Quan Điểm: Thẩm Định Dự Án Đầu Tư Vay Vốn Tại Ngân Hàng Ngoại Thương Lào

để tiến hành thẩm định lại phương diện kỹ thuật của thiết bị máy móc.

- Thứ ba, nâng cao chất lượng công tác thẩm định tài chính DAĐT. Tuy nội dung thẩm định tài chính DAĐT tại Ngân hàng đã tương đối là đầy đủ và hoàn thiện nhưng cán bộ thẩm định cũng cần chú ý hơn ở một số mặt để đảm bảo cho tính an toàn của dự án như: Phương pháp xác định tỷ suất r của dự án, nên phân tích độ nhạy của dự án theo nhiều chiều, khi đánh giá thị trường của dự án cần chú trọng vào việc đánh giá định tính sự thay đổi thất thường của nhu cầu sản phẩm của dự án trong hiện tại và tương lai....

- Thứ tư, về tác động đến môi trường của dự án mua sắm thiết bị máy móc thì ngân hàng cần chú ý hơn đến việc tính toán chi phí về môi trường của dự án. Hiện nay ở Lào rất ít khi các doanh nghiệp tính toán các chi phí về môi trường khi tính toán hiệu quả của dự án. Nhưng xét trong mục tiêu xa hơn, cùng với các quy định trong khu vực và quốc tế thì xem xét các chi phí về môi trường có ý nghĩa kinh tế xã hội vô cùng quan trọng.

Bên cạnh tác động về môi trường, do đặc điểm hoạt động của dự án gắn với an ninh quốc gia và các vùng khai thác mỏ khoảng sản của các tỉnh. Đây cũng là một hoạt động chịu nhiều biến động trong ngành và sực sinh sống của dân cư trong vùng. Nên Ngân hàng cũng phải xem xét đến các yếu tố môi trường sinh thái tương lai. Điều này đảm bảo cho dự án khi đưa vào khai thác sẽ không vấp phải sự phản đối từ xã hội, cũng như dự án sẽ đem lại nhiều lợi ích để phát triển kinh tế quốc gia.

Về phương pháp: Phương pháp thẩm định có ảnh hưởng rất quan trọng tới kết quả thẩm định. Các phương pháp dự báo, thẩm định theo trình tự cần được áp dụng một cách linh hoạt theo từng dự án, từng lĩnh vực. Nên tiến hành công tác dự báo tốt để cung cấp số liệu cho thẩm định tài chính. Công tác thẩm định tài chính không chỉ dựa vào số liệu mà khách hàng cung cấp và những thông tin trên báo chí, internet. Đồng thời phương pháp phân tích độ nhạy cần được áp dụng nhiều hơn, linh hoạt hơn. Đây là phương pháp hết sức quan trọng đối với việc phân tích độ an toàn của nguồn vốn vay. Khi sử dụng phương pháp này thì không chỉ phân tích một số yếu tố có ảnh hưởng lớn đến các chỉ tiêu hiệu quả mà cần phân tích cả những yếu tố có thể làm dự án

không còn hiệu quả. Bên cạnh đó cần phải kết hợp phân tích độ nhạy với sự thay đổi của nhiều biến. Đối với phương pháp phân tích rủi ro thì cần phải định lượng được các rủi ro có thể xảy ra từ đó có phân cấp và đưa ra những biện pháp nhằm hạn chế và khắc phục. Bên cạnh đó, cần kết hợp một cách linh hoạt các phương pháp với nhau để tiến hành thẩm định tài chính một cách có hiệu quả. Ví dụ như khi sử dụng phương pháp dự báo để dự báo về tình hình cung cầu thì cũng phải dùng phương pháp so sánh để đối chiếu với những dự án, những thời kỳ khác xem có khả thi hay không.

3.2.4. Quan điểm: Thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng ngoại thương Lào phải đảm bảo yêu cầu khách quan và hiệu quả

Trong quá trình TĐDA để đảm bảo yêu cầu khách quan và hiệu quả của công tác thẩm định, Nhà nước phải củng cố các văn bản, pháp luật có liên quan hoạt động kinh doanh của Nhà hàng cho đồng đều khi tổ chức TĐDA, chắt chẽ và nghiêm túc việc kiểm tra giám sát dự án và luật thẩm định DAĐT. Chủ đầu tư phải công khai số liệu thông tin dự án của mình đầy đủ kịp thời gian và chính xác thì việc mới đảm bảo về mặt thời gian trong công tác TĐDA của Ngân hàng và ngược lại. Mức độ chính xác của thông tin ảnh hưởng trực tiếp đến việc tính toán các chỉ tiêu hiệu quả tài chính và quyết định cho vay của Ngân hàng.

Mức độ phát triển kinh tế xã hội có ảnh hưởng trực tiếp đến công tác thẩm định DAĐT vì là nền kinh tế phát triển ổn định vững mạnh, mức độ tin cậy của các nguồn thông tin chính xác, cơ chế chính sách đồng bộ tạo thuận lợi cho công tác thẩm định có hiệu quả và ngược lại nếu công tác thẩm định không có hiệu quả ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của nhà đầu tư không có khả năng trả nợ và làm giảm ngân sách Nhà nước, kinh tế xã hội lúng túng.

Thẩm định DAĐT vay vốn là việc phân tích xem xét dự án hoạt động có hiệu quả hay không? Có khả năng trả nợ gốc và lãi đúng thời hạn không? Vì vậy, thẩm định DAĐT của Ngân hàng là chú trọng thẩm định tài chính DAĐT như: Thẩm định kế hoạch vốn đầu tư, nguồn tài trợ cho dự án, dòng tiền ra vào của dự án, phân tích đánh giá các chỉ tiêu hiệu quả tài chính của dự

án, khi thẩm định DAĐT vay vốn là chú ý thẩm định những chỉ tiệu hiệu quả tài chính của dự án. Nếu mà các DAĐT hoạt động có hiệu quả tài chính có tác động đến hiệu quả kinh tế xã hội của DAĐT ngày càng phát triển tốt. Ngược lại nếu công tác thẩm định DAĐT kém có nghĩa là hiệu quả tài chính DAĐT cùng kém tác động đến hiệu quả kinh tế xã hội xấu.

DAĐT là một tập hồ sơ, xuất phát từ ý thức người lập và thẩm định đầu tiên, TĐDA là có những nội dung thẩm định khác nhau, thuộc với quy mô, nguồn vốn...liên quan đến nhiều vấn đề, ngành nghề khác nhau như đã nói trong chương 1. Như vậy, để hoàn thiện công tác thẩm định DAĐT vay vốn có hiệu quả cao phải có sự góp ý của các nhà tư vấn, chuyên gia đầu ngành trong và ngoài nước đặc biệt dự án lớn, kỹ thuật phức tạp như: Thuỷ điện, thuỷ lợi, đường bộ, xi măng, khai thác mỏ khoáng sản... Vì các dự án này có ảnh hưởng rất lớn đến môi trường, kinh tế xã hội trong nước, khu vực và toàn cầu.

Các Bộ ngành cần phối hợp chặt chẽ trong việc thẩm định và phê duyệt DAĐT mà các doanh nghiệp trình, nhằm tránh tình trạng phê duyệt một cách hình thức, tập trung và không mang tính khả thi. Trước khi được thẩm định tại Ngân hàng, các dự án đã được tiến hành thẩm định tại các Bộ quản lý ngành, Bộ Kế hoạch và đầu tư, Uỷ ban nhân dân tỉnh.... Đối với các cơ quan này, vấn đề là phải thẩm định một cách thận trọng để cho Ngân hàng lấy đó làm căn cứ cho công việc thẩm định của mình.

3.3. NỘI DỤNG HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƯ VAY VỐN CỦA NGÂN HÀNG NGOẠI THƯƠNG LÀO

3.3.1. Định hướng cho công tác thẩm định dự án đầu tư

Hoạt động tín dụng là một trong những hoạt động truyền thống và mang lại nguồn lợi nhuận cao cho NHNT Lào. Để hoạt động tín dụng thực sự mang lại hiệu quả cao cho Ngân hàng, vai trò của công tác thẩm định cần phải được xem trọng hơn nữa. Đây sẽ vẫn tiếp tục là yếu tố quyết định để đảm bảo việc sử dụng vốn được an toàn, củng cố uy tín, sức cạnh tranh của NHNT Lào trên thị trường Ngân hàng. Trong thời gian tới, định hướng công tác thẩm định vẫn tiếp tục hướng vào việc hoàn thiện hơn nữa về quy trình thẩm định, nội dung thẩm định, phương pháp thẩm định và năng lực (cán bộ thẩm định,

trang thiết bị, hệ thống thông tin).

- Về phát triển đội ngũ cán bộ nhân viên thẩm định tăng lên cả về số lượng và khả năng chuyên môn về thẩm định. Thường xuyên tiến hành đào tạo, bồi dưỡng lại để nâng cao khả năng thẩm định cho cán bộ nhân viên cả cán bộ kiểm tra nội bộ và kế toán.

- Việc thẩm định luôn phải được thực hiện nghiêm túc, theo đúng quy trình, vì vậy phải củng cố quy trình thẩm định cho phù hợp với từng nhóm ngành dự án và hợp lý với thời gian thẩm định để nâng cao kết quả thẩm định tăng lên cùng với kết quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp đã vay vốn đầu tư.

- Hoàn thiện nội dung và phương pháp thẩm định cụ thể cho từng nhóm ngành bắt đầu từ những nhóm ngành chiếm tỷ trọng cho vay lớn hoặc nằm trong định hướng cho vay nhiều trong thời gian tới như: Thuỷ điện, thuỷ lợi, xi măng, bất động sản, chế biến gỗ xuất khẩu, khai thác mỏ khoáng sản, chế biến sản phẩm nông nghiệp xuất khẩu... Với những ngành đặc thù như trên, cán bộ thẩm định mặc dù hạn chế khi đánh giá kỹ thuật nhưng việc thẩm định đối với những ngành này cần tuyệt đối không được mắc những sai sót trầm trọng vì một số ngành như: thuỷ điện, khai thác mỏ, xi măng, bất động sản... nếu cấp tín dụng không thành công sẽ tạo ra thiệt hại không nhỏ vì những ngành này đều đòi hỏi vốn đầu tư tương đối lớn. Để thẩm định được tốt thì trong thời gian sắp tới NHNT Lào đang dần chú trọng vào việc đào tạo thêm về kỹ thuật chuyên sâu cho cán bộ nhân viên thẩm định.

- Tạo lập hệ thống thông tin đầy đủ và cập nhật về một số ngành quan trọng thuộc định hướng cho vay trong thời gian tới. Hệ thống thông tin cần có sự kết hợp giữa nhiều nguồn thông tin khác nhau để Ngân hàng có thể so sánh, lựa chọn. Những kênh thông tin này cần phải được tạo lập lâu dài thì mới đảm bảo được tính ổn định cho việc sử dụng vào công tác thẩm định.

- Trang thiết bị phục vụ cho công tác thẩm định phải tránh một khoản chi để nâng cao chất lượng trang thiết bị áp dụng việc thẩm định DAĐT để kịp thời đại hiện nay.

Về công nghệ thông tin và cơ cấu kinh doanh: Xây dựng hệ thống công

nghệ thông tin (IT) thì hiện đại để tạo cho Ngân hàng thành là Ngân hàng có vai trò làm trung tâm (Core Banking) theo tiêu chuẩn quốc tế cùng với hệ thống quản lý thông tin thì đáp ứng cung cầu phù hợp với việc chuyển đối của thị trường, có thể thừa nhận sự phát triển sản phẩm, việc dịch vụ của Ngân hàng thì hiện đại, phù hợp với xu hướng chung trong nước và quốc tế.

Ngân hàng đã ký hợp đồng hợp tác chiến lược với FPT là người cung cầu hạ tầng về mặt công nghệ thông tin để kết nối với hệ thống màng các chi nhánh và đơn vị dịch vụ của NHNT Lào.

Hội đồng tín dụng tổ chức thẩm định

Hội đồng quản trị tổ chức thẩm định

Lập báo cáo thẩm định

Tổng giám đốc

Người có thẩm quyền quyết định cho vay

Ký hợp đồng

Cán bộ/Trưởng bộ phận khuyến khích tiền vay hoàn chỉnh hồ sơ tổ chức thẩm định sơ bộ

Bộ phận điều hành tín dụng tổ chức thẩm định chi tiết

Ban giám đốc người trách nhiệm phòng tín dụng

Trưởng phòng tín dụng xem xét lại

3.3.2. Hoàn thiện quy trình thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng ngoại thương Lào

Khách hàng lập DA đề nghị

Hội đồng tín dụng chi nhánh tổ chức thẩm định

Cán bộ tiền vay hoàn chỉnh hồ sơ tổ chức thẩm định sơ bộ

Trưởng bộ phận tiền vay chi nhánh

Cán bộ điều hành tín dụng

Ký hợp đồng

Giám đốc chi nhánh

Không đạt yêu cầu hoặc không khả thi hoặc vượt mức phán quyết Đủ điều kiện hoặc kết quả khả thi

Sơ đồ 3.1: Quy trình mới rút ngắn tổ chức thẩm định dự án

Công tác thẩm định, NHNT Lào có quy trình chặt chẽ, nhiều bước cụ thể, nhưng thời gian thẩm định của các bước còn ngắn làm cho kết quả thẩm định dự án chưa cao. Vì vậy nên bỏ một số bước không cần thiết và thêm vào thời gian để hợp lý cho các bước cần thiết nhằm làm cho kết quả thẩm định có hiệu quả cao và chính xác như: khi khách hàng có nhu cầu vay vốn, cán bộ bộ phận khuyến khíc tiền vay tiếp xúc khách hàng hoàn chỉnh hồ sơ, phỏng vấn khách hàng thu thập thông tin, tổ chức thẩm định sơ bộ, sau đó gửi toàn bộ hồ sơ đến bộ phận điều hành tín dụng không cần qua ban giám người trách nhiệm phòng tín dụng, sau khi bộ phận điều hành tín dụng tổ chức thẩm định chi tiết lập báo cáo thẩm định trình lên trưởng phòng tín dụng xem xét lại, sau đó thì gửi lên ban giám đốc người trách nhiệm phòng tín dụng xem xét lại và trình lên tổng giám đốc thông qua Hội đồng tín dụng/Hội đồng quản trị theo quy định hiện hành.

Ở chi nhánh cán bộ tiền vay tiếp xúc với khách hàng và hoàn chỉnh hồ sơ vay vốn, phỏng vấn khách hàng thu thập thông tin tổ chức thẩm định sơ bộ, sau đó gửi hồ sơ lên trưởng bộ phận tiền vay xem xét lại, không cần qua ban giám đốc, và gửi toàn bộ hồ sơ đến cán bộ điều hành tín dụng tổ chức thẩm định chi tiết lập báo cáo thẩm định trình lên giám đốc chi nhánh thông qua Hội đồng tín dụng và quyết định đầu tư.

Quy trình để tiến hành công việc thẩm định cũng cần xem xét quy định thời gian cụ thể cho công tác thẩm định hợp lý với công việc cụ thể có hiệu quả cao phải thêm vào thời gian thẩm định như bảng sau: nhưng thời gian hơi ngắn nếu so với NHTM-VN, thì làm cho kết quả thẩm định chưa cao.

Bảng 3.2: So sánh thời gian thẩm định dự án đầu tư

Xác định thời gian thẩm định tình hình của 1 dự án

Nhóm dự án	Việt Nam	Lào	Tác giả
A	Không quá 40 ngày	Không quá 18 ngày	Không quá 30 ngày
B	Không quá 30 ngày	Không quá 13 ngày	Không quá 25 ngày
C	Không quá 20 ngày	Không quá 13 ngày	Không quá 20 ngày

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 233 trang tài liệu này.

Thẩm định sơ bộ

Thẩm định chi tiết

Từ chối

Trưởng phòng tín dụng

Ký hợp đồng

Phòng TD lập và hoàn chỉnh hồ sơ xin vay

Khách hàng trình hồ sơ

Thu thập thông tin

Hội đồng TD/Hội đồng quản trị

Giám đốc

Ban giám đốc người trách nhiệm phòng tín dụng

Quyết định cho vay

Sơ đồ 3.2: Bước thẩm định dự án

Thực tế các DAĐT cho thấy có rất nhiều loại dự án khác nhau mà có thể đối với mỗi loại ta có thể áp dụng một loại quy trình cho phù hợp, vì vậy trong tương lai ngân hàng có thể nghiên cứu thêm những quy trình thẩm định phù hợp áp dụng cho từng loại dự án hoặc từng nhóm dự án.

Ngoài ra phòng tín dụng cần xin ý kiến của giám đốc để tổ chức tham quan học tập mô hình thẩm định tại các ngân hàng bạn để xây dựng và hoàn thiện mô hình thẩm định tại ngân hàng ngoại thương Lào.

3.3.3. Hoàn thiện nội dung thẩm định và các tiêu chí thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng ngoại thương Lào

Ngân hàng ngoại thương Lào có văn bản hướng dẫn thẩm định cho vay trung dài hạn song đó là văn bản hướng dẫn chung, nhưng về nội dung chi tiết chưa đầy đủ.

Như vậy trước hết để hoàn thiện nội dung thẩm định DAĐT, ngân hàng phải hoàn chỉnh hệ thống văn bản hướng dẫn về nội dung thẩm định dự án có hai nội dung cơ bản như: Thẩm định bản thân của dự án và thẩm định khách hàng vay vốn (chủ đầu tư)

Thẩm định bản thân của dự án phải xem xét lại hồ sơ dự án như: thẩm định về phương diện pháp lý, thẩm định khía cạnh thị trường của dự án, thẩm định về thiết kế kỹ thuật công nghệ của dự án, thẩm định về phương diện tổ chức quản lý thực hiện dự án, thẩm định về mặt tài chính của dự án, thẩm định về môi trường sinh thái và thẩm định về kinh tế xã hội.

Khi thẩm định về phương diện pháp lý nên xem xét đầy đủ những tài

liệu trong hồ sơ pháp lý của khách hàng, xem xét thẩm quyền ký quyết định thành lập doanh nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, thời gian hoạt động, dự án xin vay vốn có phù hợp với ngành nghề kinh doanh quy định trong giấy phép kinh doanh hay không…

Khi thẩm định khía cạnh thị trường của dự án nên thẩm định cung cầu thị trường về sản phẩm của dự án ở hiện tại, xác định loại thị trường và loại sản phẩm của dự án...

Khi thẩm định về kỹ thuật công nghệ của dự án: Thực tế các cán bộ thẩm định đều học chuyên ngành kinh tế, do đó hiểu biết về các vấn đề kỹ thuật, công nghệ của các dự án là rất hạn chế, có thể nói ở mức sơ sài. Do đó khi thẩm định các yếu tố kỹ thuật công nghệ của dự án thường là không chính xác và không hiệu quả. Để nâng cao chất lượng thẩm định, một mặt NHNT Lào nên hợp tác với các cơ quan chuyên ngành trung ương và địa phương để trợ giúp, hoặc có thể thuê các nhà tư vấn trong ngành tham gia thẩm định. Mặt khác cần đào tạo cho cán bộ thêm về kỹ thuật, hoặc chuyên môn hoá cán bộ thẩm định trong các ngành nghề khác nhau, như vậy từng cán bộ thẩm định sẽ chuyên sâu hơn trong lĩnh vực chuyên môn của mình. Đối với những dự án đã có dự án tương tự đã được thẩm định thì có thể tham khảo, xem xét.

Khi thẩm định về phương diện tổ chức quản lý thực hiện dự án nên xem xét hình thức tổ chức quản lý dự án, xem xét cơ cấu, trình độ tổ chức vận hành của dự án, đánh giá nguồn nhân lực của dự án: số lao động, trình độ kỹ thuật tay nghề, kế hoạch đào tạo, khả năng cung ứng.

Khi thẩm định về mặt tài chính của dự án nên thẩm định tổng vốn đầu tư, thẩm định khả năng huy động vốn, thẩm định tỷ suất “r”, thẩm định doanh thu chi phí, thẩm định dòng tiền, thẩm định các chỉ tiêu hiệu quả tài chính và thẩm định rủi ro.

Khi thẩm định về môi trường sinh thái nên xem xét một cách toàn diện những ảnh hưởng đối với môi trường nhất là những ảnh hưởng xấu

Khi thẩm định về kinh tế xã hội nên xác định tính phù hợp của mục tiêu dự án đối với phương hướng phát triển kinh tế quốc dân, thứ tự ưu tiên, tác dụng của dự án đối với việc phát triển ngành khác, còn phải thẩm tra, đối