Các Biện Pháp Quản Lý Giáo Dục Giáo Dục Giá Trị Di Sản Văn Hóa Vật Thể Cho

Khâu chỉ đạo công tác giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh được đánh giá thực hiện tốt 13,4% ý kiến đánh giá. Có 28,3% ý kiến đánh giá ở mức yếu.

Khâu kiểm tra và đánh giá quản lí giáo dục giá trị DSVH vật thể cho HS đã được quan tâm, được đánh giá thực hiện tốt 25% ý kiến; chỉ có 11,7% ý kiến đánh giá ở mức yếu.

Với những kết quả nghiên cứu về thực trạng công tác quản lý giáo dục giá trị DSVH vật thể của một số trường THPT trên địa bàn thành phố Cao Bằng có thể đánh giá như sau:

2.6.1. Về ưu điểm

Cán bộ quản lý đã nhận thức được vị trí quan trọng của công tác giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh các trường THPT. Việc lập kế hoạch quản lý giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh đã tiến hành ở 100% các trường THPT, bao quát thời gian cả năm học, góp phần định hướng quá trình quản lý trên thực tế. Các kế hoạch xây dựng đã lồng ghép với những hoạt động của nhà trường, việc chỉ đạo công tác giáo dục DSVH vật thể đã được tiến hành ở hầu khắp các trường trên nhiều phương diện.

Việc quản lý các nguồn lực chặt chẽ, khoa học và tích cực nên các trường THPT về cơ bản đã đảm bảo được những điều kiện về nhân lực và cơ sở vật chất cho hoạt động giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh các trường THPT đạt hiệu quả.

Việc kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh các trường THPT đã tiến hành, tập trung vào việc đánh giá.

Việc đưa giá trị văn hóa vật thể vào giảng dạy trong nhà trường được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Giáo dục và Đào tạo Cao bằng quan tâm triển khai, chỉ đạo và được toàn xã hội quan tâm.

Chính sách đầu tư cho giáo dục THPT của thành phố Cao Bằng trong đó có đầu tư xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý, GV và cơ sở vật chất, phương tiện dạy học cho các trường đúng đắn, kịp thời, tạo nên động lực cho quá trình giáo dục giá trị DSVH vật thể.

Đội ngũ cán bộ quản lý, GV các trường THPT có năng lực, tâm huyết, có ý thức gìn giữ và phát huy văn hóa truyền thống của dân tộc. Học sinh và phụ

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 126 trang tài liệu này.

huynh ủng hộ, hào hứng với chương trình lồng ghép giáo dục giá trị DSVH vật thể trong dạy học.

2.6.2. Về hạn chế

Dù ý thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh nhưng cả CBQL và đội ngũ GV vẫn chưa thực sự tích cực trong công tác này.

Kế hoạch chỉ chủ yếu được lập một lần vào đầu năm học, còn việc lập kế hoạch định kỳ theo học kỳ, tháng chỉ được tiến hành ở một số ít trường.

Các biện pháp chỉ đạo giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh vẫn chưa thường xuyên, liên tục, đồng bộ, nguồn lực còn hạn chế, chủ yếu là kinh phí được cấp phát và được hỗ trợ từ địa phương.

Chưa thành lập được Ban chỉ đạo quản lý giáo dục giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh.

Nhận thức của các lực lượng trong và ngoài nhà trường về vấn đề giáo dục giá trị DSVH vật thể chưa cao, đội ngũ giáo viên chưa được đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên về năng lực giảng dạy nội dung này. Đặc biệt, các hình thức và phương pháp dạy học đưa di sản văn hóa địa phương vào nhà trường chưa phong phú và hiệu quả.

Cán bộ quản lý chưa thường xuyên, liên tục và nghiêm khắc trong việc kiểm tra, đánh giá công tác giáo dục giá trị DSVH địa phương cho học sinh. Cán bộ quản lý chưa có kinh nghiệm, chưa nhiều cơ hội để rèn luyện, thử thách, nâng cao nghiệp vụ. Các biện pháp quản lý chưa phù hợp với điều kiện cụ thể của trường.

Kết luận chương 2

Cao Bằng là một tỉnh có nhiều DSVH vật thể cấp tỉnh và cấp quốc gia, tạo điều kiện thuận lợi trong việc thúc đẩy nề kinh tế xã hội theo hướng phát triển du lịch. Với mục tiêu giáo dục và yêu cầu đổi mới giáo dục, các trường THPT tại thành phố Cao Bằng, tỉnh Cao Bằng cần có sự quan tâm tới công tác quản lý giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh. Quá trình quản lý giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh đã bước đầu có những bước tiến quan trọng trong nhà trường, song cũng bộc lộ những hạn chế, bất cập cần được khắc phục.

Qua khảo sát thực trạng, chúng tôi nhận thấy bên cạnh những kết quả đạt được bước đầu thì quá trình giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh THPT còn phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn như: Nội dung chương trình giảng dạy chưa nhiều cơ hội để lồng ghép giáo dục giá trị DSVH vật thể ; GV chưa được trang bị kiến thức, kỹ năng giáo dục giá trị DSVH vật thể; Ban Giám hiệu chưa quản lý sát sao, nghiêm túc; Cơ sở vật chất, phương tiện dạy học còn thiếu; Học sinh chưa hứng thú tiếp cận với các giá trị DSVH vật thể… Điều đó dẫn đến việc đưa giá trị DSVH vật thể đến với thế hệ trẻ chưa thực sự đạt như mong đợi.

Trong khi đó, quá trình quản lý giáo dục giá trị DSVH vật thể còn nhiều tồn tại, hạn chế ở khâu lập kế hoạch, tổ chức chỉ đạo, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra đánh giá… Cùng với đó là những hạn chế về kinh phí, nguồn lực tổ chức, sự phối kết hợp giữa các lực lượng xã hội trong công tác giáo dục. Điều này lại càng khiến cho việc giáo dục giá trị DSVH vật thể chưa đạt được mục tiêu đề ra, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn và đổi mới giáo dục hiện nay.

Vì vậy, về lâu dài, cần có thêm nhiều hướng dẫn, chỉ đạo về mặt quản lý, chuyên môn để việc giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh đạt hiệu quả cao hơn. Từ thực trạng được làm rõ ở chương 2 sẽ là cơ sở quan trong để đề xuất các biện pháp trong quản lý giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh các trường THPT Cao Bằng tại chương 3.

Chương 3

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ GIÁO DỤC GIÁ TRỊ DSVH VẬT THỂ CHO HỌC SINH CÁC TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ CAO BẰNG,‌

TỈNH CAO BẰNG

3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích

Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích của giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh THPT là nhằm trang bị cho học sinh có nhận thức đúng đắn, đầy đủ về những giá trị của DSVH vật thể, từ đó có thái độ và hành động tích cực trong giữ gìn và phát triển giá trị DSVH vật thể trong đời sống xã hội.

Như vậy mục đích của giáo dục giá trị DSVH vật thể phải đảm bảo thực hiện mục đích chung của quá trình dạy học, quá trình giáo dục của nhà trường phổ thông. Nhà quản lý khi đề xuất biện pháp nâng cao chất lượng quản lý hoạt động giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh THPT phải xác định được nội dung, chương trình, phương pháp, hình thức tổ chức hướng tới mục tiêu giáo dục của cấp học, phù hợp với đối tượng học sinh, mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác giáo dục học sinh của nhà trường.

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống

Nguyên tắc này được đảm bảo đòi hỏi người quản lý phải đánh giá hệ thống, đồng bộ được tình hình của nhà trường để biết được điểm mạnh, điểm yếu, từ đó đề ra các biện pháp quản lý các khâu trong hoạt động giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh phù hợp. Việc lập kế hoạch, tổ chức thực hiện, chỉ đạo thực hiện và kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục giá trị DSVH vật thể cho học sinh phải đảm bảo phù hợp với chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ GV trong nhà trường, phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất hiện có, với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của đối tượng học sinh THPT tại vật thể. Các biện pháp đề xuất phải đảm bảo mục tiêu giáo dục học sinh phát triển toàn diện đức,

trí, thể, mỹ, có sự tiến bộ về mọi mặt sau khi tham gia các hoạt động giáo dục của nhà trường từ nhận thức đến thái độ, hành vi phù hợp với chuẩn mực xã hội.

Các biện pháp được đưa ra phải dựa trên cơ sở những nghiên cứu lý luận chung về quản lý giáo dục, đảm bảo sự kế thừa của các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị DSVH vật thể trước đó, có chắt lọc những điểm mạnh để phát huy, lấy đó làm tiền đề cho các hoạt động khác và giải quyết được những hạn chế, vướng mắc trước mắt, đảm bảo sự phát triển lâu dài của hoạt động giáo dục. Yêu cầu của tính kế thừa còn là thực hiện sự nối tiếp thống nhất giữa các biện pháp, sự gắn bó logic giữa cơ sở đề ra với quá trình tổ chức thực hiện các biện pháp.

Có thể nói khi áp dụng các lý thuyết vào một trường THPT cụ thể thì lại phải hoàn toàn phụ thuộc vào điều kiện thực tiễn của trường đó. Bởi lẽ, tất cả các lý thuyết nói chung đều mang tính chất lý luận và được tổng kết, đúc rút kinh nghiệm từ nhiều cơ sở khác nhau nên trong quá trình xây dựng biện pháp phải bám sát thực trạng, với mục đích quản lý hoạt động giáo dục giáo dục giá trị DSVH vật thể gắn với việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường. Các biện pháp đưa ra phải đảm bảo tính hiệu quả đó là phải tính đến sao cho chi phí ít nhất về nguồn lực, thời gian nhưng đem lại hiệu quả cao.

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi

Muốn đảm bảo tính khả thi thì trước hết phải nhận thức đúng đắn về ý nghĩa tác dụng từng biện pháp đã đề xuất, biết vận dụng sáng tạo từng biện pháp cũng như kết hợp hài hòa, hợp lý các biện pháp phù hợp với điều kiện cụ thể của vật thể cũng như xu thế phát triển giáo dục của tỉnh và của toàn quốc.

Quản lý giáo dục giáo dục giá trị DSVH vật thể phải thể hiện được tinh thần đổi mới, phải thực hiện đổi mới nội dung, đặc biệt là phương pháp tổ chức, phát huy tính tích cực chủ động của học sinh trong các hoạt động, tạo cơ hội cho học sinh tự lập, chủ động trong tổ chức các hoạt động giáo dục. Vì thế, các hoạt động dạy học và giáo dục ở trường THPT cần phải quán triệt tinh thần này. Để đạt được theo tinh thần đó đòi hỏi biện pháp đưa ra phải được sự đồng

thuận cao của các cấp quản lý giáo dục, của vật thể, của cha mẹ học sinh, của học sinh và đặc biệt là sự đồng thuận của toàn thể cán bộ, GV, các tổ chức đoàn thể trong nhà trường.

3.2. Các biện pháp quản lý giáo dục giáo dục giá trị di sản văn hóa vật thể cho học sinh các trường THPT thành phố Cao Bằng tỉnh Cao Bằng

3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức cho các lực lượng trong và ngoài nhà trường về việc giáo dục giá trị di sản văn hóa vật thể cho học sinh

Nếu các lực lượng trong và ngoài nhà trường nhận thức đúng vai trò và tầm quan trọng của giá trị DSVH vật thể thì hoạt động quản lý giáo dục sẽ đạt hiệu quả cao hơn. Bởi vì, nhận thức là khâu đầu tiên rất quan trọng, định hướng cho mọi hoạt động của con người, làm cho hoạt động có ý thức, mang tính tự giác. Từ việc phân tích mức độ nhận thức của cán bộ quản lý, GV và học sinh về vai trò của các biện pháp quản lý nhằm đưa các giá trị DSVH vật thể vào giảng dạy. Có thể nói đa số các đồng chí cán bộ, GV, học sinh trong nhà trường đã có những nhận thức đúng đắn, tuy nhiên vẫn còn tồn tại một bộ phận nhỏ nhận thức chưa đúng về vấn đề này.

* Mục đích của biện pháp:

Giúp cho các lực lượng trong và ngoài nhà trường thấy được ý nghĩa, vai trò và tầm quan trọng của các biện pháp quản lý. Giúp các thành viên trong nhà trường và địa phương hiểu đúng, đầy đủ về công tác này (vị trí, vai trò, nội dung, cách tổ chức thực hiện) dẫn đến sự nhất trí và cam kết trong hoạt động giáo dục giá trị DSVH vật thể, vì chất lượng giáo dục toàn diện học sinh. Đây là vấn đề cần thiết không thể thiếu, nhằm tập trung sức mạnh tổng hợp để bảo tồn và phát huy giá trị DSVH vật thể trong học đường.

Phát huy vai trò nhân tố xã hội trong việc cả cộng đồng có trách nhiệm vì sự nghiệp giáo dục và đào tạo. Huy động các tổ chức, cá nhân có khả năng phối hợp cùng nhà trường tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục giá trị DSVH vật thể đạt hiệu quả.

* Nội dung của biện pháp:

Người quản lý phải biết vận dụng tốt chủ trương xã hội hóa giáo dục của nhà nước, đồng thời có nghệ thuật giao tiếp mềm dẻo và linh hoạt, kịp thời nắm bắt thông tin để tranh thủ sự ủng hộ của các lực lượng ngoài nhà trường.

Tập trung tuyên truyền vai trò, ý nghĩa tầm quan trọng của DSVH vật thể trong đời sống và sự phát triển của xã hội. Chú trọng tuyên truyền các văn bản quy phạm pháp luật về nội dung này. Việc nâng cao nhận thức cho các lực lượng trong và ngoài nhà trường về vấn đề gi áo d ụ c giá trị DSVH vật thể cũng nằm trong mục tiêu giáo dục của nhà trường.

Đối với các lực lượng xã hội cần phải nhận thức được tầm quan trọng, ý nghĩa của vấn đề giáo dục giá trị DSVH vật thể trong nhà trường.

Đối với cán bộ GV nhà trường, cần phải trang bị tri thức lý luận cho học sinh, định hướng, hướng dẫn giúp đỡ học sinh, gắn nội dung giáo dục với bộ môn mình dạy.

Với học sinh không phải ai cũng có những nhận thức đúng đắn về công tác giáo dục giá trị DSVH vật thể. Chính vì vậy, cần phải làm cho mọi học sinh nhận thức đúng đắn, đầy đủ hơn về ý nghĩa và tầm quan trọng của vấn đề này, giúp họ định hướng tốt về nhận thức, hành vi, thái độ đối với giá trị DSVH vật thể của dân tộc.

* Cách thức thực hiện:

Hiệu trưởng và Ban chỉ đạo cần thường xuyên gần gũi, chia sẻ những thông tin về tình hình giáo dục của nhà trường với các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, đoàn thể, các tổ chức xã hội và phụ huynh học sinh. Từ đó, giúp cho các lực lượng có cái nhìn đúng đủ về tình hình giáo dục của nhà trường để có sự phối hợp hiệu quả.

Ngay từ đầu năm học, thực hiện nhiệm vụ năm học mới gắn với “Tuần lễ công dân” đầu năm phải kết hợp tuyên truyền, quán triệt, học tập cho toàn thể cán bộ, GV học sinh và phụ huynh học sinh hiểu và nắm được các văn bản pháp luật, nghị quyết của Đảng, Chính phủ và của ngành giáo dục và đào tạo có liên quan đến việc bảo tồn và phát huy giá trị DSVH vật thể, điều lệ

trường THPT, chỉ thị, nhiệm vụ năm học do Bộ Giáo dục & Đào tạo ban hành.

Trưởng ban chỉ đạo cùng các thành viên trong Ban, lập kế hoạch giáo dục nhằm nâng cao nhận thức về mục đích, yêu cầu, tác dụng của công tác này cho GV, học sinh và phụ huynh về các nội dung như: mở rộng hiểu biết, thái độ và hành vi ứng xử với các DSVH vật thể cho GV, học sinh và phụ huynh học sinh. Với mục tiêu sau khi tuyên truyền phải làm đối tượng thấy được việc tổ chức tốt công tác này là nhiệm vụ cần thiết trong quá trình giáo dục. Cụ thể:

+ Đối cán bộ với đội ngũ GV, các đoàn thể của nhà trường: Hiệu trưởng, trưởng ban chỉ đạo triển khai trong hội nghị cán bộ công chức và trong các buổi họp hội đồng, nêu tính cần thiết của việc giáo dục giá trị DSVH vật thể coi đây là một bộ phận quan trọng của quá trình giáo dục.

+ Đối với phụ huynh: Thông qua kỳ họp phụ huynh học sinh đầu năm, Hiệu trưởng, GV chủ nhiệm cần truyền đạt tới họ tác dụng cụ thể, từ đó cha mẹ học sinh thấy sự cần thiết của việc giáo dục giá trị DSVH vật thể sẽ tạo điều kiện thuận lợi cùng nhà trường quản lý tốt cho con em mình.

Họp Ban chỉ đạo và các thành viên cố vấn trong ban chỉ đạo tổ chức đánh giá đúng thực trạng về công tác này thời gian qua hoặc các năm học trước. Đánh giá đúng mặt mạnh, mặt yếu, nguyên nhân của công tác giáo dục giá trị DSVH vật thể. Để từ đó, nhà trường, các bộ phận, các lực lượng có chương trình cụ thể để thực hiện như: mỗi tổ chuyên môn, mỗi GV trở thành tuyên truyền viên, cán bộ quản lý, cán bộ Đoàn tuyên truyền trong buổi tập trung đầu tuần, GV chủ nhiệm tuyên truyền cho học sinh trong buổi sinh hoạt lớp, các lực lượng liên quan tuyên truyền trong từng hoạt động cụ thể,...

Tuyên truyền phải đi đôi với việc tổ chức, triển khai có hiệu quả mới có tác dụng thiết thực. Đồng thời người phụ trách hoạt động này cần đào sâu, tìm tòi về nội dung tuyên truyền lĩnh vực này, luôn cải tiến hình thức, biện pháp để công tác này phù hợp với thực tiễn mới.

Nhà trường phải tổ chức họp liên tịch với cơ quan chức năng liên đới để thống nhất mục tiêu, chương trình hành động giáo dục giá trị DSVH vật thể. Các cuộc họp này cần tổ chức thường xuyên hoặc định kỳ thật quyết liệt trên