Biện Pháp 5: Tăng Cường Hoạt Động Kiểm Tra, Đánh Giá Dạy Học Môn Tiếng Anh

+ Tổ chuyên môn, tổ chức bồi dưỡng và tự bồi dưỡng cho giáo viên hướng đến phát triển năng lực người học, thông qua tập huấn, dự giờ, các buổi Hội thảo chuyên đề chuyên sâu về năng lực dạy học để học sinh chia sẻ, học tập kinh nghiệm lẫn nhau.

+ Giáo viên xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực dạy học, ngoài chương trình bồi dưỡng chung, có kế hoạch tự bồi dưỡng. Cụ thể: bồi dưỡng năng lực chuẩn bị bài giảng, thiết kế kế hoạch dạy học cụ thể; năng lực tổ chức các hoạt động dạy học; năng lực kiểm tra, đánh giá. Bồi dưỡng qua sách vở, qua nguồn tư liệu mở; qua tập huấn; nghe chuyên gia chia sẻ; qua thăm lớp, dự giờ, hội thi hội giảng…

+ Nhà trường mời chuyên gia tập huấn, chia sẻ, nói chuyện chuyên đề nhằm phát triển năng lực dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh cho giáo viên.

+ Tăng cường các hoạt động giao lưu trao đổi, học tập kinh nghiệm với các trường bạn để giáo viên có cơ hội bổ sung kiến thức thực tế, tổng kết kinh nghiệm để vận dụng vào công tác giảng dạy của bản thân.

+ Nhà trường có kế hoạch cử giáo viên đi đào tạo sau đại học về chuyên môn để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ nói chung và năng lực dạy học nói riêng.

- Chỉ đạo thực hiện: Ban giám hiệu sắp xếp thời khóa biểu và lịch công tác khoa học, hợp lý tạo điều kiện cho giáo viên có thời gian nghiên cứu chuyên môn và tự bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học.

+ Động viên tình thần cầu thị trong việc bồi dưỡng của giáo viên, giáo dục ý thức khiêm tốn, ý thức ham học hỏi và sẵn sang chia sẻ kinh nghiệm với đồng nghiệp.

+ Động viên, khen thưởng kịp thời đối với tổ chuyên môn, giáo viên đạt kết quả cao trong việc bồi dưỡng năng lực dạy học.

+ Tạo điều kiện thuận lợi, động viên khích lệ giáo viên tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, cải tiến phương pháp giảng dạy, tự học, tự bồi dưỡng năng lực dạy học đáp ứng được yêu cầu giảng dạy trong thời kỳ mới.

+ Phát huy vai trò của tổ chuyên môn trong việc bội bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 151 trang tài liệu này.

+ Lấy hiệu quả của việc bồi dưỡng năng lực dạy học làm một trong những tiêu chí thi đua, đánh giá giáo viên cuối kì, cuối năm học.

3.2.4.3. Kiểm tra, đánh giá

- Xây dựng các tiêu chí đánh giá hiệu quả bồi dưỡng giáo viên dựa vào năng lực người học;

- Hiệu trưởng thường xuyên kiểm tra các hoạt động bồi dưỡng theo kế hoạch đã đề ra. Qua kiểm tra, hiệu trưởng không chỉ nắm bắt được việc thực hiện kế hoạch bồi dưỡng của tổ chuyên môn, của giáo viên mà còn phát hiện những tồn tại, bất hợp lý, chưa phù hợp của kế hoạch đã đề ra. Từ đó kịp thời điều chỉnh, sửa chữa để kế hoạch đạt được mục đích.

- Từ kết quả kiểm tra, hiệu trưởng đánh giá hiệu quả hoạt động bồi dưỡng của giáo viên dựa trên định tiếp cận năng lực người học.

3.2.4.4. Điều kiện thực hiện

- Cán bộ quản lý, giáo viên phải nhận thức rõ về vai trò của giáo viên trong việc nâng cao chất lượng dạy học; hiểu được tầm quan trọng của việc bồi dưỡng năng lực dạy học theo tiếp cận năng lực trong giai đoạn đổi mới giáo dục phổ thông.

- Cán bộ quản lý, giáo viên Tiếng Anh nắm được các năng lực thành phần của năng lực dạy học môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực học sinh.

- Hiệu trưởng phải gương mẫu trong việc bồi dưỡng và tự bồi dưỡng năng lực quản lý, chuyên môn nghiệp vụ và năng lực dạy học; kích thích được nhu cầu tự học, tự bồi dưỡng của cán bộ, giáo viên.

- Hiệu trưởng phải xây dựng được kế hoạch dài hạn, có tính khả thi về công tác bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên.Tạo điều kiện, hỗ trợ về kinh phí học tập theo quy định của Nhà nước.

- Tổ chuyên môn cũng như mỗi giáo viên cần nếu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực bồi dưỡng, tự bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực dạy học, đáp ứng yêu cầu đổi mới dạy học hiện nay.

- Huy động các nguồn lực để xây dựng cơ sở vật chất, phòng học bộ môn, thư viện, theo tiêu chuẩn của Bộ GD&ĐT. Thường xuyên bổ sung các tài liệu, phương tiện để phục vụ việc tự bồi dưỡng cho giáo viên.

3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường hoạt động kiểm tra, đánh giá dạy học môn Tiếng Anh và học tập môn Tiếng Anh của học sinh theo tiếp cận năng lực học sinh

3.2.5.1. Mục tiêu biện pháp

Công tác kiểm tra, đánh giá giá dạy học môn Tiếng Anh và học tập môn Tiếng Anh của học sinh, giúp Hiệu trưởng đánh giá chính xác hiệu quả hoạt động giảng dạy, học tập môn Tiếng Anh của nhà trường. Việc kiểm tra, đánh giá không chỉ nắm bắt được thực trạng dạy và học, mà điều quan trọng là chỉ ra những nguyên nhân của những tồn tại trong chỉ đạo quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh, đề xuất những biện pháp để khắc phục tồn tại, phát huy mặt mạnh nhằm nâng cao chất lượng dạy và học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.

3.2.5.2. Nội dung và cách thức thực hiện

- Xây dựng kế hoạch: Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ, trong đó có kiểm tra hoạt động sư phạm của nhà giáo, hoạt động học tập của học sinh theo tiếp cận năng, trong đó có kế hoạch của từng tháng với những nội dung, hình thức kiểm tra cụ thể, rõ ràng. Chỉ đạo tổ chuyên môn xây kế hoạch kiểm tra hoạt động dạy-học của giáo viên và học sinh; giáo viên xây dựng kế hoạch tự kiểm tra hoạt động dạy học của bản thân và kiểm tra hoạt động học tập của học sinh; Xây dựng kế hoạch về việc dự giờ và phân tích giờ dạy của năm học theo tiếp cận năng lực học sinh.

- Tổ chức thực hiện: Ban Giám hiệu, tổ chức cho giáo viên học tập, nghiên cứu các văn bản hướng dẫn về công tác chuyên môn, quy chế chuyên môn, quy chế hoạt động của nhà trường và quán triệt thực hiện nghiêm túc.

+ Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên về mục đích, ý nghĩa, vai trò của hoạt động kiểm tra, đánh giá nói chung và kiểm tra đánh giá dạy học của giáo viên và học tập của học sinh nói riêng.

+ Hiệu trưởng ra quyết định thành lập Ban Kiểm tra gồm: Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, Trưởng Ban thanh tra nhân dân, tổ trưởng chuyên môn, nhóm trưởng chuyên môn, giáo viên cốt cán và đại diện các đoàn thể.

+ Tổ chức bồi dưỡng năng lực kiểm tra cho các lực lượng tham gia kiểm tra, đánh giá dạy học môn Tiếng Anh và học tập môn Tiếng Anh của học sinh theo tiếp cận năng lực.

+ Tổ chức việc dự giờ và phân tích giờ dạy theo tiếp cận năng lực học sinh.

+ Tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học của các thành viên trong tổ; giáo viên xây dựng kế hoạch tự kiểm tra. Triển khai thực hiện kế hoạch nghiêm túc để đem lại hiệu quả cho quá trình dạy học.

+ Ban kiểm tra của nhà trường hoặc giao quyền cho tổ chuyên môn tiến hành kiểm tra, đánh giá các nội dung sau:

Đối với dạy học môn Tiếng Anh của giáo viên theo tiếp cận năng lực học sinh:

+ Thực hiện mục tiêu, nội dung chương trình dạy học môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực học sinh;

+ Xây dựng kế hoạch dạy học, soạn bài (thiết kế các hoạt động dạy học theo chuỗi các hoạt động, phù hợp với đối tượng học sinh) theo tiếp cận năng lực học sinh;

+ Ra đề, chấm và trả bài kiểm tra; đánh giá kết quả học tập của học sinh. Đề kiểm tra phải yêu cầu học sinh thể hiện được sự vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tăng cường ra các câu hỏi mở; gắn với thời sự của quê hương, đất nước tạo cơ hội cho học sinh được bày tỏ chính kiến của mình về các vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội đang được dư luận quan tâm. Khi chấm bài kiểm tra, cần kết hợp cho điểm với nhận xét bằng lời,chú ý động viên sự cố gắng, tiến bộ của học sinh. Trong quá trình dạy học và kiểm tra, đánh giá, giáo viên cần hướng dẫn học sinh đánh giá lẫn nhau và biết tự đánh giá năng lực của mình.

+ Kiểm tra, đánh giá việc sử dụng đồ dùng dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin phù hợp với dạy học theo tiếp cận năng lực.

+ Kiểm tra , đánh giá hồ sơ chuyên môn: Kế hoạch dạy học, giáo án, sổ dự giờ, sổ điểm, sổ sinh hoạt chuyện môn... theo tiếp cận năng lực dạy học.

+ Kiểm tra, đánh giá năng lực tổ chức dạy học môn Tiếng Anhở trên lớp, ở ngoài lớp (ngoại khóa, trải nghiệm...) qua việc dự giờ, cùng tham gia hoạt động

ngoại khóa, trải nghiệm; tổ chức nhận xét, đánh giá giờ dạy trong lớp và ngoài lớp theo mức độ phát triển năng lực học sinh.

+ Kiểm tra việc thực hiện kế hoạch đánh giá giờ dạy của giáo viên dựa vào tiêu chuẩn năng lực lực học tập được hình thành ở học sinh.

+ Kiểm tra kết quả dạy học: Kết quả đánh giá, xếp loại môn học, bồi dưỡng học sinh giỏi, kết quả thi THPT quốc gia; ý thức kỷ luật, ý thức tham gia các hoạt động học tập, hoạt động giáo dục, hoạt động xã hội của học sinh.

Đối với học tập môn Tiếng Anh của học sinh theo hướng phát năng lực:

+ Kiểm tra, đánh giá thái độ, động cơ học tập hướng đến phát triển năng lực của học sinh.

+ Kiểm tra, đánh giá, phân loại trình độ năng lực của học sinh để giảng dạy, bồi dưỡng và phụ đạo học sinh.

+ Chỉ đạo giáo viên dạy môn Tiếng Anhphối hợp với giáo viênchủ nhiệm, Đoàn Thanh niên để quản lý hoạt động học tập theo tiếp cận năng lực và Ban Giám hiệu kiểm tra công tác này.

+ Ban giám hiệu chỉ đạo và tổ chức chặt chẽ, nghiêm túc, đúng quy chếtừ khâu ra đề, coi, chấm và nhận xét, đến đánh giákết quả học tập của học sinh; chú trọng đánh giá quá trình, kiểm tra việc tự học của học sinh; tăng cường hình thức đánh giá thông qua sản phẩm sau khi thực hiện nhiệm vụ học tập; bài thuyết trình; kết hợp kết quả đánh giá trong quá trình dạy học và đánh giá tổng kết cuối kỳ, cuối năm học; đảm bảo thực chất, khách quan, trung thực, công bằng, đánh giá đúng năng lực và sự tiến bộ của học sinh.

+ Các hình thức kiểm tra, đánh giá đều hướng tới phát triển năng lực của học sinh; thông qua đánh giá để giúp đỡ học sinh về phương pháp học tập, hưỡng dẫn họ sinh tự học; động viên sự cố gắngcủa học sinh, tạo hứng thú học tập cho các em trong giờ Tiếng Anh. Việc kiểm tra, đánh giá không chỉ dừng lại ở việc biết học sinh học được cái gì mà quan trọng là biết học sinh học được cái gì và áp dụng những gì đã học vào giải quyết nhiệm vụ, giải quyết tình huống được bao nhiêu và như thế nào?

- Chỉ đạo và giám sát: Quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn của người kiểm tra và đối tượng kiểm tra; Sau mỗi đợt kiểm tra, kết quả kiểm tra, đánh giá phải được công khai đầy đủ, là căn cứ để xét thi đua và đánh giá phân loại giáo viên, học sinh. Trên cơ sở đó, Hiệu trưởng có kế hoạch sử dụng, bồi dưỡng giáo viên, bồi dưỡng phụ đạo học sinh một cách hiệu quả; Kiểm tra, đánh giá đảm bảo thực chất, khách quan, trung thực, công bằng, đánh giá đúng năng lực và sự tiến bộ của giáo viên và học sinh; Động viên, khuyến khích và tạo điều kiện cho giáo viên, học sinh dạy và học theo tiếp cận năng lực học sinh.

- Kiểm tra, đánh giá:Xây dựng được chuẩn đánh giá cho từng nội dung trong dạy học của giáo viên và học tập của học sinh như: xây dựng các quy định, yêu cầu soạn bài; quy định chất lượng một bài soạn theo tiếp cận năng lực học sinh; quy định các mức độ đánh giá một giờ giảng theo tiếp cận năng lực học sinh; xây dựng những quy định và chuẩn đánh giá về học tập theo tiếp cận năng lực học sinh.

+ Công tác kiểm tra, đánh giá được tiến hành thường xuyên, liên, có thể được kiểm tra theo kế hoạch, định kỳ hoặc kiểm tra đột xuất để đảm bảo công tác dạy và học được thực hiện nghiêm túc trong suốt năm học

+ Kiểm tra, đánh giá phải đảm bảo thực chất, khách quan, trung thực, công bằng, đánh giá đúng việc thực hiện nhiệm vụ dạy-học của giáo viên và học sinh. Có như vậy mới khuyến khích được sự tiến bộ giáo viên và học sinh trọng dạy học và học tập, đồng thời ngăn chặn được các sai sót có thể xảy ra khi thực hiện nhiệm vụ.

- Điều kiện thực hiện

- Hiệu trưởng, giáo viên, học sinh phải nhận thức rõ tầm quan trọng của việc kiểm tra, đánh giá dạy học của giáo viên và học tập của học sinh trong việc điều chỉnh thúc đẩy hoạt động dạy và học đi đúng hướng, đạt mục đích đề ra. Từ đó, giáo viên và học sinh có trách nhiệm hơn trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình.

- Hiệu trưởng, giáo viên phải hiểu rõ tính quy luật và nguyên tắc dạy học để chỉ đạo và thực hiện việc dạy học một cách khoa học, hiệu quả.

- Các thành viên trong Ban kiểm tra phải có năng lực kiểm tra, đánh giá để tiến hành kiểm tra, đánh giá đúng quy định và hiệu quả; biết chia sẻ. Động viên và góp ý mang tính xây dựng cho các đối tượng được kiểm tra.

- Đội ngũ giáo viên luôn cầu thị, biết lắng nghe ý kiến nhận xét, tư vấn của người kiểm tra; mạnh dạn chia sẻ, giải trình những vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ.

- Học sinh phải hiểu được hoạt động học tập theo định tiếp cận năng lực của học sinh; được học tập quy chế thi và kiểm tra, có kĩ năng làm bài thi/kiểm tra và có năng lực học tập (học tập có sự tổ chức, chỉ đạo của giáo viên và tự học) và kĩ năng đánh giá (tự đánh giá và đánh giá người khác).

- Ban Kiểm tra phải được thu xếp về thời gian để tiến hành kiểm tra, đánh giá.

3.2.6. Biện pháp 6: Xây dựng môi trường học tập môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực học sinh

3.2.6.1. Mục tiêu biện pháp

Hoạt động học tập của học sinh đều diễn ra trong một môi trường học tập nhất định. Môi trường học tập tốt sẽ tạo điều thuận lợi để học sinh hứng thú, tích cực, chủ động trong học tập và đạt kết quả cao. Chính vì vậy, việc xây dựng môi trường học tập nói chung và môi trường học tập môn Tiếng Anh nói riêng là việc làm cần thiết nhằm nâng cao chất lượng dạy và học.

Môi trường học tập môn Tiếng Anh bao gồm nhiều thành tố khác nhau: khuôn viên nhà trường; khung cảnh lớp học; cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học; đặc biệt là không khí lớp học thể hiện qua mối quan hệ giữa giáo viên môn Tiếng Anh với học sinh; học sinh với học sinh trong giờ Tiếng Anh… tất cả các yếu tố này phù hợp với lứa tuổi học sinh, với với hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo định tiếp cận năng lực học sinh sẽ là một môi trường thuận lợi để học sinh lĩnh hội tri thức, rèn luyện kĩ năng, hình thành thái độ tích cực, từ đó phát triển năng lực cần thiết trong quá trình học tập môn Tiếng Anh.

3.2.6.2. Nội dung và cách thức thực hiện

- Xây dựng kế hoạch: Ban Giám hiệu lập kế hoạch xây dựng môi trường học tập các môn học theo tiếp cận năng lực học sinh trong kế hoạch giáo nhà trường trong đó có việc xây dựng môi trường học tập môn Tiếng Anh; chỉ đạo tổ bộ môn Tiếng Anh, giáo viên Tiếng Anh có kế hoạch cải thiện bầu không khí

trong các giờ học Tiếng Anh, tạo hứng thú học tập cho học sinh để các em tự giác, tích cực trong các hoạt động học tập để các em được rèn luyện các kĩ năng đọc, viết, nói và nghe từ đó phát triển các năng lực qua môn học.

- Tổ chức thực hiện: Ban Giám hiệu triển khai kế hoạch xây dựng môi trường học tập các môn học đến toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh và quán triệt thực hiện nghiêm túc.

+ Quán triệt giáo viên, giáo viên môn Tiếng Anh tự bồi dưỡng module 6 “Xây dựng môi trường học tập cho học trung học phổ thông” trong tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cấp THPT của Bộ Giáo dục và Đào tạo nhằm trang bị cho giáo viên những biện pháp xây dựng môi trường học tập.

+ Nhà trường quan tâm đầu tư cơ sở vật chất như phòng học bộ môn Tiếng Anh, trong đó có máy chiếu projector, tranh ảnh, băng đĩa… liên quan đến môn học đáp ứng nhu cầu dạy học môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực học sinh.

+ Chỉ đạo giáo viên môn Tiếng Anh bố trí không gian trong phòng học bộ môn, bố trí chỗ ngồi cho học sinh hợp lý tạo sự thoải mái cho học sinh khi các em tham gia các hoạt động học tập.

+ Huy động các nguồn lực để cải thiện nguồn tài chính dạy học còn hạn hẹp, từ đó tạo điều kiện cho tổ bộ môn Tiếng Anh tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh như: thăm quê hương của một số tác gia văn học, thăm một số địa danh được tác giả văn học lấy làm không gian nghệ thuật trong tác phẩm… tổ chức các cuộc thi (sáng tác thơ, viết truyện), ngoại khóa môn Tiếng Anh tạo môi trường để học sinh được thể hiện năng khiếu, sở trường,sự yêu thích môn học.

Có thể nói, để tạo được môi trường học tập tốt cho học sinh trong dạy học môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực học sinh, đòi hỏi phải có sự kết hợp của nhiều lực lượng giáo dục nhưng có lẽ giáo viên trực tiếp giảng dạy môn học này là nhân tố quan trọng nhất.

+ Giáo viên môn Tiếng Anh cần chỉ ra cho học sinh biết được tầm quan trọng của môn Tiếng Anh. Chẳng hạn: môn Tiếng Anh giúp học sinh rèn luyện