Báng 3.1: Một số bài học trong môn sinh học có thể lồng ghép hoạt động giáo dục PT XHTD
Lớp 10
Bài | Kiến thức về giới tính | Nội dung lồng ghép | Mục tiêu | |
1 | Bài 19: Giảm phân | - Quá trình hình thành trứng, tinh trùng | - Nhận biết những đặc điểm sinh lý, tâm lý của tuổi dậy thì. - Những biểu hiện, hình thức, mức độ của XHTD. | - Hiểu các cơ sở khoa học của những biến đổi cơ thể tuổi dậy thì, tạo tâm lý ổn định với những biến đổi cơ thể trong giai đoạn này. - Nhận biết các vùng nhạy cảm trên cơ thể, nâng cao kiến thức để học sinh biết cách tự PT XHTD. - Hình thành kỹ năng nhận diện hành vi đối tượng gây nên hành vi xâm hại tình dục |
2 | Bài 32: Bệnh truyền nhiễm và miễn dịch | - Các bệnh truyền nhiễm lây lan qua đường tình dục - Tình dục an toàn | - Cung cấp cho HS kiến thức về tình dục, xâm hại tình dục. - Cung cấp kiến thức về một số bệnh phổ biến lây lan qua quan hệ tình dục như HIV/AIDS, lậu, giang mai, viêm gan B… nhấn mạnh hậu quả. | - Hình thành thái độ đúng đắn với hành vi XHTD. - Giúp HS nhận thức được những nguy hiểm, hậu quả có thể xảy ra khi bị XHTD, từ đó có cách thức xử lý thích hợp khi bị XHTD. |
Có thể bạn quan tâm!
- Thực Trạng Con Đường Giáo Dục Phòng Tránh Xâm Hại Tình Dục Cho Học Sinh Ở Các Trường Thpt Thành Phố Móng Cái, Tỉnh Quảng Ninh
- Thực Trạng Chỉ Đạo Thực Hiện Giáo Dục Phòng Tránh Xâm Hại Tình Dục Cho Học Sinh Trung Học Phổ Thông Thành Phố Móng Cái, Tỉnh Quảng Ninh
- Đảm Bảo Tính Hiệu Quả, Tính Khả Thi Và Tính Thực Tiễn
- Tổ Chức Nghiên Cứu Khoa Học Kỹ Thuật Dành Cho Học Sinh Trung Học Phổ Thông Theo Chủ Đề: Giáo Dục Phòng Tránh Xâm Hại Tình Dục Cho Học Sinh Trung Học
- Biện Pháp 5: Chỉ Đạo Xây Dựng Phòng Tham Vấn Học Đường Đáp Ứng Nhu Cầu Của Học Sinh
- Đối Với Hiệu Trưởng Các Trường Thpt Thành Phố Móng Cái
Xem toàn bộ 138 trang tài liệu này.
Lớp 11
Bài 38 Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật | - Hoocmon giới tính làm cơ thể thay đổi mạnh mẽ về thể chất và tâm sinh lí. | - Cung cấp kiến thức về các hoocmon điều hòa sự phát triển ở người qua đó nhấn mạnh cho học sinh thấy được sự thay đổi của cơ thể khi bước vào tuổi dậy thì. | - Hiểu các cơ sở khoa học của những biến đổi cơ thể tuổi dậy thì, tạo tâm lý ổn định với những biến đổi cơ thể trong giai đoạn này. - Nhận biết các vùng nhạy cảm trên cơ thể, nâng cao kiến thức để học sinh biết cách tự PT XHTD. | |
2 | Bài 45 Sinh sản hữu tính ở động vật. | - Quá trình thụ tinh của con người diễn ra bên trong cơ quan sinh dục nữ (thụ tinh trong) => Quan hệ tình dục giữa nam và nữ có thể dẫn đến thụ tinh và mang thai. | - Cung cấp đầy đủ kiến thức về các biện pháp phòng tránh thai để các em có ý thức và cách phòng tránh các bệnh lây lan qua đường tình dục và việc mang thai ngoài ý muốn. - Cung cấp cho HS mức độ, hậu quả của việc XHTD. Hậu quả của việc có thai ngoài ý muốn, sinh con ở tuổi vị thành niên. Hậu quả của phá thai. | - HS nhận biết được biểu hiện, hình thức, mức độ, hậu quả của XHTD. - HS biết cách xử lý khi bị XHTD. |
3 | Bài 47 Điều khiển sinh sản ở động vật và sinh đẻ có kế hoạch ở người. | - Phòng tránh thai, kế hoạch hoá gia đình và lợi ích đối với gia đình, cộng đồng... | - Cơ sở khoa học, cách sử dụng và tác dụng của các biện pháp tránh thai, đặc biệt là các biện pháp tránh thai hiện đại. | - HS biết cách xử lý khi bị XHTD. |
3.2.1.3. Tổ chức hoạt động ngoại khóa theo định hướng tăng cường giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh trung học phổ thông
* Mục tiêu:
Kĩ năng PT XHTD là khả năng thực hiện có hiệu quả các hành động liên quan đến hoạt động PT XHTD trên cơ sở nắm vững phương thức thực hiện và sự vận dụng tri thức, kinh nghiệm đã có về XHTDTE và PT XHTD để thực hiện hành động phù hợp với những điều kiện nhất định. Tăng cường cơ hội cho học sinh thực hành, trải nghiệm các kỹ năng PT XHTD qua hoạt động ngoại khóa, các em có được những kỹ năng cần thiết để đảm bảo an toàn cho bản thân trước các tình huống có nguy cơ bị xâm hại hoặc làm giảm hậu quả của các hành vi xâm hại khi có cách xử trí phù hợp, kịp thời.
Việc tổ chức các hình thức hoạt động ngoài giờ học nhằm vào các mục tiêu: Nó không chỉ thu hút đông đảo các lực lượng tham gia; từ đó nâng cao nhận thức thái độ của HS đối với vấn đề PT XHTD mà còn bổ trợ cho những kiến thức các em được học trên lớp. Do vậy, tăng cường phối hợp với đoàn thanh niên, phòng y tế học đường tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có chất lượng, xây dựng các mô hình câu lạc bộ, lồng ghép các hoạt động giáo dục PT XHTD vào hoạt động tập thể lớp có ý nghĩa vô cùng quan trọng để nâng cao hiệu quả giáo dục PT XHTD cho HS.
* Nội dung và cách thức thực hiện:
Đối với lực lượng giáo dục nhà trường:
Ban giám hiệu cần chỉ đạo tổ chức các hình thức giáo dục kỹ năng PT XHTD cho HS THPT Thành phố Móng Cái với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, sinh động, hấp dẫn học sinh, phù hợp từng nội dung kiến thức. Một số hình thức cần chú ý đó là:
Hiệu trưởng chỉ đạo các tổ chuyên môn, Đoàn thanh niên tổ chức các hội thi thuyết trình, hùng biện trong phạm vi toàn trường nhằm tạo ra các tuyên truyền viên tích cực trong công tác giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục đồng thời tạo ra không khí thi đua, tham gia tích cực của mọi thành viên trong lớp, rèn luyện khả năng giao tiếp, thuyết trình, phát triển ngôn ngữ nói.
Hiệu trưởng chỉ đạo Phó Hiệu trưởng cùng Đoàn thanh niên tổ chức các buổi ngoại khóa chuyên đề “Diễn đàn phòng, tránh xâm hại trẻ em”. Tại diễn đàn, thông qua hình thức sân khấu hóa, truyền tải đến học sinh những kỹ năng cần thiết để giúp các em có thể tự bảo vệ bản thân khỏi sự xâm hại, đặc biệt là xâm hại tình dục.
Tổ chức cho GV đi tham quan thực tế ở một số trường đã có sự thành công khi tổ chức PT XHTD cho HS THPT. Thường xuyên tổ chức tập huấn, giao lưu giữa GV với các GV rất am hiểu về PT XHTD cho HS THPT trong giáo dục hoặc các chuyên gia về PT XHTD cho HS THPT trong các trường THPT.
Tổ chức câu lạc bộ “Phòng tránh XHTD” làm lực lượng nòng cốt để tuyên truyền, giáo dục rộng rãi trong đoàn viên, học sinh. Biện pháp thực hiện với mục đích tạo điều kiện cho học sinh trung học được giao lưu, chia sẻ, trao đổi sâu hơn về các vấn đề liên quan đến phòng tránh xâm hại tình dục. Các hoạt động được tổ chức theo chủ điểm, với hình thức là các câu lạc bộ với số lượng từ 15 đến 20 thành viên được coi là môi trường thuận lợi để học sinh chia sẻ, trao đổi, nói lên những băn khoăn, thắc mắc của bản thân về những vấn đề liên quan đến phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh theo nhiều hình thức khác nhau. Đây là một hình thức phổ biến rất linh hoạt để tổ chức các hoạt động ngoại khóa nhằm giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh trong trường học và phổ biến kiến thức đến cộng đồng.
Nội dung sinh hoạt bao gồm hoạt động giảng dạy, tuyên truyền những kiến thức cơ bản của việc phòng tránh XHTD; tổ chức các trò chơi, các hình thức sân khấu hóa hoặc tổ chức nhiều loại hình khác nhau nhằm dễ dàng thu hút sự quan tâm và tham gia của các em học sinh.
Bồi dưỡng cho các em kỹ năng vận hành câu lạc bộ, tìm hiểu về những kiến thức về phòng tránh XHTD, phương pháp làm việc “HS THPT với HS THPT” để tổ chức các hoạt động cho câu lạc bộ.
Tổ chức các buổi sinh hoạt định kỳ, mỗi buổi sinh hoạt có một chủ đề khác nhau như: thuyết trình, trò chơi, xử lý tình huống, thảo luận nhóm, tổ chức sân khấu hóa, tiểu phẩm, học hát, kể chuyện… các buổi sinh hoạt này có thể lồng ghép vào các tiết sinh hoạt ngoài giờ lên lớp, các buổi sinh hoạt chi đoàn…
Tổ chức rèn tập huấn rèn luyện kĩ năng PT XHTD cho HS THPT. Đây là con đường mang tính thực tiễn cao, đòi hỏi vai trò của người hướng dẫn phải là người am hiểu các kỹ năng phòng vệ cơ bản, biết cách thoát thân trong các tình huống nguy hiểm. Với việc hướng dẫn kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cần trang bị cho học sinh những kiến thức cơ bản về các động tác, cách thực hiện động tác khoa học, có hiệu quả, để học sinh áp dụng được trong các tình huống thực tiễn. Hiệu trưởng cần phối hợp với các giáo viên, chuyên gia trong lĩnh vực, công an Thành phố, câu lạc bộ võ thuật …. để tổ chức tốt chương trình tập huấn.
Khi trình bày một kỹ năng cần phải tuân thủ quy trình: phân tích động tác, hướng dẫn làm mẫu sau đó cho học sinh thực nghiệm tại chỗ. Công tác rèn luyện kỹ năng PT XHTD thể hiện ở một số nội dung sau:
- Rèn luyện những kỹ năng phòng tránh xâm hại bao gồm: Kỹ năng quan sát, nhân biết nguy cơ XHTD; Kỹ năng xử lý nguy cơ XHTD; Kỹ năng tìm kiếm sự hỗ trợ…
- Rèn luyện những kỹ năng xử trí khi bị XHTD: Kỹ năng phòng vệ trong trường hợp bất ngờ bị tấn công; Kỹ năng tự bảo vệ bản thân bằng các nguyên tắc sống cơ bản; Kỹ năng xử lý các tình huống có nguy cơ bị tấn công tình dục; Kỹ năng làm chủ cảm xúc… Giáo viên nên quan tâm giúp HS nhận diện đúng đối tượng. Hãy lưu ý với HS, trong quá trình giao tiếp, cần phát huy kỹ năng quan sát những biểu hiện bề ngoài như nét mặt, cử chỉ, điệu bộ của người đối diện, để nhận biết có sự nguy hiểm nào rình rập; giữ khoảng cách an toàn hoặc đứng ở nơi đông người để có thể kêu gọi sự giúp đỡ nếu có biểu hiện của sự tấn công, xâm hại bản thân.
Hoạt động phối hợp tổ chức hoạt động PT XHTD cho HS:
Nhà trường mời các chuyên gia tâm lý, chuyên gia giáo dục đến nói chuyện chuyên đề, tuyên truyền về giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành niên, chú trọng đến các hình thức thức biểu hiện của hành vi xâm hại tình dục, dạy học sinh cách ứng xử trong các mối quan hệ để phòng ngừa xâm hại, cách thoát hiểm khi bị xâm hại.
Ban giám hiệu cần mời đơn vị, tổ chức, thành phần có vai trò quan trọng trong GD SKSS cho VTN như: Y tế, Trung tâm Dân số và KHH GĐ, cán bộ Đoàn, chính quyền địa phương; quý thầy cô GVCN, GVBM trong nhà trường.
Hiệu trưởng chỉ đạo Đoàn trường phối hợp với câu lạc bộ Võ thuật, Công an thành phố tổ chức các buổi tập huấn kĩ năng tự vệ, phòng tránh XHTD cho học sinh THPT. Các bài võ dạy cho HS luôn theo tiêu chí tự vệ, tăng sức bền cơ thể. Trong buổi học, giáo viên hướng dẫn sẽ tạo tình huống giả định để các em có thêm kiến thức, phản ứng nhanh nhạy khi gặp kẻ xấu.
Huy động các tổ trưởng dân phố, các chi hội đoàn thể: Hội phụ nữ, Đoàn thanh niên tham gia tuyên truyền, vận động, thuyết phục gia đình và bản thân vị thành niên và thanh niên tự bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe.
Bảng 3.2: Các chủ đề sinh hoạt ngoại khóa gắn với hoạt động phòng tránh xâm hại tình dục
Nội dung | Cách thức tổ chức | Mục tiêu | |
09 | Tư vấn, giao lưu đối thoại sức khỏe sinh sản vị thành niên | - Tổ chức giao lưu đối thoại giữa các chuyên gia và học sinh. - HS tham gia 3 phần thi: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm; Tìm hiểu kiến thức; Phần thi tư vấn bạn học. | - Cung cấp cho HS đầy đủ nhưng kiến thức về sức khỏe sinh sản vị thành niên; Giúp HS biết cách tự bảo vệ, chăm sóc bản thân. |
10 | Học sinh với tình bạn, tình yêu và gia đình. | - Mời các chuyên gia tâm lý đến trò chuyện, tư vấn cho HS - Thi hái hoa dân chủ, hỏi đáp về tình bạn, tình yêu và gia đình. - Trò chơi tìm hiểu ca dao về tình bạn, tình yêu và gia đình hoặc thi đọc một số câu ca dao về tình yêu để cảm nhận được tình yêu trong sáng, sâu đằm, thủy chung của người bình dân Việt Nam, hay thi hát đối đáp liên khúc giữa hai đội thi với nhau, với những bài hát có nội dung phù hợp với chủ đề, trong sáng, lành | - Nhận thức rõ hơn giá trị của tình bạn, tình yêu và gia đình; đồng thời các em cũng phải xác định rõ trách nhiệm của bản thân trong quan hệ bạn bè, trong tình yêu và gia đình. - Rèn luyện các kỹ năng ứng xử phù hợp trong tình bạn, tình yêu và gia đình. - Bồi dưỡng tình cảm yêu quý, gắn bó với gia đình. |
Nội dung | Cách thức tổ chức | Mục tiêu | |
mạnh, phù hợp lứa tuổi, được phép lưu hành. | |||
12 | HS THPT với pháp luật | - Tổ chức hội thi tìm hiểu các văn bản pháp luật thông qua hình thức các đội chơi thuyết trình, hùng biện, trả lời câu hỏi trắc nghiệm, xử lý tình huống. | - Cung cấp cho học sinh văn bản pháp luật về quyền trẻ em, hành vi xâm hại tình dục trẻ em… |
01 | Diễn đàn phòng tránh xâm hại tình dục cho HS THPT | - Tổ chức giao lưu, mời chuyên gia đến nói chuyện, tuyên truyền. - Sân khấu hóa các tình huống để HS nhận biết, rèn luyện kỹ năng PT XHTD. | - Cung cấp cho học sinh kiến thức về XHTD: biểu hiện, hình thức, mức độ, hậu quả, chủ thể gây xâm hại, kỹ năng phòng tránh xâm hai tình dục, kỹ năng xử trí khi bị XHTD, giải tỏa sang chấn tâm lý khi gặp những hành vi XHTD. |
02 | Thực hành rèn luyện kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục cho HS THPT | - Tổ chức giao lưu giữa các câu lạc bộ “PT XHTD” “Võ cổ truyền” với học sinh toàn trường. - Tổ chức các trò chơi tập thể, sân khấu hóa các tình huống để HS nhận biết, rèn luyện kỹ năng PT XHTD. | - Rèn luyện cho học sinh những kỹ năng cần thiết để giúp các em có thể tự bảo vệ bản thân khỏi sự xâm hại, đặc biệt là xâm hại tình dục. |
03 | Phòng tránh XHTD trên môi trường mạng xã hội | - Hiệu trưởng chỉ đạo Đoàn thanh niên, bộ môn tin học phối hợp cùng với công an Thành phố, các chuyên gia tâm lý, hội phụ huynh tổ chức chuyên đề. - Tổ chức thi tìm hiểu, giải đáp thắc mắc về các bộ luật liên quan, các kỹ | - Giúp HS biết cách bảo vệ bản thân khi sử dụng mạng xã hội. - Có hướng xử lý thích hợp khi bị xâm hại trên môi trường mạng xã hội. |
Tháng
Nội dung | Cách thức tổ chức | Mục tiêu | |
năng sử dụng mạng internet an toàn, hiệu quả. - Sân khấu hóa các tình huống để hướng dẫn HS cách xử lý khi bị XHTD. - Cung cấp cho HS các địa chỉ tin cậy như phòng tham vấn, đường dây nóng, zalo… để HS có thể kịp thời tìm kiếm sự giúp đỡ khi gặp bị XHTD trên mạng xã hội. | |||
04 | Giao lưu học tập kinh nghiệm, cách thức tổ chức ở các trường THPT đã có thành công trong tổ chức hoạt động giáo dục PT XHTD | - Tổ chức cho giáo viên, học sinh đi thăm quan, thực tế, giao lưu với các trường THPT đã thành công trong tổ chức hoạt động giáo dục PT XHTD. | - Tạo ra sự gắn kết giữa các đơn vị trên địa bàn, tạo hứng thú đối với giáo viên, học sinh khi tham gia hoạt động PT XHTD. - Học tập thêm kinh nghiệm, cách tổ chức hoạt động giáo dục PT XHTD. |
Tháng