Căn Cứ Xây Dựng Đề Xuất Các Biện Pháp Quản Lý Công Tác Chủ Nhiệm Lớp

nếp dạy học và GD đạo đức cho HS. Đồng thời, kết quả khảo sát cũng cho thấy trong QL công tác chủ nhiệm lớp cũng còn gặp nhiều khó khăn từ phía GV, HS, môi trường XH… và còn một số tồn tại cơ bản trong việc thực hiện các chức năng QL. Để nâng cao hơn nữa chất lượng GD ở địa phương, nơi có nhiều HS dân tộc thiểu số, có kinh tế phát triển bằng dịch vụ và du lịch, đòi hỏi GVCN và CBQL các trường phải đổi mới các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp thiết thực, khả thi nhằm khắc phục khó khăn trước mắt và lâu dài, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện nền GD trong những năm tới.

Chương 3

ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP CỦA HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG THPT

3.1. Căn cứ xây dựng đề xuất các biện pháp quản lý công tác chủ nhiệm lớp

3.1.1. Căn cứ pháp lý

Các biện pháp QL công tác chủ nhiệm được đề xuất phải phù hợp với quan điểm, nguyên lý GD của Đảng và Nhà nước và các qui định hiện hành của ngành GD&ĐT. Đồng thời, các biện pháp QL công tác chủ nhiệm được đề xuất phải góp phần thực hiện tốt quan điểm, nguyên lý GD, các qui định hiện hành của ngành GD&ĐT đối với hiệu trưởng và GVCN, mà trước hết dựa vào:

Qui định về

nhiệm vụ

và quyền của GVCN trong Điều lệ Trường

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 182 trang tài liệu này.

THCS, trường THPT và trường PT có nhiều cấp học ban hành kèm theo Thông

tư số

12/2011/TTBGDĐT, ngày 28/3 /2011 của Bộ

trưởng Bộ GD&ĐT, và

trong Qui định về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng GD trường phổ thông ban hành

theo quyết định số GD&ĐT;

80/2008/QĐBGDĐT, ngày 03/12/2008 của Bộ

trưởng Bộ

Qui định về Nhiệm vụ, chế độ giảm định mức tiết dạy đối với

GVCN được qui định trong Thông tư số 28 /2009/TTBGDĐT, ngày 21 tháng 10 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành Qui định chế độ làm việc đối với GV phổ thông,

Qui định về ứng xử với HS, tìm hiểu đối tượng GD, tìm hiểu môi

trường GD, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS, năng lực GD trong

Quy định

Chuẩn nghề

nghiệp GV THCS, GV THPT,

ban hành kèm theo

Thông tư số 30/2009/TTBGDĐT ngày 22 tháng 10 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT;

Qui định về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm và năng lực QL

nhà trường trong Qui định Chuẩn hiệu trưởng trường THCS, trường

THPT vàtrường PT có nhiều cấp học và Thông tư số 29/2009/TTBGDĐT ngày 22 tháng 10 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT;

3.1.2. Căn cứ thực tiễn

Các biện pháp QL được đề xuất phải xuất phát từ thực tiễn hoạt động chủ nhiệm lớp và QL công tác chủ nhiệm lớp ở các trường THPT thành phố Lào Cai nhằm đáp ứng được các yêu cầu cấp thiết đang đặt ra và buộc phải phù hợp với thực tế đang diễn ra.

Từ kết quả khảo sát, phân tích thực trạng hoạt động chủ nhiệm lớp và QL công tác chủ nhiệm lớp ở các trường THPT ở thành phố Lào Cai cho thấy các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp đang thực hiện đã duy trì được nền nếp, kỷ cương trường học và thực hiện GD đạo đức HS. Tuy nhiên, các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp vẫn còn một số hạn chế, tồn tại, chưa thúc đẩy được chất lượng GD đạt mức đáp ứng được yêu cầu đang đặt ra. Do đó các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp được đề xuất phải căn cứ từ thực

tiễn QL công tác chủ

nhiệm và phục vụ

thực tế

nhằm khắc phục các hạn

chế, khuyết điểm của các biện pháp đang thực hiện, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng GD.

Gắn với điều kiện thực tế của địa phương là rất cần thiết, đó là thực tế về trình độ và năng lực của GVCN, về đặc điểm của HS được đặt trong môi

trường kinh tế

xã hội, văn hóa. Để

làm tổt công tác chủ

nhiệm lớp, GVCN

không chỉ hiểu rõ đối tượng QL của mình, HS xuất phát từ môi trường văn hóa khác nhau; mà còn phải hiểu sâu sắc đặc điểm riêng của địa phương, cộng đồng nơi GVCN đang công tác như: đặc điểm phát triển kinh tế; đặc điểm lịch

sử và địa lý; văn hóa dân tộc... của địa phương có tác động đến việc hình thành nhân cách của HS.

3.2. Các nguyên tắc khi xây dựng các biện pháp

3.2.1. Đảm bảo tính kế thừa

Kế thừa là sự tiếp nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai. Xây dựng các biện pháp đảm bảo tính kế thừa nghĩa là phải có sự tiếp nối giữa những biện pháp QL đang thực hiện và những biện pháp đang được xây dựng đề xuất với sự vận động, phát triển của vấn đề QL. Ở đây GVCN và CBQL biết nhìn nhận, đánh giá và chắt lọc ra những ưu điểm và loại bỏ nhược của các biện pháp đang sử dụng.

Việc xây dựng các biện pháp QL đảm bảo được tính kế thừa sẽ tránh

được tình trạng phủ

định toàn bộ

các biện pháp cũ và tạo ra các biện pháp

mới hoàn toàn mà không dựa trên thực tiễn biện pháp cũ đã và đang được thực hiện.

Đảm bảo tính kế thừa khi đề xuất biện pháp QL yêu cầu người nghiên cứu phải xác định được những điểm mới, biện pháp QL mới trên cơ sở nền tảng của biện pháp QL cũ đang tiến hành. Đồng thời, các biện pháp được đề xuất phải theo kịp và phù hợp với thực tiễn QLGD. Thực hiện tốt nguyên tắc kế thừa giúp cho nhà nghiên cứu nhìn nhận, giải quyết các vấn đề QL một cách biện chứng, tránh được tình trạng siêu hình.

Để thực hiện tốt nguyêt tắc đảm bảo tính kế thừa, người nghiên cứu

phải nắm chắc được

ưu điểm, hạn chế

của các biện pháp đã và đang sử

dụng, từ đó đề xuất xây dựng các biện pháp QL mới trên cơ sở phát huy các

ưu điểm, khắc phục các hạn chế. Do đó, các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp được đề xuất sẽ phải kế thừa mặt ưu điểm của các biện pháp đã và đang thực hiện, đồng thời bổ sung các nội dung mới mà các biện pháp cũ chưa có hoặc đã có nhưng thực hiện kém hiệu quả.

3.2.2. Đảm bảo tính thực tiễn

Thực tiễn là cơ sở, động lực, mục đích và tiêu chuẩn của lý luận. Lý luận được hình thành phải xuất phát từ thực tiễn, đáp ứng được yêu cầu của

thực tiễn. Vì thế, việc đề xuất xây dựng các biện pháp đảm bảo tính thực

tiễn là một yêu cầu có tính nguyên tắc. Chỉ khi các biện pháp được đề xuất đảm bảo tính thực tiễn thì nó mới tồn tại và thực sự đem lại hiệu quả trong giải quyết các vấn đề thực tế. Bởi vậy, khi đề xuất các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp phải căn cứ vào thực tiễn hoạt động chủ nhiệm lớp và QL công tác chủ nhiệm lớp ở các trường THPT thành phố Lào Cai với những vấn

đề đang đặt ra cấp thiết. Đồng thời, các biện pháp QL công tác chủ nhiệm

lớp được đề xuất phải đáp ứng được các yêu cầu đang đặt ra trong thực tiễn QL công tác chủ nhiệm, điều kiện thực tế của đội ngũ GVCN và tình hình HS ở địa phương.

3.2.3. Đảm bảo tính đồng bộ

Hệ thống QL là một chỉnh thể bao gồm các bộ phận hợp thành có quan hệ tương tác, gắn bó hữu cơ với nhau. Do đó, một biện pháp QL nào đó không thể cùng một lúc tác động có hiệu quả đến tất cả các bộ phận, các mối quan

hệ trong hệ

thống

QL. Mỗi biện pháp QL có những mặt mạnh và hạn chế

nhất định. Nếu sử

dụng đơn lẻ

từng biện pháp QL thì hiệu quả

không cao.

Nhưng nếu sử dụng kết hợp các biện pháp QL có tính đồng bộ thì các biện pháp sẽ hỗ trợ lẫn nhau và phát huy những ưu thế và bổ trợ cho nhau. Vì thế, khi đề xuất biện pháp phải đảm bảo tính đồng bộ, đồng thời cũng không nên quá nhấn mạnh hay đề cao biện pháp này, hạ thấp hay xem nhẹ biện pháp kia mà phải kết hợp các biện pháp chung với biện pháp mang tính đặc thù sao cho phù hợp với điều kiện thực tế.

Để đảm bảo tính đồng bộ của các biện pháp, người nghiên cứu cần

phải xem xét toàn bộ

những yếu tố

có thể ảnh hưởng đến các biện pháp,

mối quan hệ giữa những yếu tố này khi tác động đến quá trình thực thi các

biện pháp.. Có như

thế

thì các biện pháp mới sẽ

được thực hiện một cách

đồng bộ, phát huy được hết thế mạnh của từng biện pháp và sự tương hỗ

giữa các biện pháp với nhau. Do vậy, các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp được đề xuất phải đảm bảo tính đồng bộ để khi thực hiện có hiệu quả. Điều quan trọng là CBQL phải hết sức linh họat và nhạy bén, sát với thực tế để điều chỉnh khi cần thiết.

3.3. Đề xuất các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp

Từ các căn cứ (lý luận và thực tiễn) và nguyên tắc xây dựng biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp, chúng tôi đề xuất 4 biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp ở các trường THPT thành phố Lào Cai, Tỉnh Lào Cai như sau:

Biện pháp 1: Tập huấn nâng cao nhận thức và năng lực cho GVCN.

Biện pháp 2: Tạo điều kiện thuận lợi cho GVCN thực hiện nhiệm vụ quản lý, GD học sinh.

Biện pháp 3: Kiểm tra thường xuyên của hiệu trưởng đối với công tác chủ nhiệm lớp của các GV.

Biện pháp 4: Thực hiện tốt công tác thi đua khen thưởng, động viên, khích lệ kịp thời GVCN.

Từ các biện pháp QL công tác chủ nhiệm lớp ở các trường THPT Thành phố Lào Cai đã đề xuất, chúng tôi xây dựng mối quan hệ giữa các biện pháp theo từng cặp nhóm biện pháp để thấy sự tương tác bổ trợ trong quá trình thực hiện.

3.3.1. Biện pháp 1. Tập huấn nâng cao nhận thức và năng lực cho GVCN.

3.3.1.1. Mục đích:

Tổ chức các đợt tập huấn nhằm tăng cường nhận thức về vai trò, trách nhiệm và năng lực của GVCN trong việc QL học sinh, tổ chức các hoạt động GD học sinh THPT đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng GD toàn diện.

3.3.1.2. Nội dung biện pháp:

Tìm hiểu nhu cầu học tập và đánh giá năng lực của đội ngũ GV nói chung và đội ngũ GVCN nói riêng.

Lập kế họach tập huấn bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp cho đội ngũ GV ở các trường THPT.

Xác định nội dung tập huấn bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp cho đội ngũ GV ở các trường THPT.

Tổ chức tập huấn bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp cho đội ngũ GV nói chung và GVCN nói riêng ở các trường THPT.

Theo dõi việc học tập bồi dưỡng thường xuyên và việc áp dụng những nội dung bồi dưỡng vào thực tế chủ nhiệm ở lớp.

Đánh giá cuối tập huấn và rút kinh nghiệm về tập huấn bồi dưỡng về công tác chủ nhiệm lớp.

3.3.1.3. Cách thức tiến hành:

Bước 1. Xây dựng kế hoạch tập huấn

Khảo sát nhu cầu được học tập và bồi dưỡng các chuyên đề về công

tác chủ nhiệm lớp cho GVCN; Đánh giá thực trạng năng lực của đội ngũ

GVCN ở trường THPT thành phố Lào Cai.

Tập hợp kết quả khảo sát và kết luận những nội dung cần bồi dưỡng cho GVCN; Xác định nội dung cần tập huấn, phương pháp tập huấn (phát huy tính tích cực chủ động của học viên).

Lập kế

hoạch bồi dưỡng về

công tác chủ

nhiệm lớp cho GV nói

chung, trọng tâm vào xây dựng đôi ngũ GVCN.

Chuẩn bị tài liệu: Dựa vào những nội dung cần tập huấn đã được xác định qua tập hợp kết quả khảo sát, chuẩn bị tài liệu tập huấn, kết hợp cả tài liệu điện tử và tài liệu in.

Xác định cách thức tổ chức tập huấn và PP tập huấn có hiệu quả.

Phân công cán bộ GV làm giảng viên tập huấn, xác định đối tượng

cần dự tập huấn; Xác định thời gian, địa điểm.

Chuẩn bị các phương tiện phục vụ tập huấn, nhất là tập huấn theo PP dạy học tích cực thì cần chuẩn bị máy móc trang thiết bị và văn phòng phẩm thiết yếu, đồ dùng.

Bước 2. Tổ chức tập huấn theo kế hoạch

Phát tài liệu, giao các nhóm nghiên cứu và chuẩn bị luận, ghi lại các câu hỏi thắc mắc.

GV và GVCN tự nghiên cứu tài liệu.

nội dung thảo

Trao đổi thảo luận và giao nhiệm vụ tiếp tục nghiên cứu tài liệu và

ứng dụng vào thực tiễn.

Giao tổ trưởng chuyên môn theo dõi việc áp dụng của GVCN vào thực tiễn công tác chủ nhiệm lớp và hỗ trợ GVCN xử lí tình huống SP khó, mới nảy sinh.

Hiệu trưởng khuyến khích, động viên các GV và GVCN tích cực tham gia tập huấn.

Bước 3. Kiểm tra, giám sát việc áp dụng nội dung bồi dưỡng công tác chủ nhiệm lớp và điều chỉnh, bổ sung kế hoạch tập huấn

GVCN vận dụng những nội dung tập huấn vào thực tế tổ hoạt động sinh hoạt lớp, công tác quản lý HS.

chức các

Tổ

trưởng chuyên môn giám sát việc thực hiện công tác chủ

nhiệm

lớp, áp dụng nội dung bồi dưỡng công tác chủ nhiệm lớp vào thực tế tổ chức các họat động GD cho HS.