Quan Điểm Của Chủ Nghĩa Mác - Lênin, Tư Tưởng Hồ Chí Minh Và Của Đảng Về

chất chính trị, đạo đức cách mạng, có trình độ năng lực và có khả năng vận dụng đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước một cách có hiệu quả nhất nhằm nâng cao đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của nhân dân góp phần xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Trong điều kiện đất nước hội nhập quốc tế, đòi hỏi mỗi cán bộ, công chức cần phải không ngừng tự nỗ lực cố gắng phấn đấu đồng thời phải được đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên nhằm đáp ứng nhu cầu xã hội ngày càng phát triển.

1.4. Quan điểm của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và của Đảng về cán bộ và công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ

Lý luận cũng như thực tiễn cho ta thấy cán bộ luôn là những mắt xích quan trọng, giữ vị trí then chốt trong mọi hoạt động của Đảng, Nhà nước và là nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp cách mạng. CácMác và Ăngghen là những người đặt nền móng cho vấn đề cán bộ của giai cấp vô sản và chính đảng của mình “Muốn thực hiện tư tưởng thì cần có những con người sử dụng lực lượng.Thực tiễn khi chưa nắm vững được chính quyền, hai ông rất quan tâm đến việc xây dựng một đội ngũ những nhà tuyên truyền, cổ động, truyền bá tư tưởng cộng sản.

Theo Lênin, cán bộ luôn giữ vị trí cực kỳ quan trọng trong sự nghiệp cách mạng. Bất kỳ giai đoạn cách mạng nào, cán bộ luôn là trung tâm của mọi vấn đề, là nguyên nhân của mọi nguyên nhân dẫn đến sự thành bại của cách mạng. Cán bộ không đủ năng lực, thiếu phẩm chất và bản lĩnh thì sẽ không hoàn thành nhiệm vụ được giao, mọi công việc bị ách tắc. Muốn có một đội ngũ cán bộ vững vàng về mọi mặt, trước hết phải đi sâu nghiên cứu, nắm chắc tình hình đội ngũ, trên cơ sở đó mà có kế hoạch xây dựng, bố trí, sử dụng cũng như việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ,... Đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt Lênin đòi hỏi “Họ phải là những người thực sự có tài tổ chức, những người có bộ óc sáng suốt và có bản lĩnh tháo vát trong thực tiễn, những người vừa trung thành với chủ nghĩa xã hội vừa có năng lực tổ chức công tác chung, vững chắc và nhịp nhàng. Chỉ có những người như thế thì chúng ta mới đề bạt lên những

chức vụ lãnh đạo của nhân dân, lên những chức vụ lãnh đạo quản lý, sau khi đã thử thách họ hàng chục lần bằng cách cho họ đảm nhiệm từ nhiệm vụ đơn giản nhất” [3].

Chủ tịch Hồ Chí Minh là người kế thừa, phát triển làm phong phú thêm nhiều quan điểm về cán bộ và công tác cán bộ của chủ nghĩa Mác- Lênin, đồng thời kết hợp, phát huy những truyền thống và phương pháp dùng người của cha ông ta. Tư tưởng của Người về cán bộ và công tác cán bộ là những di sản tinh thần vô giá đối với Đảng ta.

Trong Di chúc, Người chỉ rõ “Đào tạo, bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và cần thiết”. Người coi “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”; “Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. Theo Người, “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành, đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ rõ, để đặt chính sách cho đúng”. Do vậy, người cán bộ, đảng viên theo Chủ tịch Hồ Chí Minh phải vừa “hồng” vừa “chuyên”, không ngừng học tập để trau dồi lý tưởng cách mạng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tiếp thu những tri thức mới, có phong cách làm việc khoa học,... nhằm đáp ứng yêu cầu xã hội ngày càng cao[10].

Xuất phát từ vị trí, vai trò của cán bộ, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ là "công việc gốc của Đảng", đào tạo, bồi dưỡng cán bộ phải đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ cách mạng, thiết thực, gắn lý luận với thực tiễn, học đi đôi với hành. Người luôn quan tâm từ việc quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đến việc lựa chọn, sử dụng cán bộ: từ việc xác định trách nhiệm của Đảng đối với công tác cán bộ đến việc đòi hỏi trách nhiệm của từng người dù ở cương vị nào cũng phải phấn đầu rèn luyện nâng cao trình độ về mọi mặt để trở thành người cán bộ tốt của Đảng, của nhân dân. Người có phương pháp dùng người, tìm nguồn nhân tài để sử dụng, biết lựa chọn nhân tài, chọn cán bộ cả trước mắt cũng như lâu dài đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng. Các quan điểm, tư tưởng của Người về cán bộ và công tác cán bộ là những căn cứ khoa học để chúng ta tiến hành đổi mới công tác cán bộ nói chung và đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo đội ngũ cán bộ nói riêng.

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn luôn coi trọng cán bộ là khâu then chốt. Đảng khẳng định: “Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng gắn liền với vận mệnh của Đảng”. Sau khi hoàn thành cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân, hai miền Nam, Bắc thống nhất và cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Vấn đề cán bộ và công tác cán bộ lại đặt ra những yêu cầu mới có ý nghĩa quan trọng và bức thiết trước công cuộc đổi mới đất nước.

Qua các kỳ Đại hội, Đảng khẳng định: "Đổi mới cán bộ lãnh đạo các cấp là mắt xích quan trọng nhất mà Đảng ta phải nắm chắc để thúc đẩy những cuộc cải cách có ý nghĩa cách mạng" [8].

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 125 trang tài liệu này.

Kinh nghiệm thực tiễn đã chỉ rõ, việc cụ thể hoá mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đều tuỳ thuộc ở chất lượng đội ngũ cán bộ. Do đó, trong công tác cán bộ nói chung và công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nói riêng cần phải xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Mặt khác qua thực tiễn công nghiệp hoá, hiện đại hoá mà rèn luyện, tuyển chọn, đào tạo, nâng cao kiến thức, năng lực, phẩm chất đội ngũ cán bộ; Xây dựng đội ngũ cán bộ và đổi mới công tác cán bộ phải trên cơ sở giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng, phát huy truyền thống yêu nước và đoàn kết dân tộc.

Đảng nhấn mạnh: “Xây dựng đội ngũ cán bộ, trước hết là cán bộ lãnh đạo và quản lý ở các cấp, vững vàng về chính trị, gương mẫu về đạo đức, trong sạch về lối sống, có trí tuệ, kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn, gắn bó với nhân dân” [9].

Tổng kết 30 năm đổi mới và việc thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng về cán bộ và công tác cán bộ, Đại hội XII của Đảng chỉ rõ: “Nhiều chủ trương, nguyên tắc, quan điểm, giải pháp lớn về công tác cán bộ được thể chế, cụ thể hóa bằng quy chế, quy định, quy trình bảo đảm dân chủ, chặt chẽ hơn. Thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm cán bộ, trọng tâm là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, được dư luận đồng tình, có tác dụng, hiệu quả. Công tác đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển, bố trí, sử dụng cán bộ về cơ bản đã

thực hiện theo quy hoạch” [23]. Tiến hành xây dựng quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các chức danh chủ chốt của Đảng, Nhà nước. Quy định và thực hiện chế độ bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo chức danh có tác dụng tốt. Việc thực hiện chính sách cán bộ trong hệ thống chính trị tiếp tục được quan tâm.

Như vậy, xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ đức, tài theo quan điểm của Chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và của Đảng là yêu cầu cấp bách, chiến lược, có ý nghĩa quyết định. Hơn lúc nào hết, trong thời kỳ đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, Đảng phải tập trung “Lãnh đạo, xây dựng, kiện toàn, đổi mới và nâng cao chất lượng các khâu của công tác cán bộ, nhằm tạo ra đội ngũ cán bộ có trí tuệ, tài năng và uy tín để thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước” [1].

1.5. Hoạt động bồi dưỡng cán bộ, công chức

1.5.1. Mục tiêu bồi dưỡng cán bộ, công chức khối Đảng, Đoàn

1.5.1.1. Trang bị kiến thức, kỹ năng, phương pháp thực hiện nhiệm vụ, công vụ

Để thực hiện tốt nhiệm vụ công vụ của mình, bên cạnh những kiến thức về chuyên môn, cán bộ, công chức cần phải có những kiến thức, kỹ năng và phương pháp thực hiện nhiệm vụ công vụ.

Để đáp ứng mục tiêu trên, hoạt động bồi dưỡng cán bộ, công chức nhằm bổ sung những kiến thức, kỹ năng về chuyên môn, nghiệp vụ, trang bị những kiến thức mới, tinh thần thái độ phục vụ nhân dân đáp ứng yêu cầu công việc và nâng cao hiệu quả của bộ máy Nhà nước; thực hiện chương trình cải cách nền hành chính Nhà nước.

1.5.1.2. Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp có đủ năng lực xây dựng nền hành chính tiên tiến, hiện đại

Công cuộc đổi mới đất nước cùng tiến trình hội nhập quốc tế đặt ra yêu cầu to lớn và cấp bách về xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất và năng lực góp phần đáp ứng yêu cầu ngày càng cao sự nghiệp xây dựng đất nước trong thời kỳ mới. Đội ngũ cán bộ nhà nước đóng vai trò trực tiếp và quan

trọng tác động đến quá trình đổi mới. Trong tiến trình hội nhập nền kinh tế, đòi hỏi đội ngũ cán bộ nhà nước phải có trình độ chuyên môn cao, có phẩm chất đạo đức vững vàng, sự tận tụy và khả năng giải quyết công việc nhanh nhạy.

1.5.1.3. Tạo sự chủ động cho các khâu trong công tác cán bộ

Bảo đảm sự chuyển tiếp liên tục giữa các thế hệ, chuẩn bị tốt nguồn nhân sự cho công tác bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo quản lý các cấp.

Như vậy, với mỗi chương trình bồi dưỡng cần xác định rõ mục tiêu của từng khóa bồi dưỡng. Cụ thể là việc xác định kết quả cần đạt được và các tiêu chuẩn để thực hiện. Căn cứ vào mục đích, tính chất của từng khóa học, cơ sở bồi dưỡng lựa chọn hoặc nhấn mạnh mục tiêu mà mình mong muốn đạt được.

1.5.2. Nội dung, chương trình bồi dưỡng cán bộ, công chức khối Đảng, Đoàn

Việc xây dựng nội dung chương trình bồi dưỡng CBCC cần phải giải quyết các vấn đề: Xây dựng tầm nhìn trong lĩnh vực làm việc cho CBCC; Giúp CBCC thực thi tốt công vụ theo đúng quy định và đạt hiệu quả cao nhất; Phân tích các chính sách và các quá trình tác nghiệp, sử dụng những thông tin này vào việc xem làm thế nào tổ chức có thể đạt được những mục tiêu đã đề ra; Giúp CBCC quản lý các công việc một cách khoa học, hiệu quả...

Nội dung cơ bản của hoạt động bồi dưỡng cán bộ, công chức như sau:

- Bồi dưỡng về lý luận chính trị: Chương trình này người giảng viên phải đào sâu kiến thức, thông qua việc giảng dạy, giúp người học củng cố những kiến thức cơ bản về lý luận chính trị, trên cơ sở đó hình thành thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng và phương pháp luận duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác - Lênin, nội dung bồi dưỡng bao gồm:

+ Bồi dưỡng trình độ lý luận chính trị theo tiêu chuẩn chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.

+ Cập nhật nội dung các văn kiện, nghị quyết, đường lối của Đảng; cập nhật nâng cao trình độ lý luận chính trị theo quy định.

- Bồi dưỡng kiến thức QLNN:

+ Bồi dưỡng kiến thức QLNN chương trình chuyên viên;

+ Bồi dưỡng kiến thức QLNN chương trình chuyên viên chính;

- Bồi dưỡng, cập nhật kiến thức: Thông qua đó lớp bồi dưỡng nhằm trang bị những kiến thức mới về chủ trương, đường lối, quyết sách lãnh đạo của Đảng trong xu thế hội nhập thế giới, củng cố lòng tin với Đảng… Đồng thời để khẳng định bản lĩnh chính trị, khả năng nắm bắt các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, của tỉnh; sự am hiểu về địa phương, ngành lĩnh vực cũng như nhiệm vụ chính trị của địa phương, ngành, lĩnh vực... của cán bộ, công chức, nội dung bồi dưỡng bao gồm:

+ Bồi dưỡng cập nhật kiến thức cho đội ngũ cán bộ công chức lãnh đạo, quản lý; cán bộ dự nguồn trưởng, phó các sở, ban, ngành và tương đương. Thực hiện chương trình bồi dưỡng các chuyên đề: "Giáo dục chủ nghĩa yêu nước Việt Nam", "Vấn đề dân tộc và chính sách dân tộc của Đảng Cộng sản Việt Nam" "Vấn đề tôn giáo và chính sách tôn giáo của Đảng Cộng sản Việt Nam"; "Tư tưởng Hồ Chí Minh"; "Chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế"; "Giáo dục đạo đức cách mạng trong thời kỳ mới". Các chuyên đề này giúp người học hiểu được những vấn đề chung nhất của chủ nghĩa yêu nước Việt Nam từ đó phát huy cao độ chủ nghĩa yêu nước Việt Nam trong quá trình xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, thống nhất ý chí và hành động, năng động, sáng tạo, phấn đấu thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới. Giúp học viên nâng cao nhận thức về các vấn đề tôn giáo, dân tộc và chính sách tôn giáo, dân tộc của Đảng và nhà nước ta. Học tập tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm qua trọng của việc xây dựng đạo đức cách mạng cho cán bộ đảng viên; giúp người học hiểu được những vấn đề chung nhất của quá trình chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế, từ đó mỗi cán bộ cơ sở phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.

+ Cập nhật kiến thức, kỹ năng, phương pháp quản lý chuyên ngành; kiến thức, phương pháp thực hiện nhiệm vụ, công vụ được giao.

+ Cập nhật kiến thức pháp luật, văn hóa công sở, nâng cao ý thức đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp.

+ Cập nhật và nâng cao kiến thức, năng lực hội nhập quốc tế.

+ Bồi dưỡng kiến thức tin học, ngoại ngữ theo tiêu chuẩn quy định; tiếng dân tộc cho CBCC công tác tại vùng có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.

- Bồi dưỡng kiến thức QPAN theo các chương trình quy định cho CBCC.

- Bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ:

+ Kiến thức và nghiệp vụ về công tác xây dựng Đảng: công tác tuyên giáo, công tác tổ chức, kiểm tra, dân vận, văn phòng cấp ủy... Các chương trình "Bồi dưỡng công tác Đảng cho bí thư chi bộ và cấp uỷ viên cơ sở"; "Bồi dưỡng nghiệp vụ công tác tuyên giáo cơ sở"; "Bồi dưỡng chuyên đề công tác tuyên truyền miệng, báo cáo viên"… giúp người học nắm vững những vấn đề cơ bản nhất của công tác xây dựng Đảng. Nâng cao nhận thức về vai trò, nhiệm vụ, nội dung, tổ chức và phương thức lãnh đạo của Đảng từ đó học viên hiểu, vận dụng những kiến thức và kinh nghiệm để thực hiện nhiệm vụ được giao. Tăng cường sự thống nhất về chính trị tư tưởng ở cơ sở, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Phấn đấu hoàn thành thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế

- xã hội của địa phương, cơ sở.

+ Bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ Hội nông dân cơ sở; cán bộ Hội phụ nữ cơ sở; cán bộ công đoàn cơ sở; cán bộ Đoàn, Đội; cán bộ Hội Cựu chiến binh cơ sở; cán bộ mặt trận tổ quốc cấp cơ sở. Từ đó định hướng giúp người học nắm vững nghiệp vụ công tác, nâng cao khả năng vận dụng một cách sáng tạo đường lối, quan điểm của Đảng trong phát triển kinh tế xã hội, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở trong sạch, vững mạnh.

Thông qua các quy định của nhà nước về ĐTBD CBCC thấy rằng nội dung bồi dưỡng CBCC giai đoạn hiện nay tập trung vào những vấn đề sau:

Nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ; về tin học, ngoại ngữ, tiếng dân tộc cho CBCC công tác tại vùng có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống; kiến thức QPAN; cập nhật và nâng cao kiến thức, năng lực hội nhập quốc tế; các kỹ năng vận động của cán bộ làm công tác đoàn thể.

Như vậy, nội dung ĐTBD CBCC đã được quy định rất rõ ràng, đầy đủ và toàn diện với mục tiêu tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng và hiệu quả ĐTBD, góp phần hình thành đội ngũ CBCC ngày càng chuyên nghiệp có đủ

phẩm chất, trình độ và năng lực, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp phát triển của đất nước và hội nhập quốc tế.

Chương trình bồi dưỡng có ảnh hưởng rất lớn tới kết quả của công tác bồi dưỡng. Đặc trưng lớn nhất của nội dung bồi dưỡng hay giáo trình, tài liệu phục vụ bồi dưỡng là tính không ổn định và luôn luôn đòi hỏi phải được cập nhật thay đổi. Đây cũng là điểm khó khăn cho hoạt động bồi dưỡng vì đòi hỏi nội dung phải luôn được đổi mới, việc biên soạn lại tài liệu kéo theo là sự gia tăng chi phí bồi dưỡng. Ngoài ra, các tài liệu chưa theo hệ thống thống nhất, chưa đồng bộ cũng gây khó khăn cho giảng viên và học viên khi tham gia các khóa bồi dưỡng. Vì vậy, chương trình bồi dưỡng phải đảm bảo tính khoa học, tính thực tiễn và cân đối giữa lý thuyết với thực hành, giữa tính hàn lâm và thực tiễn, tính truyền thống kế thừa và tính hiện đại.

1.5.3. Hình thức bồi dưỡng cán bộ, công chức khối Đảng, Đoàn

Có rất nhiều hình thức bồi dưỡng, có thể kể tên:

+ Bồi dưỡng thường xuyên

Cán bộ quản lý bồi dưỡng bằng tự học kết hợp với các sinh hoạt tập thể về chuyên môn, nghiệp vụ tại tổ bộ môn, cơ sở giáo dục, liên trường hoặc cụm trường.

+ Bồi dưỡng theo chu kỳ

Là hình thức tiến hành hoạt động bồi dưỡng được thực hiện vào trong năm học và thời gian hè hàng năm theo các hình thức tự học cá nhân, học tập theo tổ chuyên môn, theo nhóm của từng trường hay cụm trường.

+ Bồi dưỡng theo chuyên đề

Song song với việc bồi dưỡng theo chu kỳ là việc tiến hành bồi dưỡng theo chuyên đề, chia nội dung bồi dưỡng thành các chuyên đề khác nhau để tiến hành bồi dưỡng vào thời gian theo kế hoạch đã được vạch ra.

+ Bồi dưỡng tập trung:

Là tổ chức bồi dưỡng tại tỉnh theo nhu cầu của các cơ quan, đơn vị. Tùy từng nội dung và mặt thời gian mà tổ chức cho học viên được đi tham quan, học tập kinh nghiệm thực tiễn cơ sở. Cán bộ, công chức dự lớp bồi dưỡng