Các Biện Pháp Quản Lý Hoạt Động Bồi Dưỡng Hs Giỏi Ở Các Trường Thcs Chất Lượng Cao Tỉnh Thái Bình Trong Bối Cảnh Hiện Nay

tuyển. Một số trường đóng trên địa bàn có tình hình kinh tế xã hội chưa phát triển do vậy công tác hỗ trợ cho hoạt động bồi dưỡng chưa đạt hiệu quả mong muốn, tâm lý của phụ huynh HS còn trông chờ vào trách nhiệm của nhà trường mà chưa quan tâm đến xã hội hóa giáo dục.

Mặt khác, hiện nay cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học của các trường THCS chất lượng cao chưa đáp ứng yêu cầu của hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi, nguyên nhân do các trường hiện nay phụ thuộc vào nguồn quỹ về học tập hàng năm được nhà nước đầu tư, một số nhà trường chưa chủ động tranh thủ các nguồn lực bên trong và bên ngoài nhà trường để phục vụ hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi.

Vì vậy, ảnh hưởng của các yếu tố trên cần thiết phải đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý học giỏi ở các trường THCS chất lượng cao.

Tiểu kết chương 2

Kết quả bồi dưỡng học sinh giỏi cho thấy, CBQL, GV, HS đã nhận thức được mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng nhằm động viên, khuyến khích học sinh giỏi và giáo viên dạy giỏi nỗ lực trong học tập và giảng dạy, nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường và chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi. Giáo viên thường xuyên sử dụng phương pháp thuyết trình, thảo luận, làm việc nhóm… để phát huy tối đa tính tích cực, tính sáng tạo của học sinh; hướng dẫn học sinh tự đọc, tự học tuy nhiên chưa chú ý rèn luyện năng lực thực hành bộ môn cho học sinh giỏi, chưa mời chuyên gia đầu ngành, đặc biệt là những người có kinh nghiệm ở Phòng GDĐT hoặc các trường sư phạm về giảng các chuyên đề nâng cao, chưa ứng dụng công nghệ thông tin trong bồi dưỡng học sinh giỏi. Công tác phối hợp các lực lượng giáo dục chưa chặt chẽ và chưa khen thưởng xứng đáng bằng vật chất đối với giáo viên và học sinh đạt giải.

Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao gồm: Phát hiện, tuyển chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi;

Phát triển đội ngũ giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi; quản lý bài soạn, nội dung bài soạn bồi dưỡng học sinh giỏi; Quản lý hoạt động giảng dạy và hoạt động học tập; Đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất; Công tác kiểm tra, đánh giá. Tuy nhiên, CBQL chỉ đạo Tổ chuyên môn có quy định cụ thể về soạn bài, nội dung bài giảng và công tác chuẩn bị lên lớp, ít thực hiện tổ chức kiểm tra định kỳ, thường xuyên, đột xuất giờ lên lớp của giáo viên; Chưa đầu tư vào thư viện nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên, học sinh tự học, tự nghiên cứu; Chưa xây dựng quy định và các tiêu chí kiểm tra, đánh giá.

Kết quả thực trạng các yếu tố cho thấy, yếu tố Năng lực của đội ngũ CQBL, giáo viên; Yếu tố đầu vào của học sinh; Nguồn lực tài chính; Kinh tế xã hội ở địa phương, gia đình học sinh là những yếu tố rất ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường trung học cơ sở chất lượng cao tỉnh Thái Bình.

Chương 3

Có thể bạn quan tâm!

• Nội Dung Bồi Dưỡng Học Sinh Giỏi Ở Các Trường Trung Học Cơ Sở Chất Lượng Cao
• Thực Trạng Phát Triển Đội Ngũ Giáo Viên Tham Gia Bồi Dưỡng Học Sinh Giỏi
• Quản Lý Cơ Sở Vật Chất Phục Vụ Hoạt Động Bồi Dưỡng
• Quản Lý Đội Ngũ Giáo Viên Bồi Dưỡng Học Sinh Giỏi Ở Các Trường Thcs Chất Lượng Cao
• Đổi Mới Kiểm Tra, Đánh Giá Hoạt Động Bồi Dưỡng Học Sinh Giỏi
• Khảo Sát Tính Cần Thiết Của Các Biện Pháp Quản Lý Bồi Dưỡng Hs Giỏi Ở Các Trường Thcs Chất Lượng Cao Tỉnh Thái Bình Trong Bối

Xem toàn bộ 131 trang tài liệu này.

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHẤT LƯỢNG CAO

TỈNH THÁI BÌNH TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích

Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp được đề xuất phải hướng vào HS giỏi ở các trường THCS chất lượng cao thể hiện ở chất lượng hoạt động bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao trong bối cảnh mới, không chỉ vậy, mục đích của quản lý bồi dưỡng nhằm đánh giá những thành công, hạn chế của hoạt động qua mỗi năm học để CBQL có cơ sở điều chỉnh kế hoạch hợp lí.

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa

Đổi mới quản lý hoạt động bồi dưỡng HS giỏi ở các trường THCS chất lượng cao trong bối cảnh mới phải trên cơ sở kế thừa những thành tựu về quản lý, từ đó phát huy những mặt tích cực, những ưu điểm trong thực hiện quản lý hoạt động này. Đổi mới quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao trong bối cảnh mới cần cử giáo viên đi bồi dưỡng để tiếp thu những cái mới, cái tiến bộ mà hoạt động bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao trong bối cảnh mới đã đạt được. Bối cảnh mới trong giai đoạn hiện đang có nhiều thay đổi, vì vậy để tránh bị tụt hậu về kiến thức đòi hỏi CBQL, GV thường xuyên phải cập nhật kiến thức để góp phần nâng cao chất lượng bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi.

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ

Tính đồng bộ đòi hỏi các biện pháp nêu ra phải tác động lên toàn bộ quá trình thực hiện đồng bộ các khâu trong quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao trong bối cảnh mới, tác động đến hệ thống thể chế, chính sách và các điều kiện, phương tiện để triển khai hoạt động. Khi triển khai

thực hiện biện pháp này không làm ảnh hưởng đến quy trình thực hiện các biện pháp kia, các biện pháp cần được quan tâm, đầu tư. Các biện pháp quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao trong bối cảnh mới không thực hiện một cách đơn lẻ mà phải tiến hành thực hiện đồng bộ các biện pháp đề xuất, tạo động lực, điều kiện để thực hiện các biện pháp.

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi

Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp được đề xuất có khả năng áp dụng một cách thuận lợi, nhanh chóng trong bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng HS giỏi ở các trường THCS chất lượng cao trong bối cảnh mới với đặc điểm kinh tế - xã hội ở tỉnh Thái Bình. Khi triển khai thực hiện phải đảm bảo được tiến độ thực hiện, đảm bảo các điều kiện về tài chính, về đội ngũ giáo viên, về tổ chức, kịp thời giải quyết các vướng mắc và khó khăn trong quá trình thực hiện biện pháp. Để có căn cứ khách quan, các biện pháp phải được đem thử nghiệm để kiểm chứng tính khả thi, từ đó áp dụng vào thực tiễn để thực hiện đồng bộ các giải pháp.

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả

Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp được đề xuất phải đem lại hiệu quả cao trong bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi ở các trường THCS chất lượng cao trong bối cảnh mới từ đó nâng cao bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi.

3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng HS giỏi ở các trường THCS chất lượng cao tỉnh Thái Bình trong bối cảnh hiện nay

3.2.1. Tổ chức phát hiện và có phương pháp tuyển chọn đúng những học sinh thực sự giỏi dựa vào năng lực

3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp

Giúp giáo viên có cái nhìn tổng quát về đặc điểm và đặc trưng cơ bản của học sinh giỏi, từ đó tổ chức phát hiện HS giỏi để có phương pháp tuyển chọn đúng những học sinh giỏi thực sự, bồi dưỡng học sinh có năng lực, yêu thích môn học và khả năng làm việc độc lập.

3.2.1.2. Nội dung và cách thức thực hiện

- Tổ chức phát hiện học sinh giỏi:

Giáo viên tiến hành rà soát, phát hiện đi đôi với bồi dưỡng học sinh giỏi.

Giáo viên theo dõi nắm bắt đối tượng học sinh. Phân loại học sinh ngay trong tháng 8. Tập hợp và nắm số liệu học sinh giỏi, từ đó xây dựng kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi ngay từ đầu năm học. Việc bồi dưỡng phải được tiến hành thường xuyên trong mỗi bài, mỗi chương.

Với học sinh khá giỏi giáo viên phải biết khơi dậy trong các em tính ham học, thích tìm tòi, hiểu biết. Phải biết nắm chắc kiến thức cơ bản. Từ đó mà phát triển nâng dần kiến thức cao hơn.

Giáo viên phải hướng dẫn cho học sinh khá giỏi cách học, phương pháp học, chú trọng việc tự học, tự bồi dưỡng và ý thức tự giác học tập.

Giáo viên thường xuyên kiểm tra định kỳ. Qua kiểm tra để thấy được học sinh còn hổng chỗ nào để kịp thời có kế hoạch bồi dưỡng phù hợp.

Giáo viên kết hợp với phụ huynh để nâng cao chất lượng. Việc kết hợp giáo dục giữa giáo viên và gia đình là một điều không thể thiếu trong việc nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi.

- Phương pháp tuyển chọn HS giỏi

+ CBQL chỉ đạo GV thu hút HS giỏi ở các trường THCS trên địa bàn đăng lý dự thi và có nguyện vọng vào trường học tập, đây là cách thức vẫn đang tiến hành, tuy nhiên cần xây dựng kế hoạch để thu hút đối tượng HS này một cách hợp lý bằng cách đầu tư về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, thư viện… để HS thấy được môi trường học tập đã đảm bảo các điều kiện tốt nhất cho các em phát huy năng lực, yên tâm học tập.

+ CBQL tìm hiểu về chất lượng giáo dục và chất lượng HS giỏi của các trường trên địa bàn, học hỏi kinh nghiệm bồi dưỡng HS giỏi, thu hút HS giỏi khối 8,9 bằng cách giới thiệu cho HS môi trường học tập của các trường THCS chất lượng cao để thấy được ưu thế khi học tập tại trường.

+ Ngay từ lớp 6, CBQL chỉ đạo GV tạo hứng thú học tập môn học cho HS, vì vậy mỗi thầy cô giáo phải chuẩn bị kỹ lưỡng bài giảng, cuốn hút HS ngay từ khi bắt đầu bài giảng, luôn gắn kiến thức với thực tiễn và giáo dục STEM. Mỗi tiết học, GV phải lồng ghép những câu hỏi chuyên sâu, câu hỏi mở để phát hiện HS có tố chất thông minh, tư duy logic, từ đó ra các dạng bài tập nâng cao theo hướng dạy học phân hóa nhằm sàng lọc HS.

GV căn cứ vào điểm kiểm tra miệng, 15 phút, 1 tiết để nhận biết khả năng tư duy và cách thức làm bài của HS. GV phối hợp với GV bộ môn để thu thập ý kiến phản hồi về HS, GV quan sát các hoạt động giáo dục mà HS tham gia để tìm hiểu tư cách đạo đức, các đức tính chăm chỉ, cần cù, sáng tạo của HS.

GV sau khi phát hiện HS cần chú ý đến nguyện vọng của HS muốn đăng lý môn học nào để xem HS có thể gắn bó với đội tuyển môn học đó trong suốt 4 năm học bởi lẽ trở thành HS giỏi cần có thời gian và sự nỗ lực không ngừng của bản thân HS. Việc chọn HS giỏi GV cần tôn trọng sự lựa chọn của HS, không nên ép buộc hoặc tạo áp lực cho HS.

- Thành lập đội tuyển HS giỏi:

+ Thành lập đội tuyển để tiến hành ôn tập cho HS, việc thành lập đội tuyển cần căn cứ vào quy chế HS giỏi do Bộ GDĐT và Phòng GDĐT ban hành thông qua các văn bản, GV có thể lấy số lượng HS giỏi nhiều hơn số lượng quy định sau đó sàng lọc HS qua các bài kiểm tra, kỳ thi thử. Nhà trường tổ chức kỳ thi để có căn cứ thành lập đội tuyển HS giỏi.

+ CBQL chỉ đạo thành lập đội tuyển HS giỏi các cấp: Để chuẩn bị tốt nhất cho HS tham gia các kỳ thi, Hiệu trưởng thành lập Ban chỉ đạo xây dựng chương trình bồi dưỡng HS giỏi, trong đó Hiệu trưởng làm Trưởng ban, Phó trưởng ban là phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, thành viên gồm Tổ trưởng chuyên môn, nhóm trưởng chuyên môn, GV tham gia bồi dưỡng HS giỏi.

CBQL chỉ đạo thành lập các nhóm biên soạn tài liệu các môn Toán, Văn, Anh, Sử, Địa, Sinh, Lý, Hóa gồm Tổ trưởng, nhóm trưởng chuyên môn và đội

ngũ GV cốt cán. CBQL chỉ đạo Tổ trưởng chuyên môn tiến hành thẩm định trong tổ chuyên môn.

- Xây dựng kế hoạch và triển khai bồi dưỡng HS giỏi

Trước khi triển khai bồi dưỡng học sinh giỏi, CBQL chỉ đạo tổ chức bồi dưỡng cho đội ngũ GV thông qua: bồi dưỡng qua dự các lớp tập huấn do Sở Giáo dục; Phòng Giáo dục tổ chức; Bồi dưỡng thông qua dự các chuyên đề do tổ, trường tổ chức; Bồi dưỡng thông qua dự các chuyên đề liên trường, cụm trường; Bồi dưỡng qua việc tự học, tự nghiên cứu các văn bản, chỉ thị, nghị quyết, các tạp chí, tập san, băng đĩa, tài liệu của ngành; Bồi dưỡng qua việc khai thác thông tin trên mạng…

CBQL chỉ đạo tổ chức các buổi hội thảo về phương pháp học tập, xây dựng nề nếp học tập, rèn kỹ năng tự học cho HS và HS giỏi.

CBQL chỉ đạo GV tổ chức đa dạng các loại hình câu lạc bộ và các hoạt động giáo dục như trải nghiệm, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, ngoại khóa

…để HS vận dụng kiến thức vào thực tiễn, phát triển năng lực và phẩm chất cho HS.

- Để hoạt động bồi dưỡng HS giỏi đạt hiệu quả cao, đối với Hiệu trưởng phải xây dựng kế hoạch nhiệm vụ bồi dưỡng HS giỏi cho cả năm học, Hiệu trưởng cùng phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn khi xây dựng kế hoạch phải căn cứ vào những văn bản của Bộ GDĐT, Phòng GDĐT, những quy định và quy chế như: Điều lệ trường THCS, Quy chế hoạt động của trường THCS chất lượng cao, Quy chế tuyển sinh, quy chế thi HS giỏi, Hướng dẫn thực hiện năm học của Phòng GDĐT, các tiêu chí đánh giá xếp loại…Kế hoạch phải nêu rõ: Mục tiêu, nội dung, hình thức, phương pháp, thời gian, nguồn lực thực hiện bồi dưỡng, chỉ tiêu về số lượng HS giỏi cần đạt, kinh phí, quy định về khen thưởng….

- Để bồi dưỡng HS giỏi đạt hiệu quả, CBQL chỉ đạo GV hình thành kỹ năng tự học cho HS, trong đó HS phải có kỹ năng lập kế hoạch tự học để thực hiện nghiêm túc, đầy đủ kế hoạch. Xây dựng kế hoạch tự học đảm bảo thời gian cho từng môn học, không làm ảnh hưởng đến chất lượng học tập môn học khác,

không để quá ít thời gian cho môn học thi HS giỏi. HS đảm bảo luân phiên giữa thời gian học và nghỉ ngơi. GV rèn cho HS kỹ năng ghi chép bài giảng, ghi chép phải chủ động, chính xác, ghi những câu hỏi mà HS chưa hiểu; GV rèn cho HS kỹ năng làm việc với sách giáo khoa, kỹ năng tự làm việc với tài liệu kham khảo, kỹ năng trả lời câu hỏi và tự đặt câu hỏi, kỹ năng tự ôn tập, củng cố kiến thức, kỹ năng tự kiểm tra, đánh giá.

3.2.1.3. Điều kiện thực hiện

Tổ chuyên môn coi nhiệm vụ phát hiện, tuyển chọn, bồi dưỡng HS giỏi là nhiệm vụ chung của Tổ, các GV tích cực hỗ trợ, hợp tác để thực hiện nhiệm vụ.

HS giỏi thực hiện nghiêm túc các yêu cầu của GV phụ trách đội tuyển, tích cực, chủ động trong bồi dưỡng, tự học, tự rèn luyện.

GV chủ nhiệm, GV bộ môn động viên, giúp đỡ, giải quyết những khó khăn của HS, nắm vững hoàn cảnh gia đình HS, phối hợp với gia đình HS nhắc nhở nề nếp học tập cho HS.

3.2.2. Xác định rõ nội dung, xây dựng và quản lý chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi

3.2.2.1. Mục tiêu của biện pháp

Xác định nội dung, xây dựng và quản lý chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi trên cơ sở đảm bảo nội dung và chương trình giáo dục cơ bản nhưng đáp ứng chuyên sâu và kiến thức rộng để đáp ứng yêu cầu bồi dưỡng học sinh giỏi. Bên cạnh đó, quản lý tốt chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi bằng việc thiết lập các hành lang pháp lý trong việc điều hành và quản lý hoạt động này, trên cơ sở phát huy tính dân chủ và sáng tạo của giáo viên và học sinh để tạo động lực cho giáo viên và học sinh phát huy hết khả năng của mình.

3.2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện

- Để quản lý nội dung chương trình bồi dưỡng hiệu quả, Ban giám hiệu (Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn) đánh giá nội dung chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi thông qua hội đồng nhà trường, trên cơ sở đó các giáo viên dạy đội tuyển xây dựng kế hoạch cho từng môn học và hướng dẫn học sinh xây