nguyên Tắc Đảm Bảo Tính Đồng Bộ Của Các Biện Pháp

3.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp‌

3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ của các biện pháp‌

Các biện pháp quản lí đổi mới PPDH môn Đạo đức đều phải có tính đồng bộ, quản lí đổi mới PPDH môn Đạo đức phải được thực hiện đồng bộ ở tất cả các CBQL như hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng và tổ phó các tổ khối 1, 2, 3, 4, 5. Bên cạnh đó, việc đảm bảo tính đồng bộ của các biện pháp phải chú ý đến các yếu tố tác động đội ngũ GV, HS, môi trường dạy học.

3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn của các biện pháp‌

Quản lí đổi mới PPDH môn Đạo đức phải phù hợp với điều kiện, đặc điểm, tình hình của từng đơn vị trường học. Những biện pháp quản lí đổi mới PPDH môn Đạo đức phải phù hợp với thực trạng đội ngũ, tình hình địa phương, trình độ của HS thì mới đem lại hiệu lực, hiệu quả cao.

3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi của các biện pháp‌

Các biện pháp quản lí đổi mới PPDH môn Đạo đức phải đảm bảo tính khả thi, phù hợp với thực tế và đặc điểm của các trường tiểu học tại Quận 12 và phải đảm bảo mục tiêu dạy học mà Bộ Giáo dục đã qui định. Áp dụng nguyên tắc đảm bảo tính khả thi đòi hỏi khi đề xuất biện pháp quản lí đổi mới môn Đạo đức phải có sự đồng thuận trong tập thể sư phạm. Sự đồng thuận sẽ thúc đẩy hoạt động đổi mới PPDH môn Đạo đức đạt hiệu quả cao hơn.

3.3. Các biện pháp quản lí đổi mới phương pháp dạy học môn Đạo đức ở các trường tiểu học‌

3.3.1. Bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên về đổi mới PPDH môn Đạo đức‌

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 153 trang tài liệu này.

* Mục tiêu của biện pháp

Bồi dưỡng cho GV về PPDH môn Đạo đức theo định hướng đổi mới nhằm nâng cao nhận thức, trình độ chuyên môn cho đội ngũ để nâng cao hiệu quả hoạt động dạy học. Tác động đến GV, giúp họ nhận thức được tầm quan trọng của việc đổi mới PPDH môn Đạo đức, để từ đó không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học môn Đạo đức. Thông qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng GV được củng cố kiến thức chuyên môn, biết cách vận dụng đổi mới PPDH môn Đạo đức trong dạy học với các kỹ năng nghề nghiệp, đáp ứng xu thế hiện nay của xã hội.

* Nội dung của biện pháp

Nhà trường tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn cho CBQL, GV phù hợp với bối cảnh hiện nay như: Bồi dưỡng việc đổi mới PP, tăng hiệu quả giờ học qua việc tích cực sử dụng TBDH, bồi dưỡng kĩ năng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông cho GV; bồi dưỡng đổi mới PP, phương thức đánh giá HS.

Việc bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho GV là một công tác hết sức cần thiết. Đội ngũ GV là lực lượng chủ yếu, giữ vai trò rất quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu và kế hoạch đào tạo, là nhân tố quyết định hiệu quả giáo dục của nhà trường. Trình độ và năng lực sư phạm của đội ngũ GV là yếu tố quyết định đến chất lượng, uy tín của nhà trường.

Để công tác bồi dưỡng GV đạt kết quả cao thì BGH cần phải chủ động xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kế hoạch phải được thiết kế cụ thể về nội dung như: Các PP dạy học tích cực phù hợp với môn Đạo đức; Các lớp bồi dưỡng, sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt cụm chuyên môn; GV tự học, tự tìm hiểu qua tài liệu, thông qua các tiết thao giảng, tiết giáo viên giỏi, dự giờ thăm lớp đồng nghiệp.

Ban giám hiệu tăng cường dự giờ đóng góp ý kiến cho GV về đổi mới PPDH môn Đạo đức. CBQL nhận xét tư vấn cho GV về những ưu điểm, hạn chế của giờ dạy, rút ra kinh nghiệm, tự bồi dưỡng nhằm hoàn thiện năng lực chuyên môn, nâng cao hiệu quả giảng dạy; qua đó thúc đẩy tạo động cơ cho GV phấn đấu. CBQL cần quy định rõ số tiết dự giờ đối với mỗi GV trong từng học kì, việc tổ chức dự giờ có yêu cầu rõ ràng về nội dung và PP. Tăng cường việc dự giờ đột xuất, dự giờ có báo trước, dự giờ theo chuyên đề đổi mới PPDH môn Đạo đức. Sau mỗi lần dự giờ có nhận xét đánh giá rút kinh nghiệm. CBQL cần tổ chức tốt lực lượng tham gia dự giờ, khai thác được cao nhất năng lực của từng người và tạo điều kiện để giúp đỡ nhau về chuyên môn, nhằm đẩy mạnh việc thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức.

BGH tăng cường sinh hoạt tổ chuyên môn để trao đổi về đổi mới PPDH môn Đạo đức. BGH tổ chức chỉ đạo thống nhất các tổ chuyên môn về nội dung sinh hoạt trong tổ; nghiên cứu từng phần, từng nội dung chương trình môn Đạo đức của mỗi khối lớp. Xây dựng tiết dạy, đại diện một GV thực hiện dạy theo tiết mà tổ khối đã xây dựng, dạy xong các GV trong tổ họp, rút kinh nghiệm. GV trong khối thống nhất,

chọn và vận dụng những PPDH phù hợp nhất cho tiết học. Trên cơ sở đó phát huy những mặt ưu, khắc phục những mặt hạn chế. Duy trì chế độ thăm lớp, dự giờ thao giảng, tổ chức các hội thi tiết tốt để từ đó thể hiện năng lực và tay nghề của GV.

Tuyên truyền, vận động GV tìm hiểu và thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức thông qua họp hội đồng sư phạm, sinh hoạt chuyên đề, thao giảng. CBQL cần tích cực tuyên truyền, giải thích làm cho đội ngũ GV hiểu và thấy rõ tầm quan trọng của mình đối với chất lượng giảng dạy môn Đạo đức. Từ đó, mỗi GV có ý thức trong việc tự phấn đấu hoàn thiện năng lực chuyên môn của bản thân và tích cực thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức, đáp ứng yêu cầu của chất lượng dạy học. Ngoài ra, BGH tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề Đạo đức chuyên sâu về nội dung kiến thức, cải tiến PP dạy của từng thể loại hoặc từng bài.

* Cách thức thực hiện

CBQL chỉ đạo bồi dưỡng chuyên môn để nâng cao năng lực chuyên môn của GV thông qua sinh hoạt chuyên môn (trường, tổ); qua hoạt động dự giờ, đánh giá tiết dạy; thông qua hội giảng, hội thảo (sinh hoạt) chuyên đề chuyên môn,... gắn với kiến thức, tài liệu đổi mới PPDH môn Đạo đức.

Bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ GV tiểu học bao gồm: nâng chuẩn trình độ chuyên môn, trình độ ứng dụng công nghệ thông tin, tổ chức đưa GV đi học các lớp nghiệp vụ nâng chuẩn, khuyến khích GV tự học, tự nghiên cứu nhằm nâng cao nhận thức, trình độ xã hội về đổi mới giáo dục đạo đức cho HS.

CBQL khi xây dựng thang điểm thi đua hàng năm cần đưa tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ vào đánh giá viên chức nhằm khuyến khích GV tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ.

CBQL phân công GV có kinh nghiệm, năng lực vững vàng giúp đỡ GV mới, GV ít kinh nghiệm.

CBQL chỉ đạo GV xây dựng chương trình, lập kế hoạch bồi dưỡng giảng dạy môn Đạo đức cho phù hợp với từng đối tượng HS, chủ yếu rèn luyện các kĩ năng xác định nhu cầu, kĩ năng lựa chọn sắp xếp nội dung dạy học phù hợp với mục tiêu dạy

học, kĩ năng tìm hình thức tổ chức dạy học, PP, phương tiện dạy học đáp ứng mục tiêu dạy học.

Động viên tinh thần, trách nhiệm của CBQL và GV thực hiện bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.

* Điều kiện thực hiện biện pháp

CBQL cần nắm được điểm mạnh, mặt hạn chế của từng GV, từ đó có kế hoạch phân công GV tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng hợp lí.

Tập thể sư phạm cần có sự đồng thuận, nhất quán về nhận thức và chỉ đạo quản lí tập huấn, bồi dưỡng GV.

CBQL cần tạo điều kiện thuận lợi về thời gian cũng như điều kiện vật chất cho GV trong việc bồi dưỡng GV nhằm đưa việc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ đạt kết quả cao.

Kế hoạch tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho GV cần phải rõ ràng, chương trình hành động cụ thể, có hướng dẫn các bộ phận và cá nhân cùng thực hiện để đạt được mục tiêu đề ra.

Hiệu trưởng cần tổ chức các nguồn lực để xây dựng CSVC thư viện có chất lượng, bổ sung các thiết bị dạy học như: sách tham khảo, sách nâng cao về môn Đạo đức. Tạo điều kiện cho GV tiếp cận sách báo, tài liệu, tạp chí về đổi mới PPDH môn Đạo đức.

3.3.2. Biện pháp xây dựng kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học môn Đạo đức có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với tình hình nhà trường‌

* Mục tiêu của biện pháp

Xây dựng kế hoạch đổi mới PPDH môn Đạo đức có trọng tâm, trọng điểm nhằm để xác định mục tiêu quản lí, các nhiệm vụ cơ bản của nhà trường, của các cá nhân. Trên cơ sở đó xác định rõ nội dung hoạt động, các biện pháp cần thiết để kế hoạch hóa hoạt động quản lí đổi mới PPDH môn Đạo đức, phân công nhiêm vụ cho từng bộ phận, từng cá nhân theo chức năng và thời gian cụ thể.

Xây dựng kế hoạch đổi mới PPDH môn Đạo đức có trọng tâm sẽ tiết kiệm được nguồn lực, tạo hiệu quả hoạt động cho nhà trường, đồng thời chất lượng đổi mới PPDH môn Đạo đức của GV sẽ được thay đổi theo hướng tốt hơn.

* Nội dung của biện pháp

Qua phân tích thực trạng tác giả nhận thấy một bộ phận CBQL chưa thực hiện tốt việc quản lí lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch đổi mới PPDH môn Đạo đức. Xây dựng kế hoạch đổi mới PPDH môn Đạo đức phải dựa vào chương trình dạy học, dựa vào trình độ, kĩ năng sư phạm của GV, khả năng HS, kết quả học tập của những năm trước và điều kiện cụ thể của nhà trường để xây dựng kế hoạch cá nhân, kế hoạch của từng tổ khối. Nội dung của kế hoạch phụ thuộc vào mục tiêu, nhiệm vụ đổi mới PPDH môn Đạo đức của năm học đó.

- Xây dựng kế hoạch đổi mới PPDH môn Đạo đức có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với tình hình nhà trường. Việc xây dựng kế hoạch có trọng tâm, trọng điểm sẽ giúp nhà quản lí tập trung các nguồn lực để thực hiện các nhiệm vụ chính đã đề ra. Kế hoạch phải xác định được những thuận lợi và khó khăn, điểm mạnh, điểm yếu của nhà trường trong việc thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức. Các quy chế và nề nếp chuyên môn được cụ thể hóa, tập trung vào chuyên đề đổi mới PPDH môn Đạo đức. Kế hoạch phải phù hợp với tình hình của nhà trường, mang lại hiệu quả về chất lượng đổi mới PPDH môn Đạo đức. Từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, dạy học trong nhà trường.

- Xác định rõ ràng mục tiêu, nội dung, biện pháp đổi mới PPDH môn Đạo đức trong kế hoạch. Xác định rõ mục tiêu quản lí sẽ định hướng cho mọi hoạt động của nhà trường. Việc xây dựng kế hoạch tập trung vào các nội dung đổi mới công tác quản lí về đổi mới PPDH môn Đạo đức. Kế hoạch nêu được những thận lợi, khó khăn về điều kiện CSVC, quy mô phát triển đội ngũ GV và tổ chuyên môn. Xác định nhiệm vụ trong tâm của việc đổi mới, đồng thời giải quyết các vấn đề, nguyện vọng của GV, của tổ chuyên môn khi thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức. Từ đó đưa ra các biện pháp cụ thể về đổi mới PPDH môn Đạo đức

- Quy định đổi mới PPDH môn Đạo đức là nội dung trọng tâm trong hoạt động của tổ khối. Quy định đưa ra sẽ tạo điều kiện cho tổ chuyên môn chú trọng thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức để đạt mục tiêu dạy môn Đạo đức. Cụ thể, mỗi tháng có 2 lần sinh hoạt tổ chuyên môn tổ khối sẽ trao đổi, chia sẻ, rút kinh nghiệm trong việc đổi mới PPDH môn Đạo đức.

Xây dựng kế hoạch là nhiệm vụ cần thiết của người làm công tác quản lí nhà trường. Nhờ có kế hoạch mà hoạt động đổi mới PPDH môn Đạo đức diễn ra đúng hướng, nhịp nhàng mà không mất nhiều công sức và thời gian. Kế hoạch hợp lí theo từng thời gian cụ thể sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các thành viên trong nhà trường nắm chắc được mục đích của từng nhiệm vụ, từng nội dung công việc, thời gian và địa điểm. Bên cạnh đó cũng chỉ ra các điều kiện nhà trường cần có và có thể đáp ứng được cho các cá nhân, dự kiến những khó khăn có thể gặp phải trong quá trình thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức.

* Cách thức thực hiện

- Khảo sát kĩ tình hình thực tế của nhà trường để xây dựng kế hoạch đổi mới PPDH môn Đạo đức. Kế hoạch có trọng tâm, trọng điểm phản ánh được mục tiêu quản lí của nhà trường, giúp nhà quản lí tập trung các nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ đề ra.

- Dự kiến trước các kết quả cần đạt. Liệt kê chi tiết các công việc cần làm và phân bổ theo từng giai đoạn cho phù hợp.

- Xác định nội dung, hình thức, biện pháp hợp lí theo từng giai đoạn và công việc cụ thể.

- Quy định đổi mới PPDH môn Đạo đức là nội dung trọng tâm trong hoạt động của tổ khối, điều này sẽ tạo điều kiện để đạt được mục tiêu dạy học môn Đạo đức. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn hàng tháng đưa việc đổi mới PPDH môn Đạo đức ra thảo luận, tổng kết kinh nghiệm.

3.3.3. Biện pháp tăng cường phân công, lãnh đạo thực hiện kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học môn Đạo đức‌

* Mục tiêu của biện pháp

Để hoạt động đổi mới PPDH môn Đạo đức đạt hiệu quả cao người quản lí nhà trường cần phải tổ chức tốt các hoạt động về phân công, phân nhiệm cho từng bộ phận, từng cá nhân và hướng dẫn từng cá nhân trong nhà trường thực hiện công việc được giao.

CBQL và GV cần tiến hành tổ chức, thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức theo mục tiêu mà tập thể sư phạm đã đề ra.

* Nội dung của biện pháp

Để đảm bảo quản lí đổi mới PPDH môn Đạo đức đạt hiệu quả cao, người quản lí cần phải tăng cường chỉ đạo các bộ phận, các cá nhân tổ chức tốt các nội dung sau:

- Tăng cường chỉ đạo GV dạy môn Đạo đức đổi mới PPDH thông qua thiết kế kế hoạch bài dạy. CBQL yêu cầu GV đổi mới cách soạn giáo án, chuyển từ thiết kế các hoạt động của thầy sang thiết kế các hoạt động của trò, tăng cường giao tiếp thầy trò, làm cho HS phải chịu khó hoạt động suy nghĩ phát huy tính tích cực, chủ động của HS trong tiết học môn Đạo đức, HS được thực hành nhiều hơn trong giờ học. Một tiết dạy có hiệu quả về mặt giáo dục phụ thuộc vào khâu soạn giảng và chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho bài giảng. Vì vậy, CBQL cần chỉ đạo tổ chuyên môn nghiêm túc nghiên cứu nội dung, cấu trúc của chương trình, tổ chức trao đổi, thảo luận thống nhất về mục đích yêu cầu, PPDH cho tiết học. CBQL yêu cầu GV xác định đúng trọng tâm bài soạn theo hướng đổi mới PPDH môn Đạo đức, để đạy được mục tiêu đổi mới đã đề ra.

- Chú trọng bồi dưỡng đổi mới PPDH môn Đạo đức cho GV, tạo điều kiện cho GV tự học, tự bồi dưỡng. CBQL phải chú trọng bồi dưỡng chuyên môn để GV nắm được các bước thiết kế bài dạy cũng như tổ chức các hoạt động dạy học. Giúp GV hiểu rõ qui trình thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức. Hiệu trưởng phải tạo điều kiện về thời gian, vật chất, động viên, khuyến khích GV tham gia tự học, tự bồi dưỡng chuyên môn để nâng cao chất lượng dạy học.

- Tổ chức phối hợp, giao lưu trao đổi kinh nghiệm đổi mới PPDH môn Đạo đức trong nhà trường, giữa các tổ khối. CBQL phải tạo điều kiện, phải tổ chức bồi dưỡng và rèn luyện các kĩ năng về đổi mới PPDH môn Đạo đức cho đội ngũ GV thông qua các tiết thao giảng, chuyên đề của môn Đạo đức. Tổ chức cho GV giữa các tổ chuyên môn trao đổi kinh nghiệm về kĩ năng soạn bài theo hướng thiết kế hệ thống câu hỏi, hệ thống các thao tác thực hành, tổ chức thảo luận, học tập theo nhóm, kĩ năng tổ chức dạy học trên lớp, kĩ năng ra câu hỏi cho HS. GV giữa các tổ trao đổi kĩ năng sử dụng các phương tiện kĩ thuật hiện đại vào dạy học, các phần mềm dạy học môn Đạo đức có hiệu quả.

- Phối hợp các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức. Tiến trình thực hiện đổi mới PPDH môn Đạo đức có được thuận lợi hay không, điều này phụ thuộc rất lớn vào sự hỗ trợ của hệ thống CSVC, các phương tiện kỹ thuật và TBDH hiện đại. Vì vậy, CBQL cần xây dựng kế hoạch tài chính, huy động mọi nguồn lực, từng bước hoàn thiện hệ thống CSVC - TBDH đáp ứng được yêu cầu của đổi mới PPDH môn Đạo đức. Đảm bảo đầy đủ đồ dùng dạy học, phuơng tiện kĩ thuật hiện đại đáp ứng yêu cầu đổi mới PPDH môn Đạo đức. Để tăng cường TBDH, CBQL có thể tiến hành huy động từ nhiều hình thức khác nhau như: nguồn kinh phí ngân sách nhà nước, kêu gọi sự hỗ trợ của phụ huynh HS, của các mạnh thường quân và đặc biệt nội lực của nhà trường qua các phong trào thi đua làm đồ dùng dạy học.

* Cách thức thực hiện

- Từ kế hoạch chung của toàn trường, các tổ khối trên cơ sở kế hoạch chung xây dựng kế hoạch riêng cho tổ khối mình và cho từng GV về đổi mới PPDH môn Đạo đức. CBQL phải duyệt kế hoạch giảng dạy môn Đạo đức theo học kì, theo từng bài dạy. Bài soạn của GV cần dựa theo nội sách giáo khoa, trình độ tri thức của HS và những điều kiện tiến hành bài dạy cụ thể. Thường xuyên kiểm tra, nắm bắt việc chuẩn bị bài dạy của GV để kịp thời điều chỉnh khi cần thiết.

- CBQL cần tạo điều kiện cho GV bồi dưỡng nâng cao chuyên môn, tổ chức họp Hội đồng sư phạm để thông qua danh sách chính thức GV được cử đi học bồi dưỡng về đổi mới PPDH và có chế độ hỗ trợ người đi học. Tổ chuyên môn tổ chức bố trí phân công công việc của người đi học đảm bảo hoạt động của tổ vẫn diễn ra bình thường. Hiệu trưởng có thể hỗ trợ về kinh phí và thời gian cho GV tham gia các lớp bồi dưỡng. CBQL tạo điều kiện hợp lí để GV tham gia đầy đủ các lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ do cơ quan quản lí cấp trên tổ chức. Khuyến khích, động viên GV tực học, tự bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ.

- Hiệu trưởng tổ chức các buổi tham quan học tập, các hội thảo chuyên đề về đổi mới PPDH môn Đạo đức ở các trường bạn. Tổ chức các hoạt động phối hợp, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm đổi mới PPDH môn Đạo đức qua các buổi họp hội đồng sư phạm, sinh hoạt chuyên đề, thao giảng toàn trường và theo từng tổ khối.