Tổ Chức Kiểm Tra, Đánh Giá Thực Trạng Năng Lực Dhth Lĩnh Vực Khtn Của Gv;

- Bồi dưỡng năng lực kiểm tra, đánh giá trong DHTH lĩnh vực KHTN.

Ngoài ra, để phát triển năng lực DHTH lĩnh vực KHTN cho GV cần bồi dưỡng những năng lực chung, năng lực giáo dục; năng lực tổ chức... Để hoàn thiện và nâng cao năng lực DHTH cho GV, bồi dưỡng năng lực DHTH cho GV thường sử dụng loại hình bồi dưỡng chuẩn hoá và nâng chuẩn. Đặc biệt hoạt động tự bồi dưỡng năng lực DHTH của cá nhân đang rất được quan tâm và đề cao.

2) Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN cho GV phù hợp với điều kiện thực tế của các trường THPT.

Từ việc xác định nhu cầu và nội dung bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN tiến hành xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN. Tiến hành xây dựng các mục tiêu và xác định các nguồn lực trong hoạt động bồi dưỡng, quyết định cách tốt nhất để thực hiện các mục tiêu đã đề ra. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng có tính khả thi, tính hiệu quả có tác dụng định hướng cho hoạt động bồi dưỡng. Nó chỉ ra mục tiêu, dự kiến các biện pháp, dự kiến huy động nguồn lực để thực hiện có hiệu quả các hoạt động tổ chức, chỉ đạo kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng. Chất lượng của hoạt động lập kế hoạch quản lý có mối quan hệ mật thiết đến chất lượng và hiệu quả công tác bổi dưỡng khi triển khai thực hiện kế hoạch.

* Cách thức thực hiện biện pháp:

1) Xác định nhu cầu bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN gồm các bước sau:

- Xây dựng mẫu phiếu thăm dò nhu cầu bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN của GV các trường THPT với đầy đủ các thông tin: Họ và tên GV; tuổi; thâm niên giảng dạy, ngành đào tạo; môn dạy; danh mục các lĩnh vực bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN để GV lựa chọn theo nhu cầu của bản thân (bồi dưỡng năng lực lập kế hoạch DHTH lĩnh vực KHTN; năng lực vận dụng các phương pháp trong DHTH lĩnh vực KHTN; năng lực kiểm tra, đánh giá trong DHTH lĩnh vực KHTN...); hình thức tổ chức bồi dưỡng (bồi dưỡng ngắn hạn; bồi dưỡng dài hạn...).

- Phát phiếu thăm dò cho toàn bộ GV các môn KHTN của các trường THPT để lấy thông tin phản hồi.

- Lập bảng tổng hợp và xử lý thông tin chọn ra thành phần năng lực bồi dưỡng có tính cấp thiết nhất.

- Lập biểu xác định nhu cầu thực tế năng lực DHTH lĩnh vực KHTN của từng trường theo từng năm, từng giai đoạn.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 137 trang tài liệu này.

2) Xác định nội dung bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN gồm các bước sau:

- Xem xét nhu cầu thực tế bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN cho GV của từng trường THPT (có lưu ý đến các nội dung bồi dưỡng được nhiều GV đăng ký và tính cấp thiết của nội dung được đăng ký).

- Xác định sơ bộ các nội dung cần bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN.

- Xem xét các điều kiện về báo cáo viên, cơ sở vật chất, thời gian và các điều kiện đáp ứng cho việc tổ chức hoạt động bồi dưỡng để có thể quyết định lựa chọn nội dung hoặc sắp xếp thứ tự ưu tiên cho các nội dung.

- Lập danh mục các nội dung bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN, dự kiến thời gian thực hiện, đối tượng, địa điểm tổ chức,... thông báo cho GV đăng ký bồi dưỡng.

3) Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN cho GV gồm các bước:

- Xác định mục tiêu, yêu cầu của hoạt động bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN.

- Xác định nội dung của hoạt động bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN.

- Xác định cách thức thực hiện (phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động bồi dưỡng, tài liệu bồi dưỡng...).

- Xác định cách thức kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN.

- Xác định nguồn lực trong hoạt động bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN (cơ sở vật chất, nguồn kinh phí...).

* Điều kiện để thực hiện biện pháp:

- Phải nắm được yêu cầu và các mục tiêu phát triển giáo dục của địa phương và các văn bản hướng dẫn của các cấp quản lý giáo dục.

- Sự chỉ đạo, định hướng của ngành về nội dung, kế hoạch bồi dưỡng.

3.2.3. Tổ chức kiểm tra, đánh giá thực trạng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN của GV; tích cực hóa vai trò của đội ngũ GV cốt cán trong việc triển khai hoạt động bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN cho giáo viên THPT

* Mục đích của biện pháp:

- Đánh giá mặt mạnh, mặt yếu của đội ngũ GV để bố trí, sử dụng và bồi dưỡng đội ngũ GV cốt cán.

- Chủ động xây dựng kế hoạch bồi dưỡng theo nhu cầu của đối tượng cần bồi dưỡng; xác định các nội dung bồi dưỡng sát thực tế, đáp ứng kịp thời nhu cầu được bồi dưỡng để nâng cao hiệu quả hoạt động giảng dạy của GV.

* Nội dung của biện pháp:

Ban giám hiệu nhà trường cần phải:

- Nắm tình hình quá trình đào tạo, trình độ đào tạo, quá trình công tác, học tập của từng GV.

- Nắm được năng lực, sở trường, phẩm chất, tâm tư, nguyện vọng trước yêu cầu công việc của trường.

- Nắm được những hạn chế, tồn tại của từng GV để từ đó xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN cho GV một cách cụ thể, sát hợp.

- Điều cần tránh là cách nhìn vội vã, cảm tính, thiên vị, trọng vẻ bề ngoài hoặc khắt khe, định kiến, cứng nhắc.

* Cách thức thực hiện biện pháp: Ban giám hiệu nhà trường thực hiện:

- Tìm hiểu quá khứ GV:

+ Nghiên cứu hồ sơ lí lịch, hồ sơ chuyên môn của từng GV trong nhà trường đầu năm học.

+ Nghiên cứu hồ sơ đoàn thể của từng GV.

- Tìm hiểu hiện tại:

+ Tổ chức cho GV viết phiếu điều tra, sơ yếu lí lịch, bổ sung lí lịch viên chức hàng năm.

+ Quan hệ chặt chẽ với các cơ sở GD, các nơi đào tạo, bồi dưỡng GV để theo dõi sát sao quá trình học tập bồi dưỡng của từng GV: xin ý kiến nhận xét quá trình học tập nghiên cứu bảng điểm theo dõi kết kết quả học tập...

+ Quan sát và đánh giá công việc theo định kì: điều tra, khảo sát, đánh giá chất lượng của đội ngũ GV. Muốn đánh giá chất lượng đội ngũ GV cần thông qua kết quả cụ thế xếp loại giảng dạy GV hàng năm của tổ chuyên môn, nhà trường và của SGD. Đặc biệt thông qua các đợt kiểm tra chuyên đề, thanh tra toàn diện theo kế hoạch thanh kiểm tra định kì của trường, của sở giáo dục và đạo tạo, kết quả thực hiện nhiệm vụ của GV. (Nhất là chất lượng GD từng học kì). Từ đó tổng hợp kết quả đánh giá chất lượng đội ngũ, trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ GV.

+ Dư luận của đồng nghiệp (chú ý phân loại dư luận và nguồn gốc của dư luận).

+ Gặp riêng: Một biện pháp quan trọng nhằm tìm hiểu một hiện tượng cụ thể của người GV để đưa ra các lựa chọn đầy đủ hơn nhưng phải chọn việc và tùy đối tượng. Hình thức này tốt và có tác dụng tốt cho cả hai phía: Hiệu trưởng và GV có cơ hội hiểu nhau hơn, nhưng phải chuẩn bị tốt. Phía hiệu trưởng xác định mục đích, nội dung và thời gian gặp gỡ. Thái độ phải cởi mở, chân thành và chuẩn bị tâm thế cho người gặp.

+ Quản lí hồ sơ đánh giá cán bộ: Nhận xét, đánh giá phải thể hiện nét cơ bản của cán bộ GV, phải khách quan, công bằng. Điều quan trọng là rút ra các vấn đề bồi dưỡng và sử dụng đội ngũ tốt hơn.

+ Từ đó giúp cho Hiệu trưởng bố trí và sử dụng đội ngũ GV đúng người, đúng việc. Đây là nhiệm vụ hàng đầu của người Hiệu trưởng. Phân công sử dụng đúng sẽ phát huy được khả năng của cán bộ GV, ngược lại sắp xếp không hợp lí sẽ làm giảm ý chí và chất lượng công việc, gây cản trở cho việc đào tạo bồi dưỡng GV.

+ Dựa vào các yêu cầu năng lực DHTH lĩnh vực KHTN của giáo viên THPT, Hiệu trưởng phân loại GV để có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng:

Loại 1: Đã đạt năng lực DHTH lĩnh vực KHTN. Loại 2: Đạt ở một số yêu cầu, một số tiêu chí.

Loại 3: Chưa đạt.

+ Sau khi phân loại GV xong, chọn những GV cốt cán trong nhóm các GV loại 1 để phân công giúp đỡ các GV ở nhóm loại 2, loại 3.

* Điều kiện thực hiện biện pháp:

- Hiệu trưởng phải nhận thức được tầm quan trọng của việc nắm vững phẩm chất, năng lực của từng GV.

- Hiệu trưởng phải có kế hoạch, có thời gian cụ thể cho từng công việc.

- Có sự hỗ trợ, tác động của các tổ chức đoàn thể trong trường, sự phối hợp của các tổ chuyên môn.

- Hiệu trưởng phải coi trọng nhiệm vụ quản lí lao động của GV thông qua thời khóa biểu, tiến độ thực hiện kế hoạch chuyên môn, kết quả học tập của học sinh - hoạt động cơ bản của trường học.

- Hiệu trưởng đề xuất với các cấp lãnh đạo để có biện pháp nâng cao chất lượng tài liệu bồi dưỡng và năng lực của đội ngũ GV cốt cán tham gia làm hướng dẫn viên bồi dưỡng.

3.2.4. Đổi mới nội dung và phương pháp bồi dưỡng, đa dạng hóa các hình thức tổ chức bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN theo hướng tích cực hóa người học, gắn tự bồi dưỡng với nghiên cứu khoa học

* Mục đích của biện pháp:

- Nhằm xây dựng được chương trình bồi dưỡng phù hợp, lựa chọn hình thức và phương pháp bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN cho GV một cách phong phú, linh hoạt, phát huy được tính tích cực, chủ động của GV khi tham gia quá trình bồi dưỡng và tự bồi dưỡng. Nâng cao hiệu quả của hoạt động năng lực DHTH lĩnh vực KHTN, nâng cao chất lượng giáo dục.

- Đa dạng hóa hình thức và đổi mới phương pháp bồi dưỡng quyết định chất lượng và hiệu quả của hoạt động bồi dưỡng năng lực DHTH lĩnh vực KHTN cho GV các trường THPT.

Tự bồi dưỡng gắn với nghiên cứu khoa học nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động tự bồi dưỡng từ đó nâng cao năng lực chuyên môn, năng lực DHTH lĩnh vực KHTN đảm bảo kết hợp được việc đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ dạy học với việc bồi dưỡng nâng cao năng lực GV, giữa lí thuyết với kĩ năng thực hành.

* Nội dung của biện pháp:

Nội dung bồi dưỡng:

- Bồi dưỡng trình độ chính trị, đạo đức nhà giáo, nhiệm vụ ngành giáo dục, nhiệm vụ cấp học, môn học.

Nhiệm vụ của nhà quản lý giáo dục phải bồi dưỡng trình độ chính trị, tăng cường sự hiểu biết về nhiệm vụ của ngành giáo dục, của địa phương, của nhà trường và nhiệm vụ của cấp học, môn học cho GV để đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra.

Bồi dưỡng kiến thức các môn học trong cấp học, đặc biệt là kiến thức tích hợp.

+ Cần bồi dưỡng để GV nắm vững những kiến thức cơ bản của môn học trong chương trình cấp học. Việc hiểu sâu sắc nội dung môn học trong chương trình cấp học giúp GV xác định và dự đoán được mức độ tiếp thu kiến thức của học sinh và giúp các em khi cần thiết.

+ Việc bồi dưỡng kiến thức có thể tiến hành qua các đợt bồi dưỡng chuyên môn trong hè, sinh hoạt chuyên môn ở nhóm chuyên môn, các chuyên đề thực hiện ở cấp trường, cấp tỉnh, qua các kỳ hội thi GV dạy giỏi, tham gia các lớp học bồi dưỡng nâng cao trình độ do sở GD&ĐT phối hợp với các cơ sở giáo dục tổ chức.

Bồi dưỡng về đổi mới phương pháp dạy học cho đội ngũ giáo viên

Bồi dưỡng về chương trình và phương pháp dạy học cho GV cần tập trung vào các vấn đề:

+ Cách thức lựa chọn và sử dụng các phương pháp phù hợp với chương trình của mỗi môn học.

+ Cách lên kế hoạch các bài giảng, soạn giáo án và các bước giảng dạy theo những phương pháp dạy mới, thực hiện các bước lên lớp cho mỗi môn.

+ Sử dụng hiệu quả giáo cụ trực quan và phương tiện học tập như sách giáo khoa, các tài liệu trong chương trình và cơ sở vật chất để nâng cao chất lượng giảng dạy.

+ Lập kế hoạch cho các hoạt động và giảng dạy theo yêu cầu của Bộ GD&ĐT, phù hợp với thực tế địa phương.

+ Những yêu cầu và biện pháp đổi mới phương pháp dạy học, giáo dục nhằm hình thành các năng lực cần thiết của học sinh trong quá trình học tập và rèn luyện.

+ Phương pháp DHTH lĩnh vực KHTN là nội dung mới của bồi dưỡng. Trước đây với thiết kế chương trình giáo dục coi trọng truyền đạt nội dung kiến thức cho HS thì phương pháp dạy học của GV có thể đơn giản hơn. Yêu cầu đổi mới giáo dục là hình thành các năng lực cho học sinh, người học phải chủ động tích cực dưới sự điều khiển, hướng dẫn của GV. GV phải đổi mới phương pháp dạy học để đáp ứng yêu cầu đổi mới GD.

Bồi dưỡng về sử dụng đồ dùng thiết bị dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lí và giảng dạy:

Để hỗ trợ cho việc đổi mới phương pháp giảng dạy thì GV phải biết sử dụng và khai thác có hiệu quả các đồ dùng dạy học bộ môn, máy vi tính, máy chiếu, phần

mềm dạy học, mạng Internet, tranh ảnh,... Một bộ phận GV chưa thành thạo soạn bài giảng điện tử trên các phần mềm chuyên dụng như Power Point, Lecture Maker,... Một bộ phận GV chưa biết khai thác, sử dụng các kênh thông tin một cách hiệu quả, nhất là qua Internet. Chính vì vậy sở GD&ĐT cần tổ chức lớp bồi dưỡng GV về sử dụng thiết bị và đồ dùng dạy học. Nhà quản lí cần bố trí các lớp bồi dưỡng GV THPT theo đúng nguyện vọng của GV và hợp lí về thời gian, đồng thời cần phải tổ chức, quản lí lớp học một cách chặt chẽ. Khi kết thúc lớp học cần kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm và tổ chức thi, cấp chứng chỉ cho GV.

Bồi dưỡng về đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh cho đội ngũ giáo viên:

Việc kiểm tra đánh giá học sinh phải đổi mới để đáp ứng mục tiêu, nội dung chương trình giáo dục phổ thông. Vì vậy công tác quản lí hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp cho GV về kiểm tra, đánh giá học sinh là nhiệm vụ không thể thiếu được trong công tác Quản lí giáo dục. Cần tổ chức các hoạt động bồi dưỡng GV về đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá, bao gồm các hoạt động:

+ Hiệu trưởng đề nghị sở GD&ĐT tổ chức các lớp bồi dưỡng tập trung: nhằm trang bị cho GV những kiến thức chung về việc đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá, các kĩ thuật soạn bài kiểm tra để đảm bảo đúng mục tiêu, nội dung kiểm tra và phù hợp với đối tượng học sinh của trường.

+ Hiệu trưởng nhà trường xây dựng kế hoạch bồi dưỡng GV về quy trình ra đề kiểm tra ở mỗi khối lớp một cách phù hợp.

* Cách thức thực hiện biện pháp:

+ Hiệu trưởng tổ chức cho GV tham gia các lớp học tập chính trị do thành phố, tỉnh tổ chức. Tổ chức nghiên cứu toàn trường hoặc theo tổ nhóm chuyên môn về các chủ chương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước có liên quan đến giáo dục.

+ Hiệu trưởng tạo điều kiện để GV tự học nâng cao trình độ chính trị, cung cấp các thông tin thời sự về tình hình trong nước và thế giới như đặt mua các loại báo, tạp chí, trang bị mạng Internet.

+ Đầu năm học, Hiệu trưởng tổ chức cho GV nghiên cứu học tập nhiệm vụ năm học của ngành giáo dục và đào tạo, của cấp THPT, nhiệm vụ của địa phương với công tác giáo dục và đào tạo, nhiệm vụ năm học của nhà trường; học tập qui chế

chuyên môn để giáo viên nắm vững nhiệm vụ chung và vận dụng đề ra nhiệm vụ riêng của từng môn học, nhiệm vụ của cá nhân một cách phù hợp với vai trò và nhiệm vụ được phân công.

+ Phối hợp chặt chẽ với các tổ chức, đoàn thể để lồng ghép giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức nhà giáo, nâng cao ý thức trách nhiệm, lương tâm nghề nghiệp trong các buổi sinh hoạt. Đồng thời phải sắp xếp thời khóa biểu, bố trí thời gian hợp lý để tất cả GV có thể tham gia các buổi sinh hoạt chính trị.

Hình thức tổ chức bồi dưỡng:

Ngoài công tác giảng dạy người GV còn phải kiêm nhiệm rất nhiều công tác khác. Vì vậy khi áp dụng hình thức tổ chức bồi dưỡng cần lưu ý đến trình độ, điều kiện công tác và hoàn cảnh thực tế của GV. Hình thức tổ chức có thể áp dụng bồi dưỡng GV trong những năm tới là:

Bồi dưỡng qua các lớp tập trung dài hạn, ngắn hạn:

Hình thức mở lớp tập trung dài hạn, ngắn hạn phù hợp với chủ trương bồi dưỡng năng lực dạy học cho GV. Khi áp dụng hình thức này phải căn cứ vào thực trạng đội ngũ GV, vào kế hoạch bồi dưỡng và nhu cầu về GV. Các nhà trường cần có cách thức quản lý tối ưu để đội ngũ GV khi tham gia học tập đạt hiệu quả cao.

Bồi dưỡng theo các chuyên đề:

- Đây là hình thức phù hợp với GV, tùy theo nội dung của từng chuyên đề để bố trí thời gian hợp lý. Các chuyên đề về chuyên môn với những nội dung khác nhau nhằm giúp GV luôn nắm được sự đổi mới của giáo dục THPT, cập nhật, bổ sung kiến thức, bù lấp những thiếu hụt về tri thức và phương pháp, có thể thảo luận, trao đổi những vấn đề nảy sinh ở trường THPT trong quá trình giảng dạy.

- Các chuyên đề bồi dưỡng này có thể được tổ chức ngay tại trường hoặc cụm trường và cấp tỉnh. Giảng viên là các GV cốt cán bộ môn của tỉnh hoặc của các nhà trường.

- Bồi dưỡng theo hình thức này đảm bảo được tính linh hoạt, đáp ứng nhu cầu cá nhân của người học. Nhu cầu về nội dung gì sẽ được bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về nội dung đó. Qua đó phát huy được tính tích cực chủ động của GV. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả cần có sự liên hệ mật thiết, hai chiều từ cơ sở đến các cấp lãnh đạo trong ngành giáo dục làm cho việc bồi dưỡng trở thành khép kín.