Chương 3
GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG GIÁO VIÊN TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HYỆN ĐẮK GLONG TỈNH ĐẮK NÔNG
3.1. Các nguyên tắc đề xuất giải pháp
Ở phần mở đầu, đã nêu lý do chọn đề tài đó cũng chính là những định hướng cho việc đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên THCS. Sau đây là những nguyên tắc đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên THCS.
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa
Xuất phát từ quá trình đổi mới toàn diện của đất nước, hệ thống các trường THCS đang trong quá trình đổi mới theo định hướng, yêu cầu của đổi mới giáo dục.
Thành tựu phát triển giáo dục THCS của huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông trong giai đoạn vừa qua có sự đóng góp đáng kể của hoạt động bồi dưỡng chuyên môn giáo viên. Điều đó cho thấy sự cần thiết của công tác này cũng như giá trị của những kinh nghiệm được đúc rút từ thực tiễn hoạt động bồi dưỡng chođội ngũ giáo viên của Hiệu trưởng tại các trường THCS.
Do vậy, trước những đổi mới do thực thi các mục tiêu của đổi mới giáo dục phổ thông, công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên cũng cần có sự thay đổi. Những thay đổi này là sự kế thừa những thành tựu của công tác bồi dưỡng chuyên môn từ những giai đoạn trước nhưng có sự bổ sung những yếu tố mới phù hợp với thực tế của các hoạt động giáo dục mà người giáo viên phải đảm nhận trong hiện tại. Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên được đề xuất sẽ mang tính kế thừa theo hướng:
- Đảm bảo đầy đủ các yếu tố cấu trúc của chu trình bồi dưỡng.
Có thể bạn quan tâm!
- Quy Mô Và Chất Lượng Giáo Dục Của Học Sinh Trung Học Cơ Sở.( Xem Phục Lục Bảng 2.4, 2.5)
- Phương Pháp Bồi Dưỡng Cho Giáo Viên( Xem Bảng 2.3)
- Thực Trạng Quản Lý Hoạt Động Bồi Dưỡng Cho Giáo Viên Trung Học Cơ Sở
- Giải Pháp 4: Lập Kế Hoạch Bồi Dưỡng Chuyên Môn Giáo Viên Trung Học Cơ Sở Phù Hợp Với Nhu Cầu Bồi Dưỡng Chuyên Môn Và Yêu Cầu Phát Triển Của Nhà
- Khảo Nghiệm Tính Cấp Thiết Và Tính Khả Thi Của Các Giải Pháp Đề Xuất Quản Lý
- Trình Độ Của Đội Ngũ Cán Bộ Quản Lý Giáo Dục
Xem toàn bộ 126 trang tài liệu này.
- Đảm bảo tính liên tục trong tổ chức và kế hoạch bồi dưỡng, không tạo ra những thay đổi làm ảnh hưởng đến tiến trình kế hoạch chung trong hoạt động quản lý về phương diện chuyên môn.
- Phát huy những mặt tích cực của hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên trong các giai đoạn đã qua, bổ sung, thay đổi những yếu tố chưa hợp lý nhằm phát huy
hơn nữa vai trò của hoạt động bồi dưỡng giáo viên, đáp ứng yêu cầu của đổi mới giáo dục THCS hiện nay trên địa bàn huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông.
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ (Toàn diện)
Tính đồng bộ trong các biện pháp quản lý hoạt động BDGV đòi hỏi phải đảm bảo hài hòa các mối quan hệ của các bên có liên quan đến công tác này. Từ đổi mới quan hệ các cấp lãnh đạo trực tiếp và gián tiếp của Sở Giáo dục, của chính quyền địa phương trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ chuyên môn theo sự chỉ đạo của ngành. Ngay trong nhà trường, khi xây dựng các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng cần so sánh, đối chiếu và xem xét các mối quan hệ xung quanh để bảo đảm sự thống nhất và toàn diện trong quá trình vận động.
Biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng giáo viên phải đảm bảo thực hiện những tác động đồng bộ đến các yếu tố cấu trúc khác nhau của công tác này, từ công tác tổ chức, bố trí sắp xếp đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý vào từng công việc cụ thể phù hợp với năng lực và yêu cầu nhiệm vụ đến những thay đổi về nội dung, phương pháp và hình thức bồi dưỡng. Khi quản lý hoạt động bồi dưỡng phải đảm bảo nguyên tắc dân chủ, công khai, đồng thời phải mang tính xây dựng để các trường THCS phát huy năng lực và tự giác thực hiện theo các yêu cầu, mục tiêu của hoạt động bồi dưỡng giáo viên.
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
Việc đề xuất các biện pháp trên cơ sở đã tiến hành thăm dò ý kiến của chuyên môn phòng Giáo dục và Đào tạo và các nội dung bồi dưỡng cho giáo viên; thăm dò ý kiến của CBQLGD và giáo viên về nguyện vọng đối với các nội dung cần bồi dưỡng và đều nhận được ý kiến nhất trí cao.
Thực tế mỗi trường THCS trên bịa bàn huyện Đắk Glong lại có đặc điểm khác nhau về cơ cấu, trình độ năng lực của giáo viên, điều kiện cơ sở vật chất. Vì vậy, các biện pháp đề xuất trong Luận văn phải đảm bảo tính thực tiễn, linh hoạt:
- Áp dụng được vào thực tiễn một cách hiệu quả.
- Đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn: Nâng cao chất lượng cho giáo viên.
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi và hiệu quả
Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên THCS được đề xuất có tính khả thi vì:
- Sự đồng thuận cao từ QL đến GV. Đạt hiệu quả và thiết thực đối với GV.
- Phù hợp với nhu cầu của thực tiễn giáo dục, phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục và yêu cầu phát triển của bậc học THCS.
- Phù hợp với khả năng và điều kiện của các trường THCS, của địa phương, của mọi giáo viên, phù hợp và đáp ứng được mục tiêu bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ, đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục trên địa bàn huyện.
Đảm bảo tính hiệu quả: Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng GV đòi hỏi phải có sự đầu tư các nguồn lực xác định, do vậy cần đến những chi phí về vật chất và tinh thần của các lực lượng tham gia vào công tác này. Hơn nữa, các biện pháp đề xuất là nhằm làm cho công tác này được tốt hơn, nếu không như vậy, các biện pháp được đề xuất sẽ trở thành tốn kém và vô ích. Do vậy cần chú trọng tới nguyên tắc tính hiệu quả của các biện pháp QL hoạt động BDGV trên các phương diện:
- Những biện pháp này phải đưa đến sự phù hợp hơn, thuận lợi hơn cho những người và tổ chức tham gia vào công tác này.
- Các biện pháp phải thiết thực phục vụ cho đổi mới giáo dục ở các trường THCS, trực tiếp là cho đổi mới phương pháp dạy học trong các nhà trường.
3.2. Các giải pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên trường trung học cơ sở huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông
3.2.1. Giải pháp 1: Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên về công tác bồi dưỡng chuyên môn giáo viên.
3.2.1.1. Mục tiêu của giải pháp
Thực hiện bồi dưỡng theo quy định phát triển đội ngũ để vừa đảm bảo về số lượng, vừa đảm bảo chất lượng bồi dưỡng, làm cho công tác bồi dưỡng thiết thực phục vụ mục tiêu phát triển đội ngũ giáo viên của nhà trường.
Bồi dưỡng cho giáo viên phải gắn kết chặt chẽ với quy hoạch cán bộ dự nguồn nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của giáo dục vừa đảm bảo tính kế thừa cán
bộ lãnh đạo phù hợp với tình hình thực tiễn.
3.2.1.2. Nội dung và cách thực hiện
Ở các cấp học, bậc học thì số học sinh ở các trường THCS có tốc độ tăng nhanh. Để hoàn thành được nhiệm vụ do Phòng Giáo dục và Đào tạo giao phó, nhà trường phải đào tạo và bồi dưỡng giáo viên có chất lượng về tri thức, kỹ năng làm việc, không ngừng nâng cao năng lực nghiệp vụ nhằm đáp ứng sự phát triển của nhà trường, tạo ra một đội ngũ có phẩm chất đạo đức tốt, trình độ chuyên môn giỏi.
Thống nhất hoạt động bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên và nâng cao trình độ chuyên môn, kết hợp công tác tự học, tự bồi dưỡng của mỗi cá nhân với bồi dưỡng theo hướng tập trung. Kết hợp hài hòa giữa tập thể và ý thức trách nhiệm của cá nhân, gắn quyền lợi và nghĩa vụ với yêu cầu phát triển nhà trường.
Nhằm phát triển đội ngũ giai đoạn 2025 – 2030, huyện Đắk Glong đã xác định: Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên gắn liền với đổi mới công tác quản lý và đổi mới phương pháp dạy học theo đúng định hướng và quy hoạch phát triển nguồn nhân lực. Tạo điều kiện thuận lợi để CBQLGD, giáo viên được tham gia học tập để đáp ứng yêu cầu thực hiện đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. Tiếp tục đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên THCS để đến năm 2025 có 100% giáo viên đạt trình độ trên chuẩn (Hiện nay100% giáo viên có trình độ đạt chuẩn); 100% giáo viên dạy Tiếng Anh đạt chuẩn trình độ dạy học theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Định hướng đến năm 2030 đội ngũ giáo viên THCS đạt trình độ chuẩn 100% và 100% giáo viên THCS có trình độ tin học A trở lên. 100% cán bộ quản lý trường học đều được bồi dưỡng qua lớp cán bộ quản lý giáo dục theo đúng cấp học phụ trách.
Thực hiện quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển CBQLGD và giáo viên nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của giáo dục và phù hợp với tình hình thực tiễn. Kịp thời tuyển dụng đủ các loại hình giáo viên, nhân viên trường học cho các cấp học. Có kế hoạch bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng; nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Để có đội ngũ giáo viên ổn định và đảm bảo những yêu cầu trên thì Hiệu trưởng cần tập trung vào một số giải pháp sau:
+ Tham mưu với các cấp chính quyền và ngành để ưu tiên tuyển người địa phương: Đối với các trường thì giải pháp này sẽ góp phần ổn định đội ngũ giáo viên trong các trường THCS. Mặt khác nếu là người địa phương thì họ sẽ yên tâm công tác hơn, họ sẽ có điều kiện dành nhiều thời gian cho công việc và đầu tư cho hoạt động giáo dục của nhà trường.
+ Tuyển chọn giáo viên có nhu cầu về trường công tác: Giải pháp này giúp hiệu trưởng các trường tìm được những giáo viên tâm huyết với nghề, với đơn vị mà họ đang quản lý. Khi giáo viên có nhu cầu về công tác thì chính nhà trường đã có được sự đồng thuận từ phía họ, do đó sẽ thuận lợi cho phân công và điều hành công việc.
+ Tạo điều kiện cho giáo viên ổn định làm việc tại trường lâu dài: Đây là một việc làm không dễ bởi mỗi một giáo viên có một tính cách và hoàn cảnh sống riêng biệt, do đó nếu hiệu trưởng hiểu rõ được tâm tư, nguyện vọng của họ, nắm bắt những nhu cầu cơ bản của mỗi người, của tập thể giáo viên thì khi đó hiệu trưởng mới có thể xây dựng được kế hoạch làm việc một cách phù hợp với tập thể sư phạm nhà trường.
+ Cử giáo viên đi học để nâng cao trình độ: Muốn làm tốt công tác quy hoạch đội ngũ thì giải pháp cử giáo viên đi học tập để nâng cao trình độ đáp ứng yêu cầu công tác là vấn đề cốt yếu để có một đội ngũ giáo viên ổn định về chất lượng. Do đó hiệu trưởng các trường phải có kế hoạch và tiêu chí cụ thể để cử giáo viên đi học nâng cao trình độ, đảm bảo công bằng, khách quan để người được đi học bồi dưỡng và người không được xét đi học đều cảm thấy thỏa đáng với tiêu chí mà nội bộ nhà trường đưa ra.
+ Xác định đối tượng giáo viên cần bồi dưỡng: Vấn đề ở đây là không chỉ chọn người có trình độ tốt để bồi dưỡng thêm, hoặc những giáo viên còn hạn chế về chuyên môn để tiếp tục bồi dưỡng, mà cần phải lưu tâm tới những giáo viên có tâm huyết, gắn bó lâu dài với nhà trường để sau thời gian bồi dưỡng họ tiếp tục trở lại công tác tại đơn vị, hạn chế việc cử những giáo viên chưa thật sự ổn định đi bồi dưỡng để không làm ảnh hưởng đến công tác quy hoạch đội ngũ giáo viên của nhà
trường trong tương lai.
3.2.1.3. Điều kiện thực hiện giải pháp
- Hiệu trưởng lập kế hoạch bồi dưỡng cho giáo viên phải gắn kết chặt chẽ với quy hoạch cán bộ dự nguồn nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của giáo dục vừa đảm bảo tính kế thừa cán bộ lãnh đạo.
- Nhà trường phải tạo điều kiện để bồi dưỡng giáo viên có chất lượng nhằm đáp ứng nhu cầu và sự phát triển của nhà trường, tạo ra một đội ngũ có phẩm chất đạo đức tốt, trình độ chuyên môn giỏi.
- Hiệu trưởng phải xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên gắn liền với đổi mới công tác quản lý và đổi mới phương pháp dạy học theo đúng định hướng và quy hoạch phát triển nguồn nhân lực. Tạo điều kiện thuận lợi để CBQLGD, giáo viên được tham gia học tập để đáp ứng yêu cầu thực hiện đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.
3.2.2. Giải pháp 2: Đa dạng hoá nội dung, phương pháp và hình thức bồi dưỡng giáo viên trung học cơ sở theo xu hướng đáp ứng đổi mới giáo dục.
3.2.2.1. Mục đích của giải pháp
Giúp GV hình thành các năng lực thực thi nghề giáo viên THCS, giúp các GV vận dụng các kiến thức lý luận dạy học vào thực tiễn, hình thành các năng lực hoạt động thực tiễn: dạy học, giáo dục, tư vấn, đánh giá, đổi mới,tổ chức, quản lý...
Giúp GV có những bước tiến khẳng định năng lực chuyên môn, sự thuần thục các kĩ năng nghề nghiệp, bồi dưỡng các kiến thức cơ bản về quản lý, pháp luật, cập nhật các kiến thức và công nghệ dạy học, giáo dục mới.
Giúp GV mở rộng, cập nhật các kiến thức khoa học và công nghệ dạy học mới phục vụ cho việc dạy học và giáo dục có chất lượng cao, khai phá những cái mới ứng dụng và thực tiễn, phát huy sự sáng tạo trên nền tảng vốn kinh nghiệm vững chắc.
3.2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện
- Bố trí 60% thời lượng cho nội dung chuyên môn và 40% dành cho phát triển các năng lực sáng tạo khác của GV. Khi xây dựng nội dung và thiết kế hệ thống các chuyên đề bồi dưỡng chuyên môn ở phần cứng, cần đáp ứng các yêu cầu sau:
+ Đảm bảo tính liên tục, tiếp nối trong đào tạo và bồi dưỡng ở các giai đoạn;
+ Nội dung bồi dưỡng đảm bảo tính hiện đại, cập nhật.
+ Có tính ứng dụng cao, phục vụ nhu cầu hoạt động thực tiễn của GV gắn với chương trình GDPT 2018;
+ Nội dung đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng khác nhau.
- Nội dung bồi dưỡng cần chia thành 3 nhóm: Bồi dưỡng nâng cao kiến thức khoa học cơ bản phục vụ cho hoạt động giảng dạy của bậc học; Bồi dưỡng kĩ năng, nghiệp vụ sư phạm; Bồi dưỡng trình độ chuyên môn sâu. Cách thức thực hiện:
Tạo điều kiện, khuyến khích động viên GV tham gia các loại hình học tập, bồi dưỡng chuyên môn. Tổ chức các khóa bồi dưỡng tập trung: khảo sát nhu cầu thực tiễn của GV hoặc xác định các vấn đề thời sự về chuyên môn; đặt hàng cho các cơ sở đào tạo; đối tượng bồi dưỡng lựa chọn nội dung (mô- đun, bồi dưỡng) hoặc giảng viên tham gia tập huấn; lập kế hoạch tập huấn; tiến hành tập huấn; đánh giá kết quả tập huấn và lấy thông tin phản hồi về khóa tập huấn, bồi dưỡng chương trình GDPT 2018 để có biện pháp điều chỉnh về phương pháp tập huấn bồi dưỡng, kĩ năng bồi dưỡng nhằm nâng cao kiến thức chuyên môn và bồi dưỡng phương pháp tự học, tự nghiên cứu của học viên.
3.2.2.3. Điều kiện thực hiện
- Cán bộ quản lý và đội ngũ GV cần nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của đổi mới phương pháp, đa dạng hóa các hình thức tổ chức bồi dưỡng giáo viên các trường TH đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình GDPT 2018.
- Đổi mới phương pháp quản lý trong việc nâng cao chất lượng GD trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của xã hội đối với GD.
- Mỗi cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn phải nâng cao tinh thần đổi mới, tích cực chủ động nắm vững bản chất của việc bồi dưỡng năng lực quản lý, từ đó nắm vững vấn đề đổi mới GD, có kiến thức, kỹ năng sư phạm tốt.
- Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy, có kinh nghiệm trong tổ chức bồi dưỡng GV.
3.2.3. Giải pháp 3: Tăng cường các điều kiện hỗ trợ phục vụ công tác bồi dưỡng giáo viên trung học cở sở
3.2.3.1. Mục đích của giải pháp
Đảm bảo điều kiện cần thiết cho việc thực hiện các hoạt động đào tạo BD chương trình GDPT 2018, tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên tiếp cận được với đổi mới phương pháp, hình thức dạy học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực của người học mà chương trình GDPT 2018 đặt ra, nâng cao tay nghề phát huy sự sáng tạo ở mỗi GV. Bảo quản và sử dụng có hiệu quả hệ thống cơ sở vật chất phục vụ cho chương trình BD. Giúp cho hiệu trưởng luôn xây dựng kế hoạch bổ sung nguồn cơ sở vật chất và các trang thiết bị trước mắt và có hướng phát triển lâu dài.
3.2.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện
- Đáp ứng đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác đào tạo bồi dưỡng. Quản lý sử dụng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học và các phương tiện kỹ thuật hiện có phục vụ cho công tác đào tạo bồi dưỡng.
- Khai thác ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý và làm phương tiện tổ chức đào tạo bồi dưỡng của giáo viên.
- Giúp cho hiệu trưởng các đơn vị trường học luôn xây dựng kế hoạch bổ sung nguồn cơ sở vật chất, trang thiết bị trước mắt và có hướng phát triển lâu dài.
Cách thức thực hiện:
- Cần quán triệt cho giáo viên trong toàn huyện nhận thức rõ sự cần thiết về tầm quan trọng của cơ sở vật chất, trang thiết bị đối với công tác tập huấn, bồi dưỡng. Hiểu rõ những quan điểm, quy định, yêu cầu về cơ sở vật chất, trang thiết bị cần cho từng khối, nhóm, lớp.
- Để quản lý, sử dụng tốt thiết bị dạy học và giáo dục, hiệu trưởng cần phối hợp với các bộ phận, tổ nghiên cứu chương trình và kế hoạch giảng dạy của khối, lớp, kiểm tra thường xuyên việc bảo quản, sử dụng đồ dùng dạy học của giáo viên qua dự giờ thăm lớp, kiểm kê tài sản.