Biện Pháp Quản Lí Hoạt Động Dạy Môn Toán Ở Các Trường Trung Học Phổ Thông

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2‌

Quản lí hoạt động Giảng dạy môn Toán là một khâu quan trọng hoạt động quản lí ở các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long. Đảm bảo các yêu cầu về quản lí hoạt động giảng dạy môn Toán là góp phần nâng cao chất lượng giáo dục theo mục tiêu giáo dục trong giai đoạn hiện nay.

Qua kết quả khảo sát thực trạng hoạt động giảng dạy môn Toán tại các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long cho thấy CBQL thực hiện tốt việc quản lí kế hoạch, chương trình giảng dạy môn Toán; nắm vững tình hình đội ngũ giáo viên, phân công giảng dạy hợp lý; hướng dẫn các rõ các quy định, yêu cầu về lập kế hoạch bài dạy môn Toán, quy định cụ thể mẫu và chất lượng đối với kế hoạch bài dạy; chú trọng quản lý hoạt động dạy học môn Toán; động viên họ yên tâm công tác, tự giác học tập nâng cao trình độ về mọi mặt; hoạt động quản lý thực hiện chương trình đã được quan tâm. Bên cạnh đó vẫn còn một số hạn chế như nhận thức về tầm quan trọng của việc đổi mới dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá theo hướng phát triển năng lực học sinh, hạn chế trong quản lí bồi dưỡng đội ngũ, hạn chế trong một một số nội dung quản lí tổ chuyên môn, dự giờ đồng nghiệp.

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu đã trình bày, để nâng cao hơn nữa chất lượng giảng dạy và quản lí hoạt động giảng dạy môn Toán, người nghiên cứu xin đề xuất một số biện pháp đổi mới quản lí hoạt động giảng dạy môn Toán tại các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long trong thời gian tới.

Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG DẠY MÔN TOÁN Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN LONG HỒ, TỈNH VĨNH LONG‌

3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp‌

3.1.1. Cơ sở pháp lí

Hoạt động giảng dạy là một hoạt động mang tính chất pháp chế được quy định trong các văn bản pháp quy của Nhà nước, của Bộ GD&ĐT và của Sở GD&ĐT. Vì thế, các biện pháp đề ra cũng phải bảo đảm tuân thủ đúng các quy định chung của ngành, của cấp học, bậc học về công tác giảng dạy.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 155 trang tài liệu này.

Cơ sở pháp lí để đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động giảng dạy môn Toán ở các trường THPT là các văn bản pháp quy sau đây:

- Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của Quốc Hội trong đó có đề ra yêu cầu đổi mới “Kế thừa và phát triển những ưu điểm của chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông hiện hành, phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của nền văn hóa Việt Nam và phù hợp với xu thế quốc tế, đồng thời đổi mới toàn diện mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục, thi, kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục theo yêu cầu phát triển phẩm chất và năng lực HS; khắc phục tình trạng quá tải; tăng cường thực hành và gắn với thực tiễn cuộc sống. Việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông được tiến hành đồng bộ, công khai, minh bạch, tiếp thu rộng rãi ý kiến của nhân dân, các nhà khoa học, nhà giáo và người học”.

- Luật giáo dục (năm 2005) và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật giáo dục (năm 2009).

- Điều lệ trường THCS, trường THPT và trường phổ thông có nhiều cấp học (Ban hành kèm theo Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT).

- Công văn số 4612/BGDĐT-GDTrH ngày 03/10/2017 của Bộ GD&ĐT về việc hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục phổ thông hiện hành theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất HS từ năm học 2017 – 2018.

- Công văn Số 5555/BGDĐT-GDTrH ngày 08/10/2014 của Bộ GD&ĐT, Hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; tổ chức và quản lí các hoạt động chuyên môn của trường trung học/trung tâm giáo dục thường xuyên qua mạng.

- Hướng dẫn số 1460/HD-SGDĐT, ngày 10/9/2018 của Sở GD&ĐT Vĩnh Long về việc thực hiện nhiệm vụ Giáo dục Trung học năm học 2018 – 2019.

- Thông tư số 16/2018/TT-BGDĐT của Bộ GD&ĐT đã quy định “Cơ sở giáo dục được vận động, tiếp nhận các khoản tài trợ để thực hiện các nội dung: Trang bị thiết bị, đồ dùng phục vụ dạy và học; thiết bị nghiên cứu khoa học; cải tạo, sửa chữa, xây dựng các hạng mục công trình phục vụ hoạt động giáo dục tại cơ sở giáo dục. Hỗ trợ hoạt động giáo dục, đào tạo và nghiêm cứu khoa học trong lĩnh vực giáo dục”.

3.1.2. Cơ sở lí luận và thực tiễn

Xuất phát từ cơ sở lí luận và thực trạng quản lí hoạt động giảng dạy môn Toán ở các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long đã trình bày trong chương 1 và chương 2, tác giả đề xuất các biện pháp đổi mới quản lí hoạt động giảng dạy môn Toán ở các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long.

3.2. Các nguyên tắc đề xuất các biện pháp‌

3.2.1. Nguyên tắc bảo đảm tính kế thừa và phát triển

Các biện pháp được đề xuất trên cơ sở kế thừa và phát huy những thành quả, những yếu tố, những giá trị tích cực đã có và đã đạt được một số thành quả nhất định.

3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn

Các biện pháp phải đảm bảo tính thực tiễn, trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng những thuận lợi, khó khăn của đơn vị, những kết quả đạt được cũng như những tồn tại gắn với thực trạng và điều kiện thực tế ở các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long hiện nay. Bên cạnh đó, các biện pháp còn phải phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, phù hợp với nhu cầu và nguyện vọng của CBQL và GV các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long.

3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống và toàn diện

Để đạt được mục tiêu quản lí, các biện pháp thực hiện phải có hỗ trợ, bổ sung cho nhau cùng tác động vào quá trình quản lí. Vì thế các biện pháp thực hiện phải được tổ chức một cách đồng bộ, hợp lí sao cho sự tác động mang tính hệ thống đến toàn bộ các nội dung của quản lí giảng dạy môn Toán nhằm tạo ra những thay đổi tích cực trong hoạt động này.

3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả và tính khả thi

Các biện pháp phải đảm bảo tính khả thi, có thể thực hiện được trong điều kiện thực tế ở các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long. Đồng thời, các biện pháp phải đảm bảo tính hiệu quả, có những tác động tích cực và phù hợp giúp nâng cao chất lượng công tác quản lí hoạt động giảng dạy môn Toán ở các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long.

3.3. Đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động giảng dạy môn toán ở các trường trung học phổ thông huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long‌

3.3.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lí và giáo viên về thực hiện chương trình giáo dục phổ thông hiện hành theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất học sinh

3.2.1.1. Mục tiêu của biện pháp

Việc nâng cao nhận thức cho CBQL và GV giảng dạy môn Toán về dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học có ý nghĩa rất quan trọng. Giúp cho CBQL và GV giảng dạy môn Toán thấy được vai trò, tầm quan trọng và tính cấp thiết của việc dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.Từ đó nâng cao hơn nữa về ý thức của CBQL và GV giảng dạy môn Toán trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình nhằm nâng cao chất lượng dạy môn Toán ở các trường THPT huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long.

3.3.1.2. Nội dung và cách thức thực hiện của biện pháp

Thứ nhất, lập kế hoạch quán triệt cho CBQL, GV dạy môn Toán quan điểm về đổi mới giáo dục giai đoạn hiện nay trong đó có mục tiêu góp phần hình thành và phát triển các phẩm chất, phong cách lao động khoa học, biết hợp tác lao động, có ý chí và thới quen tự học thường xuyên.

Thứ hai, tổ chức, chỉ đạo thực hiện:

- Chỉ đạo tổ chuyên môn tổ chức nghiên cứu, phân tích Công văn số 4612/BGDĐT-GDTrH ngày 03/10/2017 của Bộ GD&ĐT về việc hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục phổ thông hiện hành theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất HS từ năm học 2017 – 2018, các hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục trung học của Bộ GD&ĐT và của Sở GD&ĐT được ban hành vào đầu mỗi năm học.

- Cử tổ trưởng, tổ phó chuyên môn và GV tham dự các buổi tập huấn do Sở GD&ĐT Vĩnh Long tổ chức. Thông qua các buổi tập huấn, tổ trưởng, tổ phó tổ chuyên môn được cử đi tập huấn về tập huấn lại với các GV trong tổ về các văn bản liên quan tới hoạt động giảng dạy và quản lí hoạt động giảng dạy mới được cập nhật để mọi người được biết và thực hiện.

- Thường xuyên cập nhật các văn bản chỉ đạo của Bộ GD&ĐT và của Sở GD&ĐT về công tác giảng dạy nói chung và giảng dạy môn Toán nói riêng.

- Triển khai, cụ thể hoá nội dung, kế hoạch hoạt động giảng dạy đến tổ trưởng, tổ phó chuyên môn môn Toán trong cuộc họp lãnh đạo nhà trường đầu năm. Trên cơ sở đó, tổ trưởng chuyên môn lập kế hoạch hoạt động của tổ.

Thứ ba, thường xuyên kiểm tra, đánh giá việc thực hiện thông qua các báo cáo định kì hàng tháng của tổ chuyên môn và kiểm tra thông qua việc thực hiện nhiệm vụ của GV.

3.3.1.3. Điều kiện thực hiện biện pháp

Để nâng cao nhận thức của CBQL, GV về thực hiện chương trình giáo dục phổ thông hiện hành theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất HS, nhà trường cần đảm bảo đầy đủ các nguồn lực sau:

- Nhân lực: cần có sự hỗ trợ của các chuyên gia tập huấn cho CBQL và GV về đổi mới hoạt động giảng dạy môn Toán theo hướng phát triển năng lực và phẩm chất HS.

- Vật lực: CSVC - KT, trang thiết bị (hội trường, máy tính, máy chiếu, sách tham khảo,…) phải đảm bảo đầy đủ nhằm phục vụ tốt cho các lớp tập huấn về đổi mới hoạt động giảng dạy môn Toán.

- Tài chính: nhà trường cần phải đảm bảo đầy đủ các điều kiện cả về vật chất lẫn tinh thần nhất định như có chế độ chính sách khen thưởng nhằm động viên, khuyến khích những cá nhân thực hiện tốt hoạt động đổi mới hoạt động giảng dạy các môn học nói chung và môn Toán nói riêng.

3.3.2. Biện pháp 2: Bồi dưỡng phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học môn Toán theo định hướng đổi mới giáo dục trung học phổ thông

3.3.2.1. Mục tiêu của biện pháp

Nhằm nâng cao năng lực đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học môn Toán cho GV, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động đổi mới giáo dục THPT.

Nhằm thống nhất giữa kế hoạch đổi mới với hoạt động tổ chức thực hiện đổi mới đem lại hiệu quả thiết thực trong đổi mới dạy học môn Toán nói riêng và đổi mới giáo dục THPT nói chung.

3.3.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện của biện pháp

Thứ nhất, hàng năm nhà trường lập kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên cho GV, trong đó có nội dung bồi dưỡng phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học môn Toán theo định hướng đổi mới giáo dục THPT,

Thứ hai, tổ chức, chỉ đạo thực hiện các hoạt động, nội dung:

- Bồi dưỡng kiến thức về các xu hướng và phương pháp dạy học hiện đại cho GV dạy Toán như: dạy học theo định hướng năng lực, dạy học theo dự án; dạy học nêu vấn đề, dạy học hợp tác,… hướng dẫn HS tự học, tự nghiên cứu SGK để tiếp nhận và vận dụng kiến thức mới thông qua giải quyết nhiệm vụ học tập đặt ra trong bài học.

- Bồi dưỡng GV về các kĩ thuật dạy học hiện đại: kĩ thuật sử dụng bản đồ tư duy, kĩ thuật khăn trải bàn, kĩ thuật nhóm lắp ghép, kĩ thuật trả lời nhanh,…

- Bồi dưỡng GV về năng lực thiết kế chủ đề dạy học, kế hoạch dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất HS phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường và tổ chức dạy học theo các chủ đề đã xây dựng.

- Chỉ đạo tổ chuyên môn hướng dẫn GV thiết kế và tổ chức hiện các chuyên đề tự chọn theo tiếp cận năng lực và theo hướng phân hóa sâu nhằm nâng cao chất lượng của chương trình dạy học.

- Chỉ đạo GV tổ chức hoạt động ngoại khóa môn Toán thông qua thiết kế và tổ chức thực hiện các chủ đề giáo dục trải nghiệm Toán học cho HS THPT với quy mô toàn trường, quy mô khối và quy mô lớp học, thông qua các chủ đề hoạt động khác nhau, như Toán học trong đời sống, Toán học trong tài chính, kế toán, Toán học trong công nghệ,… nhằm củng cố mở rộng tri thức Toán học ở HS, phát triển kĩ năng vận dụng vào thực tế, rèn kĩ năng sống cho HS.

- Tổ chức thao giảng, hội giảng, hội thảo, giao lưu, thảo luận về đổi mới phương pháp dạy học.

- Xây dựng quy chế thi đua khen thưởng, động viên những GV sử dụng có hiệu quả phương pháp dạy học và tích cực đổi mới phương pháp dạy học.

Thứ ba, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện bồi dưỡng phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học môn Toán theo định hướng đổi mới giáo dục THPT thông qua các báo cáo định kì hàng tháng của tổ chuyên môn và kiểm tra thông qua việc thực hiện nhiệm vụ của GV.

3.3.2.3. Điều kiện thực hiện biện pháp

CBQL, GV phải nhận thức rõ được tầm quan trọng và tính cấp thiết của việc đổi mới phương pháp dạy học.

GV phải có trình độ và năng lực ngoại ngữ, tin học để thực hiện nội dung tự bồi dưỡng từ xa, tìm kiếm thông tin trên mạng.

Phải có cơ chế kiểm tra, giám sát hoạt động đổi mới phương pháp, hình thưc dạy học, của GV Toán, có biện pháp khen thưởng hay nhắc nhở, phê bình rõ ràng, cụ thể.

Cơ sở vật chất, phương tiện dạy học đảm bảo đầy đủ, có đủ tài liệu về việc hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học của bộ môn.

3.3.3. Biện pháp 3: Đẩy mạnh việc đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học

3.3.3.1. Mục đích ý nghĩa của biện pháp

Giúp cho CBQL, GV đánh giá đúng chất lượng môn Toán từ đó có kế hoạch điều chỉnh hợp lý, nội dung chương trình dạy học, phương pháp, hình thức tổ chức dạy họ môn Toán theo hướng phân hóa và tiếp cận năng lực HS.

Nhằm tạo động lực cho GV thực hiện đúng mục tiêu, nội dung chương trình dạy học môn Toán ở trường THPT theo hướng đổi mới.

3.3.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện của biện pháp

Thứ nhất, nhà trường chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS phù hợp với kế hoạch dạy học môn Toán, theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất HS.

Thứ hai, tổ chức, chỉ đạo thực hiện các nội dung:

- Bồi dưỡng, tập huấn cho GV về công tác soạn câu hỏi kiểm tra theo từng nội dung, mức độ, soạn câu hỏi kiểm tra theo thướng phát triển năng lực HS, lập ma trận kiểm tra, ra đề kiểm tra theo ma trận.

- Chỉ đạo xây dựng thực hiện nghiêm túc việc xây dựng đề thi, kiểm tra theo ma trận; chỉ đạo việc ra các câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn đúng thay vì chỉ có các câu hỏi một lựa chọn đúng như trước đây; tăng cường ra câu hỏi, bài tập kiểm tra theo hướng phát triển năng lực để bổ sung cho thư viện câu hỏi của nhà trường; tăng cường xây dựng nguồn học liệu mở (câu hỏi, bài tập, đề thi, kế hoạch bài dạy, tài liệu tham khảo có chất lượng) trên trang mạng GD “Trường học kết nối”.

- Chỉ đạo giáo viên chủ động kết hợp một cách hợp lý, phù hợp giữa hình thức trắc nghiệm tự luận với trắc nghiệm khách quan.

- Chú trọng đánh giá quá trình. Trong quá trình thực hiện các hoạt động dạy học, giáo dục, giáo viên cần coi trọng việc quan sát và hướng dẫn học sinh tự quan sát các hoạt động và kết quả hoạt động học tập, rèn luyện của mình; coi trọng nhận xét định tính và định lượng các hoạt động và kết quả hoạt động, qua đó đề xuất hoặc