cho bức tranh văn hóa ẩm thực thêm muôn màu muôn sắc. Từ các món mặn như ốc, phá lấu, hột vịt lộn, trứng cút lộn, cá viên chiên, mì xào, há cảo, cháo tiều, cơm chiên dương châu, cơm chiên gà xé, cơm chiên hải sản, súp gà, súp cua, chân gà nướng, bún thịt nướng, cơm tấm, cơm hến, bún mắm, bún hến, bún riêu cua, bánh ướt, bánh tráng nướng, bột lọc...... đến các món ăn nhẹ như bánh tráng trộn, bánh trứng, bánh tráng nướng, bò bía, răng mực, bắp xào, hột gà nướng, nướng, bắp nướng, gỏi bo khô, hồ lô nướng, xôi, chè, bánh ngọt…đều có mặt tại nơi đây .
2.2.2.2. Thị trường khách du lịch quốc tế
13.3%
26.7%
23.3%
36.7%
Châu Á Châu Mỹ Châu Âu
Khác
Biều đồ 2.4: Cơ cấu khách du lịch quốc tế tại quận 3
(Nguồn:Kết quả khảo sát 30 mẫu của tác giả năm 2017)
Cũng giống như khu vực quận 1, khách du lịch quốc tế ở đâu chủ yếu đến từ Châu Mỹ 36.7%, khách Châu Âu 23.3%, khách Châu Á 26.7% và 13.3% khách đến từ các khu vực khác (xem biểu đồ 2.4).
2.2.2.3. Các khu phố, điểm ẩm thực đường phố khách du lịch quốc tế thường tới
* Khu vực Bàn cờ (Đường Bàn Cờ, Hẻm 51 Cao Thắng, Hẻm 174 Nguyễn Thiện Thuật)
Nói về địa điểm ẩm thực đường phố quận 3 đầu tiên phải nói đến chợ Bàn Cờ. Ở đây chủ yếu là các hộ kinh doanh thuê mặt bằng tại chỗ, tuy nhiên không gian mặt bằng khá nhỏ nên các hoạt động buôn bán chủ yếu diễn ra ngoài trời. Các hoạt động ẩm thực ở đây diễn ra sôi nổi nhất vào thời gian buổi chiều tối, đối tượng khách rất đa dạng và phong phú từ đối tường học sinh, sinh viên đến những người trung tuổi, đối tượng khách nước ngoài cũng có nhiều, họ đi theo nhóm thường là 2 đến 3 người, chủ
yếu là khách Mỹ, khách Châu Á cũng có, chủ yếu là khách Nhật bản, Hàn Quốc, khách Trung quốc thì ít. Khách hàng đến đây, họ nếm thủ tất cả các món ăn nhưng món ăn họ thích và ăn nhiêu là gỏi cuốn, bún thịt nướng, đặc biệt là cháo Tiều. Các món ốc, phá lấu, hột vịt lộn, trứng cút lộn, cá viên chiên, mì xào, há cảo, cháo tiều, cơm chiên dương châu, cơm chiên gà xé, cơm chiên hải sản, súp gà, súp cua, phá lấu...
* Hồ Con Rùa.
Hồ Con Rùa là tên gọi dân dã của vòng xoay các tuyến đường Phạm Ngọc Thạch và Võ Văn Tần. Ở đây chủ yếu là người bán hàng rong, cứ 16h trở đi là những người bán hàng rong tập trung tại nơi đây với trăm món ăn như bánh tráng trộn, bánh trứng, bánh tráng nướng, bò bía, răng mực, bắp xào, hột gà nướng, nướng, bắp nướng, gỏi bo khô, hồ lô nướng, xôi, chè, bánh ngọt… Một số người bán hàng ở đây cho biết đối tượng khách chủ yếu là sinh viên, sinh viên quốc tế cũng đông, khách người châu Á là chủ yếu, khách Âu , Mỹ ít, thỉnh thoảng có, nhưng chủ yếu là giới trẻ, món ăn họ ưa thích: bánh tráng trộn, bánh tráng nướng, bắp xào….
* Hẻm 284 Lê Văn Sỹ.
Hẻm 284 Lê Văn Sỹ là điểm đến quen thuộc không nhũng của học sinh, sinh viên và giới văn phòng mà của cả khách du lịch quốc tế. Điểm nhấn của các món ăn vặt trong hẻm là món ăn miền Trung như bánh bèo, bánh nậm, bánh lọc, bún hến, bún bò, mì Quảng...món ăn ngon và giá cả phải chăng. Khách hàng chủ yếu là khách Mỹ, Pháp, Úc, có cả người châu Á.
Thiên đường bánh tráng trộn Nguyễn Thượng Hiền có hàng trăm xe, quán bánh tráng trộn khác nhau. Con đường bánh tráng nướng Cao Thắng bắt đầu hoạt động lúc 17h và kết thúc lúc 23h. Nơi đây chuyên bán bánh tráng nướng Đà Lạt với các loại nhân phong phú và đa dạng.
2.2.2.4. Đánh giá của khách du lịch quốc tế về ẩm thực đường phố
Bảng 2.8: Nhận định của khách quốc tế về ẩm thực đường phố quận 3
Hoàn toàn không hài lòng | Không hài lòng | Bình thường | Hài lòng | Rất hài lòng | ||
Sự đa dạng món ăn | Số khách | 0 | 0 | 3 | 12 | 15 |
Tỷ lệ (%) | 0 | 0 | 10 | 40 | 50 | |
Hương vị của món ăn | Số khách | 0 | 1 | 4 | 14 | 11 |
Tỷ lệ (%) | 0 | 3.3 | 13.3 | 46.7 | 36.7 | |
Chất lượng món ăn | Số khách | 0 | 2 | 5 | 13 | 10 |
Tỷ lệ (%) | 0 | 6.7 | 16.7 | 43.3 | 33.3 | |
Giá cả món ăn | Số khách | 0 | 1 | 4 | 12 | 13 |
Tỷ lệ (%) | 0 | 3.3 | 13.3 | 40 | 43.3 | |
Vệ sinh an toàn thực phẩm | Số khách | 0 | 2 | 16 | 9 | 3 |
Tỷ lệ (%) | 0 | 6.7 | 53.3 | 30 | 10 | |
Địa điểm, không gian bán hàng | Số khách | 0 | 2 | 11 | 12 | 5 |
Tỷ lệ (%) | 0 | 6.7 | 36.7 | 40 | 16.7 | |
Đội ngũ phục vụ | Số khách | 0 | 3 | 8 | 13 | 6 |
Tỷ lệ (%) | 0 | 10 | 26.7 | 43.3 | 20 |
Có thể bạn quan tâm!
-
Kinh Nghiệm Phát Triển Ẩm Thực Đường Phố Trong Nước -
Cơ Sở Vật Chất Du Lịch Và Các Dịch Vụ Phục Vụ Phát Triển Du Lịch -
Đánh Giá Của Khách Du Lịch Quốc Tế Về Ẩm Thực Đường Phố -
Các Khu Phố, Điểm Ẩm Thực Đường Phố Khách Quốc Tế Thường Tới -
Đánh Giá Thực Trạng Hoạt Động Ẩm Thực Đường Phố Phục Vụ Khách Quốc Tế -
Giải Pháp Khai Thác Ẩm Thực Đường Phố Nhằm Thu Hút Khách Du Lịch Quốc Tế Đến Thành Phố Hồ Chí Minh
Xem toàn bộ 121 trang tài liệu này.
(Nguồn: Kết quả khảo sát 30 mẫu của tác giả năm 2017)
Qua bảng khảo sát thực tế 30 mẫu cho thấy (xem bảng 2.8), ẩm thực đường phố tại quận 3 được du khách đánh giá rất đa dạng và phong phú với 50% khách rất hài lòng, 40% khách hài lòng, chỉ có 10% là khách cho là bình thường.
Về hương vị của món ăn: 36.7% khách du lịch hài lòng, 46.7% khách hài lòng,
13.3 % khách cho là bình thường, và 3.3% khách hàng không hài lòng do có thể món ăn không hợp khẩu vị với du khách.
Về chất lượng món ăn: 33.3% khách du lịch rất hài lòng, 43.3% hài lòng, 16.7% cho là bình thường và chỉ 6.7% là không hài lòng. Nguyên nhân không hài lòng là do một số món ăn không được tươi hoặc món ăn không bán hết từ hôm trước để qua ngàyhôm sau bán.
Giá cả món ăn: 43.3% khách du lịch rất hài lòng và cho là rẻ so với các nước khách, 40% khách hài lòng, 13.3% khách cho là bình thường và chỉ 3.3% là khách không hài lòng do thỉnh thoảng khách du lịch than phiền họ bị bán mắc hơn so người khác.
Vệ sinh an toàn thực phẩm: Do chưa có các điểm ẩm thực đường phố được quy hoạch nên vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm chưa được kiểm soát và 10% khách du lịch rất hài lòng, 30% hài lòng, 53.3% đánh giá bình thường, 6.7% khách không hài lòng vì một số tiệm ăn uống còn gần ngay cống thoát nước nên có mùi hôi, chén đĩa rửa chưa được sạch, món ăn chế biến xong không được che đậy cẩn thận, khăn lau dơ…
Địa điểm, không gian bán hàng: 16.7% khách du lịch rất hài lòng, 40% hài lòng, 36.7% bình thường và 6.7% không hài lòng. Lý do khách không hài lòng là do một số điêm ăn uống ngoài trời, vào trời mưa rất dơ và khách đang ăn phải chạy tìm chỗ trú, không được thoải mái cùng với đó là xe cộ đi lại, khói bụi, gây nguy hiểm cho thực khách.
Đội ngũ phục vụ: 20% rất hài lòng, 43.3% hài lòng, 26.7% bình thường, và 10% không hài lòng. Lý do khách không hài lòng là do một số điểm ăn uống vẫn còn tình trạng chèo kéo khách hàng, người bán hàng không biết tiếng anh, gây khó khăn trong giao tiếp.
2.2.2.5. Ẩm thực đường phố được khách du lịch quốc tế ưa thích
Khi được hỏi những loại ẩm thực đường phố mà du khách ưa thích, căn cứ và số lần món ăn suất hiện trong câu trả lời của khách du lịch thì được kết quả (xem bảng 2.9)
Bảng 2.9: Ẩm thực được khách quốc tế ưa thích tại quận 3
Số khách | Tỷ lệ (%) | Tổng số khách | |
Bột chiên chảo | 27 | 90 | 30 |
Bánh tráng nướng | 26 | 86.7 | 30 |
Các món ốc | 25 | 83.3 | 30 |
Bánh tráng trộn | 25 | 83.3 | 30 |
Phá lấu | 25 | 83.3 | 30 |
Bún riêu cua | 24 | 80 | 30 |
Cháo Tiều | 24 | 80 | 30 |
Súp | 23 | 76.7 | 30 |
Hả cảo, sủi cảo | 23 | 76.7 | 30 |
Mỳ xào | 22 | 73.3 | 30 |
Bún thịt nướng | 22 | 73.3 | 30 |
Cơm chiên | 21 | 70 | 30 |
Bánh mỳ chảo | 21 | 70 | 30 |
Bún mắm | 21 | 70 | 30 |
Các loại chè | 19 | 63.3 | 30 |
Bún hến | 18 | 60 | 30 |
Xôi | 18 | 60 | 30 |
Khác | 17 | 56.7 | 30 |
(Nguồn: Kết quả khảo sát 30 mẫu của tác giả năm 2017) Kết quả khảo sát cho thấy Bột chiên chảo đứng đầu bảng với 90%, bánh tráng nướng 86.7%, Các món ốc 83.3%, Bánh tráng trộn 83,3%, Phá lấu 83.3% , Bún riêu cua 80%, Cháo tiều 80%, Súp 76.7%, Hả cảo sủi cảo 76.7%, Mỳ xào 73.3%, Bún thịt nướng 73.3%, Cơm chiên 70%, Bánh mỳ chảo 70%, Bún mắm 70%, bún, các loại chè
63.3%, bún hến 60%, xôi 60%, các loại khác như bánh xếp, xíu mại, cháo gà
….56.7%.
* Đặc điểm một số món ăn khách ưa thích
Bột chiên vốn có gốc từ người Hoa nhưng vì quá hấp dẫn, mà bột chiên đã dần “phủ sóng” khắp thành phố và trở thành một trong những món ăn đặc trưng của Sài thành. Bột chiên thật ra rất đơn giản, chỉ là những khối bột gạo được xắt vuông vừa ăn, xóc qua hắc xì dầu, nước tương, chiên trên chảo cho vàng giòn mặt ngoài, nóng bên trong, cùng với trứng, hành lá. Đĩa bột chiên thơm nức mũi, bên ngoài giòn rộm, bên trong mềm lại có trứng bùi béo được ăn kèm với đồ chua và chấm với nước tương dấm có vị chua ngọt khiến ai nếm cũng phải mê. Và du khách khi đã nếm một lần rồi khi rời đi chắc chắn sẽ đôi lần thèm, nhớ (An Huỳnh, 2017).
Súp cua, thành phần của súp cua rất đa dạng bao gồm thịt cua, thịt gà xé, trứng cút, nấm, có nơi còn thêm trứng bắc thảo, chả thậm chí óc heo để tô súp thêm đầy đặn, chất lượng. Màu vàng của súp sóng sánh với thịt cua ăn kèm theo rau ngò, tiêu và ớt làm dậy lên mùi thơm quyến rũ và vị ngọt tự nhiên, đặc biệt là không tạo cảm giác ngán.
Cháo tiều đến Sài Gòn khi người Triều Châu di cư vào nước ta. Món ăn gồm có cháo trắng, phổi, tim gan, cật, nấm, mực tươi và hành. Cháo tiều ngon thường không tạo cảm giác ngấy, rất ngon miệng.
Bún riêu cua là một món ăn truyền thống được biết đến rộng rãi trong nước và quốc tế . Món ăn này gồm bún (bún rối hoặc bún lá) và riêu cua. Riêu cua là canh chua được nấu từ gạch cua, thân cua giã và lọc cùng với quả dọc, cà chua, mỡ nước, mẻ ngấu, nước mắm, muối, hành hoa. Bún riêu thường thêm chút mắm tôm để tăng thêm vị đậm đà, thường ăn kèm với rau ghém (rau diếp thái nhỏ hay cọng rau muống chẻ).
Bánh tráng trộn,Món ăn này là một biến thể khác của món gỏi đu đủ (có nơi gọi là gỏi khô bò), quen thuộc với hầu hết các bạn học sinh, sinh viên đang học tập và sinh sống tại Sài Gòn, thậm chí là ngay cả với những người trưởng thành. Nếu như thành phần chính của gỏi đu đủ là phần ruột đu đủ non được bào thành từng sợi mỏng dùng để làm gỏi thì với món bánh tráng trộn, bánh tráng sẽ được cắt nhỏ thành từng sợi dài, hơi to để khi trộn bánh không bị nát. Sau đó, người bán sẽ thêm vào một chút xoài xanh chua chua đã được gọt vỏ và bào thành sợi, thịt khô bò xé nhuyễn cay nồng
mùi ngũ vị, một nhúm chà bông (ruốc thịt) mằn mặn, rau răm xắt nhỏ, một vài cọng hành phi thơm phức cùng một muỗng mỡ hành bóng bẩy. Tất cả những nguyên liệu đó được đem trộn chung với hai đến ba muỗng sa tế hoặc nước tương pha chua ngọt, chờ cho bánh tráng thấm đều là dùng được. Để tăng thêm độ ngon cho món bánh tráng trộn, người bán thường bỏ thêm vào đó hai quả trứng cút đã được luộc chín và bóc vỏ sạch sẽ cùng một chút đậu phộng rang giòn giã nhuyễn. Hoặc có nơi, người bán sẽ thêm vào một ít bơ béo ngậy giúp gợi thêm phần hấp dẫn nơi món ăn. Nếu như ngày xưa “miếng trầu là đầu câu chuyện” thì ngày nay, ở chốn đô thị nhộn nhịp này, bánh tráng trộn là thứ quà vặt không thể thiếu trong những buổi họp mặt bạn bè. Từng kỷ niệm, hồi ức đẹp đẽ một thời song hành bên dĩa bánh tráng trộn giòn tan như tiếng cười đùa hồn nhiên của những người trẻ tuổi (Hoàng Triều, 2017).
Bánh tráng nướng với hương thơm, vị béo ngậy của trứng gà kèm hành phi, ruốc khô, trong bánh tráng mỏng được nướng giòn là món ăn khoái khẩu của nhiều thực khách.
Xôi ba miền vỉa hè: Nếu ẩm thực đường phố Hồ Chí Minh tự hào là nơi khai sinh ra bánh mì thịt, thì xôi từ ba miền đất nước đã đem lại sự phong phú đa dạng cho ăn sáng vỉa hè. Từ 6 giờ trở đi gánh xôi đã nắm sẵn từng gói với giá năm ngàn, bảy ngàn, mười ngàn… chờ khách mua. Miền Bắc với xôi xéo, xôi gấc, xôi khúc, xôi bắp; đến miền Trung như xôi thịt hon, xôi đường và xôi phương Nam đậm đà hương nếp than, đậu xanh, đậu đen, xôi mặn…. Bên đôi quang gánh là vài chiếc ghế con, khách có thể ngồi ngay trên vỉa hè thưởng thức dĩa xôi bắp ngọt ngào, hương vị nếp căng mẩy, hạt bắp nở bung, đậu xanh vàng bùi, hành phi thơm nức (Quỳnh Hương, 2015).
2.2.3. Thực trạng hoạt động ẩm thực đường phố tại quận 5
2.2.3.1. Khái quát chung về quận 5
* Vị trí địa lý
Lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất quận 5 gắn liền với sự hình thành, phát triển của khu vực Chợ Lớn và lịch sử hơn 300 năm Sài Gòn - thành phố Hồ Chí Minh. Với diện tích 4,27 km2 (2015), quận 5 là một trong các quận thuộc khu vực trung tâm thành phố Hồ Chí Minh. Phía Tây Bắc giáp quận 10 và quận 11, ranh giới là đường Hùng Vương và đường Nguyễn Chí Thanh. Phía Đông giáp quận 1, ranh giới là đường Nguyễn Văn Cừ. Phía Nam giáp kênh Tàu Hủ, ngăn cách với quận
8. Phía Tây giáp với quận 6 bởi đường Nguyễn Thị Nhỏ, Ngô Nhân Tịnh và bến xe Chợ Lớn.
* Hệ thống giao thông, đường phố
Các trục đường chính Bắc - Nam, Đông - Tây của thành phố hầu như đi qua địa bàn quận. Do cũng được quy hoạch từ thời Pháp nên trên địa bàn quận có rất nhiều các tuyến đường lớn như Nguyễn Tri Phương, An Dương Vương,Trần Hưng Đạo, Ngô Gia Tự, Đường Hồng Bàng, Đường Hải Thượng Lãng Ông…Đây vừa là những tuyến đường huyết mạch kết nối với các quận huyện trong khu vực, vừa là nơi kinh doanh buôn bán của cư dân địa phương.
* Kinh tế - xã hội.
Với dân số 194.000 người, mật độ dân cư 40.785 người/ km2 (2015).. Chủ yếu là người Hoa kiều sinh sống nên quận 5 còn được gọi là khu người Hoa.
Về mặt kinh tế, quận được xem là một trung tâm thương mại dịch vụ quan trọng của thành phố. Các tuyến đường Hải Thượng Lãn Ông, đường Lương Nhữ Học, đường Triệu Quang Phục hình thành tuyến đường chuyên doanh thuốc đông y, nổi tiếng khắp cả nước, hấp dẫn cả du khách nước ngoài khi bước chân đến thành phố Hồ Chí Minh. Từ lâu có nhiều khu thương mại chuyên doanh bán buôn khắp tỉnh thành trên cả nước đều tập trung hình thành ở quận 5 từ rất lâu đời như khu chợ vải Soái Kình Lâm, hiện đổi tên là Thương xá Đồng Khánh, chợ Kim Biên nổi tiếng chuyên doanh hàng bách hoá về ngành điện, ngành hoá mỹ phẩm và một số mặt hàng gia dụng. Trung tâm thương mại dịch vụ An Đông một ngôi chợ truyền thống tiêu biểu bán buôn mặt hàng quần áo khắp cả nước, chợ có hơn 1.387 hộ kinh doanh thực phẩm, quần áo, túi xách, giày dép, vải sợi, mỹ nghệ, hàng gia dụng. Ngoài ra, phải kế đến những siêu thị, trung tâm thương mại có qui mô được xây dựng trong những năm qua như siêu thị điện máy Chợ Lớn, An Đông plaza, Parkson Hùng Vương, điện máy Gia Thành, Smart Trần Bình Trọng, Coop mart 96 Hùng Vương …Và hàng loạt hệ thống nhà hàng, khách sạn với cơ sở vật chất khá tốt như: Winsor Plaza, Equatorial, The Adora, Ái Huê, Đồng Khánh, Thiên Hồng, Bát Đạt….đã góp thêm phần sinh động cho bức tranh thương mại dịch vụ ở quận. Sự sầm uất của các chợ đầu mối, siêu thị, nhà hàng này khẳng định vị thế của quận 5 trong lãnh vực thương mại dịch vụ. Quận có 15 phường (2015): 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15. Trong đó
phường 8 là trung tâm của quận.