Chỉ Đạo Bồi Dưỡng Nâng Cao Năng Lực Dạy Học Theo Định Hướng Phát Triển

- Tổ chức cho CBQL, GV tham quan học tập các cơ sở giáo dục trong nước, ngoài nước để học hỏi kinh nghiệm về DH theo định hướng phát triển NLHS.

- Kiểm tra, đánh giá và giám sát công tác giáo dục tuyên truyền nâng cao nhận thức của CBQL, GV về tầm quan trọng của DH theo định hướng phát triển NLHS.

- Hệ thống hóa các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về dạy học theo định hướng phát triển năng lực. Từ đó, phổ biến cho giáo viên trong nhà trường nói chung và giáo viên nói riêng về vị trí, vai trò của dạy học theo định hướng phát triển năng lực.

Hiệu quả của dạy học theo định hướng phát triển năng lực bắt nguồn từ sự thay đổi nhận thức của người dạy. Người dạy cần phải thay đổi nhận thức của chính bản thân mình, phải có tư duy mở và phải tiếp cận các phương pháp dạy học tiên tiến. Người dạy là nhân tố chủ đạo, quyết định đến chất lượng dạy học theo định hướng phát triển năng lực. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực biến người dạy từ chỗ là người truyền đạt kiến thức một chiều theo lối truyền thống, áp đặt, còn người học là người tiếp nhận kiến thức một cách thụ động, một chiều thành người hướng dẫn, định hướng, tổ chức việc học cho người học một cách chủ động, tích cực, hỗ trợ họ, giải đáp các thắc mắc, các yêu cầu mà người học đặt ra khi cần thiết. Từ sự thay đổi nhận thức, người thầy mới chủ động nghiên cứu và kiên quyết đổi mới phương pháp dạy học tích cực, xem đây là điều kiện tiên quyết quan trọng quyết định đến chất lượng đào tạo.

- Phân công trách nhiệm cụ thể cho từng cá nhân trong tập thể đối với việc quản lý dạy học theo định hướng phát triển năng lực.

- Phát động thường xuyên phong trào thi đua giảng dạy theo định hướng phát triển năng lực, xem đây là tiêu chí trong đánh giá, xếp loại thi đua giáo viên.

Các bước cụ thể:

- Bước 1: Tổ chức phổ biến, quán triệt cho cán bộ quản lý và giáo viên về chủ trương, ý nghĩa, sự cần thiết của dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh;

- Bước 2: Đưa dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh vào kế hoạch năm học của nhà trường, của từng tổ chuyên môn và từng giáo viên;

- Bước 3: Thống nhất quan điểm về dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh;

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 139 trang tài liệu này.

- Bước 4: Chỉ đạo các tổ chuyên môn sinh hoạt, thảo luận về dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh;

- Bước 5: Chỉ đạo các bộ phận chức năng, các tổ chức trong nhà trường ý thức sẵn sàng phối hợp thực hiện dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh.

3.2.1.3. Điều kiện thực hiện biện pháp

- Phải có sự thống nhất và đồng bộ các nội dung giáo dục, tuyên truyền.

- Phải có sự phối hợp thống nhất trong công tác giáo dục, tuyên truyền của các đơn vị trong toàn trường.

- Bảo đảm đầy đủ các điều kiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng công nghệ thông tin.

- Nhà trường cấp kinh phí cho hoạt động giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức.

3.2.2. Chỉ đạo bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh cho đội ngũ giáo viên các trường trung học phổ thông

3.2.2.1. Mục tiêu của biện pháp

Nhằm nâng cao năng lực dạy học theo định hướng phát triển NLHS cho đội ngũ GV THPT huyện Kiến Xương tỉnh Thái Bình, giúp giáo viên thực hiện tốt hoạt động dạy học, đáp ứng yêu cầu của DH theo chương trình giáo dục phổ thông mới.

3.2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp

* Nội dung biện pháp:

(1) Xác định đối tượng bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ GV THPT theo yêu cầu của DH theo định hướng phát triển NLHS bám sát nhu cầu của giáo viên;

(2) Xác định mục tiêu bồi dưỡng sát với từng nhóm đối tượng GV THPT;

(3) Xác định nội dung chương trình bồi dưỡng phù hợp với từng nhóm GV THPT;

(4) Xác định các năng lực cần bồi dưỡng cho CB giáo viên: Năng lực xây dựng kế hoạch dạy học, năng lực tổ chức các hình thức dạy học mới;…

(5) Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ GV THPT theo yêu cầu của DH theo định hướng phát triển NLHS;

(6) Đánh giá kết quả bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ GV THPT theo yêu cầu của DH theo định hướng phát triển NLHS.

* Cách thức thực hiện biện pháp:

- Xác định đối tượng bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên THPT theo yêu cầu của DH theo định hướng phát triển NLHS bám sát nhu cầu của giáo viên. Các công việc cần làm là:

+ Lãnh đạo nhà trường, cấp bộ môn phải nhận diện được một cách đầy đủ chính xác về trình độ của mỗi GV trong trường để đưa vào kế hoạch bồi dưỡng chung của nhà trường.

+ Tổ chức thu thập, lựa chọn, xây dựng hệ thống tiêu chí các năng lực cần bồi dưỡng: năng lực về chuyên môn; năng lực về nghiệp vụ sư phạm để xác định các nội dung cần bồi dướng bồi dưỡng.

+ Tổ chức đánh giá nhu cầu bồi dưỡng của GV trong từng tổ chuyên môn.

+ Phản hồi kết quả đánh giá nhu cầu bồi dưỡng của GV cho các đối tượng có liên quan.

- Xác định mục tiêu bồi dưỡng sát với từng nhóm đối tượng GV THPT. Các công việc cần làm là:

+ Thành lập nhóm công tác bao gồm Ban Giám hiệu, tổ trưởng chuyên môn xem xét, rà soát các nhóm GV và nhu cầu bồi dưỡng của nhóm đó, ra quyết định xem nhu cầu nào cần được đáp ứng trước.

+ Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng phù hợp với từng nhóm đối tượng GV.

+ Chuẩn bị nguồn lực phục vụ bồi dưỡng.

- Xây dựng nội dung chương trình bồi dưỡng phù hợp với từng nhóm GV THPT. Các công việc cần làm là:

+ Xây dựng các nội dung bồi dưỡng linh hoạt, đa dạng đáp ứng nhu cầu thực tế của từng nhóm GV.

+ Tổ chức xây dựng tài liệu bồi dưỡng.

+ Tổ chức tập hợp đội ngũ báo cáo viên để thống nhất về quan điểm tiếp cận chung đối với các nội dung bồi dưỡng, cách thể hiện tài liệu bồi dưỡng, cách thức thực hiện bồi dưỡng,...

- Tổ chức bồi dưỡng: Có thể thực hiện dưới các hình thức sau:

+ Tăng cường tổ chức tại chỗ: duy trì thường xuyên/định kì các buổi sinh hoạt chuyên đề.

+ Mở rộng, đa dạng hoá nội dung sinh hoạt chuyên môn không chỉ trong đơn vị nhà trường mà nên có sự phối hợp, liên kết với các trường bạn, tạo điều kiện hiểu biết, chia sẻ lẫn nhau trong công việc và phát triển nghề nghiệp thông qua những chuyên đề mang tính liên ngành, liên môn;

+ Thúc đẩy và duy trì việc tự bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp ở GV thông qua việc thường xuyên chiêm nghiệm về kết quả hoạt động của bản thân.

+ Xây dựng hệ thống lưu trữ ở tổ chuyên môn để giúp mỗi GV có thể học hỏi từ kinh nghiệm của chính mình.

+ Tổ chức chức bồi dưỡng tập trung tuỳ theo hoàn cảnh cụ thể của từng trường như: Cử GV đi dự các lớp tập huấn ngắn hạn ở trong nước và nước ngoài về dạy học tích cực. Tuy nhiên, cần có sự giám sát kết quả học tập ở các khoá học đó thông qua các cách thức khác nhau: Yêu cầu báo cáo bằng văn bản hoặc trực tiếp về những kết quả thu được với lãnh đạo nhà trường/tổ bộ môn; chia sẻ với đồng nghiệp trong các buổi sinh hoạt chuyên môn; lãnh đạo đơn vị tạo điều kiện để giáo viên đó được áp dụng những gì đã học vào thực tiễn dạy học của đơn vị.

- Đánh giá kết quả bồi dưỡng: Các công việc cần làm là:

+ Xây dựng tiêu chí đánh giá kết quả bôi dưỡng. Đánh giá kết quả bồi dưỡng có thể tập trung vào hai khía cạnh sau: (1) Nhận thức của GV về vấn đề được bồi dưỡng liên quan đến DH theo định hướng phát triển NLHS; (2) Khả năng vận dụng kiến thức, kĩ năng được bồi dưỡng vào QTDH môn mình đảm nhiệm.

+ Tổ chức đánh giá kết quả bồi dưỡng: Đánh giá kết quả bồi dưỡng có thể được thực hiện thông qua bài kiểm tra, bài tập nghiên cứu hoặc viết thu hoạch. Kết quả đánh giá cần được lưu giữ vào hồ sơ GV, làm căn cứ để xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, phát triển GV.

3.2.2.3. Điều kiện thực hiện biện pháp

- Cần có sự quan tâm sát sao của Ban Giám hiệu/tổ chuyên môn.

- Đội ngũ chuyên gia là người có kinh nghiệm, năng lực trong lĩnh vực bồi dưỡng.

- GV phải tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo trong hoạt động bồi dưỡng.

- Có chế độ chính sách, chế độ hỗ trợ và tạo điều kiện cho GV tham gia hoạt động bồi dưỡng.

- Có kinh phí, nguồn lực phục vụ cho hoạt động bồi dưỡng.

3.2.3. Chỉ đạo giáo viên đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh

3.2.3.1. Mục tiêu của biện pháp

- Nhằm đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học từ PPDH chủ yếu trang bị kiến thức sang PP, HTTCDH hướng đến việc hình thành và phát triển năng lực cho HS.

- Giúp GV nâng cao năng lực sử dụng các PP, HTTCDH tích cực.

3.2.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp

* Nội dung biện pháp:

(1) Khảo sát thực trạng sử dụng PP, HTDH của GV;

(2) Chỉ đạo các tổ chuyên môn và từng GV thường xuyên tìm tòi đổi mới việc sử dụng các PP dạy học, các HTDH tích cực phù hợp với đặc thù bộ môn và đặc điểm của học sinh như: Phương pháp tình huống; phương pháp theo hợp đồng; phương pháp nêu và giải quyết vấn đề…; hình thức dạy học trải nghiệm, HTDH thông qua nghiên cứu dự án khoa học; HTDH tham quan…

(3) Giao cho tổ, nhóm chuyên môn xây dựng các bài mẫu về dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh (thể hiện rõ sự đổi mới về PP, HTTCDH) để tổ nhóm cùng dự rút kinh nghiệm từ đó nhân rộng ra trong nhóm.

(4) Phân công BGH kiểm tra, giám sát việc thực hiện đổi mới PP, HTDH của tổ chuyên môn và GV. Tổ chức họp đánh giá rút kinh nghiệm từ đó có biển pháp điều chỉnh kịp thời.

* Cách thức thực hiện biện pháp:

- Hiệu trưởng xây dựng các văn bản chỉ đạo đổi mới PP, HTTCDH theo hướng phát triển NLHS

- Triển khai, quán triệt đến từng tổ chuyên môn và GV về yêu cầu thực hiện đổi mới PP, HTTCDH theo định hướng phát triển NLHS.

- Tổ chuyên môn tổ chức trao đổi, thảo luận về các văn bản chỉ đạo của nhà trường về yêu cầu đổi mới PP, HTTCDH. Trên cơ sở những trao đổi và góp ý của các GV, tổ chuyên môn sẽ thống nhất về yêu cầu thực hiện đổi mới PP, HTTCDH tích cực.

- Tổ chuyên môn thường xuyên sinh hoạt các chuyên đề đổi mới PP, HTTCDH.

- Tổ chức cho GV trao đổi, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau trong việc vận dụng PP, HTTCDH theo định hướng phát triển NLHS.

- Ban Giám hiêu chỉ đạo các tổ chuyên môn thường xuyên kiểm tra, giám sát các giờ của GV, từ đó thu thập số liệu để đánh giá hiệu quả đổi mới PP, HTTCDH mà GV đã thực hiện, xác định những hạn chế, những vướng mắc trong quá trình

triển khai thực hiện đổi mới PP, HTTCDH theo định hướng phát triển NLHS để kịp thời điều chỉnh, bổ sung và cải tiến cho phù hợp với mục tiêu DH theo định hướng phát triển NLHS.

- Tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm thường xuyên ở cấp tổ chuyên môn và hội đồng sư phạm để kịp thời biểu dương tinh thần và điều chỉnh những sai lệch trong việc thực hiện đổi mới PP, HTTCDH.

3.2.3.3. Điều kiện thực hiện biện pháp

- GV phải có ý thức trách nhiệm và tích cực, chủ động, sáng tạo trong việc áp dụng các PP, HTTCDH tích cực.

- GV phải được quan tâm bồi dưỡng về việc sử dụng các PP, HTTCDH tích cực.

- Hiệu trưởng phải là người tiên phong trong việc đổi mới PP, HTTCDH.

3.2.4. Tăng cường kiểm tra, giám sát và điều chỉnh việc thực hiện dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh

3.2.4.1. Mục tiêu của biện pháp

Nhằm tăng cường hơn nữa khâu kiểm tra, giám sát việc thực hiện DH theo định hướng phát triển NLHS, qua đó đánh giá được mức độ đạt được hay chưa đạt được về mục tiêu dạy học; chỉ ra điểm mạnh, điểm yếu của từng GV, quá đó giúp mỗi GV có cơ sở thực tế để tự hoàn thiện hoạt động dạy, phấn đấu không ngừng nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động dạy; Cung cấp cho CBQL những thông tin về thực trạng DH của từng tổ chuyên môn và từng GV bộ môn để có những chỉ đạo kịp thời, uốn nắn những lệch lạc; đồng thời khuyến khích, hỗ trợ những sáng kiến hay, đảm bảo thực hiện tốt mục tiêu phát triển NLHS.

3.2.4.2. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp

* Nội dung biện pháp:

- Kiểm tra việc xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học;

- Kiểm tra việc chuẩn bị bài lên lớp của giáo viên;

- Kiểm tra giờ lên lớp của giáo viên;

- Kiểm tra hồ sơ tổ chuyên môn và hồ sơ chuyên môn của GV.

* Cách thức thực hiện biện pháp

- Đầu năm học, Hiệu trưởng có kế hoạch kiểm tra hoạt động dạy học của GV và tổ chuyên môn trong nhà trường. Trong kế hoạch xác định rõ các nội dung, mốc thời gian, chỉ tiêu dự kiến kiểm tra - đánh giá trong năm học và được thông báo rộng rãi đến từng tổ bộ môn và GV trong toàn trường; Chỉ đạo Phó hiệu trưởng chuyên môn và Tổ trưởng chuyên môn theo dõi và tổ chức kiểm tra theo kế hoạch đã đề ra và báo cáo kết quả kịp thời để tổ chức rút kinh nghiệm trong từng tổ chuyên môn.

- Thành lập tổ kiểm tra, giám sát bao gồm Ban Giám hiệu, đại diện các tổ bộ môn. Đồng thời tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ cho các thành viên tham gia kiểm tra, giám sát về kiến thức, kĩ năng kiểm tra, đánh giá DH theo định hướng phát triển NLHS.

- Công khai mục tiêu, nguyên tắc, tiêu chí đánh giá DH theo định hướng phát triển NLHS đến từng tổ chuyên môn và từng GV trong toàn trường.

- Kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học của GV theo hướng phát triển NLHS cần được thực hiện qua nhiều nguồn thông tin và thông qua nhiều kênh thông tin để thực hiện kế hoạch kiểm tra - đánh giá, đặc biệt là khâu kiểm tra - đánh giá kế hoạch dạy học của GV.

- Việc kiểm tra thực hiện DH theo định hướng phát triển NLHS phải được thực hiện thường xuyên, liên tục và đa dạng hoá các hình thức kiểm tra, đánh giá, có thể kết hợp giữa kiểm tra chuyên đề với kiểm tra hồ sơ chuyên môn - nghiệp vụ, kiểm tra đột xuất,...

- Sau mỗi lần kiểm tra, đánh giá cần phản hồi lại cho GV và các bên liên quan để GV nhận ra được điểm mạnh, điểm yếu của mình, qua đó giúp GV có biện pháp khắc phục những điểm yếu và phát huy những điểm manh; kết quả kiểm tra, giám sát cần ghi thành biên bản và lưu hồ sơ của mỗi GV để làm căn cứ đánh giá GV trong năm học.

3.2.4.3. Điều kiện thực hiện biện pháp

- Cần có sự chỉ đạo quyết liệt từ Ban Giám hiệu nhà trường.