Đảm Bảo Tính Hiệu Quả, Tính Khả Thi Và Tính Thực Tiễn

2.5.2. Hạn chế

Một số CBQL, GV, HS và các lực lượng giáo dục khác nhận thức chưa đúng mức về vai trò của hoạt động GD PTXHTD cho HS, vì vậy chưa quan tâm đầu tư thích đáng cho quản lý và tổ chức hoạt động này. Mặt khác, bộ phận đảm trách trong việc tổ chức các hoạt động GD PTXHTD cho HS chính là ban chỉ đạo hoạt động GD PTXHTD cho HS, nhưng lại chưa phát huy hết năng lực chỉ đạo, điều hành của mình. Họ chưa kiện toàn, phát huy vai trò chỉ đạo cho GVCN, các lực lượng giáo dục, ngành y tế trong việc lựa chọn nội dung, chương trình, cách thức tổ chức, quản lý hoạt động GD PTXHTD cho HS phù hợp với điều kiện hiện có.

2.5.3. Nguyên nhân

Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên trong nhà trường:

Một bộ phận giáo viên, nhân viên chưa có nhận thức đúng và chưa thực sự quan tâm đến công tác GD PTXHTD cho HS dẫn đến chủ quan trong công việc, thêm vào đó sĩ số ở các lớp đông nên gây quá tải cho giáo viên trong việc dạy học và giáo dục HS.

Cấp THPT là cấp cuối của bậc phổ thông, nên PHHS, GV luôn chú trọng vào dạy và học để thi tốt nghiệp, thi đại học, cao đẳng chưa khuyến khích học sinh HS tham gia các hoạt động khác, sợ ảnh hưởng đến kết quả học tập.

Cơ sở vật chất, trang thiết bị, tài chính: Nguồn lực tài chính eo hẹp, việc tổ chức hội thảo, bồi dưỡng chuyên môn cho CB,GV còn phụ thuộc vào nguồn ngân sách.

Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội: Công tác tuyên truyền của nhà trường chưa thật sự thu hút CMHS dẫn đến hạn chế trong phối hợp với nhà trường. Một số CMHS chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của hoạt động GD PTXHTD cho HS nên chủ quan chưa quan tâm nhiều đến vấn đề này.

Kết luận chương 2

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 138 trang tài liệu này.

Thực trạng quản lý hoạt động GD PTXHTD cho HS THPT Thành phố Móng Cái, đã được thực hiện phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và đạt được những hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, mức độ nhận thức còn chưa thực sự sâu sắc, nội dung chưa phong phú, phương pháp, hình thức còn đơn điệu hơn nữa các điều kiện cơ sở vật chất, tài chính chưa phát huy hết tác dụng tối đa cho hoạt động GD PTXHTD cho học sinh. Có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng, nổi cộm nhất là nhận thức,

năng lực của các bộ, ngành, động cơ, trình độ của Hiệu trưởng, kĩ năng độ tuổi của HS, nội dung chương trình cũng như kĩ năng tổ chức các hoạt động GD PTXHTD cho học sinh của đội ngũ giáo viên còn hạn chế.

Những thực trạng được phân tích và trình bày ở trên vừa mang tính mâu thuẫn, vừa trở thành các khó khăn trong quản lý hoạt động GD PTXHTD cho học sinh. Như vậy, cần phải có các cách thức quản lý để tháo gỡ khó khăn và khắc phục các bất cập để đảm bảo có hiệu quả công tác quản lý hoạt động GD PTXHTD cho học sinh nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường và đảm bảo sự an toàn của HS khi đến trường. Những thực trạng đó là cơ sở thực tiễn để tác giả đề xuất, hoàn thiện các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trường trung học phổ thông Thành phố Móng Cái, Tỉnh Quảng Ninh ở những năm học tiếp theo, sẽ được trình bày tại chương 3 dưới đây.

Chương 3

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH XÂM HẠI TÌNH DỤC CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THÀNH PHỐ MÓNG CÁI, TỈNH QUẢNG NINH‌

3.1. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp

3.1.1. Đảm bảo nguyên tắc mục tiêu

Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp được đề xuất phải hướng vào việc nâng cao hiệu quả, chất lượng quản lí hoạt động PT XHTD cho HS THPT, nhằm đạt mục tiêu: phát huy ưu thế của hoạt động PT XHTD cho HS THPT, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động PT XHTD cho HS THPT, góp phần nâng cao chất lượng THPT trong đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục - đào tạo Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.

3.1.2. Đảm bảo tính khoa học, toàn diện, hệ thống

Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp đề ra phải trên cơ sở nghiên cứu khoa học, nghiên cứu lý luận về vấn đề quản lý hoạt động PT XHTD cho HS THPT, cũng như nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động phòng tránh XHTD cho HS THPT trong Thành phố Móng Cái, Tỉnh Quảng Ninh.

Các biện pháp được đề xuất phải tác động lên cả nhận thức lẫn hành vi của mọi thành viên cũng như tất cả các mặt hoạt động của nhà trường. Các biện pháp được đề xuất không chỉ có tác động nâng cao về trình độ nhận thức, về tinh thần trách nhiệm PT XHTD cho HS THPT của cán bộ, giáo viên, nhân viên mà còn làm họ thực hiện hoạt động PT XHTD cho HS THPT bằng tất cả những hành động cụ thể của mình để hoạt động này đạt hiệu quả cao nhất. Các biện pháp cũng phải tác động để nhà trường luôn đảm bảo các điều kiện của hoạt động PT XHTD cho HS THPT trong các trường THPT Thành phố Móng Cái, Tỉnh Quảng Ninh.

Tính toàn diện và hệ thống luôn gắn liền với nhau. Toàn bộ các biện pháp đề xuất phải nằm trong một chỉnh thể, tác động một cách có hệ thống đến hoạt động PT XHTD cho HS THPT, qua đó tác động một cách toàn diện và có hệ thống đến sự phát triển của HS THPT.

3.1.3. Đảm bảo tính hiệu quả, tính khả thi và tính thực tiễn

Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp quản lý hoạt động PT XHTD cho HS THPT được đề xuất phải dựa trên cơ sở lý luận khoa học, dựa trên phân tích thực tiễn, đáp ứng các yêu cầu của thực tế để đảm bảo cho hoạt động PT XHTD cho HS THPT đạt hiệu quả cao, đảm bảo chất lượng cao với chi phí, thời gian và công suất thấp nhất; đồng thời phải mang tính khả thi cao có thể vận dụng được vào thực tiễn quản lý ở các trường THPT Thành phố Móng Cái, Tỉnh Quảng Ninh.

Thực tiễn là thước đo của chân lý, do vậy những biện pháp đề xuất nếu được kiểm nghiệm trong thực tế và cho kết quả khả quan cần được nhân rộng trong bậc học, tạo nên phong trào thi đua làm việc tích cực.

3.1.4. Đảm bảo tính đồng bộ

Hệ thống các biện pháp phải đồng bộ, nghĩa là biện pháp tác động vào các khâu, các yếu tố của quá trình quản lý, của hoạt động PT XHTD cho HS THPT, bao gồm nhận thức, chỉ đạo hoạt động, tác động vào các chủ thể.

Tham gia vào công tác giáo dục bậc THPT không chỉ có các chủ thể thuộc về Ban giám hiệu, giáo viên, Cán bộ Đoàn, nhân viên mà còn có PHHS, Chính quyền địa phương. Do vậy, cần phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng giáo dục trong và ngoài. Các biện pháp nêu ra phải thống nhất giữa các mục tiêu, nội dung và cách thức thực hiện, có sự phân công rõ ràng, tạo được ý thức tự giác, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận và các cá nhân tham gia công tác PT XHTD cho HS THPT, tạo điều kiện cho công tác quản lý tiến hành đồng bộ, thống nhất nhằm đạt mục tiêu đề ra.

3.2. Biện pháp quản lý hoạt động phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố Móng Cái, Tỉnh Quảng Ninh

3.2.1. Biện pháp 1: Chỉ đạo xây dựng các con đường giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục học học sinh các trường trung học phổ thông Thành phố Móng Cái - Quảng Ninh

Trong khuôn khổ luận văn này chúng tôi định hướng cán bộ quản lý cần tập trung đề xuất một số con đường sau: Lồng ghép hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục trong những môn học chiếm ưu thế; Tập huấn rèn luyện kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh các trường Trung học phổ thông Thành phố Móng Cái, Quảng Ninh; Tổ chức hoạt động ngoại khóa theo định hướng tăng cường giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh trung học phổ thông; Tổ chức nghiên cứu khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học phổ thông theo chủ đề: Giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh trung học phổ thông; Truyền

thông nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh trung học phổ thông.

3.2.1.1. Truyền thông nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh các trường Trung học phổ thông Thành phố Móng Cái, Quảng Ninh

* Mục tiêu:

Truyền thông đóng một vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng PT XHTD cho học sinh THPT, là công cụ đắc lực giúp học sinh tiếp cận đúng hướng, góp phần nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng PT XHTD cho học sinh THPT. Ứng dụng công nghệ thông tin giúp học sinh có thể đọc các thông báo/tin tức/sự kiện, làm việc nhóm, và thảo luận, tìm kiếm các tài liệu liên quan.

* Nội dung và cách thức thực hiện:

Xây dựng mô hình truyền thông nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT.

Hiệu trưởng nâng cao nhận thức đúng vai trò của truyền thông cho học sinh đối với quá trình giáo dục toàn diện, trong đó chú trọng đến tổ chức hoạt động nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng PT XHTD bằng các mô hình truyền thông như: xây dựng môi trường học tập lành mạnh ; Xây dựng cơ sở dữ liệu liên quan đến PT XHTD ; Tổ chức các hoạt động giáo dục nhằm định hướng HS lĩnh hội và tiếp nhận những kiến thức, kỹ năng PT XHTD.

Hiệu trưởng các trường chỉ đạo xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện các mô hình truyền thông nâng cao hiệu quả nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT:

Tổ chức xây dựng câu lạc bộ “ Kĩ năng sống ”; “ Võ cổ truyền ”; “Kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục”... Hiệu trưởng chỉ đạo xây dựng kế hoạch, triển khai đến toàn thể cán bộ, giáo viên, học sinh. Tổ chức cho học sinh đăng ký tham gia là thành viên câu lạc bộ theo năng lực, sở trường của mình cá nhân HS. Hiệu trưởng ra Quyết định thành lập các câu lạc bộ, phân công giáo viên phụ trách (chủ nhiệm) câu lạc bộ, phân công nhiệm vụ cụ thể của HS trong câu lạc bộ. Yêu cầu các câu lạc bộ xây dựng kế hoạch và lịch hoạt động cụ thể theo tuần, tháng. Nhà trường tổ chức các hoạt động cụ thể để kiểm tra chất lượng hoạt động của các câu lạc bộ như “Thi tìm hiểu về kiến thức, kỹ năng PT XHTD ”... Để thực hiện được nhiệm vụ như trên GV cần nâng cao tình thần tự học, tự bồi dưỡng để thực hiện nhiệm vụ. Qua các hoạt động đó giúp giáo viên được trải nghiệm, nâng cao hiệu quả công tác tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV trong các nhà trường tiểu học.

Tổ chức các buổi ngoại khóa chuyên đề “Diễn đàn phòng, tránh xâm hại trẻ em”. Tại diễn đàn, thông qua hình thức sân khấu hóa, truyền tải đến học sinh những kỹ năng cần thiết để giúp các em có thể tự bảo vệ bản thân khỏi sự xâm hại, đặc biệt là xâm hại tình dục.

Tổ chức giới thiệu lồng ghép truyền thông về PT XHTD thông qua các buổi chào cờ đầu tuần. Hiệu trường xây dựng kế hoạch và triển khai hoặc phân công cho Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn xây dựng kế hoạch, nội dung, thời gian, phân công giáo viên thự hiện nhiệm vụ triển khai cụ thể trong cả năm học. Hình thức truyền thông đa dạng như: Truyền thông bằng lời kết hợp các hình ảnh minh họa; GV hướng dẫn cho HS các lớp xây dựng tiểu phẩm về các hoạt động PT XHTD

Chỉ đạo giáo viên xây dựng mỗi lớp một góc tuyên truyền với phụ huynh với nội dung phòng, tránh các dịch bệnh và phòng tránh XHTD cho HS THPT để tuyên truyền đến tất cả mọi người về tầm quan trọng của PT XHTD cho HS THPT.

Phối hợp với các báo, tạp chí, xây dựng phim phóng sự, chuyên đề nhằm phản ánh hoạt động giáo dục các trung tâm, trường học, giới thiệu các gương mặt tiêu biểu đã thành công trong việc giáo dục kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh.

Hiệu trưởng nhà trường chỉ đạo huy động các nguồn lực tham gia tổ chức hoạt động PT XHTD cho học sinh bằng văn bản nhằm truyền thông tới Ban đại diện cha mẹ HS, gia đình HS, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trên địa bàn về bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng PTXHTD cho HS THPT.

Hiệu trưởng nhà trường chỉ đạo xây dựng mô hình truyền thông nâng cao kiến thức, kỹ năng PT XHTD; xây dựng chương trình tập huấn về kiến thức, kỹ năng PT XHTD , Hiệu trưởng các trường chỉ đạo đảm bảo 100% máy tính trong nhà trường có sử dụng mạng Internet tốc độ cao, các máy tính được kết nối mạng Internet để phục vụ ứng dụng công nghệ thông tin trong bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho các GV, HS THPT

Hiệu trưởng nhà trường chỉ đạo tổ chức các hội nghị tập huấn nhằm truyền thông về vai trò và tầm quan trọng của PT XHTD.

- Thiết lập Website, Fanpage của nhà trường nhằm nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kỹ năng PT XHTD cho HS THPT

Trang thông tin website, Fanpage của nhà trường là nơi cung cấp, trao đổi thông tin công khai trên mạng Internet về nội dung chương trình bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng PT XHTD cho HS THPT . Website có thể bao gồm nhiều trang thông tin, trong đó có trang đầu hay trang nhất (Home page) là trang hiển thị ra đầu tiên khi mở website: nội dung thông tin trang này cung cấp các bài viết PT XHTD cho HS THPT

với ý nghĩa truyền thông. Thông tin trên các trang web được truyền tải bằng kỹ thuật đa phương tiện: văn bản, âm thanh, tiếng nói, đồ hoạ, biểu đồ, hình ảnh, video và truyền hình trực tiếp. Có thể truy cập đến thông tin của các trang web khác nhờ các mối siêu kết nối.

Hiệu trưởng chỉ đạo thiết kế thuyết trình qua web nhằm quảng bá thông tin một chiều tới nhiều GV, HS THPT tham dự qua việc truy cập trang web, thông tin bao gồm các sự kiện như bài giảng của báo cáo viên, giảng viên có thể kèm hình và tiếng của một báo cáo viên, bài báo cáo, bài thuyết trình của GV tham gia lớp bồi dưỡng.

* Điều kiện để thực hiện biện pháp:

- Ban giám hiệu trường THPT phải sát sao trong công tác quản lý hoạt động giáo dục kỹ năng PT XHTD cho học sinh.

- Giáo viên phải có hiểu biết sâu sắc về hành vi xâm hại trẻ em, xác định được những nội dung cần thiết của kỹ năng PT XHTD cho học sinh THPT; có năng lực tổ chức hoạt động giáo dục theo chủ đề tích hợp.

- Những nội dung của giáo dục kỹ năng PT XHTD phải được tích hợp một cách khéo léo, linh hoạt, mềm dẻo phù hợp với từng chủ đề bài học.

- Hiệu trưởng các trường chỉ đạo thực hiện xã hội hóa giáo dục, huy động đóng góp của các tổ chức ngoài trường, trong trường, cá nhân người học hỗ trợ, giúp đỡ vật chất, tài chính cho hoạt động bồi dưỡng GV. Vận dụng linh hoạt các nguồn lực để tăng cường đầu tư hệ thống máy tính hiện đại, giúp GV có thể tự học, tự bồi dưỡng, đặc biệt là nguồn tài liệu điện tử, những thiết bị công nghệ thông tin hiện đại để giúp việc tra cứu tài liệu được nhanh chóng và hiệu quả hơn

- Các trường THPT chủ động xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, liên kết với các công ty phần mềm để sản xuất các chương trình bồi dưỡng và tự bồi dưỡng. Nâng cao trình độ công nghệ thông tin cho đội ngũ CBQL, các CBQL và GV cốt cán tham gia bồi dưỡng

3.2.1.2. Lồng ghép hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục trong những môn học chiếm ưu thế ở Trường trung học phổ thông

* Mục tiêu:

Tích hợp lồng ghép hiệu quả các nội dung giáo dục kỹ năng phù hợp với lứa tuổi học sinh THPT trong các môn học chiếm ưu thế như môn sinh học, môn giáo dục công dân, ngữ văn. Việc giáo dục kỹ năng PT XHTD cho học sinh THPT theo hướng phát huy thế mạnh của môn học chiếm ưu thế là quan điểm hiện đại không những phù hợp với tâm lý của học sinh mà còn phù hợp với xu hướng giáo dục hiện nay, góp

phần nâng cao chất lượng giáo dục kỹ năng này. Điều đó giúp cho hoạt động này trở nên phong phú, lôi cuốn học sinh tham gia vào hoạt động, giúp học sinh có thể liên hệ thực tế và có nhận thức đúng đắn với các tình huống có thể xảy ra trong đời sống.

* Nội dung và cách thức thực hiện:

Ban giám hiệu chỉ đạo đến tổ chuyên môn, đến giáo viên về cách thức, phương pháp, nội dung lồng ghép các kiến thức giáo dục kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh vào các bài giảng trên lớp, các môn học có đặc trưng phù hợp như môn sinh học, giáo dục công dân, ngữ văn...

Tổ chuyên môn tổ chức họp bàn xây dựng, thống nhất nội dung, cách thức lồng ghép kiến thức giáo dục kỹ năng PT XHTD trong chương trình học.

Tất cả các giáo viên phải thường xuyên có ý thức trong việc lồng ghép, tích hợp các kiến thức giáo dục kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục vào bài giảng của mình kể cả trong giáo án và trong khi lên lớp. Chủ động đổi mới phương pháp giảng dạy phù hợp với nội dung của hoạt động giáo dục và đối tượng học sinh. Tổ chuyên môn trực tiếp quản lý, chỉ đạo việc soạn giảng, chuẩn bị trước khi lên lớp của giáo viên.

Hiện nay chưa có tài liệu chính thống, đầy đủ và thời lượng cụ thể về nội dung giáo dục kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT trong chương trình nên cần hướng dẫn cụ thể, kiểm tra thường xuyên hoạt động này. Đảm bảo không để tình trạng soạn giảng qua loa, chiếu lệ, không có nội dung thống nhất cũng như phương pháp. Cán bộ quản lý kịp thời nắm bắt tình hình và điều chỉnh, bổ sung nội dung nếu thấy thực sự cần thiết. Cán bộ quản lý và tổ chuyên môn tổ chức các tiết học môn giáo dục công dân, sinh học, ngữ văn để dạy mẫu, dự giờ nhằm kiểm tra việc giáo viên lồng ghép và tích hợp nội dung giáo dục kỹ năng PT XHTD cho HS THPT vào bài giảng để rút kinh nghiệm, chọn nội dung giảng dạy phù hợp và có hiệu quả. Nhà trường cần tạo điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị và chỉ đạo việc tự làm thiết bị dạy học, đồ dùng dạy học để tiết học trực quan, sinh động và có hiệu quả tốt nhất.

Bố trí tủ sách riêng về phòng tránh xâm hại tình dục trong thư viện nhà trường để các em tự học, tự nghiên cứu. Tủ sách này cần được cập nhật và bổ sung thường xuyên tạo nên sự phong phú và hấp dẫn, thu hút học sinh tham gia tìm hiểu.

Ví dụ: Cán bộ quản lý chỉ đạo giáo viên giảng dạy môn sinh học nội dung lồng ghép giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh