Quản Lí Hoạt Động Bồi Dưỡng Đội Ngũ Giáo Viên Chủ Nhiệm Lớp Ở Trường

Bồi dưỡng từ xa: thông qua các giáo trình, tài liệu hoặc các phương tiện công nghệ thông tin để hỗ trợ bồi dưỡng tại chỗ.

Tự bồi dưỡng: Đây là hình thức đơn giản, tiết kiệm, dễ áp dụng đối với GVCN. GVCN có thể học từng ngày, từng giờ để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm cho bản thân. Tuy nhiên hình thức này chỉ đạt hiệu quả cao khi GV nhận thực rõ bản thân cần bổ sung kiến thức mình còn yếu, và cần phải có sự định hướng của nhà quản lí. Hình thức này có thể kết hợp với sinh hoạt theo khối chủ nhiệm, theo tổ bộ môn, liên tường hoặc cụm trường để giúp đỡ lẫn nhau trong tự bồi dưỡng.

Như vậy, HĐBD GVCN lớp có rất nhiều hình thức tổ chức. Tùy từng điều kiện của nhà trường và đặc điểm của từng GVCN mà có thể sử dụng linh hoạt các hình thức tổ chức trên.

Phương pháp bồi dưỡng

Hiện nay, công tác bồi dưỡng đổi mới phương thức học tập của các GVCN trong các chương trình bồi dưỡng theo hướng tập trung vào hoạt động của GVCN với phương châm lấy tự học, tự bồi dưỡng là chính. Lôi cuốn, hướng dẫn cho GVCN tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập với sự trợ giúp của tài liệu và phương tiện nghe nhìn, hạn chế cứng nhắc, gò bó, rập khuôn theo những gì đã có trong tài liệu. Mỗi hình thức bồi dưỡng sẽ có một hoặc nhiều phương pháp bồi dưỡng nhất định.

Bồi dưỡng tập trung: phương thức thực hiện là tổ chức các lớp tập huấn, nghe báo cáo viên trình bày và GV nêu thắc mắc và giải đáp.

Bồi dưỡng tại chỗ: phương pháp thực hiện là sử dụng các nguồn lực sẵn có để tổ chức các hoạt động hướng đến tính tích cực của GVCN. Nhà trường tăng cường tổ chức theo khối chủ nhiệm trong từng tập thể sư phạm, nêu thắc mắc, hoặc nêu tình huống sư phạm, tổ chức giải quyết theo nhóm tự giải đáp ở tổ, nhóm, có GV cốt cán giải đáp, tọa đàm, trao đổi … Tạo điều kiện cho GV được đóng góp kinh nghiệm bản thân vào xây dựng nội dung chương trình, đổi mới phương pháp dạy học. Ngoài ra, thông qua hội thảo chuyên đề công tác chủ nhiệm cấp trường, hoặc báo cáo chuyên đề kết hợp với minh họa bằng tiết sinh hoạt chủ nhiệm là hình thức bồi dưỡng phổ biến mà các trường THPT thường làm để bồi dưỡng cho đội ngũ GVCN lớp.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 137 trang tài liệu này.

Bồi dưỡng từ xa: phương pháp thực hiện là sử dụng mạng internet để truy cập vào hệ thống bài giảng, dữ liệu phục vụ cho việc bồi dưỡng.

Tự bồi dưỡng: phương pháp thực hiện là phát huy tính chủ động, tự giác của GVCN thông qua định hướng của nhà quản lí. Đổi mới phương thức học tập của các GVCN lớp trong các chương trình bồi dưỡng theo hướng tập trung vào hoạt động của GVCN lớp với phương châm lấy tự học, tự bồi dưỡng là chính. GVCN tự chọn chuyên đề bồi dưỡng và viết báo cáo. Lôi cuốn, hướng dẫn cho GVCN lớp tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập với sự trợ giúp của tài liệu và phương tiện nghe nhìn, luôn phát hiện, tìm tòi không cứng nhắc, gò bó, rập khuôn theo những gì đã có trong tài liệu.

Tóm lại, phương pháp bồi dưỡng là phương pháp dạy học cho người lớn, là những người đã có phương pháp sư phạm nên phương pháp bồi dưỡng phải linh hoạt, phù hợp, nghiêng về phương pháp tự học, tự nghiên cứu trên cơ sở hướng dẫn khai thác nhiều kênh thông tin. Hiện nay, việc khai thác những tiến bộ của khoa học công nghệ trong HĐBD đang được khuyến khích.

1.3.6. Kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng‌

Kiểm tra, đánh giá những kết quả bồi dưỡng đã đạt được và so với mục tiêu đề ra trong kế hoạch đầu năm, tìm ra những điểm hạn chế cần khắc phục. Đánh giá về HĐBD và việc thực hiện các chế độ chính sách. Để thực hiện tốt HĐBD đội ngũ GVCN lớp, biện pháp kiểm tra, đánh giá cần phải nghiêm túc, chính xác thông qua các bài tập lý thuyết, tiết sinh hoạt thể nghiệm của mỗi GVCN lớp và qua khảo sát giờ sinh hoạt của GVCN. Chế độ thưởng, phạt đối với kết quả bồi dưỡng của mỗi GVCN lớp (có gắn với lợi ích kinh tế) cần được tiến hành công khai, dân chủ, hợp lý, hợp tình.

Nhà trường kiểm tra đánh giá kết quả HĐBD đội ngũ GVCN lớp bằng các hình thức sau:

GVCN làm bài thu hoạch cá nhân. Kết quả học tập, bồi dưỡng của mỗi GVCN lớp theo kế hoạch bồi dưỡng mà cá nhân GVCN lớp đăng ký đầu năm học (đã được nhà trường phê duyệt);

Đánh giá sản phẩm theo nhóm khả năng ứng dụng trong thực tế chủ nhiệm và công tác của GVCN lớp trong năm học. Kết quả HĐBD được sử dụng để phân tích các mặt tích cực, hạn chế của công tác bồi dưỡng.

Viết sáng kiến kinh nghiệm. Hàng năm nếu làm tốt công tác viết sáng kiến kinh nghiệm và phổ biến kinh nghiệm đã công nhận thì GVCN sẽ tích luỹ được kinh nghiệm cho bản thân mình, học tập các sáng kiến kinh nghiệm của đồng nghiệp nhờ đó giúp cho GVCN nâng cao hơn năng lực về mọi mặt.

1.4. Quản lí hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp ở trường THPT‌

1.4.1. Xây dựng kế hoạch hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp‌

Kế hoạch HĐBD đội ngũ GVCN theo tháng, học kì và cả năm học nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch bồi dưỡng và các hoạt động khác theo kế hoạch giáo dục và kế hoạch năm học của nhà trường; kế hoạch cụ thể về bồi dưỡng hoạt động chủ nhiệm, tư vấn tâm lý, giáo dục kỹ năng sống, kế hoạch giáo dục đạo đức, kế hoạch phối hợp với cha mẹ học sinh và các Đoàn thể. Kế hoạch HĐBD đội ngũ GVCN cần bám sát kế hoạch giáo dục của nhà trường để xây dựng kế hoạch chỉ đạo HĐBD theo tháng, năm. Đối với từng loại kế hoạch: Sau khi dự thảo KH hoạt động năm học, tổ chức họp Tổ trưởng chuyên moonn và GVCN, thảo luận, thống nhất các ý kiến (các ý kiến phải thể hiện trong kế hoạch bồi dưỡng GVCN) HT hoàn thành kế hoạch HĐBD đội ngũ GVCN triển khai lại và tổ chức các GVCN cùng thực hiện. Sau mỗi kế hoạch đã thực hiện cần có: đánh giá, nhận xét quá trình thực hiện và tổng hợp kết quả thực hiện được, rút ra bài học kinh nghiệm, kiến nghị với nhà trường. Tác cả các kế hoạch được sắp xếp theo thời gian và lưu theo qui định, cuối năm học lưu tại hồ sơ chuyên môn.

1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm‌

lớp

Dựa vào kế hoạch đã được xây dựng, HT tiến hành tổ chức HĐBD đội ngũ

GVCN bằng các nội dung, hình thức đã được hoạch định trước. Khi tổ chức thực hiện

kế hoạch HĐBD đội ngũ GVCN, cần chú ý thực hiện các việc sau:

Quản lí việc tự bồi dưỡng của GVCN. Tổ chức cho GVCN tự bồi dưỡng. Nhà trường cần tạo các điều kiện thuận lợi về CSVC, trang thiết bị kỹ thuật, cung cấp tài liệu chuyên môn để GVCN tự nghiên cứu, tự bồi dưỡng, đây cũng là xu thế của HĐBD đội ngũ GVCN hiện đại.

Tạo điều kiện về tài chính, tinh thần cho GVCN tham dự đầy đủ các lớp bồi dưỡng, tập huấn do Sở GD&ĐT tổ chức.

Tổ chức các hội thi và tạo điều kiện cho GVCN tham dự các hội thi do Sở GD&ĐT tổ chức như: hội thi GVCN giỏi cấp tỉnh.

Tổ chức các sinh hoạt chuyên đề trong trường và liên trường để GVCN trong trường và trong huyện có cơ hội gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm trong chủ nhiệm.

Tổ chức các hội thi viết và báo cáo các sáng kiến kinh nghiệm chủ nhiệm, hội thi GVCN giỏi tại nhà trường.

Tổ chức các lớp bồi dưỡng kiến thức về các phần mềm quản lí học sinh cho GVCN.

1.4.3. Chỉ đạo việc thực hiện kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp‌

Chỉ đạo là quá trình tác động đến các cá nhân và tập thể làm nhiệm vụ bồi dưỡng đội ngũ GVCN lớp sao cho họ cố gắng một cách tự giác và hăng hái thực hiện mục tiêu chung của HĐBD đội ngũ GVCN lớp. Chức năng chỉ đạo có ý nghĩa rất quan trọng trong chu trình quản lí HĐBD đội ngũ GVCN lớp bởi những lẽ sau:

- Duy trì được kỉ luật, kỉ cương của các nhà trường trên địa bàn, của cán bộ và GVCN ở nhà trường trong việc thực thi các nội dung bồi dưỡng;

- Thông qua việc thực hiện chức năng chỉ đạo, hướng dẫn, thuyết phục, khích lệ và động viên được cán bộ, GVCN phát huy cao độ khả năng của bản thân để đạt được mục tiêu bồi dưỡng một cách tối ưu;

- Phối hợp được với các nhân tố, các tổ chức, đoàn thể trong và ngoài nhà trường thực hiện có hiệu quả HĐBD đội ngũ GVCN lớp;

Nội dung của chức năng này là liên kết các thành viên trong tổ chức, tập hợp động viên họ nỗ lực phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao, để đạt được mục tiêu của HĐBD đội ngũ GVCN lớp, cụ thể:

- Chỉ đạo các bộ phận quản lí cơ sở vật chất - kỹ thuật tạo điều kiện tốt nhất cho công tác bồi dưỡng GVCN lớp. Luật giáo dục cũng nêu “Nhà nước có chính sách bồi dưỡng nhà giáo về chuyên môn, nghiệp vụ để nâng cao trình độ và chuẩn hóa nhà giáo. Nhà giáo được cử đi học nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ được hưởng lương và phụ cấp theo qui định của Chính phủ” (trích lại từ Văn Thị Đông Xuân, 2017). Vì vậy, HT phải thực hiện đầy đủ chế độ, chính sách cho đội ngũ GVCN lớp trong công tác bồi dưỡng. Ngoài ra HT phải hỗ trợ kịp thời GVCN có hoàn cảnh khó khăn để giúp họ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đồng thời tạo điều kiện cân đối giữa việc dạy và bồi dưỡng, hỗ trợ về tinh thần, động viên khuyến khích đội ngũ GVCN lớp tham gia HĐBD một cách năng động, tích cực.

- Hướng dẫn, chỉ đạo cách thức thực hiện các nội dung bồi dưỡng đến các từng GVCN lớp; đôn đốc, giám sát, phát hiện và điều chỉnh việc thực hiện các HĐBD; chỉ đạo tăng cường trong sinh hoạt tổ bộ môn nên đề cập đến vấn đề chủ nhiệm, dự giờ lẫn nhau để GVCN học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.

- Phối hợp thường xuyên với các lực lượng giáo dục trong nhà trường để HĐBD diễn ra thuận lợi, đạt hiệu quả cao. Thực hiện quyền chỉ huy, giao việc và hướng dẫn triển khai công tác bồi dưỡng; động viên, khích lệ đội ngũ GVCN lớp tích cực tham gia bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ.

1.4.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm‌

lớp

Kiểm tra, đánh giá trong quản lí HĐBD đội ngũ GVCN lớp là quá trình thu thập và trao đổi thông tin nhằm xem xét, đánh giá các HĐBD có theo đúng kế hoạch về tiến độ, kết quả và chất lượng dự kiến hay không. Kiểm tra phải đi đôi với đánh giá.

Đánh giá là quá trình xử lý các thông tin thu thập được qua kiểm tra, từ đó đưa ra các nhận định về tiến độ và kết quả thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng đội ngũ GVCN lớp. Việc thực hiện chức năng kiểm tra, đánh giá là rất cần thiết, nhằm:

- Xem xét các hoạt động HĐBD đội ngũ GVCN lớp của các nhà trường và các bộ phận có phù hợp với nhiệm vụ đã đề ra trong kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ GVCN lớp hay không.

- Xem xét những ưu điểm, thiếu sót và nguyên nhân của những thiếu sót trong quá trình bồi dưỡng đội ngũ GVCN lớp ở cơ sở để kịp thời điều chỉnh quyết định quản lí.

- Xem xét tình hình thực hiện kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ GVCN lớp có phù hợp với các nguồn lực hiện có của nhà trường hay không.

- Có căn cứ để đưa ra hoặc hoàn thiện các quyết định quản lí, đồng thời có cơ sở để đánh giá mức độ phù hợp của các quyết định quản lí HĐBD đội ngũ GVCN lớp. Qua đó, có sự điều chỉnh kịp thời đối với những quyết định quản lí chưa phù hợp hoặc kém hiệu quả trong thực tiễn.

- Thể hiện được quyền hạn và trách nhiệm của mình đối với HĐBD đội ngũ GVCN lớp, đồng thời cũng biết được thái độ, trách nhiệm của cấp dưới đối với các quyết định đã được đưa ra.

- Phát hiện những nhân tố mới, những khả năng tiềm tàng, sáng tạo của cấp dưới trong hoạt động tự bồi dưỡng để kịp thời nêu gương, khen thưởng.

Việc đánh giá GVCN lớp không chỉ cần theo chuẩn mà còn cần phải được thực hiện đồng bộ, chính xác, khách quan, đảm bảo cách tiếp cận tích cực là tư vấn để GVCN lớp tự điều chỉnh. Xem xét việc triển khai các HĐBD đã đúng với kế hoạch đã đề ra hay chưa, có đi đúng hướng và đạt được mục tiêu hay không?; đánh giá, rút kinh nghiệm công tác bồi dưỡng.

1.4.5. Điều kiện, phương tiện hỗ trợ quản lí hoạt động bồi dưỡng giáo viên ở các trường trung học phổ thông‌

Củng cố, kiện toàn Ban chỉ đạo bồi dưỡng GVCN lớp và xây dựng kế hoạch bồi dưỡng từ Bộ GD-ĐT đến Sở GD-ĐT và đến các đơn vị trường học.

Trang bị tài liệu và thiết bị kịp thời, đủ về số lượng theo yêu cầu của công tác bồi dưỡng GVCN lớp. Xây dựng tủ sách tham khảo phục vụ việc tự học của GVCN lớp, tủ sách gồm nhiều đầu sách phong phú, đa dạng. Đảm bảo GVCN lớp có đủ tư liệu tra cứu khi cần thiết. Trang bị máy tính, nối mạng internet.

Xây dựng đội ngũ cốt cán về công tác chủ nhiệm cho công tác bồi dưỡng GVCN lớp. Mỗi nhà trường cần xây dựng một đội ngũ cốt cán về GVCN ở tất cả các khối lớp là những GVCN giỏi, những GV đứng đầu về từng lĩnh vực. Họ có nhiệm vụ nghiên cứu trước nội dung tài liệu, hướng dẫn đồng nghiệp tự nghiên cứu và điều khiển các buổi thảo luận. Lãnh đạo nhà trường cần tạo điều kiện và giúp đỡ những GV này làm việc.

Lập dự trù kinh phí phục vụ HĐBD đội ngũ GVCN lớp. Huy động mọi nguồn lực kinh phí để chi phí cho công tác bồi dưỡng GVCN lớp trong ngân sách và sự đóng góp của người học. Cần có các văn bản hướng dẫn, qui định các định mức kinh phí dùng cho công tác bồi dưỡng GVCN lớp, tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện ở cơ sở, tránh tình trạng tùy tiện, lãng phí trong bồi dưỡng GVCN lớp. Tăng chế độ cho GVCN lớp đi học, GVCN lớp có thành tích học tập hàng năm được khen thưởng

Tạo điều kiện về thời gian cho GVCN lớp bằng cách sắp xếp thời khoá biểu hợp lý, cải tiến lịch họp, lịch công tác, dành thời gian cho GVCN lớp tự học đi sâu vào nghiệp vụ sư phạm.

Xây dựng nhà trường thành một tổ chức học tập. Phải xây dựng được phong trào tự học, tự bồi dưỡng trong GVCN lớp, động viên GVCN lớp thực hiện tốt nhiệm vụ này. Bên cạnh đó lãnh đạo nhà trường phối hợp với công đoàn, đoàn thanh niên kiểm tra đánh giá thường xuyên nhiệm vụ này.

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lí hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp‌

1.5.1. Các yếu tố chủ quan‌

Nhận thức của CBQL và GVCN lớp

Nhận thức của CBQL và GVCN lớp trong nhà trường về tầm quan trọng của HĐBD đội ngũ GVCN lớp. Nếu CBQL và GVCN lớp nhận thức được HĐBD đội ngũ GVCN lớp nhằm nâng cao bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và năng lực sư phạm cho GVCN lớp THPT, giúp GVCN lớp thực hiện tốt nhiệm vụ người thầy, đảm bảo yêu cầu về chất lượng và hiệu quả hoạt động giáo dục của nhà trường trong thời kì hội nhập…thì sẽ có nhiều thuận lợi trong công tác HĐBD đội ngũ GVCN lớp. Tuy nhiên, vẫn còn có những GV hiểu một cách chưa đầy đủ về ý nghĩa của công tác này

khi cho một số nội dung là không quan trọng như: Công tác chủ nhiệm chỉ là công việc kiêm nhiệm và có không ít GV ngán ngại khi được phân công làm công tác chủ nhiệm lớp. kết quả là, quá trình triển khai HĐBD cho đội ngũ GVCN lớp của nhà trường sẽ bị ảnh hưởng

Sự thiếu nhiệt tình của đội ngũ GVCN lớp trong việc bồi dưỡng

Nhiệt tình giúp GVCN duy trì được sự tập trung và tìm tòi của người học; nó cũng có thể thôi thúc GVCN tự bồi dưỡng và tự học hỏi được nhiều điều. Nếu GVCN thiếu nhiệt tình trong HĐBD, chất lượng của HĐBD cũng không đạt như mục tiêu mà cấp quản lí đã đề ra.

Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ GVCN lớp

Nhận thức được tầm quan trọng của công tác chủ nhiệm là rất cần thiết nhưng chưa đủ. Để tổ chức thực hiện đánh giá hoạt động công tác chủ nhiệm hay giáo dục HS đòi hỏi người GVCN cần có chuyên môn nghiệp vụ nhất định. Có nhiều GVCN luôn luôn gặt hái thành công trong quá trình làm công tác chủ nhiệm. Trái lại, có một số GV đã làm công tác chủ nhiệm lớp rất nhiều năm nhưng vẫn không đạt được kết quả tốt mặc dù cũng được nhà trường tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác chủ nhiệm qua nhiều năm.

1.5.2. Các yếu tố khách quan‌

Các chủ trương chính sách về công tác chủ nhiệm lớp ở trường THPT

Kết quả một hoạt động nào đó của con người nói chung và chất lượng một hoạt động của con người nói riêng phụ thuộc vào nhiều yếu tố mang tính động lực thúc đẩy hoạt động của con người. Chế độ, chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ GVCN lớp là một yếu tố quan trong trọng việc thúc đẩy đội ngũ GVCN lớp tận tâm và say mê công việc. Chính từ vấn đề có chính sách đãi ngộ thoả đáng đối với đội ngũ GVCN lớp mà chất lượng giáo dục được nâng lên. Nhìn chung, chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ GVCN lớp hiện nay còn chưa tương xứng với công việc mà GVCN lớp phải làm. Vì vậy nhiều GV rất ngán ngại khi được phân công làm công tác chủ nhiệm lớp. Như vậy, để nâng cao chất lượng đội ngũ GVCN lớp cần phải có những giải pháp quản lí về lĩnh vực này.

Chất lượng của kế hoạch. Xây dựng kế hoạch là khâu quan trọng trong bất kỳ hoạt động của nhà trường. Để HĐBD đội ngũ GVCN lớp đạt chất lượng thì HT phải xây dựng kế