sân của kí túc xá, ngồi một mình và nghĩ về những cách giải quyết các bài tập đó… Đôi lúc em cũng hỏi nhiều người xem họ xử lý ra sao trước những tình huống như vậy nhưng rồi em thấy mình nên tự nghĩ ra vẫn tốt nhất và em thấy nhiều lúc hiệu quả hơn cách mà bạn em chỉ (cười)” (Sinh viên P.Th.Th).
3.2.2.3. Mức độ kĩ năng ra quyết định lựa chọn các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP
Quyết định lựa chọn sau khi đã tìm được các phương án ứng phó với
stress trong học tập theo học chế tín chỉ là công đoạn cuối cùng của việc xác định các phương án ứng phó với stress. Đây cũng là kĩ năng quan trọng giúp SV ĐHSP có cơ sở thực hiện các phương án ứng phó đã quyết định chọn lựa. Kĩ năng được nghiên cứu trên SV ĐHSP và có kết quả như ở bảng 3.12.
Bảng 3.12: Tự đánh giá mức độ kĩ năng ra quyết định lựa chọn các phương án
ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP
Biểu hiện của KN | ĐTB | ĐL C | Mức KN | |
1 | Xác định một phương án phù hợp nhất trong số các phương án được đưa ra để giải quyết stress | 3,48 | 0,52 | Khá |
2 | Biết sắp xếp các phương án ứng phó theo thứ tự ưu tiên | 2,87 | 0,69 | Trung bình |
3 | Mô tả trình tự, cách thức thực hiện các phương án ứng phó được chọn lựa | 3,12 | 1,29 | Trung bình |
4 | Nếu những phương án ứng phó có những hạn chế hoặc khó khăn khi triển khai thực hiện thì đề xuất biện pháp khắc phục khó khăn | 2,72 | 1,18 | Trung bình |
Chung | 3,05 | 0,72 | Trung bình | |
Có thể bạn quan tâm!
-
Cách Đánh Giá Tổng Hợp Mức Độ Kĩ Năng Học Tập Theo Tín Chỉ Của Sv Đhsp -
So Sánh Mức Độ Stress Giữa Các Kết Quả Tích Luỹ Tín Chỉ Của Sv Đhsp -
Mức Độ Kĩ Năng Nhận Diện Tác Nhân Gây Stress Và Biểu Hiện Của -
Mức Độ Kĩ Năng Thực Hiện Các Phương Án Ứng Phó Với Stress Trong Học Tập Theo Tín Chỉ Của Sv Đhsp -
Tương Quan Giữa Mức Độ Hiểu Biết Và Mức Độ Thực Hiện Của Nhóm Kĩ Năng Thực Hiện Các Phương Án Ứng Phó Với Stress Trong Học Tập Theo Tín Chỉ -
Cách Tổ Chức Đào Tạo Theo Tín Chỉ Của Nhà Trường
Xem toàn bộ 193 trang tài liệu này.
Nhận xét:
- Bảng 3.12 cho thấy, kĩ năng ra quyết định lựa chọn các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP đạt mức trung bình (ĐTB
= 3,05). Nghĩa là, các thao tác thể hiện sự quyết định có tính đầy đủ cần thiết nhưng nếu thay đổi hoàn cảnh, thay đổi tình huống stress thì chưa thực sự đảm
bảo độ linh hoạt. Qua đó cho thấy, kĩ năng này ở SV ĐHSP chưa thực sự thành thạo.
- Tìm hiểu nguyên nhân thì được biết: SV ĐHSP vẫn còn do dự khi
quyết định lựa chọn phương án tối ưu nhất cho bản thân khi ứng phó với stress. Lý do của sự do dự mà SV nhận định là bởi các em chưa dám chắc về hiệu quả của phương án ứng phó tìm được. Qua đây cũng cho thấy, nếu SV ĐHSP thiếu tự tin thì khó giải quyết thành công các tình huống stress và có thể stress sẽ càng gia tăng.
- Mặt khác, các thao tác của kĩ năng ra quyết định lựa chọn các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP có mức độ chênh lệch nhau nhưng không nhiều. “Chọn phương án phù hợp nhất” chiếm số điểm trung bình cao nhất, mức khá (3,78). Điều này minh chứng rằng, SV ĐHSP đã hiểu được: công đoạn cuối cùng của xác định các phương án ứng phó với stress là xác định cho bản thân một phương án phù hợp nhất để giải quyết stress. Những thao tác còn lại của kĩ năng quyết định lựa chọn các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ (2,3,4 trong bảng 3.12) cùng đạt mức trung bình.
- Kết quả
phỏng vấn tương đối giống với kết quả ở
bảng 3.12. SV
ĐHSP quan tâm việc xem xét những vấn đề liên quan đến phương án ứng phó đã chọn. “… Ban đầu em đã chọn được một phương án ứng phó cho mình vì em nghĩ nó tốt cho em. Nhưng rồi em lại suy đi tính lại về phương án em đã chọn và phải lâu thiệt là lâu em lại quyết định chọn nó”. (Sinh viên T. STh)
3.2.2.4. Mức độ kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong
học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP qua bài tập tình huống
Nghiên cứu được tiến hành qua bài tập hình huống. Chúng tôi xây dựng các tình huống điển hình để nghiên cứu mức độ thực hiện kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ và bổ sung cho kết quả nghiên cứu bằng bảng hỏi. Kết quả thể hiện ở bảng 3.13.
Bảng 3.13: Mức độ kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP qua bài tập tình huống
SL | % |
161 | 32,0 | ||
Yếu | 102 | 20,3 | |
Trung bình | 236 | 46,9 | |
Khá | 4 | 0,8 | |
Tốt | 0 | 0 | |
Tổng | 503 | 100 |
Bảng 3.13 cho thấy: Khách thể nghiên cứu thực hiện kĩ năng xác định
các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ chủ yếu ở mức
trung bình (46,9%). Các mức độ kĩ năng có sự chênh lệch nhau. Đặc biệt, không có SV nào giải quyết tình huống và đạt mức “có kĩ năng tốt”; rất ít SV đạt mức khá khi giải quyết tình huống. Đây là một cơ sở quan trọng cho những biện pháp rèn nhóm kĩ năng này.
Kết quả bảng 3.13 cũng cho thấy sự phù hợp tương đối với kết quả nghiên cứu bằng bảng hỏi và thực tế khách quan mà người nghiên cứu quan sát được.
3.2.2.5. Mức độ kĩ năng xác định các phương án học tập theo số năm SV đã học và địa bàn
ứng phó với stress trong
Với mục đích tìm hiểu mức độ thực hiện kĩ năng xác định các phương án
ứng phó với stress trong học tập theo số năm sinh viên đã học và địa bàn, chúng
tôi tiến hành khảo sát bằng bảng hỏi, phỏng vấn sâu và cho kết quả 3.14.
ở bảng
Bảng 3.14: Mức độ kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo số năm SV đã học
Số năm SV đã học | ||||||
Năm thứ nhất | Năm thứ hai | Năm thứ ba | ||||
SL | % | SL | % | SL | % | |
Kém | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Yếu | 66 | 62,8 | 31 | 10,2 | 0 | 0 |
Trung bình | 31 | 29,5 | 102 | 35,3 | 41 | 43,2 |
Khá | 8 | 7,7 | 150 | 49,6 | 48 | 50,5 |
Tốt | 0 | 0 | 15 | 4,9 | 6 | 6,3 |
Bảng 3.14 cho thấy:
- Những SV ĐHSP thực hiện kĩ năng xác định các phương án ứng phó
với stress trong học tập theo tín chỉ chủ yếu tập trung ở mức khá (50,5%) là sinh viên năm thứ ba. Những SV năm thứ hai thực hiện kĩ năng ở mức này thấp hơn và những SV năm thứ nhất kém hơn SV năm thứ hai. Nhìn tổng thể ở các mức độ của kĩ năng, thứ tự từ thấp đến cao có thể kể đến là: Sinh viên năm thứ nhất, sinh viên năm thứ hai và sinh viên năm thứ ba.
- Tại sao sinh viên năm thứ ba lại thực hiện kĩ năng tốt nhất? Chúng tôi tìm hiểu và được biết: Các em đã có kinh nghiệm xử lý các tình huống khó khăn và căng thẳng trong học tập theo tín chỉ hơn là sinh viên năm thứ hai và năm thứ nhất. “Em không học giỏi như nhiều bạn nhưng mọi người đánh giá em nhanh thích ứng với những thay đổi. Em không nghĩ mình giỏi hơn ai nhưng khi mới vào đại học là học theo tín chỉ ngay nên em cảm thấy khó khăn nhưng giờ năm
thứ ba rồi em cảm thấy khá tự tin vì bản thân đỡ căng thẳng hơn”
Đ.V.H tâm sự).
(Sinh viên
Mặt khác, mức độ thực hiện kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập của sinh viên ở những địa bàn khác nhau là khác nhau. Cụ thể được thể hiện ở bảng 3.15.
Bảng 3.15: Mức độ kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo địa bàn
Địa bàn | ||||||
Cần Thơ | Đồng Tháp | TP. Hồ Chí Minh | ||||
SL | % | SL | % | SL | % | |
Kém | 5 | 1,7 | 1 | 0,9 | 0 | 0 |
Yếu | 31 | 10,3 | 19 | 18,3 | 2 | 2 |
Trung bình | 198 | 66 | 78 | 75 | 57 | 57,6 |
Khá | 37 | 12,3 | 6 | 5,8 | 40 | 40,4 |
Tốt | 29 | 9,7 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Kết qủa nghiên cứu đã cho thấy: Số SV ĐHSP có kĩ năng tốt tập trung ở TP. Cần Thơ, chiếm tỷ lệ cao nhất (9,7%). Để tìm hiểu hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi tiến hành phỏng vấn và được biết, SV ĐHCT đã quen với chương trình học theo tín chỉ hơn là những SV ở TP.HCM và Đồng Tháp nên dường như nhanh chóng và dễ dàng hơn để hình dung các phương án ứng phó với stress xuất hiện trong quá trình học tập theo tín chỉ. Bên cạnh đó, kĩ năng ở
mức khá được SV TP. HCM tự đánh giá cao hơn cả (40,4%) và không có mức kém. Như vậy, môi trường sống hay nơi các em theo học ảnh hưởng không nhỏ đến mức độ thực hiện kĩ năng của các em. Điều này cũng phù hợp với hiện thực khách quan, với điều kiện phát triển của từng địa bàn đã khảo sát.
Như vậy, có sự khác biệt nhất định giữa mức độ thực hiện các thao tác của kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ ở các địa bàn nghiên cứu và số năm SV đã theo học.
3.2.2.6. So sánh mức độ thực hiện giữa các kĩ năng trong nhóm kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP
Chúng tôi tiến hành so sánh tương quan 2 mẫu để khẳng định mức độ thực hiện giữa hai kĩ năng thành phần của kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress của SV ĐHSP và cho kết quả ở bảng 3.16.
Bảng 3.16: So sánh mức độ thực hiện từng cặp kĩ năng trong nhóm kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress
Hiệu số hai mẫu | t | df (Số bậc tự do) | Sig. (Mức ý nghĩa) | |||||
ĐTB | ĐLC | TB sai số chuẩ n | 95% khoảng tin cậy của hiệu số | |||||
Dưới | Trên | |||||||
N1 & N2 | 1,740 | 3,724 | 0,166 | 1,413 | 2,066 | 10,476 | 502 | 0,000 |
N1 & N3 | 6,842 | 2,560 | 0,114 | 6,618 | 7,066 | 59,941 | 502 | 0,000 |
N2 & N3 | 5,102 | 1,585 | 0,070 | 4,963 | 5,241 | 72,203 | 502 | 0,000 |
Ghi chú: Kĩ năng huy động nguồn thông tin, tài liệu về các phương án ứng phó là N1; Kĩ năng phân tích các phương án ứng phó là N2 và Kĩ năng ra quyết định lựa chọn các phương án ứng phó là N3.
Các giá trị quan sát t đều dương và lớn hơn giá trị t trong bảng phân bố chuẩn có thể khẳng định: Mức độ thực hiện nhóm kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress của SV ĐHSP không có sự khác biệt đáng kể giữa các cặp kĩ năng thành phần của nhóm kĩ năng này.
3.2.2.7. Tương quan giữa mức độ hiểu biết và mức độ thực hiện của nhóm kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ
ở SV ĐHSP
Bảng 3.17: Tương quan giữa mức độ hiểu biết và mức độ thực hiện của nhóm kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress
Mức độ hiểu biết | Mức độ thực hiện | ||
Mức độ hiểu biết | Tương quan | 1 | 0,633** |
Pearson | 0,000 | ||
Sig. (2 đuôi) | 503 | 503 | |
N | |||
Mức độ thực hiện | Tương quan | 0,633** | 1 |
Pearson | 0,000 | ||
Sig. (2 đuôi) | 503 | 503 | |
N |
** Tương quan có ý nghĩa ở mức 0,01 (2 đuôi).
Bảng 3.17 đã chỉ ra r = 0,633 với sig = 0,000 thể hiện có sự tương quan thuận, rất chặt chẽ với cường độ mạnh giữa mức độ hiểu biết và mức độ thực hiện các thao tác của kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP. Nghĩa là, SV ĐHSP càng hiểu biết nhiều về kĩ năng thì càng thực hiện kĩ năng tốt, SV thực hiện kĩ năng tốt cũng được hiểu là họ có nhận thức tốt về kĩ năng và ngược lại, SV ĐHSP hiểu biết ít về kĩ năng thì họ thực hiện kĩ năng kém, thực hiện kĩ năng kém cũng có nghĩa họ hiểu biết tồi về kĩ năng.
3.2.2.8. Đánh giá chung nhóm kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP
- Nhìn một cách tổng quát thì SV ĐHSP có kĩ năng xác định các phương
án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ đạt mức trung bình. Ở mức
này, SV đã có những đặc điểm cần thiết để đánh giá có kĩ năng như: tính đầy đủ, tính thành thạo và tính linh hoạt. Tuy nhiên, các nội dung của kĩ năng này biểu hiện chưa đồng đều. Việc xác định (tìm kiếm và mô tả) các phương án ứng phó liên quan đến kinh nghiệm sống, đến hiểu biết của các em đã được
tích lũy khi học cũng như khi học trong chương trình đào tạo theo tín chỉ.
Trong khi đó, để đi sâu phân tích các phương án ứng phó và tìm kiếm sự trợ
giúp thì ít được quan tâm hơn;
- Có sự khác biệt đáng kể về kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ tính trên phương diện số năm SV đã học được và địa bàn SV theo học;
- Có mối tương quan thuận, mạnh giữa mức độ hiểu biết và mức độ thực hiện kĩ năng xác định các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ.
3.2.3. Nhóm kĩ năng thực hiện các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP
3.2.3.1. Mức độ kĩ năng kiên định khi thực hiện các phương án ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP
Thực hiện các phương án ứng phó với stress đã được xác định để đem lại hiệu quả cao (giảm stress và giải quyết vấn đề) cần phải có tinh thần kiên định. Kiên định sẽ giúp SV duy trì trạng thái thực hiện ứng phó và stress không
gia tăng nếu không do dự, có lập trường. Cho nên, kĩ năng kiên định được
nghiên cứu và cho kết quả ở bảng 3.18 sau đây:
Bảng 3.18: Tự đánh giá mức độ kĩ năng kiên định khi thực hiện các phương án
ứng phó với stress trong học tập theo tín chỉ của SV ĐHSP
Biểu hiện của KN | ĐTB | ĐLC | Mức KN | |
1 | Biết rõ bản thân muốn gì, cần gì, có những quyền gì trong hoạt động học tập theo học chế tín chỉ | 3,67 | 1,34 | Khá |
2 | Nói ra những điều mình muốn và mình cần trong hoạt động học tập theo học chế tín chỉ | 3,82 | 0,90 | Khá |
3 | Tin tưởng rằng bản thân có quyền và có giá trị | 3,47 | 1,10 | Khá |
4 | Quyết tâm bảo đảm nhu cầu và sự an toàn của bản thân khi tiến hành các phương án ứng phó với stress trong hoạt động học tập theo học chế tín chỉ | 3,13 | 1,03 | Trung bình |
5 | Biết từ chối trước những áp lực, căng thẳng, những yêu cầu đi ngược với nhu cầu, mong | 3,13 | 0,38 | Trung bình |
muốn của bản thân hoặc có khả năng ảnh hưởng xấu đến mình và người khác | ||||
6 | Biết cân bằng giữa thái độ hiếu thắng, gây hấn, vị kỷ và phục tùng, phụ thuộc trong hoạt động học tập theo học chế tín chỉ | 3,24 | 1,28 | Trung bình |
Chung | 3,41 | 0,91 | Khá | |
Nhận xét:
- Bảng 3.18 cho thấy, SV ĐHSP tự đánh giá kĩ năng kiên định khi thực hiện các phương án ứng phó với stress ở mức khá. Ở mức này, SV ĐHSP đã tiến hành được gần hết các thao tác của kĩ năng, ít mắc lỗi, tương đối ổn định. Cụ thể, SV ĐHSP đã nắm khá rõ nhu cầu của bản thân và quyết tâm theo đuổi bằng được để đạt kết quả mong muốn trong học tập theo tín chỉ.
- Trong đó, “nói ra những điều mình muốn và mình cần trong học tập theo tín chỉ” có số điểm trung bình cao nhất (3,82). Hai biểu hiện được SV tự đánh giá ở mức trung bình và cùng điểm trung bình là 3,13: quyết tâm bảo đảm nhu cầu của bản thân và từ chối những gì đi ngược với nhu cầu của bản thân. Điều này chứng tỏ, SV ĐHSP đã khá khó khăn khi gặp những tình huống “gây nhiễu” đến quá trình giải quyết vấn đề trong học tập. Khi SV khó từ chối đồng nghĩa với việc “buộc dây vào người” và họ sẽ trở nên càng stress. Do vậy, biểu hiện này của kĩ năng kiên định rất quan trọng đối với quá trình ứng phó cũng như quá trình kiểm soát stress.
- Như vậy, ở kĩ năng kiên định khi thực hiện các phương án ứng phó với
stress trong học tập theo tín chỉ, SV thể hiện tốt nhất ở nhóm nội dung liên
quan đến nhận biết những nhu cầu và thái độ của bản thân (nội dung 1,2,3 và 6 trong bảng 3.18), còn những biểu hiên liên quan đến tinh thần quyết tâm và quyết đoán trước những tình huống gây stress trong học tập thì kém hơn (nội dung 4,5 trong bảng 3.18). Tại sao? Tìm hiểu nguyên nhân cho thấy: SV ĐHSP
chưa xác định thật sự rõ ràng vị trí của kĩ năng kiên định trong ứng phó với