Biện Pháp 2: Chỉ Đạo Thực Hiện Dự Giờ, Phân Tích Các Giờ Dạy Theo Tiếp

- Giáo viên phải nắm rõ mục tiêu, nội dung chương trình, các năng lực và mức độ các năng lực cần hình thành cho học sinh THPT trong quá trình dạy học.

- Giáo viên, nhóm bộ môn chủ động lựa chọn nội dung để xây dựng các chủ đề dạy học phù hợp với việc tổ chức hoạt động học tích cực, tự lực, sáng tạo của học sinh nhằm phát triển năng lực.

- Đội ngũ giáo viên có ý thức trách nhiệm, có mong muốn giúp học sinh hình thành và phát triển các năng lực cần thiết để các em học tập tốt hơn các môn học khác, học tập suốt đời và tự tin tham gia vào cuộc sống.

3.2.2. Biện pháp 2: Chỉ đạo thực hiện dự giờ, phân tích các giờ dạy theo tiếp cận năng lực của giáo viên môn Tiếng Anh trong trường

3.2.4.1. Mục tiêu

Hiệu trưởng nhà trường cần tăng cường chỉ đạo thực hiện dự giờ, phân tích các giờ dạy theo tiếp cận NL của giáo viên môn Tiếng Anh trong trường hướng đến nhiều mục tiêu:

- Nhằm giúp cho các giáo viên được dự giờ chủ động, tích cực hơn khi thực hiện phân hoá trong bài giảng của mình. Những lớp học có giáo viên đến dự giờ sẽ sôi nổi, ý thức học tập của học sinh cũng nghiêm túc hơn, đó là điều kiện thuận lợi để giáo viên phát huy được sự sáng tạo trong giờ giảng.

- Nhằm giúp cho các giáo viên đến dự giờ học tập, đúc kết kinh nghiệm từ trong tiết dạy của đồng nghiệp, có được những kinh nghiệm và sáng tạo trong việc xử lý các tình huống phân hoá trong tiết học.

- Nhằm giúp cho tổ chuyên môn, Ban giám hiệu nhà trường, dễ dàng đánh giá xếp loại giáo viên, nhận biết về thực trạng năng lực giáo viên để có kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn.

3.2.4.2. Nội dung và cách thức thực hiện

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 151 trang tài liệu này.

Hiệu trưởng cần chỉ đạo, tổ chức xen kẽ 4 hình thức dự giờ cơ bản, gồm: Dự giờ qua tổ chuyên môn; thao giảng cấp trường; dự giờ thi đua, đăng ký giờ dạy Tiếng Anh theo tiếp cận NL; Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng dự giờ kiểm tra việc thực hiện dạy học phân hoá của giáo viên Tiếng Anh.

Quy trình dự giờ được tiến hành qua các bước như sau: Bước 1: Chuẩn bị

Cán bộ quản lý và các giáo viên tham gia dự giờ cần xác định rõ mục đích dự giờ; xác định vị trí của giờ dự trong tiến độ chương trình môn Tiếng Anh của khối lớp; nắm được mục đích, yêu cầu, nội dung bài giảng và các dự kiến thực hiện bài giảng của giáo viên, đặc biệt là các dự kiến về nội dung, phương pháp dành cho các đối tượng học sinh khác nhau.

Ngoài ra, cán bộ dự giờ cũng cần tìm hiểu để nắm khái quát tình hình học sinh lớp sắp dự giờ, phác thảo những điểm cơ bản về kế hoạch quan sát, cũng như xác định phương pháp kiểm tra tri thức, kỹ năng của từng nhóm học sinh có đặc điểm khác nhau (trình độ, năng lực nhận thức, hứng thú) sau giờ học.

Bước 2: Tiến hành dự giờ

Cán bộ quản lý và các giáo viên tham gia dự giờ cần phải làm tốt việc ghi chép để sau đó tái hiện những tình hống dạy học, tái hiện những “pha” phân hoá trong giờ dạy nhằm làm cơ sở cho việc đánh giá hiệu quả của giờ dạy nói chung và hiệu quả về mặt phân hoá nói riêng.

Bước 3: Phân tích và đánh giá giờ dạy

Cán bộ quản lý và các giáo viên tham gia dự giờ cần phân tích giờ dạy một cách chi tiết, cụ thể, có căn cứ. Đó là việc cán bộ quản lý và các giáo viên tham gia dự giờ đưa ra những khái quát sư phạm, nâng những nhận xét cụ thể về phân môn (ví dụ: những nhận xét gắn với các đơn vị kiến thức cụ thể về cấu trúc ngữ pháp, từ vựng, hội thoại, các dạng bài tập,…) thành những nhận định tổng quát. Trong phân tích giờ dạy, cán bộ quản lý và các giáo viên tham gia dự giờ phải chỉ ra ưu điểm, khuyết điểm và nguyên nhân của những ưu khuyết điểm đó.

Sau phân tích giờ dạy là đánh giá giờ dạy. Cán bộ quản lý và các giáo viên tham gia dự giờ nêu ra kết quả của giờ học Tiếng Anh, chỉ ra mức độ trong hiệu quả của giờ dạy nói chung và hiệu quả trong các hoạt động mang tính phân hoá nói riêng. Hiệu trưởng chỉ đạo đánh giá giờ dạy theo “tiêu chuẩn giờ dạy theo tiếp cận NL” được xây dựng và thông qua Hội đồng sư phạm nhà trường.

Bước 4: Trao đổi với giáo viên

Cán bộ quản lý và các giáo viên tham gia dự giờ trao đổi với giáo viên giảng dạy về những phân tích và đánh giá vừa thực hiện. Từ đó, tìm ra những ý kiến tối ưu để nâng cao hiệu quả của việc phân hoá trong giờ dạy.

3.2.4.3. Điều kiện thực hiện

- Đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên nhận thức rõ việc dự giờ, phân tích các giờ dạy theo tiếp cận NL; của giáo viên môn Tiếng Anh trong trường là công việc quan trọng và cần thiết.

- Hoạt động dự giờ, phân tích các giờ dạy theo tiếp cận NL của giáo viên môn Tiếng Anh trong trường phải được tổ chức thường xuyên, gắn với nhiệm vụ năm học của nhà trường.

- Đội ngũ cán bộ quản lý phải có kiến thức và kỹ năng, tinh thần trách nhiệm trong lập kế hoạch dự giờ, phân tích giờ dạy.

3.2.3. Biện pháp 3: Chỉ đạo đổi mới phương pháp và hình thức dạy học môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực học sinh

3.2.3.1. Mục tiêu biện pháp

Hiệu trưởng cần chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học và đa dạng hóa hình thức dạy học môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực học sinh nhằm mục tiêu đổi mới phương pháp dạy học truyền thống và đổi mới các hình thức dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Anh. Từ đó hình thành và phát triển năng lực học tập cho học sinh thông qua dạy học môn Tiếng Anh.

3.2.3.2. Nội dung biện pháp và Cách thức thực hiện biện pháp

- Xây dựng kế hoạch: Ban Giám hiệu xây dựng kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học, đa dạng hóa các hình thức dạy học trong kế hoạch Đổi mới đồng bộ nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học và kiểm tra đánh giá theo tiếp cận năng lực học sinh của nhà trường, chỉ đạo nhóm chuyên môn Tiếng Anh xây dựng kế hoạch từng tháng, kỳ và năm học qua các hoạt động bồi dưỡng giáo viên, hội thảo chuyên đề về đổi mới PPDH, đa dạng hóa các hình thức dạy học; xây dựng các giờ chuẩn, giờ dạy mẫu; thăm lớp dự giờ, rút kinh nghiệm giờ giảng...

- Tổ chức thực hiện: Hiệu trưởng chỉ đạo tổ chuyên môn tiếng Anh và giáo viên tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học, đa dạng hóa các hình thức dạy học môn Tiếng Anh để phát huy tính tự giác, tích cực, chủ động của học sinh trong các hoạt động học tập, từ học tập trong lớp đến học tập ngoài lớp. Khi đổi mới PPDH

môn Tiếng Anh phải chú ý đến sự khác biệt về năng lực, sở thích của mỗi học sinh để có cách dạy học phân hóa phů hợp; chú trọng bồi dưỡng phương pháp tự học. Từ đó, hướng dẫn học sinh biết kiến tạo tri thức, biến tri thức, kĩ năng, thái độ thành năng lực hành động, giải quyết hiệu quả được những công việc, vấn đề trong cuộc sống. Tăng cường tính giao tiếp, khả năng hợp tác của học sinh qua giờ học Tiếng Anh... vận dụng các phương pháp dạy học theo đặc thù của môn học và các PPDH chung phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả dạy học môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực học sinh.

+ Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp, đa dạng hóa hình thức dạy học, sự hiểu biết của giáo viên về các phương pháp, hình thức dạy học để họ có cách lựa chọn cho phù hợp với nội dung bài dạy, đối tượng học sinh, điều kiện thực tế của nhà trường.

+ Ban Giám hiệu triển khai kế hoạch đổi mới phương pháp dạy học và đa dạng hình thức dạy học đến toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh nhà trường; chỉ đạo tổ chuyên môn, giáo viên xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện nghiêm túc.

+ Quán triệt toàn thể cán bộ, giáo viên, học sinh việc thực hiện đổi mới PPDH và đa dạng hóa hình thức dạy học là việc làm thường xuyên, thực hiện xuyên suốt trong quá trình đổi mới giáo dục phổ thông; lựa chọn các hình thức dạy học phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh; đổi mới và sử dụng các PPDH dựa trên tri thức, năng lực của học sinh.

+ Hiệu trưởng cử viên cốt cán tham gia tập huấn, bồi dưỡng các chuyên đề đổi mới PPDH tại Sở GD&ĐT; tổ chức tập huấn cho GV về các nội dung trên, do giáo viên cốt cán đã được tập huấn tại Sở làm báo cao viên.

+ Tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch trình Ban Giám hiệu phê duyệt, sau đó triển khai đến các thành viên trong tổ và chỉ đạo thực hiện.

+ Đăng kí đổi mới, xây dựng kế hoạch trình tổ trưởng chuyên môn phê duyệt và thực hiện nghiêm túc kế hoạch đã đề ra.

+ Tổ chuyên môn tổ chức báo cáo chuyên đề môn Tiếng Anh, các chuyên đề cần tập trung vào các vấn đề: dạy học phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS; dạy học thông qua hoạt động học tập của HS, dạy học phân hóa phù hợp với đối tượng học sinh… tổ chức nghiên cứu, trao đổi và thống nhất phương pháp, hình thức dạy học những bài hay/khó (sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học);

+ Tổ chuyên môn tổ chức các đợt thao giảng; nhà trường tổ chức giáo viên dạy giỏi cấp trường, phối hợp với các trường THPT trên địa bàn tổ chức Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện, tạo điều kiện để giáo viên tham gia Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Thông qua các hội giảng, hội thi giáo viên có cơ hội thể hiện năng lực dạy học của mình, chia sẻ, học hỏi kinh nghiêm của đồng nghiệp từ đó thúc đẩy phong trào đổi mới PP, đa dạng hóa các hình thức dạy học, nâng cao hiệu quả trong công tác giảng dạy.

+ Giáo viên chuẩn bị lên lớp cho từng tiết dạy, từng bài học; vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học; chú ý ưu điểm của các phương pháp dạy học truyền thống: Thuyết trình, gợi mở, vấn đáp,... quan tâm tới việc xây dựng hệ thống các câu hỏi, các dạng bài tập, thiết kế hoạt động dạy học và tổ chức các hoạt động này một cách hiệu quả, phát huy sự tìm tòi sáng tạo, năng lực tư duy và ý thức tự giác, độc lập suy nghĩ của học sinh.

+ Giáo viên phải chú ý đến các năng lực và mức độ các năng lực hiện có của học sinh; quan tâm đến đặc điểm tâm lý, khả năng nhận thức, tư duy và hoàn cảnh sống cũng như điều kiện học tập của học sinh.

+ Giáo viên cần đổi mới, kết hợp các PPDH cũng như vận dụng những hình thức dạy học phù hợp, trong giảng dạy sử dụng các kỹ thuật dạy học tích cực phát huy tính sáng tạo của học sinh; khai thác, ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng các phần mền dạy học phù hợp với nội dung chương trình môn học, sử dụng có hiệu quả các trang thiết bị dạy học. Đẩy mạnh việc vận dụng dạy học đọc hiểu, dạy học tích hợp, dạy học theo dự án,... tăng cường tổ chức các hoạt động ngoại khóa, hoạt động trải nghiệm sáng tạo,... để học sinh được đặt vào những tình

huống cụ thể, trực tiếp quan sát, thảo luận, giải quyết các tình huống, các vấn đề, giải quyết những nhiệm vụ học tập được giao một cách hiệu quả. Đó chính là cơ sở để hình thành, phát triển năng lực cho học sinh.

+ Học sinh cần xác định đúng động cơ, ý thức học tập, tích cực tham gia xây dựng bài, phát biểu ý kiến, thảo luận, thực hiện các nhiệm vụ học tập để chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kĩ năng và hình thành, phát triển năng lực.

+ Nhà trường huy động phụ huynh học sinh, các lực lượng khác tham gia hỗ trợ xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và bổ sung tài chính trong dạy học.

- Chỉ đạo và giám sát: Động viên, khuyến khích tổ chuyên môn, giáo viên tích cực đổi mới PPDH và đa dạng hóa các hình thức dạy học; viết và báo cáo các sáng kiến, kinh nghiệm về đổi mới PPDH; tổ chức hoạt động ngoại khóa, hoạt động trải nghiệm sáng tạo mang tính đặc trưng bộ môn.

+ Tạo điều kiện tốt nhất (về thời gian, CSVC và kinh phí) để tổ chuyên môn tổ chức các chuyên đề, sinh hoạt ngoại khóa, tham quan học tập; mời chuyên gia trao đổi trực tiếp về cách đổi mới phương pháp, hình thức dạy học.

+ Kịp thời động viên, khen thưởng những giáo viên thực hiện đổi mới mang lại hiệu quả. Đồng thời nhắc nhở, phê bình những giáo viên chưa tích cực đổi mới.

- Kiểm tra, đánh giá: Xây dựng tiêu chí đánh giá việc đổi mới phương pháp, đa dạng hóa các hình thực dạy học và triển khai đến tổ chuyên môn, giáo viên.

+ Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện đổi mới PPDH của tổ chuyên môn, GV thông qua hồ sơ chuyên môn, dự các buổi sinh hoạt chuyên đề, ngoại khóa... thăm lớp, dự giờ; kiểm tra qua kết quả học tập của học sinh; tổ chức lấy ý kiến của giáo viên và học sinh về chất lượng dạy học của từng giáo viên.

+ Gắn đổi mới phương pháp, đa dạng hóa các hình thực dạy học vào việc đánh giá xếp loại GV cuối kỳ, cuối năm học.

- Điều kiện thực hiện biện pháp

- Cán bộ quản lý, giáo viên phải nắm được những định hướng về đổi mới phương pháp dạy học môn Tiếng Anh theo tiếp cận năng lực;

- Giáo viên hiểu và vận dụng kết hợp được các phương pháp, hình thức dạy học tích cực; có năng lực tổ chức các hoạt động dạy học nhằm phát huy tính độc lập, tự chủ, tích cực sáng tạo của học sinh.

- Đổi mới phương pháp dạy học, đa dạng hóa các hình thức dạy học theo tiếp cận năng lực người học cần phù hợp với tình hình thực tế của nhà trường, năng lực giáo viên và học sinh.

- Tổ chuyên môn, giáo viên tích cực áp dụng các PPDH tích cực hóa người học vào quá trình dạy học.

- Điều kiện về thời gian, cơ sở vật chất, tài chính trong dạy học phải đảm bảo. Nhà trường phải có các trang thiết bị, phương tiện dạy học hiện đại phục vụ cho dạy học, nhất là đáp ứng được việc đổi mới PPDH, hình thức dạy học nhằm tối ưu hóa các hoạt động dạy của giáo viên, tích cực hóa đa dạng hóa hoạt động học của học sinh.

3.2.4. Biện pháp 4: Tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học môn Tiếng Anh cho giáo viên theo tiếp cận năng lực học sinh

3.2.4.1. Mục tiêu của biện pháp

Đội ngũ giáo viên là lực lượng giữ vai trò quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu và kế hoạch dạy học, là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giáo dục của nhà trường. Phẩm chất, trình độ, năng lực của đội ngũ giáo viên góp phần quan trọng quyết định đến chất lượng, uy tín của mỗi cơ sở giáo dục. Nghị quyết TW2 (khoá VIII) khẳng định: “Giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và được xã hội tôn vinh”. Điều 70 - Luật Giáo dục quy định về bồi dưỡng nghiệp vụ chuẩn hóa đội ngũ giáo viên: “Nhà nước có chính sách bồi dưỡng nhà giáo về chuyên môn nghiệp vụ để nâng cao trình độ và chuẩn hóa nhà giáo. Nhà giáo được cử đi học tập nâng cao trình độ, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ”. Việc nâng cao phẩm chất, năng lực, trình độ nói chung và bồi dưỡng năng lực dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh cho đội ngũ giáo viên nhà trường là hết sức cần thiết để nâng cao chất lượng dạy học mà đầu ra của việc dạy học là các phẩm chất nhân cách, năng lực vận dụng tri thức trong những tình huống thực tiễn… góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.

3.2.4.2. Nội dung và cách thức thực hiện

- Xây dựng kế hoạch:Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch thực hiện công tác bồi dưỡng thường xuyên cho cán bộ, giáo viên. Trong kế hoạch thể hiện rõ mục đích, đối tượng, nội dung và cách thức thực hiện bồi dưỡng thường xuyên nhằm nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp năng lực công tác. Chỉ đạo tổ chuyên môn, giáo viên xây dựng kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên của tổ, kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên của cá nhân trong từng năm học, chú trọng bồi dưỡng năng lực dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh.

- Tổ chức thực hiện: Ban Giám hiệu triển khai kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên đến toàn thể cán bộ, giáo viên; chú trọng bồi dưỡng năng lực dạy học.

+ Hiệu trưởng quán triệt tổ chuyên môn, giáo viên thực hiện nghiêm túc việc bồi dưỡng năng lực dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh, đây là điều kiện tiên quyết để năng cao chất lượng dạy học.

+ Hiệu trưởng giao quyền tự chủ cho tổ chuyên môn lựa chọn nội dung bồi dưỡng giáo viên như: bồi dưỡng năng lực nắm bắt tâm lý, phẩm chất năng lực của học sinh; năng lực dạy học phân hóa; năng lực thiết kế chủ đề, bài giảng theo tiếp cận năng lực học sinh; năng lực vận dụng các hình thức, phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực; năng lực tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh và hướng dẫn học sinh tự học theo tiếp cận năng lực học sinh.

+ Hiệu trưởng cử giáo viên tham tập huấn các chủ đề năng cao năng lực dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh như: Dạy học tích hợp, đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá, phương pháp và kĩ thuật tổ chức hoạt động học theo nhóm và hướng dẫn học sinh tự học…

+ Tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực cho giáo viên trong tổ một cách chi tiết, cụ thể và tổ chức thực hiện nghiêm túc. Thông qua các hoạt động sinh hoạt tổ chuyên môn, tổ chức hội giảng… bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên.

+ Tổ chuyên môn xác định các năng lực cần có của học sinh định hướng cho việc bồi dưỡng của giáo viên. Bồi dưỡng cho giáo viên cách thức soạn bài và tổ chức giờ giảng theo tiếp cận năng lực học sinh.