Các Biện Pháp Bồi Dưỡng Năng Lực Dạy Học Phân Hóa Cho Giáo Viên Các

b. Nguyên nhân chủ quan

- Do năng lực và trình độ của một vài giáo viên còn hạn chế, chưa tích cực học tập, bồi dưỡng để nâng cao trình độ, nâng cao năng nên chưa đáp ứng kịp yêu cầu của đổi mới chương trình giáo dục phổ thông hiện nay. Vì vậy làm ảnh hưởng đến việc tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên các trường Tiểu học vùng đặc biệt khó khăn tỉnh Bắc Kạn.

- Các văn bản hướng dẫn của cấp trên chưa thực sự quyết liệt trong yêu cầu giáo viên các trường nâng cao năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên các trường Tiểu học.

- Công tác tuyên truyền các văn bản chỉ đạo về đổi mới giáo dục và nâng cao năng lực dạy học dạy học phân hóa cho giáo viên các trường Tiểu học i của các trường còn mang tính hình thức, chưa thường xuyên.

Kết luận chương 2

Qua khảo sát thực trạng bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên các trường Tiểu học vùng đặc biệt khó khăn tỉnh Bắc Kạn, chúng tôi nhận thấy:

- Về nhận thức: Hầu hết cán bộ quản lí GD các cấp và GV đều nhận thức được tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng GV nói chung và bồi dưỡng năng lực DHPH cho giáo viên Tiểu học nói riêng.

- Công tác tổ chức hoạt động bồi dưỡng: Kế hoạch bồi dưỡng hàng năm xây dựng còn thiếu tính phân hóa, chưa tính đến nhu cầu, nguyện vọng bồi dưỡng của cá nhân, thiếu tính chủ động về thời gian, nội dung và tài liệu, chưa xây dựng và thực hiện tốt được kế hoạch bồi dưỡng ngay tại cơ sở trường học, nhất là kế hoạch tự học, tự bồi dưỡng của GV.

- Nội dung, hình thức tổ chức và kết quả bồi dưỡng: Các lớp bồi dưỡng giáo viên các trường Tiểu học vùng đặc biệt khó khăn tỉnh Bắc Kạn thường được tổ chức dưới dạng bồi dưỡng tập trung theo chuyên đề (nội dung kiến thức, đổi mới phương pháp, công tác quản lí,…), bồi dưỡng thường xuyên trong năm học, bồi dưỡng thực hiện chương trình sách giáo khoa, chuẩn kiến thức kĩ năng…Tuy nhiên vẫn còn có nội dung và hình thức bồi dưỡng được cán bộ quản lí và GV đánh giá là chưa phù hợp.

- Công tác kiểm tra, đánh giá của các cấp quản lí đối với hoạt động bồi dưỡng GV còn chưa được thường xuyên và hiệu quả đạt được chưa cao, chưa theo mong muốn.

- Nguyên nhân: Có nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan dẫn đến thực trạng công tác quản lí hoạt động bồi dưỡng GV của Hiệu trưởng các trường tiểu học chưa được tốt, đó là: các cấp quản lí GD chưa thực sự quan tâm đúng mức đến công tác bồi dưỡng GV nên nhận thức của GV đối với công tác bồi dưỡng chưa được nâng cao một cách triệt để, cơ chế phối hợp công tác quản lí hoạt động bồi dưỡng cho GV giữa các ngành, các cấp quản lí còn thiếu chặt chẽ, chưa đồng bộ,…

Chương 3

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC DẠY HỌC PHÂN HÓA CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC VÙNG ĐẶC BIỆT‌

KHÓ KHĂN TỈNH BẮC KẠN

3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp

3.1.1. Nguyên tắc về mặt pháp lý

Nguyên tắc này đòi hỏi việc bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV tiểu học phải đảm bảo đúng theo pháp luật, đúng theo các văn bản chỉ đạo của Nhà nước, của ngành, của các cấp quản lý giáo dục. Tài liệu và nội dung tài liệu, các điều kiện thực hiện biện pháp đề xuất cần được thẩm định, rà duyệt kỹ lưỡng. Việc đề xuất biện pháp phải dựa trên đường lối lãnh đạo của Đảng, bám sát mục tiêu mà nghị quyết của Đảng đề ra, tránh chệch hướng và vi phạm pháp luật, vi phạm các văn bản quy phạm pháp luật khác.

3.1.2. Đảm bảo tính mục tiêu

Mục tiêu luôn là một yếu tố quan trọng đối với tất cả các hoạt động, đặc biệt là đối với hoạt động tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV tiểu học. Nó bảo đảm cho cả quá trình tổ chức bồi dưỡng đi đúng hướng. Xác định được mục tiêu cho hoạt động rất quan trọng nhưng việc dùng mục tiêu đó để định hướng xuyên suốt trong quá trình tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa diễn ra cũng quan trọng không kém.

Các biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV TH phải dựa trên cơ sở các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước, của Bộ Giáo dục và Đào tạo, của địa phương; tuân thủ Luật giáo dục, Điều lệ trường trung học và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan… Các biện pháp phải dựa trên mục tiêu, chương trình của cấp học tiểu học, phải bám sát Chỉ thị của Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ năm học được ban hành hàng năm, căn cứ vào các quy định chuẩn nghề nghiệp và đặc biệt phải căn cứ vào các nội dung của năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên.

3.1.3. Đảm bảo tính kế thừa

Theo nguyên tắc này, trên cơ sở vận dụng lý luận về bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV ở các trường TH vùng đặc biệt khó khăn tại tỉnh Bắc Kạn, nghiên cứu, thấy được thực trạng việc tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên các nhà trường trong tỉnh đã thực hiện trong thời gian qua, trên cơ sở đánh giá hiệu quả các từng biện pháp, tìm ra những ưu điểm, hạn chế của từng biện pháp để từ đó có sự khắc phục hoặc kế thừa. Những biện pháp tổ chức bồi dưỡng đã thực hiện tốt và đem lại hiệu quả cao thì được tiếp tục duy trì và phát triển, những biện pháp chưa hoàn thiện, chưa đầy đủ thì tiếp tục đề xuất cho hoàn thiện, đầy đủ hơn, những biện pháp không còn phù hợp cần nghiên cứu nguyên nhân để từ đó điều chỉnh cho phù hợp, những biện pháp khó thực hiện, không đem lại hiệu quả cần được xem xét cải tiến hoặc loại bỏ, đề xuất biện pháp mới hiệu quả và có tính khả thi cao.

3.1.4. Đảm bảo tính thực tiễn

Biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa phải phù hợp với nhu cầu và thiết thực đối với GV tiểu học vùng đặc biệt khó khăn tỉnh Bắc Kạn phù hợp với khả năng phát triển kinh tế - xã hội của địa bàn. Xây dựng các hình thức tổ chức ở cấp trường phải hết sức đa dạng, phong phú, gắn với thực tiễn cuộc sống và phong trào giáo dục ở địa phương. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn yêu cầu người lãnh đạo không được áp đặt ý kiến chủ quan, phải từ tổng kết thực tiễn và đòi hỏi khách quan từ cuộc sống mà đổi mới tư duy, nhanh nhạy phát hiện các vấn đề nảy sinh của thực tiễn để quản lý, xây dựng kế hoạch, hình thức tổ chức, nội dung bồi dưỡng cho phù hợp.

Các biện pháp phải thể hiện và cụ thể hoá nghị quyết đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục của Đảng. Muốn vậy phải xác định định hướng chiến lược phát triển giáo dục hiện nay, các biện pháp cụ thể thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới trong đó có việc bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV là một yếu tố cấp bách cần được tập trung giải quyết. Các biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV nhằm giúp họ triển khai có hiệu quả trong thực tiễn giảng dạy, nâng cao năng lực học sinh.

3.1.5. Đảm bảo tính hệ thống

Hệ thống là một tổng thể gồm nhiều yếu tố liên quan đến nhau như: Mục tiêu, nội dung, phương pháp, điều kiện thực hiện và đánh giá kết quả. Các yếu tố này có mối quan hệ qua lại với nhau. Mỗi thay đổi của yếu tố nào đó đều có sự tác động lên yếu tố khác và ngược lại. Biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV tiểu học theo chương trình giáo dục phổ thông mới đòi hỏi phải được xây dựng trên cơ sở thực hiện nguyên tắc tính hệ thống. Trong quá trình tổ chức hoạt động cần xác định rõ vai trò, mục tiêu, nhiệm vụ của từng yếu tố và tác động của các yếu tố đến hoạt động, các hoạt động phải hướng vào việc bổ trợ cho nhau. Cần có sự thống nhất cao giữa mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động để tạo thành một chỉnh thể thống nhất.

Tuy nhiên, trong hoàn cảnh và điều kiện cụ thể cũng cần xác định biện pháp nào là biện pháp mang tính đột phá, mang lại hiệu quả cao, phù hợp với điều kiện thực tiễn, để từ đó tập trung tập trung mọi nỗ lực phục vụ công tác bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV tiểu học theo chương trình giáo dục phổ thông mới.

3.1.6. Đảm bảo tính khả thi

Biện pháp đề ra phải đảm bảo tính mục tiêu, kế thừa, tính thực tiễn và tính hệ thống là những điều kiện cần thiết nhưng bên cạnh đó còn phải có tính khả thi nếu không tất cả các biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV tiểu học đề xuất đều không có giá trị và ý nghĩa trong thực tế quản lý.

Đảm bảo tính khả thi khi đề xuất các biện pháp đòi hỏi: Biện pháp quản lý đề xuất phải sát với thực tiễn GD, QLGD, phù hợp với hoàn cảnh và thực tế tại trường TH, đặc biệt phải phù hợp với quy định của chương trình giáo dục phổ thông mới. Biện pháp đề ra phải có khả năng thực hiện được và có điều kiện để thực hiện một cách hiệu quả.

Yêu cầu tính khả thi đòi hỏi các biện pháp đề xuất có khả năng áp dụng vào thực tiễn bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho GV tiểu học, trở thành hiện thực và có hiệu quả cao khi thực hiện các chức năng quản lý. Để đạt được điều này khi xây dựng biện pháp phải đảm bảo chỉ rõ mục đích, nội dung, cách thức tiến hành, điều kiện áp dụng các biện pháp.

3.2. Các biện pháp bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên các trường tiểu học vùng đặc biệt khó khăn tỉnh Bắc Kạn

3.2.1. Hoàn thiện chương trình bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên tiểu học vùng đặc biệt khó khăn

*Mục đích của biện pháp

Xây dựng chương trình bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên tiểu học vùng đặc biệt khó khăn là một trong những yếu tố cơ bản giúp bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên đạt hiệu quả. Nhằm giúp giáo viên nắm được một cách khái quát những nội dung cần bồi dưỡng đảm bảo hoạt động này cung cấp những kiến thức bổ ích, thiết thực đối với hoạt động dạy học phân hóa của giáo viên. Chương trình bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa được cấu trúc thành các chuyên đề với thời lượng khác nhau phù hợp với năng lực cụ thể cần hình thành thông qua các chuyên đề đó.

*Nội dung và cách tiến hành biện pháp

Để xây dựng chương trình bồi dưỡng năng lực cho giáo viên tiểu học vùng đặc biệt khó khăn, hiệu trưởng nhà trường cần phân tích và so sánh với chương trình trước đây đã thực hiện để bản thân mỗi giáo viên xác định được hạn chế của bản thân khi dạy học phân hóa theo chương trình phổ thông mới từ đó xác định được năng lực dạy học phân hóa cần bổ sung. Thông qua đó xây dựng chương trình dạy học phân hóa cho phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông mới hiện nay.

Hiệu trưởng nhà trường cần xây dựng chương trình bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa nhằm cung cấp cho giáo viên những năng lực tổ chức dạy học phân hóa như: năng lực đánh giá phân loại học sinh, thiết kế và sử dụng các nguồn học liệu, xây dựng nội dung dạy học phân hóa, phối hớp sử dụng các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, quản lý lớp học và tạo lập môi trường dạy học phân hóa, tư vấn hỗ trợ học sinh và kiểm tra, đánh giá năng lực của học sinh . Việc trang bị cho giáo viên những kỹ năng lực này là yêu cầu cấp bách trong việc đổi mới hoạt động dạy học hiện này. Nội dung và mục tiêu của các chuyên đề bồi dưỡng năng lực dạy học phân hóa cho giáo viên tiểu học vùng đặc biệt khó khăn cụ thể như sau:

Tên và nội dung bồi dưỡng

Mục tiêu bồi dưỡng

Bản chất của dạy học phân hóa.

- Kiến thức: Chuyên đề này nhằm giúp giáo viên hiểu được những vấn đề lý luận về dạy học phân hóa, bản chất của dạy học phân hóa là hướng đến việc dạy học phù hợp với từng đối tượng học sinh.

- Kỹ năng: Hình thành kỹ năng phát hiện bản chất dạy học phân hóa là dựa trên những sự khác biệt về năng lực, sở thích, nhu cầu của người học; phát triển kỹ năng tư duy phản biện, kỹ năng giáo tiếp, kỹ năng làm việc nhóm.

- Thái độ: Tích cực tìm hiểu dạy học phân hóa

và có trách nhiệm áp dụng dạy học phân hóa trong tổ chức dạy học cho học sinh.

Quy trình tổ chức dạy học phân hóa cho học sinh tiểu học vùng đặc biệt khó khăn.

- Kiến thức: Giúp giáo viên nhận diện đúng, phân tích và đánh giá được quy trình tổ chức dạy học phân hóa cho học sinh vùng đặc biệt khó khăn

- Kỹ năng: Hình thành kỹ năng thiết kế quy trình tổ chức dạy học phân hóa cho học sinh; kỹ năng hướng dẫn đồng nghiệp xây dựng quy trình tổ chức dạy học phân hóa cho học sinh vùng đặc biệt khó khăn.

- Thái độ: Có trách nhiệm trong xây dựng và tổ chức quy trình dạy học phân hóa cho học sinh; tích cực hướng dẫn đồng nghiệp xây dựng và tổ chức quy trình dạy học phân hóa cho học sinh

vùng đặc biệt khó khăn

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 116 trang tài liệu này.

STT

Tên và nội dung bồi dưỡng	Mục tiêu bồi dưỡng
3	Phương pháp nghiên cứu tâm lý học sinh vùng đặc biệt khó khăn.	- Kiến thức: Giúp giáo viên nhận diện, phân tích và đánh giá các phương pháp nghiên cứu tâm lý học sinh vùng đặc biệt khó khăn: quan sát, trò chuyện, trắc nghiệm, bài tập tình huống… - Kỹ năng: Hình thành kỹ năng sử dụng các phương pháp nghiên cứu đặc điểm tâm lý học sinh vùng đặc biệt khó khăn; hình thành kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm; tư duy phản biện. - Thái độ: Thận trọng, có trách nhiệm khi sử dụng các phương pháp trong nghiên cứu tâm lý học sinh vùng đặc biệt khó khăn.
4	Yêu cầu về phẩm chất và năng lực của giáo viên tiểu học để tổ chức có hiệu quả dạy học phân hóa cho học sinh vùng đặc biệt khó khăn.	- Kiến thức: Giúp giáo viên nhận diện được các yêu cầu về phẩm chất, năng lực của giáo viên tiểu học để tổ chức có hiệu quả dạy học phân hóa cho học sinh tiểu học vùng đặc biệt khó khăn. - Kỹ năng: Hình thành kỹ năng phân tích, tổng hợp, làm việc nhóm, giao tiếp. - Thái độ: Có ý thức hình thành phẩm chất và năng lực của cá nhân và hướng dẫn đồng nghiệp hình thành phẩm chất và năng lực dạy học phân hóa cho học sinh vùng đặc biệt khó khăn.
5	Kỹ năng lập kế hoạch tổ chức dạy học phân hóa cho học sinh tiểu học vùng đặc biệt khó khăn.	- Kiến thức: Nhằm giúp giáo viên nhận diện được quy trình lập kế hoạch tổ chức dạy học phân hóa cho học sinh tiểu học vùng đặc biệt khó khăn. - Kỹ năng: Hình thành kỹ năng kế hoạch tổ chức dạy học phân hóa cho học sinh tiểu học vùng đặc biệt khó khăn; kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, kỹ năng tư duy phản biện.

STT

Tên và nội dung bồi dưỡng	Mục tiêu bồi dưỡng
		- Thái độ: Có trách nhiệm trong xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học phân hóa cho học sinh vùng đặc biệt khó khăn.
6	Phương pháp và kỹ thuật dạy học phân hóa của giáo viên tiểu học vùng đặc biệt khó khăn	- Kiến thức: Nhận diện được phương pháp và kỹ thuật dạy học phân hóa của giáo viên tiểu học vùng đặc biệt khó khăn. - Kỹ năng: Hình thành kỹ năng lựa chọn và phối hợp các phương pháp và kỹ thuật dạy học phân hóa ở các trường tiểu học vùng đặc biệt khó khăn. - Thái độ: Tích cực đổi mới phương pháp phương pháp và kỹ thuật dạy học phân hóa ở các trường tiểu học vùng đặc biệt khó khăn.
7	Hình thức tổ chức dạy học phân hóa cho học sinh tiểu học vùng đặc biệt khó khăn.	- Kiến thức: Giúp giáo viên nhận diện được hình thức tổ chức dạy học phân hóa cho học sinh tiểu học vùng đặc biệt khó khăn. - Kỹ năng: Phát triển kỹ năng đánh giá, phân tích, làm việc nhóm, giao tiếp, tư duy phản biện. - Thái độ: Tích cực áp dụng hình thức tổ chức dạy học phân hóa trong dạy học cho học sinh vùng đặc biệt khó khăn.
8	Thiết kế giáo án dạy học phân hóa cho học sinh tiểu học vùng đặc biệt khó khăn.	- Kiến thức: Giúp giáo viên nhận diện, phân tích và đánh giá được quy trình, nguyên tắc thiết kế giáo án dạy học phân hóa - Kỹ năng:Giúp giáo viên hình thành kỹ năng lựa chọn nội dung, lựa chọn chủ đề nhằm xây dựng một giáo án dạy học phân hóa hiệu quả, giúp nâng cao chất lượng dạy học trong các trường tiểu học.