Những Nguyên Tắc Định Hướng Cho Việc Đề Xuất Các Biện Pháp

- Thiếu giảng viên, GV hướng dẫn; việc thiết kế nội dung, chương trình BD chuyên môn đòi hỏi phải có những chuyên gia chuyên sâu song Phòng Giáo dục quận vẫn còn thiếu chuyên viên phụ trách chuyên môn, thường là mỗi đồng chí phụ trách nhiều môn, những môn không phải là chuyên môn chính được đào tạo sẽ gặp khó khăn trong quản lí và chỉ đạo.

- Thiếu tài liệu bồi dưỡng, hoặc chậm cập nhật, nhất là những tài liệu, văn bản chỉ đạo mới.

- Hoàn cảnh khó khăn: về kinh tế, con nhỏ, tuổi cao...

- Thiếu sự động viên, tạo điều kiện của lãnh đạo nhà trường.

- Thiếu tính chủ động sáng tạo của nhà trường trong công tác quản lí chỉ đạo việc bồi dưỡng giáo viên. Chủ yếu các trường triển khai kế hoạch của cấp trên, việc đánh giá r t kinh nghiệm không thường xuyên, còn e dè nể nang.

Các yếu tố trên đều có ảnh hưởng với những lí do khác nhau đến quản lí hoạt động bồi dưỡng GV. Như vậy, có rất nhiều khó khăn gặp phải khi nhà trường tổ chức bồi dưỡng GV. Trước hết cần có các văn bản cụ thể về đào tạo, bồi dưỡng GV để làm căn cứ thực hiện, đặc biệt là nguồn kinh phí và các điều kiện khác.

Muốn loại bỏ được những lí do ảnh hưởng của các yếu tố này, đòi hỏi cấp quản lí và mỗi GV cần phải xây dựng kế hoạch có tính lâu dài, triển khai một cách khoa học đồng thời khắc phục những khó khăn chung, khó khăn của từng cá nhân để thực hiện được tốt công tác BD nâng cao chất lượng đội ngũ đáp ứng theo định hướng phát triển năng lực.

Tiểu kết chương 2

Trong chương 2 tác giả đã khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng quản lí hoạt động bồi dưỡng cho giáo viên âm nhạc TH quận Long Biên, thành phố Hà Nội trên các mặt: Xác định nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng chuyên môn, nâng cao năng lực giáo viên âm nhạc TH; thực hiện các chức năng quản lí hoạt động bồi dưỡng giáo viên âm nhạc TH (Xây dựng mục tiêu, tổ chức thực hiện, chỉ đạo, kiểm tra, đánh giá). Qua điều tra, khảo sát thực trạng công tác quản lí hoạt động bồi dưỡng GV âm nhạc TH quận Long Biên, thành phố Hà Nội theo định hướng phát triển năng lực, cho thấy công tác quản lí hoạt động bồi dưỡng cho GV âm nhạc TH quận Long Biên, thành phố Hà Nội đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, đóng góp không nhỏ trong quá trình thực hiện đổi mới GD, định hướng phát triển năng lực của mỗi giáo viên. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề bất cập có tính cấp thiết cần giải quyết đã nêu ra ở trên.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 114 trang tài liệu này.

Qua khảo sát, đánh giá tác giả đã r t ra những điểm mạnh, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong quản lí hoạt động bồi dưỡng GV âm nhạc TH quận Long Biên, thành phố Hà Nội theo định hướng phát triển năng lực làm cơ sở để đề xuất biện pháp ở chương 3.

Xét trên tổng thể, năng lực của đội ngũ GV âm nhạc TH quận Long Biên, thành phố Hà Nội hiện nay không đồng đều, hiệu quả giảng dạy chưa cao. Đòi hỏi phải có sự nhìn nhận, đánh giá toàn diện, sâu sát và đề ra những giải pháp quản lí cần thiết, có tính khả thi cao để tạo ra sự đồng bộ và toàn diện của đội ngũ.

Nhằm khắc phục những tồn tại nói trên và đáp ứng những yêu cầu của giáo dục ngày nay, việc bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn cho GV âm nhạc TH là một việc làm cần thiết. Xây dựng đội ngũ GV âm nhạc TH có chuyên môn giỏi phải được coi là một trong những tiêu chí hàng đầu để nâng cao chất lượng giáo dục của các nhà trường tiểu học và của ngành giáo dục quận Long Biên, thành phố Hà Nội. Vấn đề này đặt ra cho nhà QLGD cần phải có những biện pháp bồi dưỡng GV âm nhạc TH một cách có kế hoạch, có hệ thống, cụ thể, thiết thực và quyết tâm để thực hiện có hiệu quả mới đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục.

Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và điều tra thực trạng; đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động bồi dưỡng…., để góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động bồi dưỡng GV âm nhạc TH theo định hướng phát triển năng lực. Luận văn đã hệ thống hóa và đề xuất các biện pháp quản lí thích hợp nhằm khắc phục được những hạn chế nêu trên. Vấn đề này được tác giả trình bày ở chương 3 dưới đây.

Chương 3

MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN ÂM NHẠC TIỂU HỌC QUẬN LONG BIÊN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

3.1. Những nguyên tắc định hướng cho việc đề xuất các biện pháp

3.1.1. Đảm bảo tính hệ thống của các biện pháp

Các biện pháp đưa ra cần có tính hệ thống, trước hết phải là biện pháp làm thay đổi về nhận thức, tư duy của cả cán bộ quản lí và GV theo tinh thần đổi mới; sau đó mới là nội dung, là hình thức bồi dưỡng và tổ chức thực hiện. Ngoài ra phải vận dụng theo những xu hướng đổi mới trong bối cảnh khoa học, kỹ thuật, công nghệ đang phát triển rất nhanh chóng hướng tới kinh tế tri thức và xã hội học tập. Mỗi biện pháp đề xuất đều có đầy đủ ba phần, bao gồm: Mục đích, nội dung, cách thức thực hiện.

3.1.2. Đảm bảo t nh kế thừa

Xuất phát từ quá trình đổi mới toàn diện của đất nước, hệ thống các trường tiểu học đang trong quá trình đổi mới theo định hướng phát triển năng lực. Hoạt động bồi dưỡng giáo viên âm nhạc TH đã tồn tại và cùng phát triển theo sự đổi mới của giáo dục tiểu học. Mặt khác, các nội dung, biện pháp và kỹ thuật bồi dưỡng cũng được hình thành dựa trên cơ sở pháp lí, cơ sở khoa học và thực tiễn của công tác phát triển đội ngũ giáo viên âm nhạc các trường tiểu học từ cơ quan quản lí các cấp đối với giáo dục. Thành tựu phát triển giáo dục tiểu học của quận Long Biên, thành phố Hà Nội trong giai đoạn vừa qua có sự đóng góp đáng kể của công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên âm nhạc TH. Điều đó cho thấy sự cần thiết của công tác này cũng như giá trị của những kinh nghiệm được đ c r t từ thực tiễn công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên một số trường tiểu học quận Long Biên, thành phố Hà Nội.

Các biện pháp quản lí hoạt động bồi dưỡng giáo viên âm nhạc TH được đề xuất sẽ mang tính kế thừa theo hướng:

- Đảm bảo đầy đủ các yếu tố cấu tr c của chu trình bồi dưỡng.

- Đảm bảo tính liên tục trong tổ chức và kế hoạch bồi dưỡng, không tạo ra những thay đổi làm ảnh hưởng đến tiến trình kế hoạch chung trong hoạt động quản lí về phương diện chuyên môn.

- hát huy những mặt tích cực của công tác bồi dưỡng giáo viên trong giai đoạn đã qua, bổ sung, thay đổi những yếu tố chưa hợp lí nhằm phát huy hơn nữa vai trò của công tác bồi dưỡng giáo viên âm nhạc TH quận Long Biên, thành phố Hà Nội theo định hướng phát triển năng lực nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trên địa bàn quận và Thành phố.

3.1.3. Đảm bảo t nh đồng bộ của các biện pháp

Nguyên tắc này xuất phát từ bản chất của quản lí trường học. Bản chất của quản lí trường học là một hệ thống những tác động sư phạm hợp lí và có hướng đích của chủ thể quản lí đến tập thể giáo viên, học sinh và các lực lượng xã hội trong và ngoài nhà trường nhằm huy động và phối hợp sức lực, trí tuệ của họ vào mọi mặt hoạt động của nhà trường hướng vào hoàn thành có chất lượng và hiệu quả mục tiêu dự kiến. Việc đề xuất các biện pháp phải xuất phát từ sự đồng bộ trong các khâu của quá trình quản lí bồi dưỡng đội ngũ GV âm nhạc TH như: Xây dựng mục tiêu, nội dung, Lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, xây dựng điều kiện để thực hiện, kiểm tra, đánh giá. Việc đề xuất phát triển, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên âm nhạc TH cần xử lí, tích hợp các khía cạnh như quy hoạch, xác định các chỉ tiêu về số lượng, cơ cấu, chất lượng… để từ đó xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn, sử dụng đội ngũ giáo viên âm nhạc trong các nhà trường tiểu học hợp lí và hiệu quả.

Trong thực tiễn, các biện pháp có tác động biện chứng lẫn nhau, quan hệ mật thiết, logic với nhau, có tác dụng hỗ trợ, th c đẩy nhau. Sự đồng bộ trong biện pháp quản lí phải chú ý phối hợp chặt chẽ giữa việc quản lí hoạt động dạy học của Phòng GD, BGH với các thành viên tham gia vào việc bồi dưỡng giáo viên âm nhạc TH quận Long Biên, thành phố Hà Nội.

3.1.4. Đảm bảo tính thực tiễn của các biện pháp

Các biện pháp được đề xuất phải phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, đặc thù của của các trường tiểu học quận Long Biên, thành phố Hà Nội phù hợp với nề nếp văn hóa, phong tục tập quán, lối sống của địa phương. Tính đặc thù của

cộng đồng dân cư và nguồn lực đầu tư cho giáo dục và đào tạo nói chung và cho phát triển đội ngũ giáo viên âm nhạc TH nói riêng. Nguyên tắc được đề xuất mang tính thực tiễn sẽ giữ một vị trí quan trọng trong việc phát triển đội ngũ giáo viên âm nhạc tiểu học. Để thực hiện tốt các biện pháp đã đề xuất đòi hỏi người quản lí khi tiến hành triển khai phải nhanh nhạy, dự đoán được các tình huống và xử lí tốt các tình huống có thể ảnh hưởng đến tiến độ của việc thực hiện biện pháp để đảm bảo cho các biện pháp được thực hiện có hiệu quả.

Việc đề xuất các biện pháp trên cơ sở đã tiến hành thăm dò ý kiến của chuyên môn hòng GD&ĐT quận Long Biên, thành phố Hà Nội về các nội dung bồi dưỡng chuyên môn GV âm nhạc TH; thăm dò ý kiến cán bộ quản lí và GV âm nhạc TH về nguyện vọng đối với các nội dung cần bồi dưỡng và đều nhận được ý kiến nhất trí cao.

Trên thực tế mỗi trường tiểu học trong quận lại có đặc điểm khác nhau về cơ cấu, trình độ năng lực của giáo viên âm nhạc, điều kiện CSVC kỹ thuật. Vì vậy, các biện pháp đề xuất trong Luận văn phải đảm bảo tính thực tiễn, linh hoạt:

- Áp dụng được vào thực tiễn một cách hiệu quả.

- Đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn: Nâng cao chất lượng chuyên môn cho giáo viên âm nhạc TH đáp ứng yêu cầu đổi mới GD và theo định hướng phát triển năng lực.

3.1.5. Đảm bảo tính khả thi của các biện pháp

Các biện pháp quản lí hoạt động bồi dưỡng chuyên môn cho GV âm nhạc TH đề xuất có tính khả thi vì:

- Có sự đồng thuận cao từ các cấp quản lí đến các GV âm nhạc một số trường tiểu học trên địa bàn quận Long Biên, thành phố Hà Nội phù hợp với nhu cầu của thực tiễn giáo dục là theo định hướng phát triển năng lực, phù hợp với yêu cầu đổi mới GD và yêu cầu phát triển ngành giáo dục quận Long Biên, thành phố Hà Nội.

- Phù hợp với khả năng và điều kiện của một số trường tiểu học, của địa phương, của mọi GV, phù hợp và đáp ứng được mục tiêu bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ, đáp ứng yêu cầu phát triển GD&ĐT của quận.

- Đạt hiệu quả và thiết thực đối với GV âm nhạc TH.

3.2. Một số biện pháp quản lí hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giáo viên âm nhạc TH quận Long Biên, thành phố Hà Nội theo định hướng phát triển năng lực

3.2.1. Biện pháp 1: Xác định nội dung bồi dưỡng phù hợp với nhu cầu giáo viên âm nhạc TH theo định hướng phát triển năng lực

3.2.1.1. Mục tiêu/Ý nghĩa

Quản lí bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên âm nhạc TH hiện nay phải hướng tới việc nâng cao trình độ nghề nghiệp của giáo viên âm nhạc TH theo định hướng phát triển năng lực, bằng cách cung cấp cho họ một hệ thống tri thức, kỹ năng làm việc cụ thể đó là phương pháp dạy học, kỹ năng kiểm tra, đánh giá, phân tích và khả năng vận dụng sáng tạo vào thực tiễn. BGH phải hệ thống được những nội dung cần thiết mà mỗi giáo viên âm nhạc TH cần phải có, phân loại những nội dung đó để xác định được tính thứ bậc của những nội dung cần bồi dưỡng. Biện pháp này vừa đáp ứng được nhu cầu của giáo viên âm nhạc tại các trường TH, vừa hạn chế sự tốn kém về kinh phí cho ngân sách vì không phải lặp lại những nội dung mà chính giáo viên âm nhạc TH đã biết. Xác định được đ ng vấn đề đang cần thiết sẽ tạo được hứng th học tập cho đội ngũ giáo viên âm nhạc TH và hiệu quả bồi dưỡng sẽ cao, từ đó gi p cho công tác quản lí của nhà trường sẽ đạt kết quả tốt.

3.2.1.2. Nội dung, cách thức thực hiện

a) ồi dưỡng phẩm chất đạo đức và lòng nhân ái sư phạm

Trong quá trình bồi dưỡng nâng cao chất lượng đội ngũ, phẩm chất đạo đức của người thầy phải được coi trọng. Trong bất cứ hoàn cảnh nào người thầy cũng phải xứng đáng là tấm gương sáng cho học sinh noi theo. BGH khi xây dựng phong cách người thầy phải ch ý tới hai mặt. Đó là thái độ đối với công việc và cách ứng xử trước những vấn đề, tình huống trong quan hệ với cấp trên, với đồng nghiệp, với học sinh. Người thầy muốn làm tốt công tác giáo dục phải có tác phong mẫu mực, tôn trọng và công bằng trong đối xử với học sinh, phải xây dựng uy tín trước học sinh, nhân dân và xã hội. hải xây dựng thói quen làm việc có kỷ cương, nề nếp, lương tâm, trách nhiệm. Thông qua bồi dưỡng tư tưởng chính trị cho thầy cô giáo thêm tự hào, gắn bó với nghề, trường để tạo động lực phát triển nhà trường.

Bồi dưỡng lòng nhân ái sư phạm đội ngũ giáo viên âm nhạc TH là nội dung quan trọng trong công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên âm nhạc TH theo định hướng phát triển năng lực. Lòng nhân ái - tình yêu thương con người là cái gốc của đạo lý làm người. Với giáo viên thì tình yêu thương ấy là cốt lõi, là cội nguồn sâu xa của lý tưởng nhân văn, là đặc trưng của giáo dục. Tình thương yêu học sinh là điểm xuất phát của mọi sự sáng tạo sư phạm và làm cho giáo viên có trách nhiệm cao với công việc. Bồi dưỡng lòng nhân ái sư phạm đội ngũ giáo viên âm nhạc TH có thể vận dụng bằng nhiều hình thức, như:

- Tổ chức học tập chính trị cho cán bộ, giáo viên

- hổ biến các văn kiện của Đảng, Nhà nước

- Tổ chức cho giáo viên tăng cường đọc sách, báo, tài liệu

- Yêu cầu giáo viên viết thu hoạch

- Bồi dưỡng qua các sinh hoạt tập thể

- Các tổ có kế hoạch hoạt động, đăng ký nội dung thi đua

b) ồi dưỡng kiến thức và các kĩ năng sư phạm

* ồi dưỡng kiến thức chuyên môn âm nhạc

GV âm nhạc TH cần phải có những kiến thức cơ bản, hệ thống để tổ chức, thực hiện các hoạt động dạy học có hiệu quả, đ ng mục tiêu giáo dục tiểu học. Những kiến thức cần thiết này một phần đã được trang bị khi GV học ở các trường sư phạm, phần còn lại là do tự học, tự bồi dưỡng trong quá trình hành nghề (phần kiến thức này thường xuất phát từ nhu cầu thực tiễn địa phương và những vấn đề xã hội, nhân văn đặt ra ở từng giai đoạn).

Có thể phân loại các kiến thức trong lĩnh vực này thành năm mảng kiến thức mà GV âm nhạc TH cần được trang bị để hành nghề. Mỗi mảng kiến thức này là một yêu cầu cơ bản với nội dung cốt lõi như:

- Yêu cầu 1: Có kiến thức cơ bản, hệ thống để dạy được các môn học trong chương trình tiểu học. Bồi dưỡng kiến thức chuyên môn cho giáo viên âm nhạc TH bao gồm tổng hoà các kiến thức về môn học, kiến thức chương trình dạy, mục tiêu bài học từ khối 1 đến khối 5 để học sinh lĩnh hội theo chuẩn kiến thức kĩ năng quy định; kiến thức về dạy học tích hợp, bản đồ tư duy...