Quy Mô Trường Lớp, Giáo Viên, Học Viên Của Các Trung Tâm Giáo Dục Nghề

dục nghề nghiệp- Giáo dục thường xuyên các huyện:Vũng Liêm, Tam Bình, Trà Ôn, Măng Thít, Long Hồ, Bình Tân, TP Vĩnh Long và thị xã Bình Minh,tất cả các Trung tâm hiện nay đều trực thuộc Ủy ban nhân dân huyện, thành phố, thị xã. Tuy nhiên về chuyên môn thì đối với lĩnh vực GDTX vẫn do sở GD&ĐT tỉnh Vĩnh Long chỉ đạo, đối với lĩnh vực GDNN do Sở LĐTBXH tỉnh Vĩnh Long chỉ đạo. Trong phạm vi đề tài này xin chỉ nêu vấn đề Dạy học Môn Toán ở lĩnh vực GDTX.

Tỉnh Vĩnh Long thực hiện chủ trương phân luồng HS sau THCS kể từ năm học 2012-2013, theo đó HS tốt nghiệp THCS sẽ phải dự kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 ở các trường THPT trong toàn tỉnh, trong đó 80% HS trúng tuyển vào các trường THPT, 20% còn lại sẽ vào học hệ GDTX tại các trung tâm GDNN-GDTX hiện nay hoặc học tại các Cơ sở giáo dục nghề nghiệp và vào thẳng thị trường lao động trong và ngoài tỉnh.

Theo tình hình thực tế nhiều năm qua và hiện tại thì đối tượng HV theo học văn hóa tại các trung tâm GDNN-GDTX gồm nhiều độ tuổi, nhiều thành phần như: HV lấy từ THCS chuyển sang ở độ tuổi THPT (theo đế án phân luồng THCS của UBND tỉnh), người lao động tại hai khu công nghiệp lớn Hòa Phú và Bình Minh, người lao động tự do có nhu cầu, các HV học trung cấp chuyên nghiệp và cán bộ ấp, khóm, xã, phường, thị trấn của các huyện trong toàn tỉnh.

2.2.3.2. Quy mô trường lớp, giáo viên, học viên của các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên

Các trung tâm GDNN-GDTX của tỉnh Vĩnh Long có cơ sở riêng, phòng học kiên cố, cơ sở vật chất, trang thiết bị cơ bản đảm bảo cho HĐDH.

Theo thống kê từ phòng GDCN-GDTX Sở GD&ĐT Vĩnh Long, tính đến tháng 01/2017, các trung tâm GDNN-GDTX toàn tỉnh có: 24 CBQL (trong đó có 16 CBQL Quản lý lĩnh vực GDTX), 129 GV và 1474 HV theo học tại 08

Trung tâm. (Xem Phụ lục 4, Bảng 2.1)

2.2.3.3. Về chất lượng giáo dục

Theo thống kê trong 03 năm gần đây từ phòng GDCN-GDTX Sở GD&ĐT Vĩnh Long, chất lượng giáo dục ở các trung tâm GDNN-GDTX như sau:

- Xếp loại học lực: Nhìn chung số HV có học lực từ trung bình trở lên hàng năm có tăng nhưng không ổn định. Chất lượng học tập của HV qua các năm thống kê phần lớn là ở mức trung bình có chiều hướng giảm, số HV yếu kém còn khá cao, số HV giỏi có tăng nhưng tương đối ít. (Phụ lục 4, Bảng 2.2)

- Xếp loại hạnh kiểm: Tỉ lệ HV xếp loại hạnh kiểm tốt tăngnhưng cũng không ổn định qua các năm, tỉ lệ HV xếp loại hạnh kiểm ở mức trung bình và yếu có giảm nhưng vẫn còn tương đối cao. (Phụ lục 4, Bảng 2.3)

- Tỉ lệ tốt nghiệp THPT: Căn cứ vào thống kê Theo nguồn từ Phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục Sở GD&ĐT Vĩnh Long. Tỉ lệ tốt nghiệp THPT hàng năm của các trung tâm GDNN-GDTX là không ổn định, điều đó cho thấy chất lượng dạy học ở các Trung tâm GDNN-GDTX hàng năm là không đồng đều và không bền vững. Cụ thể, năm 2014-2015 là 70,49%; Năm 2015-2016 là 69,23%, giảm 1,26% so với năm 2014-2015. Năm 2016-2017, tỉ lệ tốt nghiệp THPT đạt 93,72% tăng 23,49% so với năm 2014-2015. (Phụ lục 4, Bảng 2.4)

Qua các số liệu thống kê nêu trên ở các trung tâm GDNN-GDTX của tỉnh Vĩnh Long chúng tôi có thể rút ra nhận xét như sau:

Về thuận lợi

Tại tỉnh Vĩnh Long, các trung tâm GDNN-GDTX huyện, thị, thành luôn được sự quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh Uỷ, UBND tỉnh Vĩnh Long, của Sở GD&ĐT Vĩnh Long và Huyện Uỷ, UBND các huyện, thị, thành.

Đội ngũ GV GDTX của các trung tâm GDNN-GDTX được bố trí tương đối đầy đủ, đạt chuẩn về chuyên môn, đảm bảo cho công tác giảng dạy.

Cơ sở vật chất của các trung tâm được đầu tư cơ bản đáp ứng được nhu cầu dạy và học cho lĩnh vực GDTX.

Học viên hệ GDTX ở các trung tâm ngày càng có sự chuyển biến hơn về ý thức trong việc rèn luyện đạo đức, nề nếp học tập và chấp hành nội quy, quy định của trung tâm.

Về khó khăn

Đối tượng học viên theo học GDTX của các trung tâm GDNN-GDTX gồm nhiều độ tuổi, nhiều thành phần, trong số các đối tượng trên đa số cóhọc lực trung bình yếu; Phần lớn số HV ở độ tuổi phổ thông vừa yếu kiến thức vừa thiếu ý thức trong học tập, số khác do vừa đi làm vừa đi học hoặc phải học nghề, phụ giúp công việc nhà nên ít có thời gian dành cho học tập, một số học viên lớn tuổi do gián đoạn việchọc nhiều năm nên việc tiếp thu bài có phần hạn chế.

Tỉnh Vĩnh long là tỉnh nghèo, thuần nông (với hơn 70% là nông nghiệp) nên đại bộ phận gia đình HV thuộc vùng nông thôn, do hoàn cảnh gia đình kinh tế khó khăn nên phải lo mưu sinh, vì thế cha, mẹ thiếu quan tâm đến việc học tập và rèn luyện của các em. Nhiều gia đình HV chưa nhận thức đúng về vai trò, vị trí của GDTX nên miễn cưỡng thậm chí không muốn con em vào học văn hoá hệ GDTX trong các trung tâm GDNN-GDTX.

2.3. Thực trạng hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên của tỉnh Vĩnh Long‌

2.3.1. Thực trạng đội ngũ giáo viên Toán và chất lượng dạy học môn Toán ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên của tỉnh Vĩnh Long‌

2.3.1.1. Thực trạng đội ngũ giáo viên Toán ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên của tỉnh Vĩnh Long

- Trình độ, thâm niên công tác của GV dạy môn Toán

Theo thống kê, các trung tâm GDNN-GDTX của tỉnh Vĩnh Long hiện có 23 GV dạy Toán, 100% đội ngũ GVToán của các trung tâm đều đạt chuẩn, có 02 GV trên chuẩn, 02 GV đang theo học sau đại học; Hầu hết GV đều có thâm niên công tác trên 10 năm; Số GV đạt GV dạy giỏi các cấp chiếm 43.47% nhưng đa số chỉ ở cấp cơ sở (Phụ lục 4, Bảng 2.5).

Nhìn chung, đội ngũ GV giảng dạy môn Toán ở các trung tâm GDNN- GDTX tuổi đời còn trẻ, năng động, nhạy bén với cái mới, đa số có tinh thần tự học để nâng cao trình độ chuyên môn (hiện có 02 GV Toán đang theo học sau đại học chuyên ngành phương pháp và lý luận DH môn Toán). Tuy có thuận lợi nhưng vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế trong việc trao dồi, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ là do số GV giảng dạy môn Toán trong mỗi trung tâm GDNN-GDTX các huyện thường ít (có trung tâm chỉ có 01 giáo viên), việc sinh hoạt chuyên môn theo tổ ghép nên khó khăn trong việc học tập, trao đổi kinh nghiệm chuyên môn, GV chưa chú trọng việc học tập nâng cao trình độ.

- Thực trạng tinh thần trách nhiệm và thái độ nghề nghiệp của GV Toán

Qua khảo sát 16 CBQL lĩnh vực GDTX, 23 GV Toán và 210 HV về tinh thần trách nhiệm và thái độ nghề nghiệp của GV Toán, kết quả như sau:

Về phía CBQL và GV Toán: 100% đều đánh giá về tinh thần trách nhiệm và thái độ nghề nghiệp của GV Toán từ khá trở lên, trong đó 15/23GV (65,22%)

đánh giá tốt và 08/23GV (34,78%) đánh giá khá.

Về phía HV: có 165/210 (78,57%) ý kiến rất hài lòng và hài lòng về tinh thần trách nhiệm và thái độ nghề nghiệp của GV Toán.

Qua thực trạng trên, nhận thấy rằng phần lớn GV dạy môn Toán ở các trung tâm GDNN-GDTX trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long có tinh thần trách nhiệm tronggiảng dạy, nhiệt tình và yêu nghề luôn nổ lực nhằm nâng cao tinh thần và thái độ học tập cho học viên. Về phía học viên ngoài phần lớn các ý kiến rất hài lòng và hài lòng thì vẫn còn gần 22% HV ít hài lòng và không hài lòng với GV dạy môn Toán của trung tâm. Có thể ý kiến của các HV là chủ quan, nhưng đây cũng là vấn đề mà CBQL và GV ở các Trung tâm GDNN-GDTX cần quan tâm và cần có biện pháp QL phù hợp, hiệu quả hơn để nâng cao tinh thần trách nhiệm và thái độ nghề nghiệp của GV Toán .

2.3.1.2. Thực trạng chất lượng bộ môn Toán ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên của tỉnh Vĩnh Long ba năm gần đây

Chất lượng môn Toán cuối năm của ba năm gần nhất: Theo thống kê từ các trung tâm cũng như thống kê của phòng GDCN-GDTX Sở GD&ĐT Vĩnh Long đối với các HV hệ GDTX trong toàn tỉnh thì tỉ lệ HV có điểm môn Toán cuối năm từ trung bình trở lên có tăng nhưng không đồng đều qua từng năm, nhìn chung vẫn còn thấp. Chất lượng học tập môn Toán của HV ở mức trung bình yếu. (Phụ lục 4-Bảng 2.6).

Kết quả môn Toán trong các kỳ thi tốt nghiệp THPT: Theo kết quả thống kê từ phòng GDCN-GDTX Sở GD&ĐT Vĩnh Long, phổ điểm tốt nghiệp môn Toán trong các kỳ thi THPT Quốc gia của HV hệ GDTX ở các trung tâm GDNN-GDTX có điểm từ trung bình trở lên hàng năm không đồng đều và đạt ở tỉ lệ thấp (năm có tỉ lệ cao nhất là năm học 2016-2017 đạt 6,74%). Riêng trong kỳ thi THPT Quốc gia năm học 2015-2016 là năm có số HV có điểm thi môn Toán từ trung bình trở lên đạt tỉ lệ rất thấp (1,87%). (Phụ lục 4-Bảng 2.7).

2.3.2. Thực trạng nhận thức của giáo viên dạy Toán ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên của tỉnh Vĩnh Long về dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học‌

Qua thực hiện việc khảo sát cũng như trao đổi trực tiếp với các GV môn Toán, nhận thấy đa số GV Toán ở các trung tâm GDNN-GDTX có nhận thức đúng về DH theo định hướng PTNL người học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mà trọng tâm là đổi mới PPDH và KTĐG kết quả học tập của học viên. Nhiều giáo viên có ý thức cũng như xác định được vai trò và sự cần thiết của DH theo định hướng PTNL người học trong đổi mới giáo dục hiện nay đã tích cực tự học, tự bồi dưỡng cũng như tự trao dồi kến thức, trình độ chuyên môn nghiệp vụ để đáp ứng theo yêu cầu đổi mới, góp phần vào việc nâng cao chất lượng dạy học môn toán nói riêng và chất lượng giáo dục tại các trung tâm GDNN-GDTX nói chung ngày càng đạt hiệu quả cao. Tuy nhiên, vẫn còn không ít giáo viên chưa nắm rõ nội dung và bản chất của DH theo định hướng PTNL người học, có tư tưởng bảo thủ, chưa tích cực, chậm đổi mới hoặc ngại đổi mới, mặt khác việc cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, công nghệ thông tin tại các trung tâm GDNN-GDTX các huyện, thị, thành chưa được trang bị một cách đồng bộ và đầy đủ cũng đã ảnh hưởng rất lớn đến việc thực hiện đổi mới. Từ thực tế trên cho thấy sự nhận thức chưa đầy đủ về DH theo hướng PTNL người học của một số giáo viên Toán đã tác động tiêu cực không ít đến chất lượng môn Toán ở các trung tâm GDNN-GDTX trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long.

2.3.3. Thực trạng hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học của giáo viên Toán ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên của tỉnh Vĩnh Long‌

Trong quá trình thực hiện việc khảo sát nhằm để có cơ sở đánh giá được thực trạng HĐDH môn Toán theo định hướng PTNL của học viên tại các trung tâm GDNN-GDTX tại tỉnh Vĩnh long, bản thân đã thực hiện việc thu

thập số liệu, khảo sát và lấy ý kiến đánh giá của 16 CBQL, 23 GV dạy Toán và 210 HV ở 08 trung tâm GDNN-GDTX của tỉnh Vĩnh Long về mức độ thực hiện các nội dung HĐDH môn Toán thông qua các phếu hỏi và thực hiện cách tính điểm như sau:

Trong đó: X là điểm trung bình; xi là điểm ở mức đội; nilà số người lựa

chọn mức độ i; m là số các mức độ; N là số người tham gia đánh giá.

Điểm mức độ thực hiện các nội dung được quy định như sau:

- Tốt: 5 điểm, khá: 4 điểm, trung bình: 3 điểm, yếu: 2 điểm, kém: 1 điểm. Điểm trung bình: 3.0

- Thường xuyên: 3 điểm, đôi khi: 2 điểm, chưa bao giờ: 1 điểm. Điểm trung bình: 2,0.

Qua kết quả thực hiện việc khảo sát, chúng tôi đánh giá về mức độ thực hiện HĐDH môn Toán theo định hướng PTNL người học của GV Toán đối với các nội dung sau:

2.3.3.1. Lập và thực hiện kế hoạch cá nhân của giáo viên Toán

Việc lập kế hoạch cá nhân của GV là khâu có tính chất tiền đề, định hướng cho toàn bộ hoạt động giảng dạy của GV trong một năm học.

Bảng 2.8. Kết quả khảo sát thực trạng lập và thực hiện kế hoạch cá nhân của GV Toán ở các trung tâm GDNN-GDTX của tỉnh Vĩnh Long

Nội dung

Mức độ thực hiện

(Số lượng- Tỉ lệ)

Điểm TB X

Tốt

Khá

Yếu

Ké

Kế hoạch cá nhân được lập dựa trên kế hoạch chung của trung tâm, tổ bộ môn, phù hợp với nhiệm vụ được

giao của GV.

35,9

41,02

12,82

10,26

4,02

Tiến hành lập kế hoạch sau khi khảo sát trình độ HV.

35,9

30,77

20,51

12,82

3,90

Đặt chỉ tiêu phấn đấu phù hợp thực tế và nhiệm vụ.

30,7

51,28

12,82

5,13

4,08

Cụ thể hoá những công việc phù hợp ở từng thời điểm, điều chỉnh, bổ sung khi cần

thiết.

25,6

38,46

23,08

12,82

3,77

Trung bình chung

32,0

40,38

17,31

10,26

3,94