Định Hướng Phát Triển Bhyt Toàn Dân Trên Địa Bàn Quận Phú Nhuận Tp.hcm

CHƯƠNG 3

ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN BẢO HIỂM Y TẾ TOÀN DÂN, NHẰM THỰC HIỆN TỐT CÔNG TÁC AN SINH XÃ HỘI TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN PHÚ NHUẬN TP.HCM

3.1. Định hướng phát triển BHYT toàn dân trên địa bàn quận Phú Nhuận TP.HCM

Căn cứ Nghị quyết 21/NQ-TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác Bảo hiểm y tế, bảo biểm y tế giai đoạn 2012- 2020; Chương trình hành động số 32-CTrHĐ/TU ngày 08/4/2013 của Ban Thường vụ Thành ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác Bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế giai đoạn 2012-2020.

Để khắc phục những tồn tại đồng thời đáp ứng được với sự phát triển chung về kinh tế - xã hội của đất nước, Luật BHYT đã được Quốc Hội ban hành ngày 14/11/2008 và bắt đầu triển khai từ ngày 1/10/2009 thay thế cho Nghị định số 63/2005/NĐ-CP. Luật BHYT năm 2008 về cơ bản vẫn giữ nguyên quyền lợi của người tham gia. Tuy nhiên, có một điểm mới rất đáng quan tâm, đó là áp dụng đồng chi trả chi phí KCB theo nhiều mức, theo các tuyến, hạng bệnh viện và các nhóm đối tượng khác nhau. Trường hợp KCB có sử dụng dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn thì quỹ BHYT cũng thanh toán nhưng không vượt quá 40 tháng lương tối thiểu cho một lần sử dụng dịch vụ đó. Mức đóng BHYT được điều chỉnh từ 3% lên 4,5% mức tiền lương, tiền công, tiền lương hưu, tiền trợ cấp mất sức lao động hàng tháng hay mức lương tối thiểu đối với BHYT bắt buộc và 4,5% mức lương tối thiểu đối với BHYT tự nguyện. Riêng học sinh, sinh viên, mức đóng BHYT bằng 3% mức lương tối thiểu (Lê Kim Nguyệt, 2010). Việc tăng mức đóng BHYT từ 3% lên 4,5% cùng với lương tối thiểu tăng nhiều lần trong giai đoạn từ năm 2009 đến năm 2012 trong khi viện phí hầu như không thay đổi làm cho quỹ BHYT kết dư gần 13.000 tỷ đồng vào cuối năm 2012 (UBTVQH, 2013). Giá viện phí duy trì ở mức thấp một thời gian dài, trong khi giá điện, nước và các loại thuốc, vật tư y tế và tiền đóng BHYT tăng liên tục đã gây khó khăn cho bệnh viện, trong việc đảm bảo quyền lợi của bệnh nhân BHYT. Đến tháng 2/2012, Liên Bộ Y tế - Tài chính đã ban hành thông tư

liên tịch số 04/2012/TTLT-BYT-BTC về điều chỉnh tăng giá dịch vụ y tế. Việc điều chỉnh tăng giá dịch vụ y tế góp phần nâng cao một phần dịch vụ chất lượng y tế và điều kiện hoạt động cho bệnh viện, nâng cao quyền lợi cho bệnh nhân BHYT (UBTVQH, 2013). Tuy nhiên, với mức giá các dịch vụ y tế ngày càng gia tăng dẫn đến việc chi trả ngày càng lớn, chính phủ sẽ phải đối mặt nhiều khó khăn trong việc tính toán cân đối quỹ BHYT.

Ngày 13/06/2014, tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIII, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT số 46/2014/QH13 đã được ban hành. So với Luật BHYT năm 2008, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT sửa đổi, bổ sung 25/52 điều và có hiệu lực từ ngày 01/01/2015. Trong đó, có 08 (tám) điểm quan trọng, có tính đột phá mạnh mẽ, khắc phục những hạn chế, bất cập của Luật hiện hành, tạo cơ chế pháp lý bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT, nhằm thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân. Quy định bắt buộc tham gia BHYT tự nguyện theo hộ gia đình. Đây là một trong những giải pháp đột phá hết sức quan trọng, thể hiện quyết tâm chính trị nhằm thúc đẩy lộ trình thực hiện BHYT toàn dân theo tinh thần Hiến pháp năm 2013 và Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHYT giai đoạn 2012-2020, Nhà nước đã sử dụng cơ chế hỗ trợ ngân sách trực tiếp cho một bộ phận người dân tham gia BHYT, cũng như cơ chế chính sách về giá dịch vụ y tế để thúc đẩy toàn dân tham gia BHYT.

Bắt buộc tham gia BHYT theo hộ gia đình với cơ chế giảm dần mức đóng từ thành viên thứ 02 trở đi bằng 70% của người thứ nhất, thành viên thứ 03 đóng bằng 60%, thứ 04 đóng bằng 50%, đến người thứ 05 trở đi chỉ đóng bằng 40% của người thứ nhất. Quy định này sẽ hạn chế tình trạng chỉ có người ốm mới tham gia BHYT, bảo đảm chia sẻ ngay trong hộ gia đình và giảm bớt gánh nặng tài chính khi phải đóng BHYT cho toàn bộ các thành viên trong hộ gia đình. Đồng thời, để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi tham gia BHYT, được đóng BHYT theo hộ gia đình tại các đại lý BHYT trên phạm vi cả nước.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 116 trang tài liệu này.

Bảo hiểm y tế Việt Nam và ngành y tế đã xây dựng gói dịch vụ y tế cơ bản nhằm tăng dần quyền lợi hưởng cho người tham gia BHYT. Việc xây dựng gói dịch vụ y tế cơ

bản nhằm thể chế hóa Nghị quyết 15-NQ/TW về một số vấn đề về chính sách xã hội giai đoạn 2012 – 2020. Gói dịch vụ y tế cơ bản sẽ đáp ứng nhu cầu thiết yếu trong chăm sóc sức khỏe nhân dân, để người tham gia BHYT được hưởng lợi từ chính sách BHYT. Gói dịch vụ y tế cơ bản do BHYT chi trả được xây dựng phù hợp với khả năng chi trả của Quỹ BHYT, mức đóng BHYT nhằm đảm bảo sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe nhân dân và tính bền vững của chính sách an sinh xã hội.

Chính phủ cũng đã xác định rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành trong thực hiện chính sách của Đảng về BHYT. Bộ Y tế chịu trách nhiệm trong thực hiện quản lý nhà nước về BHYT. Vì vậy, để đảm bảo công cụ trong việc thực hiện chính sách về BHYT và tính bền vững của Quỹ BHYT, Bộ Y tế phải ban hành quy định chuyên môn, kỹ thuật, quy trình KCB và hướng dẫn điều trị; quy định về chuyển tuyến liên quan đến khám, chữa bệnh BHYT; ban hành danh mục và tỷ lệ, điều kiện thanh toán đối với thuốc, hóa chất, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT; gói dịch vụ y tế cơ bản do Quỹ BHYT chi trả.

Theo báo cáo của BHYT Việt Nam, đến hết tháng 6-2017, cả nước có 77,81 triệu người tham gia BHYT, đạt 83,4% dân số, dự kiến hết năm 2017 cả nước có 78,195 triệu người tham gia BHYT, ước đạt tỷ lệ bao phủ 83,8%, vượt chỉ tiêu kế hoạch phát triển đối tượng tham gia của năm 2017 theo kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Tuy nhiên, hiện vẫn còn 16 địa phương chưa đạt tỷ lệ bao phủ BHYT, trong đó có một số địa phương tỷ lệ còn thấp nếu không quyết liệt triển khai khó có khả năng hoàn thành chỉ tiêu, như: Đồng Tháp, Cần Thơ, Đák Nông, Lâm Đồng, Bình Thuận…

Phát triển BHYT trên địa bàn quận Phú Nhuận, không thể tách rời chủ trương phát triển BHYT của Đảng, Nhà nước và UBND TP.HCM như: Nghị quyết 21/NQ-TW ngày 22/11/2012 của Bộ Chính trị; Quyết định số 1167/QĐ-TTg ngày 28/6/2016 của Thủ Tướng Chính phủ về việc điều chỉnh chỉ tiêu thực hiện bảo hiểm y tế giai đoạn 2016-2020. Quyết định số 1609/QĐ-UBND ngày 05/4/2016 của Ủy ban nhân dân Thành phố về giao chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia Bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Căn cứ vào chủ trương, nghị quyết của cấp trên và xuất phát từ tình hình thực tiễn của quận Phú Nhuận, Đại hội Đảng bộ quận Phú Nhuận lần thứ XI (Nhiệm kỳ 2015-2020) đã đề ra Nghị quyết phát triển BHYT trên địa bàn Quận, hướng đến mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân. Để thực hiện được điều này trong thời gian tới Ủy ban nhân dân Quận tập trung thực hiện một số nội dung sau:

- Các cấp ủy, chính quyền địa phương trên địa bàn Quận phải nhận thức rõ và phát huy vai trò, trách nhiệm trong việc chỉ đạo, triển khai thực hiện chính sác, pháp luật về bảo hiểm y tế tại từng địa bàn, nhằm hướng tới việc thực hiện chính sách BHYT toàn dân trên địa bàn Quận.

- Nêu cao tinh thần trách nhiệm của các cơ quan, ban ngành, đoàn thể Quận và 15 phường trên địa bàn, đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến từng cơ quan, đơn vị, tổ chức và hộ dân về các chính sách, chế độ, nghĩa vụ và quyền lợi của người dân khi tham gia bảo hiểm y tế, đồng thời giúp cho mọi người nhận thức rõ về những thiệt hại khi không tham gia BHYT, nhất là thông tin quy định của Nhà nước về tăng giá dịch vụ khám chữa bệnh đối với người không tham gia bảo hiểm y tế kể từ ngày 01/6/2017.

- Đề nghị các cơ sở y tế trên địa bàn Quận không ngừng đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại và nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, đảm bảo thực hiện đầy đủ các chế độ bảo hiệm y tế cho người khám chữa bệnh.

- Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật BHYT trong các đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức và nhân dân trên địa bàn Quận.

- Thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp để đẩy nhanh việc phát triển đối tượng tham gia BHYT trên địa bàn Quận, tiến tới thực hiện BHYT toàn dân, đồng thời đảm bảo việc thu đầy đủ, kịp thời, đúng thời gian theo quy định đối với BHYT.

- Tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về BHYT trên địa bàn Quận, có biện pháp chế tài mạnh để sớm khắc phục tình trạng trốn đóng, chậm đóng Bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp của các đơn vị, doanh nghiệp và tổ chức trên địa bàn Quận, đảm bảo những quyền lợi chính đáng, hợp pháp cho người tham gia bảo hiểm.

-Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật BHYT tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn Quận để kịp thời phát hiện, phòng ngừa và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, đảm bảo quyền lợi cho người lao động, nhất là chú trọng trong thanh tra, kiểm tra, phối hợp khởi kiện những doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động để nợ đọng, trốn đóng BHYT cho người lao động.

- Thường trực Ủy ban nhân dân Quận hàng tháng cần theo dõi việc thực hiện chính sách bảo hiểm y tế trên địa bàn Quận thông qua báo cáo kết quả thực hiện của Bảo hiểm y tế quận và của các ban, ngành liên quan trên địa bàn Quận. Định kỳ hàng quý, chủ trì cuộc họp kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện chính sách bảo hiểm y tế, kịp thời giải quyết các vướng mắc và triển khai các giải pháp đồng bộ nhăm thực hiện có hiệu quả chính sách BHYT trên địa bàn Quận. Cuối năm Quận uỷ, UBND Quận chủ trì thực hiện tổng kết đánh giá công tác thực hiện bảo hiểm y tế trên địa bàn và triển khai phương hướng, nhiệm vụ cụ thể cho năm sau.

3.2. Một số giải pháp nhằm phát triển BHYT toàn dân trên địa bàn quận Phú Nhuận TP.HCM

3.2.1. Phát triển đối tượng tham gia BHYT trên địa bàn Quận

Để phát triển BHYT toàn dân nhằm thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, đồng thời san sẻ rủi ro giữa người khỏe mạnh và người bệnh tật thì phải gia tăng tỷ lệ tham gia BHYT của người dân trên địa bàn Quận.

Để thực hiện điều này, UBND Quận phải có chính sách bắt buộc người tham gia BHYT tự nguyện mua BHYT cho cả hộ gia đình nhằm bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho tất cả các thành viên trong gia đình và đảm bảo nguyên tắc chia sẻ rủi ro ngay từ trong gia đình, nếu không may bị ốm đau cần chi phí khám bệnh, chữa bệnh. Việc bắt buộc người dân tham gia BHYT theo hộ gia đình không phải là một điều dễ dàng khi mà họ chưa nhận thấy lợi ích trực tiếp, nhãn tiền, đặc biệt là đối với các nhóm đối tượng còn khó khăn về kinh tế. Sự hiểu biết về những lợi ích của việc tham gia BHYT theo hộ gia đình còn hạn chế, cộng thêm thói quen “lựa chọn ngược” khiến nhiều người dân không mấy thiết tha với việc tham gia BHYT theo hộ gia đình. Họ không nhận thức đầy đủ về ý nghĩa nhân văn của BHYT, không xác định trách nhiệm san sẻ cộng đồng hay hiểu

thấu đáo sự bảo vệ mà BHYT có thể mang lại nếu rủi ro ốm đau, bệnh tật xảy ra với bất kỳ thành viên nào của gia đình.

Tham gia BHYT hộ gia đình là một giải pháp quan trọng để đảm bảo mở rộng diện bao phủ BHYT toàn dân trên địa bàn Quận. Cùng với xu thế phát triển, chất lượng dịch vụ y tế ngày càng cao, mức viện phí ngày càng tăng gây sức ép về tài chính cho người bệnh và gia đình, đặc biệt trong trường hợp bệnh nặng, điều trị dài ngày, điều kiện kinh tế hạn hẹp thì việc tham gia BHYT nói chung, BHYT theo hộ gia đình nói riêng chính là giải pháp hiệu quả để hạn chế gánh nặng tài chính khi rủi ro ốm đau bệnh tật cũng như hạn chế vấn đề lựa chọn ngược trong tham gia BHYT tự nguyện. Để triển khai thực hiện tham gia BHYT theo hộ gia đình có hiệu quả, tiến tới BHYT toàn dân trên địa bàn Quận, trong thời gian tới cần thực hiện những giải pháp sau:

(i) Đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân trên địa bàn Quận về chính sách BHYT. Để nâng cao nhận thức của người dân trên địa bàn Quận trong việc tham gia BHYT, thì cần phải đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền. Mở rộng và tăng cường hiệu quả công tác tuyên truyền pháp luật về BHYT, trong đó có việc tham gia BHYT theo hộ gia đình. Bên cạnh đó, cơ quan BHYT của Quận cần có các giải pháp tuyên truyền, vận động phù hợp với từng nhóm đối tượng, đặc biệt với những người có trình độ thấp hay người dân hành nghề tự do, phải cần nhiều thời gian để tuyên truyền giải thích về chính sách mua BHYT một cách thấu đáo và cặn kẽ, giúp người dân hiểu rõ trách nhiệm tham gia BHYT theo hộ gia đình, cùng với những lợi ích được thụ hưởng và chia sẻ trong cộng đồng khi tham gia BHYT như thế nào.

(ii) Quận cần nghiên cứu, có chính sách hỗ trợ cho người dân để mua thẻ BHYT. Hiện nay, Nhà nước quy định việc mua BHYT tự nguyện cho cả hộ gia đình; đối với những gia đình nghèo, cận nghèo đã được Nhà nước hỗ trợ 100% kinh phí mua thẻ BHYT, nhưng đối với hộ gia đình có mức sống trung bình (không thuộc diện nghèo, cận nghèo) thì số tiền mua BHYT thật sự là một vấn đề nan giải. Thực tiễn thực hiện BHYT trước đây và hiện nay cho thấy, người dân luôn phải cân nhắc trong việc tham gia BHYT: nếu tham gia cho các thành viên trong hộ gia đình, chi phí kinh tế chung của

cả gia đình sẽ phải dành ra một khoản để đảm bảo cho lúc ốm đau của mỗi thành viên, trong khi đó chính sách đóng thuế thu nhập cá nhân và thực hiện giảm trừ gia cảnh hàng năm đối với người lao động hiện nay còn khá nhiều bất cập, nhất là đối với người lao động đang sinh sống, học tập và làm việc tại TP.HCM, chính vì điều này người lao động không thể tích lũy, dành dụm để mua BHYT cho các thành viên trong hộ gia đình, đề phòng ốm đau, bệnh tật; nếu không tham gia, gia đình sẽ bớt đi chi phí đó nhưng phải chấp nhận rủi ro cao khi phải chi trả toàn bộ chi phí y tế khi mỗi thành viên cần sử dụng các dịch vụ y tế. Chính vì thế, ngân sách cần có sự hỗ trợ một phần kinh phí mua thẻ BHYT cho nhóm người có thu nhập trung bình trên địa bàn Quận.

Để phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình trên địa bàn Quận, cần phải có các giải pháp cụ thể sau:

- Lãnh đạo Ủy ban nhân dân 15 phường trên địa bàn Quận cần chỉ đạo đại lý thu BHYT căn cứ danh sách đến hạn tham gia BHYT của mỗi hộ gia đình (Mẫu D08-TS) do Bảo hiểm y tế Quận gởi hàng tháng, nhắc người dân thời hạn tiếp tục đăng ký tham gia, vận động, tuyên truyền đảm bảo 100% người dân trên địa bàn Quận đang tham gia BHYT tiếp tục gia hạn thẻ BHYT. Hiện nay, trên địa bàn quận, BHYT Quận đã ký hợp đồng với 22 đại lý thu BHYT, đang trao đổi và đề nghị ký hợp đồng đại lý với 04 đơn vị sự nghiệp, kinh tế trên địa bàn, cụ thể là: HTX thương mại Phú lộc, HTX thương mại Phú Thịnh, Bệnh viện Quận và Hội liên hiệp Phụ nữ Quận.

- Đại lý thu BHYT phải thực hiện niêm yết rõ thời gian nộp tiền đăng ký tham gia BHYT hộ gia đình (gia hạn, tăng mới…) để người dân biết và chủ động đăng ký, nhân viên thu BHYT hộ gia đình cần nghiên cứu cải tiến nghiệp vụ thu, thực hiện đúng theo quy định về thủ tục đăng ký tham gia BHYT, đồng thời tạo điểu kiện thuận lợi cho người dân khi tham gia BHYT.

- BHYT quận phối hợp cùng Ủy ban nhân dân 15 phường, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận, Hội Liên hiệp Phụ Nữ quận tổ chức các buổi tọa đàm tuyên truyền, đối thoại với người dân về chính sách BHYT đặc biệt là BHYT hộ gia đình, để nâng cao nhận thức và hiểu biết của người dân trên địa bàn về BHYT. Định kỳ hàng tháng, Bảo hiểm y tế Quận cần thông báo đến Ủy ban nhân dân 15 phường số người

tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình, tỷ lệ đạt được so với chỉ tiêu giao để phường tuyên truyền, vận động người dân tham gia.

- Thực hiện rà soát tại khu phố, tổ dân phố có tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế thấp và đặc biệt là gia đình cán bộ, đảng viên, viên chức, công chức đang cư trú trên địa bàn, các hội viên, đoàn viên nồng cốt của đoàn thể chính trị - xã hội, lực lượng dân quân phường chưa tham gia để tập trung tuyên truyền, vận động tham gia.

- UBND Quận và các ngành chức năng thường xuyên giám sát việc tổ chức thu bảo hiểm y tế hộ gia đình của các đại lý thu; tổ chức giao ban với đại lý thu quý/lần để giải đáp các vướng mắc, tổng hợp các đề xuất, kiến nghị chính đáng của người dân về chính sách bảo hiểm y tế trình cấp trên để điều chỉnh, bổ sung. Đại lý thu BHYT vận động, tuyên truyền, sắp xếp thời gian phù hợp (kể cả ngoài giờ, thứ bảy, chủ nhật) tạo điều kiện thuận lợi, phục vụ tốt cho người dân khi đến tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình.

- BHYT Quận tiếp tục tổ chức buổi giao ban với nhân viên của Đại lý thu bảo hiểm y tế hộ gia đình để triển khai, trao đổi việc thực hiện các văn bản chỉ đạo của Bảo hiểm y tế Việt Nam, Bảo hiểm y tế Thành phố, đồng thời tiếp nhận các vướng mắc, kiến nghị của người dân về chính sách bảo hiểm y tế để tổng hợp trình cấp trên, nhằm giúp cho nhân viên Đại lý thu nắm rõ quy trình nghiệp vụ, thực hiện đúng công tác thu bảo hiểm y tế hộ gia đình và có thể giải đáp được các vướng mắc của người dân trong quá trình thu bảo hiểm y tế hộ gia đình.

- Quận Uỷ, UBND Quận chỉ đạo đối với Phòng Lao động Thương binh và Xã hội: Phối hợp cùng Bảo hiểm y tế Quận căn cứ số dân trên địa bàn từng phường, số người dân đã tham gia bảo hiểm y tế để tính toán và tham mưu Ủy ban nhân dân quận ban hành Quyết định giao chỉ tiêu phát triển phát triển bảo hiểm y tế hộ gia đình cho từng phường đảm bảo phù hợp và thực hiện đạt kết quả. Đồng thời, theo dõi tiến độ và đôn đốc Ủy ban nhân dân 15 phường trong thực hiện chỉ tiêu giao.

Tiếp tục đẩy mạnh phát triển bảo hiểm y tế trong học sinh, sinh viên trên địa bàn

Quận