Kết Quả Khảo Sát Nguyên Nhân Hạn Chế Về Trình Độ Chuyên Môn, Nghiệp Vụ

dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống, tác phong,... Vì vậy, đại đa số công chức QLVH có ý thức, tác phong làm việc nghiêm túc, lịch sự, văn minh, hiện đại; đạo đức trong sáng, lành mạnh; ứng xử có văn hoá; có tinh thần xây dựng và đoàn kết, thống nhất trong nội bộ tập thể; có ý thức, thái độ đấu tranh chống các hiện tượng tiêu cực trong cơ quan và xã hội... Nhìn chung, đội ngũ công chức QLVH có được một lập trường, quan điểm khá vững vàng, chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; phấn đấu, vượt qua khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ.

Thứ năm, kết quả thực hiện nhiệm vụ của công chức QLVH được hoàn thành khá tốt:

Về cơ bản, các nhiệm vụ của công chức QLVH đều được hoàn thành khá tốt. Trong đó, quan trọng nhất là nhiệm vụ tham mưu, xây dựng, soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật về QLVH và các văn bản trong hợp tác quốc tế đều hoàn thành đúng tiến độ về thời gian và đảm bảo hợp hiến, hợp pháp, có tính khả thi, đảm bảo chất lượng. Không những vậy, đội ngũ công chức QLVH còn chú ý nghiên cứu, tổng kết, đánh giá thực tiễn để phát hiện những nội dung trong các văn bản không còn phù hợp để sửa đổi, bổ sung, thay đổi kịp thời.

Các công tác về bảo vệ, tôn tạo, phát huy các di sản văn hóa dân tộc; nghệ thuật biểu diễn; điện ảnh; xây dựng văn hóa cơ sở, văn hóa các vùng miền núi và dân tộc thiểu số; bản quyền tác giả; chống bạo lực gia đình; thanh tra, kiểm tra, giám sát quản lý các hoạt động văn hóa,… đều trong khuôn khổ và tiến triển khá tốt.

Hầu hết công chức QLVH trong những năm qua đều hoàn thành nhiệm vụ, trong

đó chủ yếu là ở mức độ hoàn thành tốt và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong năm.

3.3.2. Những mặt hạn chế

Thứ nhất, sức khỏe, thể chất của một bộ phận công chức chưa thật sự được đảm bảo để thực hiện nhiệm vụ:

Như ở mục 2.3.1 đã trình bày, do sự quan tâm, quản lý sát sao của lãnh đạo các cấp và do sự nỗ lực vươn lên vượt qua khó khăn của mỗi công chức, nên nhìn chung về sức khỏe, thể chất và tinh thần của công chức QLVH về cơ bản là tương đối đảm bảo. Nhưng nhìn chung thu nhập đó chưa đáp ứng được cuộc sống của một số gia đình công chức nhất là khi gia đình gặp rủi ro, phần nào ảnh hưởng đến thể chất, tinh thần của một bộ phận công chức. Do đó, một bộ phận nhỏ trong đội ngũ công chức QLVH chưa thật sự đảm bảo sức khoẻ, thể lực tốt và tinh thần thoải mái để sẵn sàng thực hiện

nhiệm vụ được giao trong công tác QLVH.

Thứ hai, một bộ phận công chức chưa thật sự đáp ứng được yêu cầu về trình độ

chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng nghề nghiệp:

Về cơ bản, công chức QLVH đáp ứng tốt được yêu cầu đặt ra về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng nghề nghiệp trong thực thi nhiệm vụ. Tuy nhiên còn một bộ phận nhỏ công chức QLVH vẫn còn chưa thật sự đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ đặt ra. Đặc biệt là về trình độ đào tạo chuyên môn nghiệp vụ; trình độ ngoại ngữ, tin học; kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn thực hiện nhiệm vụ; kỹ năng sử dụng tin học, ngoại ngữ;...

Đặc biệt là kỹ năng mềm, theo kết quả khảo sát của tác giả, năm 2016 còn 22% công chức QLVH về kỹ năng làm việc độc lập chỉ ở mức trung bình; tương tự như vậy, công chức QLVH về kỹ năng làm việc nhóm ở mức trung bình còn chiếm tới 35% ... (xem hình 3.1 và 3.2).

Thứ ba, phẩm chất đạo đức, ý thức, phong cách làm việc của một bộ phận công chức QLVH chưa cao:

Trải qua thực tiễn của quá trình hoạt động QLVH, nhìn chung tuyệt đại đa số công chức QLVH luôn có được phẩm chất đạo đức, lối sống trong sáng, lành mạnh, văn minh, lịch sự, nhiệt tình, chu đáo trong công việc.

Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng còn một số ít công chức QLVH chưa thật sự tự nỗ lực rèn luyện, tu dưỡng về phẩm chất đạo đức, ý thức tổ chức kỷ luật chưa cao; thái độ, phong cách phục vụ chưa chuẩn mực, thậm chí nhũng nhiễu, gây phiền hà, làm cho đối tượng hoạt động trong lĩnh vực văn hóa còn phàn nàn. Tỷ lệ công chức QLVH qua đào tạo Lý luận chính trị năm 2016 mới chiếm 75%.

Thứ tư, kết quả thực hiện nhiệm vụ của công chức QLVH trong một số lĩnh vực còn hạn chế:

Chất lượng của một số văn bản quy phạm pháp luật được soạn thảo chưa được đảm bảo, chưa thật sự kịp thời giải quyết đúng đắn các vấn đề bức xúc do thực tiễn đặt ra. Biểu hiện: có những văn bản được ban hành nhưng lại khó đi vào cuộc sống; các văn bản còn có sự trùng chồng chéo; có những văn bản sau khi ban hành khi triển khai trong thực tiễn đã bộc lộ ngay những bất cập, cần sửa đổi; có những văn bản trong quá trình thực hiện tính hiệu quả không cao. Ví dụ như trong quá trình triển khai thi hành Nghị định số 79/2012/NĐ-CP ngày 05/10/2012 của Chính phủ quy định về biểu diễn

nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhac, sân khấu và Nghị định số 15/2016/NĐ-CP ngày 15/3/2016 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 15/2016/NĐ- CP đã bộc lộ một số hạn chế cần nghiên cứu để quy định lại cho phù hợp với xu thế phát triển của xã hội trong giai đoạn hiện nay, cụ thể:

- Hoạt động quản lý, cấp phép cho tổ chức, cá nhân Việt Nam ra nước ngoài biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; quản lý, cấp phép cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài về nước tham gia biểu diễn nghệ thuật; thời hạn có hiệu lực của giấy phép (01 năm) đối với các chương trình sân khấu chưa phù hợp với tất cả các loại hình cấp phép và chủ trương cải cách thủ tục hành chính.

- Quy định thí sinh Việt Nam ra nước ngoài dự thi Hoa hậu quốc tế phải được Cục Nghệ thuật biểu diễn cấp phép được kế thừa từ quy định tại Quy chế tổ chức thi hoa hậu, hoa khôi, người đẹp ban hành kèm theo Quyết định số 87/2008/QĐ- BVHTTDL ngày 30/12/2008. Tuy nhiên với xu hướng xã hội hóa, HNQT ngày càng mạnh mẽ nên ngày càng nhiều tổ chức, cá nhân chấp nhận nộp phạt, cố tình vi phạm để hưởng lợi cho riêng mình. Điều này ảnh hưởng đến tính thượng tôn của pháp luật đồng thời làm giảm uy tín của cơ quan nhà nước cũng như sự nghi ngại về tính khả thi của quy định hiện hành với dư luận xã hội.

- Quy định các tổ chức, cá nhân khi hoàn thiện hồ sơ đề nghị cấp giấy phép tổ chức biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang phải có “hợp đồng hoặc biên bản thỏa thuận với các tác giả, chủ sở hữu tác phẩm” đã làm phát sinh thủ tục hành chính.

- Quy định việc cấp phép đối với các bài hát sáng tác trước năm 1975 đã bộc lộ những điểm không còn phù hợp tình hình kinh tế - xã hội hiện tại…

Việc phát hiện những bất cập trong các văn bản mới, những nội dung trong văn bản được thực hiện đã tỏ ra lỗi thời, những nội dung không hợp đối tượng quản lý,… và việc sửa chữa, bổ sung, thay thế các nội dung bất cập đó chưa kịp thời.

Nhiều hoạt động văn hóa quản lý chưa hiệu quả, hoặc chưa có cơ sở pháp lý (chưa có các văn bản, chế tài) để xử lý. Do đó, nhiều hoạt động văn hóa còn mang tính tự phát, chưa thực sự nằm trong sự quản lý hoàn toàn của các cơ quan QLVH. Như còn nhiều hoạt động văn hóa thiếu lành mạnh, lách luật, đặc biệt trong lĩnh vực tổ chức lễ hội, tín ngưỡng, sân khấu biểu diễn, vi phạm bản quyền tác giả, bạo lực gia đình,…

3.3.3. Nguyên nhân của hạn chế

Một là, một số chế độ, chính sách đối với công chức QLVH còn có những bất hợp lý nhất định:

Sự bất hợp lý nhất trong chính sách đối với cán bộ, công chức nói chung và công chức QLVH nói riêng là chính sách tiền lương còn quá thấp, các bậc lương, thang lương quá nhiều làm cho mức độ lên lương chưa thấy rõ sự thay đổi về mức thu nhập của công chức.

Cơ chế chính sách của Nhà nước về chế độ bồi dưỡng tập luyện, thi nâng ngạch, chế độ lương, tuổi nghỉ hưu... cho đội ngũ công chức QLVH có nhiều bất cập, chưa thể hiện được tính chất đặc thù nghề nghiệp.

Sự bất cập giữa tiêu chuẩn chức danh lãnh đạo, quản lý, tiêu chuẩn ngạch của công chức do đặc thù ngành VHTTDL.

Hai là, Bộ VHTTDL chưa thật quan tâm đúng mức đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức QLVH:

Công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức QLVH còn thụ động, chưa xây dựng kế hoạch tổng thể và chưa thực hiện việc phân loại đối tượng công chức để đào tạo, bồi dưỡng, dẫn tới việc đào tạo, bồi dưỡng còn chưa bám sát với yêu cầu thực tế; chưa xây dựng kế hoạch cụ thể để đào tạo đội ngũ chuyên gia đầu ngành và đội ngũ công chức có chất lượng cao.

Chất lượng đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ của công chức QLVH còn hạn chế. Đội ngũ cán bộ làm công tác đào tạo, bồi dưỡng và đội ngũ giảng viên còn thiếu về kinh nhiệm thực tiễn và phương pháp sư phạm; tài liệu giảng dạy, bồi dưỡng về QLVH hiện đại còn hạn chế.

Bộ VHTTDL chưa có chế độ hợp lý trong khuyến khích đào tạo, đào tạo lại công chức QLVH. Kinh phí đầu tư cho đào tạo, bồi dưỡng còn khiêm tốn, hạn chế, nên số cán bộ, công chức được đào tạo, bồi dưỡng chưa nhiều, chưa đáp ứng nhu cầu đào tạo. Nhiều công chức học tập, nâng cao trình độ, còn tự túc bằng nguồn tài chính cá nhân.

Biểu đồ 3.7: Kết quả khảo sát nguyên nhân hạn chế về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của công chức QLVH

Nguồn: Kết quả khảo sát trực tiếp của tác giả tháng 5/2016

Theo kết quả khảo sát thực tế của tác giả đối với công chức QLVH, khi được hỏi về nguyên nhân hạn chế về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ, thì có tới 26,1% (47/180 phiếu) số công chức trả lời là do hạn chế trong công tác đào tạo công chức (xem hình 3.5).

Ba là, chế độ tuyển dụng, sử dụng, đánh giá và đãi ngộ công chức QLVH còn bộc lộ nhiều bất cập:

Việc tuyển dụng cán bộ, công chức QLVH vẫn còn những lỗ hổng, chưa thật sự đảm bảo nguyên tắc công khai, minh bạch, khách quan. Trong tuyển dụng các bài thi tuyển vẫn phụ thuộc nhiều vào yếu tố con người, chưa mạnh dạn áp dụng công nghệ thông tin, hiện đại trong thi tuyển..., do đó còn những hạn chế trong tuyển dụng công chức QLVH.

Công tác tổ chức bố trí, sắp xếp vị trí, công việc một số công chức chưa thật phù hợp với chuyên ngành được đào tạo. Công tác đánh giá công chức đôi khi còn mang tính chủ quan, thiếu thiện trí, thiếu khách quan, công bằng. Chưa áp dụng công tác tuyển chọn cán bộ, công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý bằng hình thức thi cử... Đãi ngộ của cơ quan, của Nhà nước chưa đủ mức để khuyến khích tinh thần sáng tạo, say mê vươn lên trong học tập và thực hiện nhiệm vụ của đội ngũ công chức.

Theo kết quả khảo sát thực tế của tác giả đối với công chức QLVH, khi được

hỏi về nguyên nhân hạn chế về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ, thì có 25% số công chức trả lời là do hạn chế trong công tác tuyển dụng, sử dụng và đãi ngộ công chức (xem hình 3.5).

Bốn là, một bộ phận công chức QLVH còn thiếu quyết tâm, cố gắng tự nỗ lực vươn lên:

Để đảm bảo sức khỏe, thể chất, tinh thần, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng nghề nghiệp, đạo đức, tác phong lành mạnh,... thì yếu tố cơ bản, quyết định phải là sự nỗ lực vươn lên của mỗi công chức. Vì mối quan hệ giữa nguyên nhân và kết quả, thì nguyên nhân chủ quan bao giờ cũng giữ vai trò quyết định. Tuy nhiên trong những năm qua, một bộ phận không nhỏ của đội ngũ công chức QLVH còn thiếu sự tự nỗ lực vươn lên của bản thân trong học tập, rèn luyện nhằm nâng cao thể lực, trình độ chuyên môn và đạo đức, tác phong của công chức.

Theo kết quả khảo sát thực tế của tác giả đối với công chức QLVH, khi được hỏi về nguyên nhân hạn chế về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ, thì có tới 32,2% số công chức trả lời là do bản thân công chức không tự nỗ lực học tập, rèn luyện; 28,3% số công chức cho đây cũng là nguyên nhân hạn chế về phẩm chất đạo đức của công chức QLVH (xem hình 3.5)

Năm là, thu nhập của công chức còn thấp, chưa đảm bảo được nhu cầu bình thường của cuộc sống:

Thu nhập của công chức QLVH chủ yếu là tiền lương theo chế độ của Nhà nước, nên thu nhập thấp. Với chế độ tiền lương công chức thấp như hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu hàng ngày về đời sống vật chất và tinh thần của đội ngũ công chức QLVH. Do đó, dù có cố gắng đến mấy cũng rất khó để họ thật sự thoải mái, tập trung hết mình cho công việc của cơ quan.

Theo kết quả khảo sát của tác giả, thực trạng thu nhập của đội ngũ công chức QLVH của Bộ VHTTDL nhìn chung là thấp (hình 3.6). Khi trả lời phiếu hỏi về mức thu nhập của công chức QLVH hiện nay, có tới 24,1% trả lời là thu nhập rất thấp, 56,9% trả lời là thấp, 13,8% trả lời là tạm được và 5,2% trả lời là đảm bảo.

Biểu đồ 3.8: Thực trạng mức thu nhập của công chức quản lý văn hóa hiện nay

Nguồn: Khảo sát của tác giả, tháng 5/2016

Khi được hỏi về nguyên nhân hạn chế về phẩm chất đạo đức của công chức QLVH, thì có tới 33,3% số công chức trả lời là do thu nhập thấp (xem bảng 3.13)

Bảng 3.13: Kết quả khảo sát nguyên nhân hạn chế về phẩm chất đạo đức, tác phong nghề nghiệp của công chức quản lý văn hóa

STT

Nội dung nguyên nhân	Tổng phiếu	Trả lời	Tỷ lệ
1	Hạn chế trong học tập, rèn luyện của bản thân	180	51	28,3%
2	Hạn chế trong tuyển dụng, sử dụng và đãi ngộ	180	18	10,0%
3	Hạn chế trong chế độ khen thưởng, kỷ luật	180	16	8,9%
4	Hạn chế trong chế độ tiền lương, tiền thưởng	180	60	33,3%
5	Ảnh hưởng những mặt trái của kinh tế thị trường	180	35	19,4%