Tổ Chức Thực Hiện Hoạt Động Bồi Dưỡng Năng Lực Tư Vấn Tâm Lý Học

+ Dự kiến phương án chuẩn bị CSVC, trang thiết bị kỹ thuật, nguồn lực tài chính phục vụ nguồn lực bồi dưỡng.

+ Dự kiến phương án mời chuyên gia hoặc lựa chọn báo cáo viên thực hiện bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho GV.

+ Dự thảo kế hoạch hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho GV.

+ Dự kiến phương thức kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho GV.

1.4.2.2. Tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng năng lực tư vấn tâm lý học đường cho giáo viên ở trường THCS

Tổ chức là quá trình phân phối và sắp xếp nguồn lực theo những cách thức nhất định để đảm bảo thực hiện tốt nhất các mục tiêu đã đề ra. Chức năng tổ chức là chức năng thứ hai trong quá trình quản lý nó có vai trò hiện thực hóa các mục tiêu của tổ chức và đặc biệt là chức năng tổ chức có khả năng tạo ra sức mạnh mới của tổ chức, cơ quan đơn vị thậm chí cần cả hệ thống nếu việc phân phối, sắp xếp nguồn nhân lực được khoa học và hợp lí. Để triển khai việc tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng lực tư vấn tâm lý học đường cho giáo viên THCS, Hiệu trưởng trường THCS cần thực hiện các công việc cụ thể như sau:

+ Xác định và phân loại các hoạt động cần thiết để thực hiện mục tiêu bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ.

+ Xây dựng cơ cấu tổ chức của hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ.

+ Xây dựng và vận hành chương trình bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ.

+ Phân công nhiệm vụ cho cán bộ quản lý, giáo viên thực hiện hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 145 trang tài liệu này.

+ Phối hợp các lực lượng trong quá trình triển khai bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho GV.

+ Đảm bảo các nguồn lực cho hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ. Như vậy, để thực hiện được chức năng tổ chức bồi dưỡng năng lực

LTVTLHĐ cho giáo viên THCS, hiệu trưởng cần xây dựng một cấu trúc tổ

chức tối ưu của hệ thống quản lý trong nhà trường về bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho giáo viên. Đó là sự phân quyền, trách nhiệm cho các phó hiệu trưởng, các tổ chuyên môn, tổ trưởng chuyên môn; quy chế phối hợp giữa các tổ chức, cá nhân trong nhà trường; sự phân bố nguồn lực và quy định thời gian nhằm thực hiện đúng kế hoạch đã xây dựng. Trong quá trình quản lý bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho giáo viên THCS, hiệu trưởng phải xác lập được một mạng lưới các mối quan hệ tổ chức và giải quyết tốt các mối quan hệ giữa các tổ chức bên trong nhà trường cũng như mối quan hệ giữa các nhà trường, mối quan hệ giữa nhà trường với cộng đồng xã hội để góp phần bồi dưỡng nâng cao năng lực TVTLHĐ cho giáo viên đạt hiệu quả tốt nhất.

1.4.2.3. Chỉ đạo triển khai hoạt động bồi dưỡng năng lực tư vấn tâm lý học đường cho giáo viên ở trường THCS

Đây là chức năng tiếp theo sau khi hoàn thành nhiệm vụ lập kế hoạch và tổ chức thực hiện. Chức năng này thể hiện rõ nhất năng lực quản lý của người Hiệu trưởng nhằm vận hành các hoạt động quản lý trong thực tiễn. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch bồi dưỡng là chức năng trọng tâm trong công tác quản lý bồi dưỡng năng lực năng lực tư vấn tâm lý học đường cho giáo viên ở trường THCS được tiến hành theo đúng kế hoạch, có hiệu quả. Chỉ đạo triển khai hoạt động bồi dưỡng năng lực tư vấn tâm lý học đường cho giáo viên ở trường THCS thì Hiệu trưởng cần:

+ Chỉ đạo xây dựng nội dung, chương trình bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho GV.

+ Chỉ đạo triển khai nội dung chương trình bồi dưỡng theo kế hoạch.

+ Chỉ đạo lựa chọn phương pháp hình thức tổ chức bồi dưỡng sao cho phù hợp với tình hình thực tiễn.

+ Chỉ đạo tăng cường các điều kiện hỗ trợ thực hiện chương trình bồi dưỡng.

+ Chỉ đạo tăng cường sự phối hợp liên ngành, sự tham gia của các lực lượng trong quá trình triển khai hoạt động bồi dưỡng.

+ Chỉ đạo thực hiện chế độ chính sách.

+ Chỉ đạo công tác kiểm tra, đánh giá giáo viên trong và sau khi bồi dưỡng.

Để thực hiện tốt những nội dung trên, người Hiệu trưởng phải là người có năng lực quản lý, năng lực chuyên môn và kĩ năng ra quyết định, kỹ năng tổ chức thực hiện quyết định.

1.4.2.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực tư vấn tâm lý học đường cho giáo viên ở trường THCS

Kiểm tra là quá trình so sánh giữa mục tiêu và chỉ tiêu kế hoạch với kết quả thực tế đã đạt được trong từng khoảng thời gian bảo đảm cho hoạt động thực tế phù hợp với kế hoạch đã đề ra. Kiểm tra hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho giáo viên THCS là quá trình hình thành những nhận định, phán đoán về kết quả bồi dưỡng trên cơ sở những thông tin thu được đối chiếu với mục tiêu, tiêu chuẩn đã đề ra nhằm đề xuất những quyết định thích hợp để cải thiện thực trạng điều chỉnh, nâng cao chất lượng và hiệu quả bồi dưỡng giáo viên. Kiểm tra, đánh giá là tạo lập kênh thông tin ngược, nhờ đó người quản lý có thông tin để đánh giá được thành tựu công việc và uốn nắn, điều chỉnh hoạt động một cách đúng hướng nhằm đạt mục tiêu.

Đánh giá là quá trình thu thập và xử lý kịp thời, có hệ thống thông tin về hiện trạng, khả năng hay nguyên nhân của chất lượng và hiệu quả công việc của tổ chức, cá nhân, làm cơ sở cho việc đề ra chủ trương, biện pháp và hành động tiếp theo nhằm phát huy ưu điểm và sửa chữa thiếu sót trong quá trình hoạt động TVTLHĐ. Đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho giáo viên THCS là quá trình xác định mức độ đạt được về năng lực của giáo viên theo quy định của Chuẩn nghề nghiệp và mức độ đáp ứng với chương trình giáo dục phổ thông mới. Hiệu trưởng trường THCS cần thực hiện các công việc kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho giáo viên THCS gồm các công việc sau:

+ Xây dựng các tiêu chí kiểm tra, đánh giá rõ ràng.

+ Lựa chọn các hình thức kiểm tra hợp lý và dễ dàng xác định được mức độ hoàn thành so với tiêu chí đặt ra.

+ Thường xuyên tiến hành các hoạt động kiểm tra, đánh giá theo tiến trình bồi dưỡng.

+ Theo dõi, giám sát hoạt động TVTLHĐ để thu thập thông tin và minh chứng.

+ Sử dụng kết quả đánh giá để điều chỉnh nội dung bồi dưỡng theo hướng tích cực và phù hợp tình hình thực tiễn.

+ Tổng kết, rút kinh nghiệm từng giai đoạn để kịp thời điều chỉnh hoạt động TVTLHĐ một cách có hiệu quả.

Như vậy, kiểm tra và đánh giá bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho giáo viên THCS là hai quá trình có quan hệ mật thiết với nhau. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho giáo viên là quá trình xem xét thực tiễn, đánh giá thực trạng về bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ và quản lý bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho giáo viên, qua đó khuyến khích những nhân tố tích cực, đồng thời phát hiện những sai lệch và đưa ra các quyết định điều chỉnh kịp thời, nhằm giúp các tổ chức và cá nhân đạt được các mục tiêu nâng cao năng lực TVTLHĐ đã đề ra. Trong quá trình thực hiện vai trò kiểm tra, hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên môn cần phải xác định được kiểm tra, đo đường việc thực thi nhiệm vụ; so sánh, đối chiếu với mục tiêu đã đề ra và đưa ra quyết định điều chỉnh cần thiết. Cần thường xuyên đánh giá, sơ kết để rút ra những kinh nghiệm hoặc kịp thời thay đổi, điều chỉnh, bổ sung kế hoạch mà không phải đợi đến cuối học kỳ hay cuối năm học.

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực tư vấn tâm lý học đường cho giáo viên ở trường THCS

1.5.1. Các yếu tố khách quan

a. Điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương

Điều kiện phát triển kinh tế - xã hội địa phương là phản ánh kết quả các hoạt động/lĩnh vực tại phạm vi không gian lãnh thổ qua các chỉ tiêu như thu-chi ngân sách nhà nước, tốc độ phát triển tổng sản phẩm nội địa của địa phương

(công nghiệp, xây dựng; nông-lâm-ngư nghiệp; dịch vụ), thu nhập bình quân đầu người,... cùng với việc phát triển hoạt động xã hội như giáo dục, y tế, an ninh-quốc phòng,…

Như vậy, mỗi địa phương khác nhau sẽ có điều kiện phát triển kinh tế - xã hội khác nhau và do đó ảnh hưởng đến quá trình đóng góp của kinh tế-xã hội đến từng lĩnh vực của địa phương, trong đó có giáo dục. Nếu địa phương nào có điều kiện kinh tế -xã hội phát triển, ổn định, sẽ có nguồn chi cho giáo dục lớn, thuận lợi, ngược lại, địa phương nào có điều kiện kinh tế- xã hội khó khăn sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động đầu tư cho giáo dục. Như vậy, đối với các trường THCS, hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ là hoạt động cần địa phương đầu tư và thực hiện nguồn chi ngân sách để GV có cơ hội tham gia các chương trình bồi dưỡng, từ đó Hiệu trưởng các trường có nhiều thuận lợi trong quá trình quản lý. Nói tóm lại, nếu địa phương nào có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển thì sẽ có điều kiện tốt hơn để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động BDGD cho giáo viên THCS và ngược lại.

b. Các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy phục vụ hoạt động bồi dưỡng

Cơ sở vật chất và các trang thiết bị phục vụ hoạt động bồi dưỡng là tất cả phương tiện vật chất được huy động vào việc giảng dạy và các hoạt động gắn liền với quá trình đào tạo, bồi dưỡng; thiết bị phục vụ bồi dưỡng là công cụ mà báo cáo viên trực tiếp sử dụng để thực hiện hoạt động bồi dưỡng cho GV, thông qua đó, giúp GV lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hoàn thiện kiến thức trong quá trình tham gia bồi dưỡng. Các quá trình nhận thức sẽ diễn ra nhanh hơn, phong phú hơn nếu có sự hỗ trợ của các phương tiện trực quan. Điều đó chứng tỏ cơ sở vật chất, trang thiết bị có ảnh hưởng, tác động đến kết quả bồi dưỡng TVTLHĐ của giáo viên.

Cơ sở vật chất và các trang thiết bị phục vụ hoạt động bồi dưỡng là một trong những yếu tố góp phần nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho giáo viên THCS hiện nay. Cơ sở vật chất đầy đủ và

hiện đại thì mới có thể đảm bảo tốt cho bản thân người học thoải mái học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, dẫn đến kết quả đào tạo, BD đạt được mục tiêu đã đề ra khi xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ. Điều kiện phục vụ bồi dưỡng giáo dục cho giáo viên THCS tại một số địa phương vẫn còn thiếu hoặc không đồng bộ. Có nhiều trường chưa đủ tài liệu cho giáo viên học tập tham khảo, băng đĩa cung cấp cho giáo viên còn thiếu và chất lượng chưa đảm bảo… làm ảnh hưởng đến kế hoạch và tiến độ bồi dưỡng. Ngoài ra thời gian bồi dưỡng giáo viên còn quá ít, nhìn chung chưa giải quyết tốt những nội dung cần thiết.

c. Chế độ, chính sách đối với giáo viên thực hiện công tác TVTLHĐ ở trường THCS

Chế độ, chính sách đối với giáo viên được hiểu là các chế độ của ngành, nhà nước đãi ngộ dành cho giáo viên, thường bao gồm chế độ làm việc, nghỉ ngơi, chính sách lương, thưởng, phụ cấp, khen thưởng, kỷ luật,… phù hợp với đặc thù ngành, cụ thể: giáo viên được hưởng chế độ phụ cấp ưu đãi, phụ cấp thâm niên, có chính sách riêng giáo viên vùng núi, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn, giáo viên dạy trẻ khuyết tật, dạy lớp ghép, giáo viên đặc thù...

Hiệu trưởng nhà trường căn cứ tình hình thực tế và khả năng kinh phí được cấp có thẩm quyền phân bổ hàng năm quyết định các mức chi cụ thể cho phù hợp với các giáo viên trong quá trình tham gia bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ. Đồng thời, Hiệu trưởng phải bảo đảm sắp xếp kinh phí để thực hiện theo đúng nhiệm vụ bồi dưỡng giáo viên được cấp có thẩm quyền giao. Khi giáo viên tham gia bồi dưỡng Hiệu trưởng cần chỉ đạo tổ trưởng chuyên môn bố trí về thời gian, các giáo viên thay phiên tham gia chương trình bồi dưỡng, bên cạnh đó tạo điều kiện về khối lượng giảng dạy trên lớp ở mức độ nhất định để giáo viên hoàn thiện cả việc trường và việc bồi dưỡng. Hiệu trưởng cần đưa ra các chính sách khen thưởng, kỷ luật trong hoạt động giáo viên tham gia bồi dưỡng một cách công khai, minh bạch, công bằng, có như vậy công tác quản lý bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ mới hiệu quả, tích cực.

1.5.2. Các yếu tố chủ quan

a. Năng lực quản lý của Hiệu trưởng

Hiệu quả của việc quản lý hoạt động TVTL học đường ảnh hưởng nhiều từ năng lực, kinh nghiệm quản lý của người Hiệu trưởng. Kinh nghiệm quản lý của Hiệu trưởng có ảnh hưởng lớn tới việc tổ chức hoạt động TVTLHĐ học đường ở trường THCS. Trong nhà trường, có nhiều hoạt động giáo dục khác nhau, mỗi hoạt động lại có tính chất và yêu cầu riêng đòi hỏi người cán bộ quản lý phải biết sắp xếp hợp lý, tổ chức hiệu quả các hoạt động. Muốn tổ chức và điều hành các hoạt động đó không phải chỉ dựa vào trình độ chuyên môn mà quan trọng hơn, người cán bộ quản lý phải biết huy động tất cả nguồn lực hiện có của bản thân và một trong các nguồn lực rất quan trọng là vốn kinh nghiệm quản lý, tổ chức, điều hành của họ. Năng lực quản lý của Hiệu trưởng thể hiện trước hết ở khả năng xây dựng kế hoạch giáo dục cho nhà trường. Bản kế hoạch có thể coi là "giấy thông hành" vô cùng quan trọng để đi tới đích. Mỗi kế hoạch khi xây dựng cần tổ hợp các năng lực, kỹ năng khác nhau, các kỹ năng này không phải tự nhiên mà có, nó được hình thành thông qua hành động và bằng hành động. Hiệu quả của các kế hoạch khi triển khai, nó phụ thuộc vào năng lực của Hiệu trưởng. Hiện nay, nhiều Hiệu trưởng năng lực quản lý còn hạn chế nên cần phải tích cực, tự giác trau dồi, rèn luyện để nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ quản lý cho bản thân.

Như vậy, Hiệu trường là người càng giàu kinh nghiệm và có năng lực quản lý (lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra đánh giá) sẽ có nhận thức đúng đắn. Nhận thức của CBQL về hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ cho GV THCS theo nhu cầu của mỗi giáo viên, phải bám sát chuẩn năng lực nghề nghiệp giáo viên và chương trình GDPT mới là cơ sở cho việc lựa chọn nội dung bồi dưỡng. Nội dung chương trình bồi dưỡng càng đáp ứng sát với nhu cầu của giáo viên thì càng được giáo viên tham gia một cách tự nguyện, chứng tỏ Hiệu trưởng đã thực hiện đúng hướng. Năng lực quản lý của Hiệu trưởng góp phần rất lớn trong việc phát triển đội ngũ giáo viên, phát huy năng lực, thế mạnh của giáo viên

trong giảng dạy, giáo dục và các hoạt động sẽ tạo điều kiện để nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục, đồng thời góp phần quan trọng trong hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và ngược lại, nếu hiệu trưởng không có năng lực quản lý sẽ làm cho toàn bộ hoạt động và quá trình quản lý bồi dưỡng TVTLHĐ không đảm bảo cho GV của nhà trường.

b. Nhu cầu bồi dưỡng của giáo viên thực hiện công tác TVTLHĐ

Mỗi giáo viên có nhận thức về nhu cầu bồi dưỡng khác nhau theo yêu cầu của chương trình, yêu cầu đáp ứng chuẩn nghề nghiệp, nhu cầu bù đắp thông tin, kỹ năng còn thiếu,… Chất lượng đội ngũ luôn là mối quan tâm hàng đầu, bởi nó quyết định đến chất lượng dạy học và giáo dục học sinh. Vì vậy, khi đưa ra các quyết định quản lý nói chung, hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ nói riêng, nhà quản lý đặc biệt chú trọng vấn đề nhu cầu được bồi dưỡng của giáo viên.

Thực tế tại nhiều trường THCS nói riêng cho thấy, rất nhiều giáo viên có trình độ chuyên môn tốt, song năng lực tư vấn giáo dục cho học sinh còn hạn chế, đa số CBQL, giáo viên chưa được đào tạo hoặc bồi dưỡng về công tác TVTLHĐ một cách bài bản, nhiều giáo viên đề cao vai trò dạy kiến thức, chưa quan tâm đúng mức đến công tác TVTLHĐ. Điều này ảnh hưởng đến hoạt động bồi dưỡng năng lực TVTLHĐ. Do đó, trong quá trình lựa chọn giáo viên làm công tác tư vấn, nhà quản lý cần lựa chọn giáo viên vừa có chuyên môn tốt, vừa có khả năng TVTLHĐ cho học sinh, đồng thời xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, tổ chức chỉ đạo phải dựa trên nhu cầu cần được bồi dưỡng của giáo viên.

c. Phẩm chất, năng lực của GV thực hiện công tác TVTLHĐ

Người giáo viên thật sự rất đặc biệt, khác biệt hoàn toàn với những ngành nghề khác, sản phẩm của giáo viên là con người, là những con người hoàn thiện về kiến thức, đạo đức, nhân cách,... chính vì vậy điều cần thiết là mỗi giáo viên cần có những phẩm chất cao về cả đạo đức lẫn năng lực. Người thầy cần được bồi dưỡng về năng lực vì nếu người thầy có đạo đức tốt mà không có năng lực cũng không thể hoàn thành tốt nhiệm vụ. Đó là khả năng