Thực Trạng Của Phóng Sự Điều Tra Kinh Tế Trên Truyền Hình Antv

Kết quả tuyên truyền của báo chí Công an nhân dân đã có tác dụng rất lớn trong việc động viên cán bộ, chiến sĩ Công an nâng cao lòng nhiệt tình, ý thức trách nhiệm trong công tác, chiến đấu và phục vụ nhân dân. Ngoài hoạt động nghiệp vụ chuyên môn, báo chí Công an nhân dân còn tích cực tham gia các hoạt động đền ơn, đáp nghĩa đối với thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng; hoạt động từ thiện xã hội, vận động giúp đỡ người nghèo, đồng bào bị thiên tai, lũ lụt… Những nghĩa cử đó làm đẹp thêm hình ảnh nhân văn người cán bộ, chiến sĩ Công an, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và lực lượng Công an nhân dân.

Xác định tầm quan trọng của báo chí và để đáp ứng nhu cầu của công chúng theo dòi về đề tài ANTT, ngày 3 tháng 12 năm 2010, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng đã đồng ý chủ trương thành lập kênh truyền hình ANTV Kênh truyền hình này do Trung tâm Phát thanh, Truyền hình, Điện ảnh Công an Nhân dân phối hợp cùng công ty AVG để tổ chức sản xuất chương trình.

Lễ công bố thành lập truyền hình Công an nhân dân

Truyền hình ANTV (thuộc Bộ Công an Việt Nam) được phát sóng thử nghiệm từ 0h ngày 1 tháng 12 năm 2011 và chính thức phát sóng từ ngày 11 tháng 12 năm 2011. “Nhân văn, tin cậy, kịp thời, hấp dẫn” là 4 tiêu chí mà Trung tướng, nhà văn Hữu Ước, Tổng biên tập kênh truyền hình ANTV đưa ra sau khi phát sóng.

Truyền hình ANTV được phát trên hệ thống Truyền hình Cáp Việt Nam, SCTV, HTVC, THVL, Truyền hình Cáp Hà Nội BTS, Truyền hình số vệ tinh của VTC, My TV và truyền hình số mặt đất và số vệ tinh của AVG. Phóng viên của kênh truyền hình có mặt tại tất cả các Tổng cục, Bộ Tư lệnh và 63 công an tỉnh, thành phố của Việt Nam. Ngoài các chuyên mục về an ninh trật tự, kênh truyền hình Công an Nhân dân cũng sẽ có các chuyên mục về điện ảnh, ca nhạc, sân khấu.

Ngày 8/1/2014, ANTV chính thức ra mắt trang thông tin điện tử website: www.antv.gov.vn phục vụ đông đảo nhu cầu của độc giả và khán giả trên mạng Internet sau 6 tháng thử nghiệm.

Với thế mạnh là kênh truyền hình của lực lượng Công an, ANTV đã xây dựng hàng loạt chuyên mục để đáp ứng nhu cầu tìm hiểu của người xem. Những chương trình khác biệt độc đáo chỉ có trên ANTV đưa người xem "nhập cuộc" vào hành trình điều tra phá án đầy cam go, quyết liệt của lực lượng Công an. Các chương trình được phát trên ANTV là những chương trình chuyên biệt về các vấn đề an ninh trật tự và pháp luật xã hội. Những vụ án hình sự, kinh tế, ma túy và an ninh chính trị được dư luận xã hội quan tâm sẽ được tái hiện sâu sắc trong chương trình truyền hình thực tế với tên gọi “Hành trình phá án”.Trong khi đó, các chương trình như “An ninh toàn cảnh”, “Camera dấu kín”, “Điều tra qua thư khán giả”… là những chuyên đề hấp dẫn người xem bởi qua đó khán giả sẽ có cái nhìn chân thực nhất về những hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm an ninh trật tự xã hội thường gặp ngay trong cuộc sống hàng ngày…

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 180 trang tài liệu này.

Cơ cấu tổ chức của truyền hình ANTV gồm 5 Ban (Thời sự, Thư ký biên tập, Chuyên đề, Văn hóa Thể thao, Phát thanh); 5 phòng (Tổng hợp, Kỹ thuật, Hậu cần, Quay phim); 1 văn phòng đại diện tại TP Hồ Chí Minh; Điện ảnh CAND và đội ngũ

cộng tác viên làm công tác tuyên truyền thuộc phòng Công tác chính trị của Công an 63 tỉnh, thành trong cả nước, các Sở Cảnh sát PCCC…

Có thể khẳng định, truyền hình ANTV là kênh truyền hình chuyên biệt về vấn đề an ninh trật tự trong nước và quốc tế. Các chương trình chuyên đề, chuyên biệt có nhiệm vụ phản ánh hoạt động của lực lượng CAND, các chiến công, sự hy sinh, vất vả của người chiến sĩ CAND trên mặt trận đấu tranh phòng chống tội phạm và bảo vệ an ninh quốc gia, đồng thời xây dựng và khắc họa hình tượng người chiến sĩ công an vì nước quên thân vì dân phục vụ. Sau bốn năm chính thức phát sóng, ANTV đang dần khẳng định là kênh truyền hình hấp dẫn, lôi cuốn khán giả với các chương trình hấp dẫn, mới lạ. Những chương trình về an ninh được truyền tải dưới nhiều hình thức đã mang đến cái nhìn nhân văn với lực lượng vũ trang trong mắt khán giả xem truyền hình cả nước. Kênh truyền hình ANTV đã làm tốt công tác tuyên truyền, truyền tải nhiều chính sách của Đảng và Nhà nước, cảnh tỉnh người dân cảnh giác về các thủ đoạn của các loại tội phạm, nêu gương người tốt việc tốt, nhân rộng hình ảnh về người cán bộ, chiến sỹ Công an nhân dân Vì nước quên thân – vì dân phục vụ.

Nghiên cứu về nhóm đối tượng công chúng theo dòi các chương trình của truyền hình CAND, có 216 ý kiến tham gia trả khảo sát. Mức độ theo dòi chương trình truyền hình ANTV thể hiện dưới biểu đồ 2.1. Chứng tỏ sức hấp dẫn của truyền hình ANTV đã nước qua “rào cản” của truyền hình chuyên biệt về ANTT dành cho khán giả trong lực lượng CAND. Nó đã đề cập nhiều vấn đề được công chúng quan tâm và được đón nhận như các kênh truyền hình khác.

Biểu đồ: 2.1

Qua khảo sát đã cho thấy tỷ lệ khán giả theo dòi truyền hình ANTV với các cấp độ: Thường xuyên (chiếm 35,3%); không thường xuyên (chiếm 32,6%); rất thường xuyên (chiếm 28,8%), rất ít khi xem chiếm tỷ lệ 3,3%. Trong đó, các chuyên mục được nêu trên thì “hành trình phá án” là chuyên mục được khán giả quan tâm nhiều nhất, chiếm tỷ lệ 52 %, đến “bản tin 113”, chiếm tỷ lệ 34,8%; “điều tra qua thư khán giả”, chiếm 31,8%... đứng thứ 3 trong các chuyên mục được khảo sát. Xem biểu đồ (2.2).

Biểu đồ 2.2

2.2. Thực trạng của phóng sự điều tra kinh tế trên truyền hình ANTV

2.2.1. Khái quát về phóng sự điều tra kinh tế trên truyền hình ANTV trong thời gian khảo sát

2.2.1.1. Đề tài

Đề tài của phóng sự điều tra mang tính xã hội và rò ràng không phải chuyện gì cũng xây dựng phóng sự điều tra. Ngập lụt do mưa là chuyện bình thường nhưng nếu không mưa mà vẫn ngập là có vấn đề. Nói động đất ở mức cho phép mà lại không dám tích nước ở công trình thủy điện là có vấn đề. Dùng công an, quân đội đi phá nhà dân lại còn bảo việc đó hay hơn các cuộc diễn tập, có thể viết thành sách hoặc đỗ lỗi do người dân bức xúc quá nên mới phá nhà dân là những điều có vấn đề

nghiêm trọng. Tăng lệ phí khám chữa bệnh và tăng giá thuốc lên nhiều lần mà 2 năm trời bệnh nhân vẫn phải chui dưới gầm giường ra để “đón chào” Bộ trưởng Bộ Y tế thì đó là những vẫn đề cần phải được làm rò bằng những tác phẩm phóng sự điều tra.

Đề tài phóng sự điều tra trên truyền hình ANTV trong thời gian khảo sát là hiện thực của cuộc sống. Tuy nhiên khác với sự phong phú về đề tài của thể loại phóng sự thì đề tài của phóng sự điều tra, nhất là phóng sự điều tra kinh tế còn hạn chế hơn rất nhiều. Mặc dù phóng sự điều tra có thể xây dựng trên cơ sở về cái tốt nhưng trên thực tế, PV thường sử dụng thể loại này để điều tra về những hiện tượng tiêu cực, những sự việc khuất tất xảy ra trong đời sống xã hội cần được làm sáng tỏ. Phóng sự điều tra thường chỉ xuất hiện trong những “hoàn cảnh có vấn đề” để trả lời những hoài nghi, những vấn đề khuất tất đang bị che dấu bằng một hệ thống luận cứ, luận chứng với những nhận định sắc sảo đúng đắn của nhà báo góp phần giải quyết vấn đề. Riêng ở Truyền hình ANTV tần suất phóng sự điều tra về đề tài kinh tế rất đa dạng và phong phú, cả tiêu cực và tích cực, trong đó phản ánh mặt tiêu cực đậm nét hơn, có dấu ấn cá nhân nhiều hơn là những bài biểu dương khen ngợi. Sự kiện chính là đối tượng khơi nguồn báo chí. Từ những sự kiện sẽ có một hoặc nhiều đề tài cho tác phẩm báo chí. Chỉ có sự kiện mới giúp con người nhận thức rò ràng, đúng đắn các vấn đề phức tạp. Sự kiện sinh động, gần gũi trong đời sống là minh chứng hùng hồn nhất, đanh thép nhất thể hiện bản chất vấn đề. Bởi thế, thông tin báo chí có khả năng thuyết phục công chúng xã hội vô cùng to lớn. Có sự kiện ngẫu nhiên, có sự kiện tất yếu, bản chất; có sự kiện ngụy tạo và có sự kiện khách quan, có sự kiện chính trị và có sự kiện khoa học- đời sống. Có sự kiện bản thể và sự kiện nhận thức. Theo PGS

– TS Nguyễn Văn Dững thì sự kiện bản thể là sự kiện nguyên dạng trong thực tế cuộc sống với đầy đủ các chi tiết vốn có của nó; sự kiện nhận thức là sự kiện đã được tái tạo thông qua lăng kính nhận thức của nhà báo. Và đương nhiên, khi thể hiện bản chất tình hình thì không sự kiện nào lại xuất hiện đơn lẻ, rời rạc, mà nằm trong một chỉnh thể, trong một quá trình, xu thế vận động khách quan.

Hiện tại, truyền hình ANTV có 2 chương trình chuyên biệt và 2 bản tin thời sự hàng ngày sử dụng nhiều phóng sự điều tra kinh tế dạng chuyên sâu, chuyên biệt và dạng ngắn, gồm: Chương trình: Điều tra qua thư của khán giả, Chương trình Thời sự tiêu điểm, 2 chương trình chuyên biệt này được phát sóng 1 tuần 1 số. 2 bản tin: Nhật ký an ninh và Thời sự an ninh được phát sóng đều đặn hàng ngày.

Qua khảo sát cho thấy, tỷ lệ khán giả quan tâm đến phóng sự điều tra như sau: quan tâm, chiếm tỷ lệ 35,1%; rất quan tâm chiếm 28,8%.... (Xem biểu đồ 2.3)

Biểu đồ 2.3

Các phóng sự điều tra kinh tế trên ANTV có đặc điểm đi sâu đi sát các vấn đề từ thực trạng, nguyên nhân, quá trình đến giải pháp. Mỗi một phóng sự lại có những đặc tính riêng chuyên biệt, và thực tế quá trình điều tra, đem lại cho khán giả những hiểu biết chuyên sâu nhất về các vấn nạn kinh tế gây bức bối, ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống nhân dân, sự phát triển kinh tế của toàn xã hội. Tỷ lệ khán giả quan tâm đến phóng sự điều tra kinh tế, xem biểu đồ 2.4

Biểu đồ 2.4

2.2.1.2. Tần suất xuất hiện của phóng sự điều tra kinh tế trên truyền hình ANTV

Hiện tại, kênh truyền hình ANTV có 2 chương trình chuyên biệt và 2 bản tin thời sự hàng ngày có sử dụng các phóng sự điều tra kinh tế dạng chuyên sâu, chuyên biệt và dạng ngắn. Đó là Chương trình: Điều tra qua thư của khán giả, Chương trình Thời sự tiêu điểm, 2 chương trình chuyên biệt này được phát sóng 1 tuần 1 số; 2 bản tin: Nhật ký an ninh và Thời sự an ninh được phát sóng đều đặn hàng ngày. Các phóng sự điều tra kinh tế trên ANTV có đặc điểm đi sâu đi sát các vấn đề từ thực trạng, nguyên nhân, quá trình đến giải pháp. Mỗi một phóng sự có những đặc tính riêng chuyên biệt. Thực tế qua quá trình điều tra, phóng viên đã đem đến cho khán giả nhiều thông tin quan trọng về kinh tế, phản ánh bức tranh toàn cảnh về kinh tế đất nước nước, nhất là những góc khuất trên lĩnh vực này được phản ánh thông qua các phóng sự điều tra truyền hình. Dưới đây là khái quát một số chương trình sử dụng nhiều về phóng sự điều tra kinh tế trên kênh Truyền hình ANTV.

* Chương trình: Điều tra qua thư khán giả

Đây là chương trình chuyên biệt phản ánh các vấn đề tội phạm, tiêu cực và những bức xúc của người dân về mọi lĩnh vực trong cuộc sống trong đó có nhiều vấn đề tham nhũng, lạm dụng về kinh tế qua những phản ánh kín của người dân. Từ đầu năm 2014 đến nay, chương trình có 78 phóng sự điều tra. Trong đó số lượng các phóng sự điều tra kinh tế chiếm 55 %. Chương trình này được phát sóng 1 số 1 tuần vào 20h15p tối thứ 3 và được phát lại vào tối thứ 5, sáng thứ 6 và sáng thứ 7 cùng tuần. Thời lượng mỗi chương trình gần 30 phút, trong đó phóng sự điều tra từ 15 đến 20 phút, sau đó là tiểu mục trả lời bạn xem truyền hình, tạo được tính tương tác rất cao đối với khán giả theo dòi truyền hình.

Với 38,1% khán giả xem chương trình truyền hình của ANTV thích chương trình Điều tra qua thư khán giả. Mỗi một phóng sự điều tra kinh tế qua Chương trình Điều tra qua thư của khán giả đều đi sâu đi sát vào một vấn đề dân sinh bức xúc. Không chỉ vậy,

các vấn đề đều được nêu rò ràng, rành mạch từ thực trạng, nguyên nhân đến giải pháp. Và sau mỗi một chương trình, vấn đề dân sinh khiếu nại đều được thông tin giải quyết từ các cơ quan có thẩm quyền.

Ví dụ như Chương trình qua thư của khán giả phát sóng ngày 24/10/2014, với tiêu đề: “Những sai phạm trong đấu thầu xây dựng và trang cấp thiết bị y tế tại bệnh viện thể thao Việt Nam”. Trong phóng sự này, các vấn đề được nêu ra được nêu ra đó là: Dự án Bệnh viện Thể thao Việt Nam (Mỹ Đình, Từ Liêm, Hà Nội) là bệnh viện chuyên ngành đầu tiên và duy nhất hiện nay của nước ta dành cho vận động viên, người dân bị chấn thương trong quá trình tham gia hoạt động thể thao. Bệnh viện này được thành lập từ năm 2003 phục vụ Seagame 22 tại Việt Nam. Sau khi thành lập được 10 năm, Bệnh viện thể thao Việt Nam đã xuống cấp trầm trọng, không chỉ vậy các rác thải y tế, các rác thải khác vứt tràn lan từ trong bệnh viện tới khuôn viên và ngay cả khu vực bên ngoài bệnh viện cũng xuất hiện nhiều rác thải y tế. Qua quá trình điều tra, Bệnh viện này có nhiều sai sót trong việc đấu thầu xây dựng và mua dụng cụ y tế không đủ tiêu chuẩn. Điều đó gây nên những hệ quả vô cùng lớn cho chính những bệnh nhân trực tiếp đến bệnh viện. Không chỉ phản ánh toàn bộ vấn đề, dưới góc nhìn sắc bén của các phóng viên điều tra, phóng sự này đã giải đáp hoàn toàn những vấn nạn bất cập tại một bệnh viên thể thao đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam.

Đặc biệt, trong chương trình điều tra qua thư khán giả ngày 11/3/2014: Truân chuyên cuộc chiến chống tham nhũng. Đây có thể được coi là chương trình được nhiều khán giả quan tâm nhất bởi phóng sự đã phản ánh và đưa ra một bộ phận quan chức tham nhũng đất đai, công quyền của nhân dân tại Đồ Sơn, Hải Phòng. Phóng sự đã phản ánh chân thực nhất quá trình khó khăn đi tìm chứng cứ, tố cáo, đấu tranh chống lại hệ thống lãnh đạo của cả một vùng đất Đồ Sơn của ông Đinh Đình Phú, Phường Ngọc Sơn, Quận Đồ Sơn, Hải Phòng một mình chống lại bộ phận quan chức tham nhũng Quận Đồ Sơn. Kết thúc phóng sự, toàn bộ ban Đảng bộ quận Đồ Sơn đều bị xử lý trước pháp luật vì hành vi “ăn chặn” quyền lợi của nhân dân. Phóng sự đã vạch trần thực trạng đội ngũ cán bộ uỷ chức quyền, tham nhũng đất đai