Đánh Giá Thực Trạng Quản Lí Hoạt Động Dạy Học Môn Toán Ở Các Trường Thcs

thực tế dạy học hiện nay tổ chức kiểm tra, đánh giá học sinh như thế nào thì giáo viên dạy như vậy, mặt khác việc tập huấn thu thập, phân tích và xử lý thông tin, xác nhận kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực còn hạn chế.

2.5. Đánh giá thực trạng quản lí hoạt động dạy học môn Toán ở các trường THCS huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông

2.5.1. Những thuận lợi

CBQL các nhà trường THCS huyện Hòa An là những người có trình độ chuyên môn vững. Năng lực quản lý của họ đã được khẳng định qua thực tiễn, giáo dục huyện Hòa An luôn nằm trong tốp đầu của giáo dục tỉnh Cao Bằng.

Đội ngũ giáo viên toán có trình độ chuyên môn và NVSP vững vàng, có phẩm chất đạo đức tốt. Đa số GV có trách nhiệm cao và yêu nghề.

CBQL các nhà trường đã xây dựng kế hoạch và đề ra nhiều biện pháp quản lý hiệu quả: phân công chuyên môn hợp lý, quản lý có hiệu quả việc chuẩn bị lên lớp và lên lớp của GV, đề ra được nhiều biện pháp quản lý hoạt động đổi mới PPDH; hoạt động dự giờ, thăm lớp; hồ sơ chuyên môn của GV, hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh.

Quan tâm phối hợp với gia đình và các lực lượng xã hội để giáo dục và bồi dưỡng động cơ, ý thức, thái độ học tập của HS. Xây dựng được nề nếp kỷ cương trong các nhà trường.

2.5.2. Những khó khăn

Việc quản lý nề nếp chuyên môn khá tốt, nhưng quản lý việc lập kế hoạch bài dạy đôi khi còn mang tính thủ tục hành chính, chưa gắn liền với thực tiễn giảng dạy.

Công tác quản lý bồi dưỡng giáo viên còn nhiều hạn chế nên việc đổi mới PPDH của giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới chưa nhiều và việc bồi dưỡng phương pháp học tập cho học sinh còn hạn chế.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 141 trang tài liệu này.

Hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS theo định hướng nội dung được thực hiện khá tốt, nhưng theo hướng đổi mới thì còn nhiều bất cập. Điều này là do nội dung chương trình sách giáo khoa hiện hành còn nặng về lý thuyết.

Để nâng cao chất lượng dạy học môn toán đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông thì cần có những biện pháp quản lý hoạt động dạy học khoa học cụ thể, đồng bộ và hiệu quả hơn nữa. Phát huy cao nhất sức mạnh của đội ngũ CBQL, GV, học sinh của các nhà trường.

Kết luận chương 2

Các trường THCS của huyện Hòa An đã quan tâm đến việc đổi mới phương pháp dạy học môn toán. Các biện pháp quản lý dạy của thầy, học của học sinh đều thực hiện khá tốt.

Tuy nhiên bên cạnh đó, vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt biện pháp quản lý HĐDH môn toán đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông như quản lý đổi mới phương pháp dạy của thầy. Phương pháp, hình thức tổ chức dạy học đã được đổi mới nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu hiện nay. Vẫn còn tồn tại nhiều nguyên nhân dẫn đến học trò chưa tự giác, tích cực học tập bộ môn toán. Cơ sở vật chất còn nhiều thiếu thốn gây trở ngại không nhỏ cho việc dạy học môn toán theo định hướng đổi mới chương trình GD.

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quản lý dạy học môn toán nhưng một phần là do năng lực của CBQL. Bên cạnh đó, yếu tố môi trường giáo dục và cơ sở vật chất, năng lực của đội ngũ giáo viên cũng được đánh giá là ảnh hưởng nhiều đến hiệu quả quản lý dạy học môn toán theo hướng đổi mới chương trình GD.

Chương 3

BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TOÁN Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HÒA AN,

TỈNH CAO BẰNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu

Quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông sẽ quyết định chất lượng dạy học môn Toán ở trường THCS đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội hiện nay. Vì vậy, những biện pháp được đề xuất phải hướng vào việc quản lí hoạt động dạy học môn Toán nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy học môn Toán góp phần thúc đẩy sự phát triển chất lượng giáo dục toàn diện ở các trường THCS huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng.

3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn

Về quản lý dạy - học môn toán, Bộ GD&ĐT đã có nhiều văn bản chỉ đạo, trực tiếp. Căn cứ vào luật GD ở điều 28, 29 đã xác định mục tiêu về chương trình như sau: “Chương trình giáo dục phổ thông thể hiện mục tiêu GD phổ thông; quy định chuẩn kiến thức, kỹ năng, phạm vi và cấu trúc nội dung GD phổ thông, phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động GD, cách thức đánh giá kết quả GD đối với môn học ở mỗi lớp và mỗi cấp học của GD phổ thông” [24].

Thực tiễn quản lý hoạt động dạy môn toán ở các trường THCS huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng có thành công song vẫn còn những vấn đề bất cập trong quản lý hoạt động dạy - học của GV, quản lý hoạt động học tập của HS như tôi đã đề cập ở chương 2.

Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn cho phép người nghiên cứu đề xuất các biện pháp phù hợp trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng quản lý HĐDH môn toán ở các trường THCS huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.

3.1.3. Đảm bảo tính khả thi, hiệu quả

Các biện pháp có khả năng áp dụng trong hoạt động thực tiễn của trường nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động dạy học môn Toán đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. Việc áp dụng biện pháp quản lý không làm xáo trộn hoặc không thay đổi nội dung chương trình đào tạo và vẫn phải đảm bảo được những nguyên tắc dạy học.

Những biện pháp được nêu ra phải đảm bảo mục tiêu đó là từng bước cải tiến chất lượng hoạt động dạy học môn toán đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông ở các trường THCS huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng.

3.1.4. Đảm bảo tính khoa học, đồng bộ

Các biện pháp quản lý HĐDH cần phải được xây dựng dựa trên các cơ sở khoa học, đặc biệt là lý luận khoa học quản lý, vận dụng những thành tựu của nhiều ngành khoa học khác nhau. Nguyên tắc này đòi hỏi phải đảm bảo tính hệ thống và tính tổng hợp trong quá trình xây dựng và tổ chức thực hiện các biện pháp.

Các biện pháp cần phải được xây dựng một cách có hệ thống, quy trình thực hiện phải có tính liên hoàn nhằm đảm bảo phát huy hiệu quả tối đa của các tổ chuyên môn và GV trong nhà trường. Nguyên tắc này đòi hỏi CBQL, các tổ chuyên môn và GV phải phối hợp chặt chẽ và thống nhất cả về mục đích, nội dung và hình thức tổ chức thực hiện.

Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp đề xuất không được mâu thuẫn nhau, không được tách rời, riêng rẽ mà phải có mối quan hệ chặt chẽ với nhau tạo thành một chỉnh thể nhằm tác động tới nhiều mặt khác nhau của vấn đề đang được quản lý. Các biện pháp đề xuất phải đảm bảo tính đồng bộ giữa ý tưởng, mục tiêu, nội dung, giải pháp và kết quả; đồng bộ từ công tác quản lý, tổ chức, triển khai và các điều kiện để thực hiện. Do vậy các biện pháp quản lý muốn đem lại tính khả thi và hiệu quả thì phải đảm bảo tính đồng bộ.

3.1.5. Đảm bảo tính hệ thống, kế thừa và phát triển

Các biện pháp không mâu thuẫn nhau, không tách rời, chia rẽ. Chúng phải tạo điều kiện hỗ trợ cho nhau trong mối quan hệ biện chứng. Các biện pháp này phải tạo thành một hệ thống chỉnh thể nhằm tác động tới nhiều mặt khác nhau của vấn đề đang được quản lý.

Bên cạnh đó, nhà quản lý và đối tượng quản lý cũng cần phải nghiêm túc thực hiện các biện pháp.

Đảm bảo được tính hệ thống sẽ đem lại tính hiệu quả và khả thi của quản lý hoạt động dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông tại trường THCS.

QL HĐDH môn toán đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông ở trường THCS là vấn đề mới và cũng là một quá trình khó khăn phức tạp. Nhà quản lý vừa phải kế thừa những cái đã có vừa phải thực hiện những đổi mới việc dạy và học toán. Đây cũng là nguyên tắc mới phù hợp với sự thay đổi của thực tiễn hiện nay mà không làm mất đi những kết quả đã có.

3.2. Biện pháp quản lí hoạt động dạy học môn Toán ở các trường THCS huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông

3.2.1. Tổ chức các hoạt động bồi dưỡng nâng cao nhận thức về quản lí và dạy học theo yêu cầu đổi mới giáo dục

3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp

Trên cơ sở hiểu biết về chủ trương, định hướng đổi mới chương trình giáo dục phổ thông và đặc biệt là hướng đổi mới chương trình môn Toán THCS, HT phải làm cho GV nhận thức được đầy đủ về chủ trương, những nội dung thay đổi, cách thức giảng dạy, đánh giá đối với chương trình mới.

Việc quản lí hoạt động dạy học theo yêu cầu đổi mới giáo dục chỉ thực sự thành công khi đội ngũ GV có nhận thức đúng đắn, tư tưởng thông suốt, ý thức được vai trò và tầm quan trọng của việc mình đang chuẩn bị thực hiện. Vì vậy,

việc bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho GV dạy Toán về sự cần thiết phải thực hiện dạy học theo chương trình đổi mới giáo dục phổ thông là hết sức cần thiết.

Mục tiêu quan trọng nhất của biện pháp là làm cho đội ngũ GV dạy Toán có nhận thức đúng đắn về vai trò, tầm quan trọng, tính tất yếu của việc thực hiện dạy học môn Toán theo yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.

3.2.1.2. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp

Căn cứ vào các điều kiện hiện có của nhà trường và tình hình thực tế, HT xây dựng kế hoạch bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho cả bộ phận giúp việc (Phó HT, các TTCM, GV cốt cán) và GV.

Thành lập Ban chỉ đạo bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho GV, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên, lựa chọn tài liệu, nội dung bồi dưỡng, xây dựng các phương án lên lớp, chuẩn bị các điều kiện hỗ trợ đầy đủ (văn phòng, máy chiếu, máy tính…) cho các buổi tổ chức bồi dưỡng. Thông báo lịch bồi dưỡng tới đội ngũ GV.

Khi việc chuẩn bị đã hoàn thành, HT chỉ đạo triển khai thực hiện kế hoạch bồi dưỡng. Nội dung bồi dưỡng đặc biệt quan trọng là Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT, các văn bản chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và của Ngành GD về chủ trương, định hướng đổi mới giáo dục. Trong quá trình thực hiện cần liên hệ với điều kiện, tình hình thực tế của nhà trường để GV có những dự kiến ban đầu về thực hiện dạy học theo yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Hiệu quả triển khai dạy học theo yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông chỉ thực sự hiệu quả khi đội ngũ GV được trang bị đầy đủ và thực sự làm chủ trong việc triển khai các hoạt động dạy học. Nếu GV hiểu và có thái độ đúng đắn sẽ có ý thức tự giác thực hiện với tinh thần trách nhiệm cao.

Cuối đợt bồi dưỡng, Ban chỉ đạo tổ chức cho GV viết bài thu hoạch, đặc biệt chú ý nội dung liên hệ với nhiệm vụ chuyên môn của từng người rồi tiến hành phân tích kết quả thu hoạch để đánh giá chính xác mức độ nhận thức của từng GV về dạy học theo yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.

Kết thúc đợt bồi dưỡng, Ban chỉ đạo phải tổ chức tổng kết, chỉ rõ ưu - nhược điểm, rút kinh nghiệm nâng cao hiệu quả tổ chức lần sau. Đồng thời biểu dương, khen thưởng những GV tích cực học tập, nghiên cứu, tự bồi dưỡng nâng cao nhận thức về dạy học theo yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.

Tóm lại, việc nâng cao nhận thức cho đội ngũ GV về sự cần thiết phải quản lí và dạy học môn Toán theo yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông sẽ giúp cho mọi thành viên trong tập thể sư phạm có nhận thức đầy đủ, sâu sắc, có tư tưởng vững vàng, tiến bộ, thông suốt từ đó khơi dậy tinh thần tự giác, sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ đạt hiệu quả cao.

3.2.1.3. Điều kiện thực hiện: Nội dung cần triển khai phải được chuẩn bị cẩn thận sát với tình hình thực tế của từng đơn vị. Thông tin truyền đạt phải ngắn gọn nhưng đảm bảo đầy đủ, súc tích. Chú ý liên hệ với tình hình thực tế nhà trường.

3.2.2. Bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên Toán đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông

3.2.2.1. Mục tiêu: Thực hiện Nghị quyết số 29/NQ-TW ngày 04/11/2013 Hội nghị lần thứ 8 Ban chấp hành Trung ương khóa XI về đổi mới căn bản và toàn diện GD&ĐT nhiệm vụ chủ yếu là bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên trong các nhà trường phổ thông, từ đó mục tiêu của biện pháp:

- Xây dựng đội ngũ cán bộ giáo viên toán có trình độ chuyên môn đạt chuẩn và từng bước trên chuẩn GV THCS, có nghiệp vụ Sư phạm vững vàng, làm việc có kỷ luật và khoa học, có tinh thần trách nhiệm cao trong việc thực hiện nhiệm vụ và có tâm huyết với nghề.

- Các GV toán đều được bồi dưỡng về lý luận dạy học hiện đại, bồi dưỡng về lý tưởng nghề nghiệp, về nghiệp vụ Sư phạm và nâng cao năng lực chuyên môn. Thực hiện đổi mới PPDH phù hợp với nội dung chương trình đã được đổi mới để nâng cao chất lượng dạy học bộ môn, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay.

3.2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện

- Công tác bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ Sư phạm cho đội ngũ giáo viên là nhiệm vụ hết sức quan trọng phải được quan tâm thích đáng trong hoạt động chỉ đạo chuyên môn của các nhà trường THCS [10].

- Các nhà trường xây dựng chiến lược phát triển, trong đó chú trọng xây dựng phát triển đội ngũ, kế hoạch đào tạo bồi dưỡng GV cụ thể hàng năm và triển khai tổ chức thực hiện có hiệu quả.

- Tạo điều kiện thuận lợi cho GV toán tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ Sư phạm, các lớp bồi dưỡng chuẩn hóa GV do cơ quan quản lý GD các cấp tổ chức. Xây dựng kế hoạch chọn cử GV đi học đại học, sau đại học, đào tạo chuyên sâu nâng cao trình độ chuyên môn trên chuẩn GV THCS.

- Khuyến khích GV tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ Sư phạm yêu cầu nâng cao trình độ ngoại ngữ, tin học nhằm hỗ trợ cho hoạt động dạy học; đưa kết quả tự học, tự bồi dưỡng vào làm một điều kiện để đánh giá thi đua, xếp loại GV.

- Tăng cường đầu tư CSVC, trang thiết bị kỹ thuật của nhà trường, quan tâm xây dựng thư viện trường đạt chuẩn, phòng học bộ môn toán, xây dựng thư viện điện tử phục vụ hiệu quả việc tự học, tự bồi dưỡng của GV ngay chính môi trường công tác của mình.

- Tổ chức thực hiện sinh hoạt chuyên môn có hiệu quả nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ Sư phạm; giúp GV toán được thực hành, củng cố và phát huy năng lực chuyên môn một cách hiệu quả nhất.

3.2.2.3. Điều kiện thực hiện

- Hiệu trưởng phải nắm chắc trình độ chuyên môn, năng lực đội ngũ của mình, phải biết ưu điểm, nhược điểm của từng người trong nhà trường mới có thể lựa chọn được đội ngũ nòng cốt khi thực hiện hoạt động DH môn Toán đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.

- Hiệu trưởng cần tạo điều kiện về vật chất và tinh thần cho đội ngũ GV có cơ hội được đi đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn, giao lưu học tập để nâng cao chất lượng đội ngũ trong việc DH môn Toán đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.