Những Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Quản Lý Công Tác Sinh Viên Ở Trường Cđsp

cảm, tấm gương, uy tín của mình. Cũng cần chú ý rằng phương pháp này luôn gắn bó với tất cả các phương pháp khác.

Có thể thay đổi nhận thức sai thành đúng qua một số biện pháp khác nhau. Trong đó, thuyết phục là biện pháp có lợi nhất nó tránh được sự trả giá ở một số biện pháp khác. Thuyết phục phải được coi là biện pháp đầu tiên, không thuyết phục được mới phải dùng các biện pháp khác.

Đối với SV có thể sử dụng phương pháp thuyết phục như:

+ Thuyết phục bằng lời nói: Dùng uy tín của CB, GV để cảm hoá SV thông qua các buổi sinh hoạt chính trị, giáo dục đạo đức lồng ghép với các môn học, tiết học… các buổi toạ đàm, gặp gỡ trò chuyện, đối thoại giữa lãnh đạo nhà trường với SV.

+ Thuyết phục bằng hành động:

- Tạo ra gương người tốt, việc tốt xung quanh SV để các em noi theo và tạo động lực “thi đua ngầm”.

- Qua các việc làm của nhà giáo và bạn bè, người thân (CB, GV và người thân phải là tấm gương mẫu mực sinh động, thống nhất giữa nói và làm).

- Qua khen thưởng và trách phạt để kích thích và củng cố nhận thức của SV.

- Tổ chức các hoạt động có ý nghĩa đạo đức giúp các em trải nghiệm và tự rèn luyện bản thân.

- Phương pháp kinh tế:

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 113 trang tài liệu này.

Phương pháp này là cách thức tác động của chủ thể vào đối tượng quản lý thông qua các lợi ích kinh tế.

Cơ sở phương pháp là quy luật kinh tế và quy luật tâm lý của con người. Nội dung của phương pháp là đưa ra các lợi ích kinh tế cho đối tượng tự lựa chọn từ đó có phương pháp hành động tượng ứng.

Nhằm điều chỉnh hoạt động của các đối tượng quản lý bằng các hoạt động vật chất khác để xác lập trật tự kỷ cương, gắn trách nhiệm cá nhân với quyền lợi vật chất họ được hưởng, thưởng, phạt, phụ cấp, tiền lương…

Đối với SV có thể sử dụng phương pháp này thông qua các biện pháp như:

- Thưởng bằng tiền hay vật chất khác một cách tượng xứng cho những hành vi hay thành tích tốt.

- Kích thích bằng học bổng, tham quan hè…

- Quà tặng trong các buổi sinh hoạt lớp, đoàn và trong các đợt thi đua phong trào…

- Phương pháp hành chính tổ chức:

Hành chính tổ chức là cách tác động của chủ thể quản lý đến đối tượng trên cơ sở quan hệ tổ chức và quyền lực hành chính.

Đây là phương pháp mang tính chất cưỡng chế đơn phương. Khi một quyết định ban ra cấp dưới chỉ chấp hành và mức độ cưỡng chế đó tuỳ thuộc vào tính chất của từng cơ quan và tuỳ thuộc vào từng tình huống. Phương pháp này khơi dậy động lực và sức mạnh của mỗi tổ chức. Nếu tổ chức đánh mất quyền lực thì tổ chức đó không còn phát huy tác dụng.

Những biện pháp hành chính thường mang tính chất bắt buộc, vì vậy khi áp dụng phương pháp này đối với SV nhất là SV cá biệt cần phải lưu ý quan điểm “phòng bệnh hơn chữa bệnh”.trước hết là làm cho SV ý thức đầy đủ và rõ ràng về trách nhiệm, nghĩa vụ của mình khi thực hiện các yêu cầu của nhà quản lý giáo dục. Thông qua tuần sinh hoạt công dân SV đầu khoá học, năm học, qua tiết sinh hoạt chủ nhiệm, đài phát thanh, thông tin nội bộ… Khi vận dụng cũng phải linh hoạt, mềm dẻo thông qua các hình thức xử lý như phê bình, hẹ hành kiểm, khiển trách, cảnh cáo, đình chỉ và buộc thôi học….

- Phương pháp tâm lý xã hội:

Đây là phương pháp tác động và đối tượng quản lý thông qua tâm tư, tình cảm, nguyện vọng, sở thích của đối tượng, bằng dư luận xã hội, bầu không khí tập thể….

Đặc điểm của phương pháp là không thuyết phục con người bằng quyền uy, bằng vật chất mà bằng dư luận xã hội, tình cảm cộng đồng để gây lòng tin

và ý thức trách nhiệm của con người. Nó được thực hiện trên cơ sở sự tôn trọng nhân cách người lao động và những quy ước của nhóm, tập thể, những giá trị văn hoá tinh thần của cộng đồng, xã hội.

Có thể vận dụng phương pháp này trong quản lý SV như:

- Tạo sự ảnh hưởng từ các nhóm mà SV là thành viên: Nhóm nhỏ (nhóm bạn học tổ), nhóm lớn (lớp học, chi đoàn) để tạo sự thi đua giữa các thành viên trong nhóm và các nhóm. Xây dựng nhóm tự quản, tự đánh giá, lấy bầu không khí thân ái, đoàn kết giúp đỡ nhau của nhóm để giáo dục cảm hoá sinh viên.

- Dùng du luận xã hội: tạo những du luận xã hội tích cực nhằm phản ánh đúng và điều chỉnh hành vi của SV như tốt thì khen xấu thì lên ántrướctập thể.

- Sử dụng vai trò của (lớp và đoàn) để điều chỉnh hành vi của SV (tạo áp lực tập thể lên cá nhân).

- Sử dụng biện pháp tăng cường và xoá bỏ bằng cách dùng những hình thức kích thích thưởng và phạt để tăng cường những hành vi nhà trường mong đợi và xoá bỏ những hành vi không mong đợi.

- Thúc đẩy nhu cầu được tôn trọng và khẳng định mình ở mỗi cá nhân sinh viên.

Bốn phương pháp quản lý vừa nêu, chúng ta thấy mỗi phương pháp đều có mặt mạnh, mặt hạn chế. Các mặt mạnh của phương pháp này phần nào khắc phục mặt hạn chế của phương pháp kia.

Nếu phương pháp thuyết phục tác động vào nhận thức, tâm lý, tác động vào ý chí, tình cảm của con người một cách nhẹ nhàng, làm thay đổi nhận thức để con người có thái độ, hành vi đúng, thì nó lại dễ gây tư tưởng ỷ lại, nhờn; phương pháp hành chính với quan hệ quyền uy - phục tùng sẽ hỗ trợ “thuyết phục” và “tác động tâm lý” phát huy hiệu quả. Đó chính là sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa tình và lý. Trong quản lý nếu chỉ có tình mà không có lý thì cũng không đủ và ngược lại. Còn phương pháp kinh tế sẽ tác động đến lợi ích, đến nhu cầu của con người sẽ thúc đẩy con người làm việc hiệu quả, tích cực.

Người quản lý dù có uy tín, dù có thuyết phục tác động tâm lý giỏi đến đâu nhưng chỉ thuyết phục suông thì cũng không bền.

Ngược lại: Nếu chỉ dùng phương pháp hành chính hoặc kinh tế có thể gây tâm lý ức chế, sự chống đối, sự bất cần và mất đoàn kết trong nội bộ. Cho nên, kết hợp với thuyết phục và tác động tâm lý sẽ khắc phục được tình trạng trên.

Vì vậy trong thực tế quản lý, người ta phải sử dụng đồng bộ các phương pháp nhưng phương pháp kinh tế cần được coi trọng hơn, đặc biệt đối với SV trong bối cảnh hiện nay.

1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác sinh viên ở trường CĐSP

1.5.1. Những yếu tố khách quan

* Văn bảo quy định của các cấp quản lý, của nhà trường về công tác quản lý sinh viên

Những quy định về nội dung quản lý công tác học sinh, sinh viên đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo xác định rõ. Tuy nhiên, quản lý công tác học sinh, sinh viên là quản lý con người, nhóm, tập thể người, những thực thể có ý thức về các hoạt động quan hệ xã hội của mình, do đó chủ thể quản lý phải cụ thể hóa những nội dung, chính sách sao cho phù hợp với khách thể quản lý.

Những nội dung công tác học sinh, sinh viên cũng như việc quản lý thực thi những nội dung đó nếu phù hợp với điều kiện thực tế, đem lại hiệu quả thiết thực sẽ được SV hăng hái hưởng ứng. Ngược lại nếu nội dung không phù hợp với điều kiện thực tế, không đáp ứng nhu cầu của SV sẽ không hiệu quả. Tuy nhiên, do tình hình đặc điểm của mỗi trường khác nhau cho nên công tác học sinh, sinh viên cũng cần phải có sự vận dụng linh hoạt và sáng tạo cho phù hợp. Nhưng dù thế nào đi nữa thì công tác học sinh, sinh viên cần phải hướng vào mục tiêu đào tạo trường đại học nói chung và đặc thù của từng trường để phát triển nhân sách cho SV. Do vậy chủ thể quản lý cần chọn lựa những nội dung phù hợp với hoàn cảnh và mong đợi của SV của nhà trường để có sự quy định rõ bằng những văn bản có tính chất pháp lý.

* Môi trường xã hội bên ngoài trường, mối quan hệ bạn bè của sinh viên

Ảnh hưởng từ môi trường xã hội bên ngoài nhà trường, từ sự phát triển của kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội đều có những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực tới sinh viên

Quan hệ bạn bè và bạn bè khác giới là những quan hệ không thể thiếu của SV trong thời gian học ở trường. Bạn bè thân có tác động tới cá nhân SV rất lớn, chỉ sau sự ảnh hưởng của gia đình và các thầy cô giỏi và có uy tín. Bạn bè tốt sẽ tác động đến SV tốt và ngược lại. Vì vậy cần phải có định hướng và phương pháp quản lý phù hợp để giảm thiểu tối đa tác động xấu, tiêu cực của bạn bè tới SV là rất quan trọng và cần thiết.

* Sự phối kết hợp giữa các tổ chức trong nhà trường trong công tác quản lý sinh viên

Mọi hoạt động học tập, rèn luyện của sinh viên đều liên quan đến tất cả các tổ chức đơn vị trong nhà trường như: Phòng công tác sinh viên, Phòng đào tạo, Khoa chuyên môn, Đoàn thanh niên, Hội sinh viên…chính vì vậy giữa các tổ chức, đơn vị, phòng, ban chức năng trong nhà trường cần có sự phối kết hợp chặt chẽ trong các hoạt động liên quan đến sinh viên. Nếu sự kết hợp, chặt chẽ khi triển khai các hoạt động sẽ mang lại kết quả tốt. Đồng thời trong quản lý các mặt hoạt động của sinh viên cũng đạt hiệu quả cao.

* Cơ sở vất chất phục vụ công tác sinh viên

Trải qua 46 năm đổi mới, đất nước Lào đã có nhiều thay đổi quan trọng. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội nước Lào có những thay đổi to lớn.Trong quá trình dạy học, giáo dục, người ta phải sử dụng các phương tiện lao động nhất định. Cơ sở vật chất, kỹ thuật trường học là phương tiện lao động sư phạm của các nhà giáo dục và SV. Đây là một hệ thống bao gồm trường sở, nhà ở ký túc xá, thiết bị chung, thiết bị dạy và học và các thiết bị phục vụ cho các hoạt động khác như văn hóa, văn nghệ, thể thao, lao động sản xuất, vui chơi giải trí… Cơ sở vật chất trường học là một trong

những điều kiện thiết yếu để tiến hành quá trình dạy - học và giáo dục trong nhà trường. Thiếu điều kiện này thì quá trình đó không thể diễn ra hoặc diễn ra ở dạng không hoàn thiện.

Trong công tác sinh viên cũng vậy, cơ sở vật chất kỹ thuật có vai trò rất quan trọng. Không thể nói SV học tập tốt nếu nhà trường thiếu phòng học, phải học ghép hay học ca ba. Chất lượng học tập sẽ không cao khi không có hoặc thiếu thiết bị dạy học cũng như tài liệu, giáo trình… có nghĩa là cần phải có thiết bị cho việc dạy và học… Muốn tổ chức các hoạt động thực hành, thực tập và lao động sản xuất cho SV phải có công cụ, máy móc. Người ta không thể tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao khi không có sân bãi và trang thiết bị khác. Đặc biệt trong điều kiện hiện nay, các hoạt động học tập, rèn luyện và các hoạt động giao lưu, hoạt động xã hội khác của SV không chỉ bó hẹp trong khuôn viên nhà trường như chiến dịch hè tình nguyện, nghiên cứu khoa học, công tác xã hội từ thiện, thi đấu văn nghệ thể thao… thì không thể không có kinh phí và các phương tiện vật chất hỗ trợ.

Tóm lại, không thể nói đến giáo dục toàn diện một khi không có cơ sở vật chất kỹ thuật. Tuy nhiên, cơ sở vật chất kỹ thuật chỉ phát huy tác dụng khi nó phù hợp với mục đích, nội dung, phương pháp và hình thức quản lý công tác sinh viên.

1.5.2. Những yếu tố chủ quan

* Nhận thức của CBQL,GV về công tác sinh viên

Trong bối cảnh kinh tế nước Lào phát triển theo cơ chế thị trường, đất nước mở cửa, hội nhập với thế giới, sự nghiệp giáo dục cũng đang đổi mới mạnh mẽ. Đảng và Nhà nước ta đã dành cho giáo dục nhiều sự quan tâm đặc biệt.Công tác QLSV của CBGV có vai trò quan trọng, có ảnh hưởng lớn đối với kết quả học tập chuyên môn và rèn luyện nhân cách, nếp sống của sinh viên.

Liên quan đến quản lý công tác sinh viên, nhận thức cũng là khâu đầu tiên đối với hành động có ý thức của con người. Đối với công tác sinh viên cũng vậy. Nhận thức rõ tầm quan trọng, vai trò vị trí của công tác này sẽ là cơ

sở cho hoạt động tích cực, tự giác, hiệu quả. Ngược lại, nhận thức mơ hồ, không đầy đủ, hoặc nhận thức sai (cho là công tác này không cần thiết) sẽ dẫn đến hành động ít hiệu quả, thậm chí là sai lầm. Vì vậy nhận thức rõ công tác sinh viên là một nhân tố có ảnh hưởng cơ bản đến quản lý công tác sinh viên.

* Năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ quản lý

Có chủ trương, đường lối đúng đắn, có kế hoạch khoa học, hợp lý nhưng không có cán bộ có đức, có tài để chỉ đạo và tổ chức thực hiện thì kế hoạch dù có khoa học hợp lý tới đâu, chủ trương đường lối dù có đúng đắn đến mức nào đi chăng nữa thì cũng không đạt được mục tiêu đã định. Vì vậy, điều kiện tiên quyết để thực hiện thành công chủ trương đường lối và đạt được mục tiêu đã định đó là “công tác cán bộ”.

Trong công cuộc đổi mới toàn bộ và sâu sắc của đất nước ngày nay, giáo dục được coi là “Quốc sách hàng đầu”, đòi hỏi cán bộ quản lý nhà trường nói chung, cán bộ quản lý nhà trường Đại học, Cao đẳng, Trung cấp chuyên nghiệp nói riêng cần xác định đúng vị trí vai trò công tác quản lý nhà trường, đảm bảo tốt quản lý nhà nước về giáo dục, quản lý đồng bộ, thống nhất các nội dung trong hoạt động quản lý, trong vận hành chung của hệ thống giáo dục quốc dân. Muốn vậy, mỗi cán bộ quản lý phải:

Thực sự là cốt cán trong đội ngũ nhân lực giáo dục ở nhà trường; thực sự là hạt nhân trong việc cải tiến, đổi mới phương pháp quản lý và thực hiện dân chủ hóa trong nhà trường.

*Ý thức, thái độ của sinh viên

Sinh viên là đối tượng quản lý nhưng đồng thời lại là chủ thể của hoạt động tự quản lý. Hiệu quả của hoạt động QL công tác sinh viên phụ thuộc rất lớn vào ý thức thái độ của chính bản thân người sinh viên. Nếu sinh viên có nhận thức đúng, họ sẽ tự giác chấp hành mọi nội quy, quy chế của trường trong tất cả các hoạt động học tập, rèn luyện. Nếu sinh viên nhận thức chưa đúng, ý thức chưa tốt, họ sẽ có những biểu hiện sai trái, vi phạm nội quy, quy chế của trường, điều này làm ảnh hưởng đến hiệu quả công tác quản lý sinh viên.

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1

Quản lý công tác SV trong trường cao đẳng sư phạm là một trong những nhiệm vụ trọng yếu trong công tác đào tạo của nhà trường. Làm tốt công tác sinh viên sẽ tạo ra môi trường, điều kiện thuận lợi cho sinh viên phát triển, hoàn thiện nhân cách. Trong phaần lý luận của đề tài đã chỉ ra nội dung công tác sinh viên ở trường cao đẳng sư phạm theo quy định của Bộ Giáo dục và Thể thao bao gồm nhiều nội dung từ hoạt động tiếp nhận sinh viên nhập học, đến quản lý việc thực hiện kế hoạch học tập của sinh viên, giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo đức, pháp luật, thực hiện chế độ chính sách của Nhà nước đối với sinh viên, quản lý sinh viên nội, ngoại trú... đồng thời xác định những nội dung cơ bản của quản lý công tác sinh viên ở trường cao đẳng sư phạm, phân tích và làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác sinh viên. Những cơ sở lý luận ở chương 1 làm nền tảng và định hướng cho việc tìm hiểu thực trạng cũng như đề xuất các biện pháp Quản lý công tác sinh viên tại trường cao đẳng sư phạm Savannakhet trong bối cảnh hiện nay.