Nhóm Giải Pháp Nhằm Tiết Kiệm Chi Phí Trong Hoạt Động Kinh Doanh Tại Ngân Hàng

thu để trả nợ. Với đặc điểm đối tượng khách hàng bị nợ xấu chủ yếu là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, năng lực quản lý tài chính có nhiều hạn chế nên với tư cách là trung gian tài chính chuyên nghiệp, việc ngân hàng tư vấn quản lý tài chính là rất cần thiết, nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh và khôi phục khả năng trả nợ cho ngân hàng. Tuy nhiên, việc quyết định cơ cấu thời gian trả nợ cho khách hàng phải hết sức thận trọng để tránh trường hợp nhầm lẫn, sai sót dẫn đến rủi ro nối tiếp rủi ro, nợ xấu nối tiếp nợ xấu cho ngân hàng. Ngoài ra, ngân hàng có thể miễn, giảm lãi tiền vay ở mức độ phù hợp để tạo động lực cho khách hàng trả nợ theo điều kiện đã được điều chỉnh.

- Đối với nợ xấu do nguyên nhân khách quan nhưng ngân hàng đánh giá khả năng trả nợ thấp hoặc doanh nghiệp bị giải thể, phá sản, khách hàng cá nhân không đủ năng lực hành vi dân sự… thì sau khi tận thu, số còn lại MB sử dụng DPRR để bù đắp.

- Đối với các khoản nợ xấu do nguyên nhân chủ quan như: cán bộ tín dụng vi phạm quy chế tín dụng, hoặc do khách hàng cố ý lừa đảo, chiếm dụng vốn, sử dụng vốn sai mục đích nếu đã xác định rõ trách nhiệm và còn nguồn để thực hiện nghĩa vụ trả nợ thì phải sử dụng mọi biện pháp để thu nợ như: cưỡng chế, phát mại tài sản, quy trách nhiệm bồi thường hoặc đề nghị khởi tố trước pháp luật nếu là trường hợp vi phạm nghiêm trọng. Sau khi đã dùng mọi biện pháp xử lý, số nợ còn lại có thể xử lý bằng dự phòng rủi ro hoặc bán cho VAMC.

- Đối với các khoản nợ xấu có TSBĐ: Ngày 15/8/2017, Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu của TCTD của Quốc hội đã được ban hành. Theo đó, trong vòng 5 năm kể từ ngày nghị quyết có hiệu lực, TCTD có quyền thu giữ TSBĐ của các khoản nợ xấu nếu bên giữ tài sản không thực hiện giao tài sản cho TCTD. Như vậy, đây là cơ hội cho MB nói riêng và các TCTD nói chung xử lý nợ xấu có TSBĐ. Do vây, trong thời gian tiếp theo, MB AMC tích cực tiến hành thu hồi, xử lý phát mại và khai thác tài sản thế chấp, cầm cố của các khoản nợ xấu đã được chuyển sang để thu hồi vốn kinh doanh.

- Sử dụng dự phòng rủi ro để bù đắp: Sau khi đã áp dụng các biện pháp để tận thu nợ, MB có thể xử lý nợ xấu bằng quỹ dự phòng rủi ro. Đây là quỹ mà định kỳ MB phải thực hiện trích lập theo quy định của NHNN, số tiền trích lập

được tính vào chi phí của ngân hàng. Đây là biện pháp xử lý nợ xấu chủ động của ngân hàng. Việc sử dụng quỹ dự phòng nên ưu tiên cho các khoản nợ xấu được đánh giá là không có khả năng thu hồi và khả năng thu hồi thấp. Đây là giải pháp giúp ngân hàng nhanh chóng bù đắp tổn thất, giảm số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp. Để sử dụng hiệu quả biện pháp này, MB cần xác định rõ khoảng thời gian từ khi bắt đầu xử lý nợ bằng các biện pháp thu hồi nợ đến khi phải sử dụng quỹ này. Sau khi sử dụng dự phòng rủi ro để bù đắp, MB không thông báo việc khoản nợ đã được xử lý cho khách hàng mà tiếp tục theo dõi sát sao và đôn đốc khách hàng để thu được những khoản nợ này.

* Giải pháp 5: Nâng cao chất lượng hoạt động đầu tư

- Hoàn thiện các văn bản quy định về hoạt động đầu tư:

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 229 trang tài liệu này.

MB nói riêng và các NHTM nói chung, số lượng văn bản quy định về hoạt động đầu tư có nhiều hạn chế. Do vậy, để hoạt động đầu tư được hiệu quả hơn, MB phải chuẩn hóa hệ thống văn bản quy định về hoạt động đầu tư như: quy định về quy trình thực hiện hoạt động đầu tư; quy định về quản trị rủi ro đối với hoạt động đầu tư; chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của các cá nhân, bộ phân có liên quan trong đầu tư.

- Đa dạng hóa các kênh đầu tư

Thực tế trong thời gian qua cho thấy, tỷ trọng đầu tư vào trái phiếu Chính phủ và do Chính phủ bảo lãnh tại MB tương đối cao, chiếm khoảng 10% - 25% tổng tài sản và khoảng 50% - 85% tổng đầu tư của ngân hàng. Tuy đây là kênh đầu tư an toàn nhưng trái phiếu Chính phủ và do Chính phủ bảo lãnh có tỷ suất sinh lời thấp. Do vậy, để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, MB cần tăng cường đầu tư vào các lĩnh vực có tỷ suất sinh lời cao như: chứng khoán nợ, chứng khoán vốn của các TCTD khác và các tổ chức kinh tế trong nước phát hành. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn của khoản đầu tư, hạn chế dự phòng phải trích lập đòi hỏi MB phải nghiên cứu, xem xét đầu tư vào các TCTD, TCKT có tiềm lực tài chính tốt, khả năng phát triển trong tương lai. Từ đó, hoạt động đầu tư tại MB mới hiệu quả và bền vững. Trong những năm tới, để đáp ứng quản trị rủi ro theo Basel 2, các NHTM sẽ phải phát hành trái phiếu dài hạn để được tính vào vốn tự có trong công thức tính CAR, do vậy, đây sẽ là kênh đầu tư tương đối an toàn và có mức độ sinh lời cao hơn so với Trái phiếu Chính phủ.

- Chuyển dịch cơ cấu đầu tư, tăng cường đầu tư vào các công cụ tài chính

Trong bối cảnh Chính phủ đang nỗ lực xây dựng lộ trình nhằm phát triển thị trường trái phiếu trở thành một kênh huy động vốn quan trọng, an toàn, hiệu quả cho nền kinh tế, Chính phủ đặt mục tiêu đến năm 2025, tổng dư nợ thị trường trái phiếu đạt 38% GDP. Do vậy, theo quan điểm NCS, trong những năm tới, MB nên tăng tỷ trọng hoạt động đầu tư trong tổng tài sản có, trong đó, cân đối cơ cấu hợp lý giữa trái phiếu Chính phủ và Trái phiếu do Chính phủ bảo lãnh với Trái phiếu của các tổ chức kinh tế để đảm bảo khả năng sinh lời và an toàn trong hoạt động đầu tư. Để đảm bảo an toàn khi đầu tư vào trái phiếu của các tổ chức kinh tế, MB nên thực hiện đầu tư trái phiếu của các doanh nghiệp có độ tín nhiệm cao. Đồng thời, MB cần thực hiện phân tích năng lực tài chính, năng lực hoạt động, cũng như triển vọng phát triển trong tương lai của tổ chức kinh tế để đánh giá tỷ suất sinh lời dự kiến và mức độ tổn thất dự kiến khi thực hiện đầu tư vào trái phiếu của các tổ chức này.

- Đối với các khoản đầu tư dài hạn:

+ Đối với các khoản đầu tư dài hạn vào các tổ chức kinh tế: Thực tế, ở các tổ chức này, với lượng vốn đầu tư thấp, MB không có quyền tham gia điều hành hoạt động của doanh nghiệp. Thêm vào đó, đây là những tổ chức hoạt động ngoài lĩnh vực tài chính – ngân hàng, do vậy, để đảm bảo nâng cao hiệu quả hoạt động đầu tư, MB nên đầu tư vào các tổ chức đã niêm yết. Khi đó, việc kiểm soát về tình hình tài chính, mức độ rủi ro của doanh nghiệp đơn giản hơn.

+ Đối với việc đầu tư vào các công ty liên kết, với vai trò là trung gian tài chính trong nền kinh tế, MB cần có sự hỗ trợ về tài chính, tư vấn để hoạt động tại các công ty liên kết hiệu quả hơn, từ đó, gia tăng thu nhập cho MB thông qua cổ tức hoặc lợi nhuận phân phối. Đồng thời, nghiên cứu, lên kế hoạch thoái vốn tại các công ty hoạt động không có hiệu quả.

3.2.1.2. Nâng cao chất lượng hoạt động phi tín dụng

* Đối với dịch vụ thanh toán

- Đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ: Nghiên cứu thị trường, thiết kế các sản phẩm thẻ phù hợp với nhu cầu của khách hàng chẳng hạn thẻ tích hợp tính năng phù hợp với từng đối tượng khách hàng riêng biệt như khách hàng trong lĩnh

vực quân đội, giáo dục, công chức… hoặc liên kết mở thẻ với các siêu thị lớn trong đó có sự ưu đãi cho khách hàng trong quá trình mua sắm khi thực hiện thanh toán qua thẻ hoặc mở rộng các dịch vụ thanh toán để khách hàng thực hiện thanh toán an toàn, dễ dàng khi đi nước ngoài… Việc phát triển dịch vụ thanh toán đáp ứng được yêu cầu thị trường sẽ giúp MB thu hút khách hàng, gia tăng thu nhập từ hoạt động phi tín dụng. Việc gia tăng hoạt động phi tín dụng giúp ngân hàng giảm thiểu rủi ro, phát triển bền vững.

- Nâng cấp hệ thống ngân hàng lõi (core banking) nhằm đa dạng hóa các sản phẩm dịch vụ ngân hàng như: thẻ ghi nợ, các thẻ liên kết, ví điện tử, internet Banking, SMS banking… Việc nâng cấp hệ thống Corebanking sẽ giao dịch của khách hàng nhanh chóng, an toàn và thuận tiện hơn.

- Củng cố, mở rộng hệ thống ngân hàng đại lý, mở tài khoản ngoại tệ tại các ngân hàng nước ngoài. Việc mở rộng mạng lưới ngân hàng đại lý sẽ giúp MB gia tăng thị phần đối với mảng thanh toán quốc tế, từ đó góp phần gia tăng tỷ trọng thu nhập từ hoạt động phi tín dụng trong tổng thu nhập tại MB.

- Đầu tư về hạ tầng công nghệ để sớm triển khai ngân hàng số, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng trong quá trình thực hiện giao dịch.

- Tăng cường hệ thống an toàn, bảo mật thông tin, dữ liệu và an ninh mạng đảm bảo an toàn cho khách hàng trong quá trình sử dụng dịch vụ thanh toán tại ngân hàng.

* Đối với dịch vụ kinh doanh ngoại tệ

- Có chính sách giá phù hợp trong kinh doanh ngoại tệ

Thực tế trong giai đoạn 2011 – 2017, thu nhập từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ chủ yếu dựa vào thu nhập từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ trao ngay. Do vậy, trong tương lai, để gia tăng tỷ trọng thu nhập từ hoạt động này đòi hỏi MB phải tăng cường hoạt động mua bán ngoại tệ trao ngay và mở rộng hoạt động phái sinh.

+ Đối với mua bán ngoại tệ trao ngay: Ở nghiệp vụ này, ngân hàng có thu nhập từ chênh lệch giữa giá mua và giá bán ngoại tệ. Do vậy, lượng ngoại tệ ngân hàng thực hiện giao dịch lớn sẽ cải thiện thu nhập cho ngân hàng. Để thực hiện được điều này, MB cần đưa ra mức giá thích hợp, cạnh tranh để thu hút khách hàng.

+ Đối với hoạt động ngoại tệ phái sinh: Thực tế hiện nay, doanh số hoạt động phái sinh ngoại tệ tại các NHTM Việt Nam nói chung và MB nói riêng chiếm tỷ trọng nhỏ so với hoạt động ngoại tệ trao ngay. Trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu, rộng, đây được coi là thị trường tiềm năng đối với các NHTM Việt Nam. Do vậy, để gia tăng thu nhập từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ, MB cần thực hiện các biện pháp để mở rộng các hoạt động ngoại tệ phái sinh. Theo NCS, MB cần thực hiện các giải pháp sau: (i) Tăng cường công tác tư vấn cho khách hàng về các dịch vụ phái sinh ngoại tệ; (ii) Xác định tỷ giá hợp lý trong các giao dịch phái sinh.

- Duy trì trạng thái ngoại tệ hợp lý, phù hợp với diễn biến tỷ giá của thị trường để gia tăng thu nhập cho ngân hàng: Trong bối cảnh tỷ giá hối đoái có xu hướng tăng, việc duy trì trạng thái ngoại tệ dương giúp MB có lãi. Ngược lại, trong bối cảnh tỷ giá hối đoái có xu hướng giảm, việc duy trì trạng thái ngoại tệ âm giúp MB có lãi.

- Nâng cao chất lượng công tác dự báo biến động tỷ giá

Trong giai đoạn 2011 – 2017, thu nhập thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ tại MB chưa cao là do năng lực dự báo biến động tỷ giá tại ngân hàng còn nhiều hạn chế. Tại nhiều thời điểm, việc dự báo không chính xác đã gây ra những khoản lỗ cho MB, đặc biệt trong hoạt động ngoại tệ phái sinh. Do vậy, để gia tăng thu nhập từ hoạt động kinh doanh ngoại tệ, MB cần nâng cao chất lượng công tác dự báo thông qua: (i) Nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ, nhân viên làm công tác dự báo; (ii) Nghiên cứu, triển khai áp dụng các mô hình trong quá trình phân tích, dự báo sự biến động của tỷ giá.

* Đối với dịch vụ bảo hiểm

- Đa dạng hóa sản phẩm bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ tại các công ty con: Phát triển và hoàn thiện các sản phẩm bảo hiểm theo nguyên tắc gắn quyền lợi của người tham gia bảo hiểm và công ty bảo hiểm. Phí bảo hiểm được tính toán tương ứng với mức trách nhiệm. Các sản phẩm bảo hiểm phải được thiết kế theo từng đối tượng khách hàng. Ngoài ra, từng sản phẩm bảo hiểm cần tăng thêm quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm, mở rộng phạm vi bảo hiểm, bổ sung các quyền lợi bảo hiểm hợp lý cho các sản phẩm bảo hiểm. Từ đó, tạo ra sức cạnh tranh của sản phẩm bảo hiểm của công ty. Ngoài ra, MIC và MB Ageas Life cũng

có thể nghiên cứu, thiết kế các sản phẩm mà phần lớn các công ty bảo hiểm trên thị trường chưa cung ứng, đáp ứng xu thế phát triển như các sản phẩm bảo hiểm du lịch quốc tế, bảo hiểm trách nhiệm sản phẩm, bảo hiểm trách nhiệm cho nhà quản lý, điều hành…

- Thực hiện bán chéo sản phẩm: Lợi thế của MIC và MB Ageas Life là hệ thống các phòng giao dịch, chi nhánh của ngân hàng mẹ. Do vậy, việc phát triển các sản phẩm bảo hiểm bán kèm với các sản phẩm huy động vốn, tín dụng của ngân hàng mẹ là giải pháp để tăng doanh thu dịch vụ bảo hiểm.

- Sử dụng mô hình quản trị rủi ro 3 lớp phòng vệ, tách bạch giữa chức năng kinh doanh, chức năng tác nghiệp và kiểm soát rủi ro để phát hiện sớm các rủi ro, có biện pháp ngăn ngừa kịp thời, qua đó, giảm thiểu được tổn thất.

- Nâng cao chất lượng công tác bồi thường: Việc các công ty bảo hiểm trực thuộc MB cần chú trọng hơn vào công tác bồi thường nhằm giảm tỷ lệ bồi thường mà vẫn đảm bảo chất lượng dịch vụ bảo hiểm cung ứng. Ngoài ra, có thể kết hợp với hệ thống bảo lãnh và tư vấn để thực hiện tốt công tác bồi thường. Việc thực hiện nâng cao chất lượng công tác bồi thường làm gia tăng uy tín của công ty trên thị trường. Từ đó, thu hút khách hàng, mở rộng thị phần, nâng cao doanh thu bảo hiểm.

- Nâng cao chất lượng đại lý qua việc phát triển kỹ năng nghề nghiệp cho các đại lý bảo hiểm, đảm bảo cho đội ngũ đại lý bảo hiểm có trình độ, hiểu biết chuyên sâu về sản phẩm, có đạo đức về sản phẩm để phát triển thị tường một cách lành mạnh.

* Đối với dịch vụ chứng khoán

- Thực tế hiện nay, số lượng nhà đầu tư thực hiện giao dịch trực tuyến lớn, số lượng nhà đầu tư thực hiện đặt lệnh giao dịch tại sàn ít. Do vậy, MBS có thể tận dụng mạng lưới giao dịch của ngân hàng mẹ để mở tài khoản cho khách hàng. Việc khách hàng có thể mở tài khoản tại các phòng giao dịch sẽ giúp khách hàng thuận lợi hơn trong quá trình đăng ký giao dịch tại MBS. Đây là lợi thế của MBS so với nhiều công ty chứng khoán không thuộc các NHTM trên thị trường.

- Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại công ty chứng khoán để có thể đưa ra những báo cáo phân tích thị trường kịp thời. Việc MBS đưa ra các báo cáo

chuyên sâu phân tích thị trường, khuyến nghị cổ phiếu theo ngày, tuần, tháng giúp nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan về thị trường để đưa ra quyết định đầu tư. Điều này giúp MBS có thu nhập từ các nhà đầu tư hiện đang mở tài khoản tại công ty khi họ thực hiện giao dịch mua bán chứng khoán. Ngoài ra, đối với những báo cáo phân tích có chất lượng sẽ thu hút được sự quan tâm từ các nhà đầu tư đang mở tài khoản tại các công ty chứng khoán khác. Nếu chất lượng báo cáo phân tích tốt, họ có thể sẽ lựa chọn mở tài khoản tại MBS để sử dụng thêm dịch vụ tư vấn của công ty. Khi đó, thị phần của công ty được mở rộng.

- Phát triển dịch vụ tư vấn chứng khoán: Thực tế hiện nay, số lượng nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán ngày càng nhiều, tuy nhiên, không phải nhà đầu tư nào cũng am hiểu, nhạy bén trong việc phân tích, đánh giá chứng khoán cũng như quản trị rủi ro danh mục đầu tư. Do vậy, việc phát triển dịch vụ tư vấn chứng khoán là cần thiết. MBS có thể nghiên cứu để tư vấn giúp khách hàng dễ dàng tạo lập danh mục đầu tư, giảm công sức nghiên cứu đặc biệt khi nguồn lực của nhà đầu tư không nhiều. Ngoài ra, việc đưa ra những nhận định, phân tích cơ bản, phân tích kỹ thuật, quản trị rủi ro phù hợp với xu hướng của thị trường, phù hợp với khả năng tài chính, mức độ chấp nhận rủi ro của từng khách hàng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho khách hàng. Từ đó, thu hút được khách hàng sử dụng dịch vụ và phí tư vấn của công ty được gia tăng.

3.2.2. Nhóm giải pháp nhằm tiết kiệm chi phí trong hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội

3.2.2.1. Nâng cao hiệu quả huy động vốn để tiết kiệm chi phí trả lãi

Căn cứ vào các tiêu chí phù hợp, MB thực hiện phân khúc thị trường nhằm xác định cơ cấu thị trường, phân đoạn khách hàng, lựa chọn khách hàng mục tiêu để xây dựng chính sách sản phẩm, phân phối, giá cả và phương thức bán hàng.

- Đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ: Đối với từng đối tượng khách hàng, cần có biện pháp tiếp cận, bán hàng phù hợp để khai thác được tối đa tiềm năng của họ. Theo NCS, ngoài các sản phẩm tiền gửi hiện có và thông dụng trên thị trường, MB có thể thiết kế một số sản phẩm khác, gia tăng lợi ích và đảm bảo an toàn cho khách hàng như: (i) Tiền gửi hẹn rút. Theo đó, khách hàng chỉ cần thông báo việc rút tiền trước ngày rút khoảng 2 – 3 ngày và vẫn được hưởng lãi

suất đối với tiền gửi có kỳ hạn tương ứng. Sản phẩm này gia tăng lợi ích cho khách hàng bởi đối với khách hàng chưa xác định được khoảng thời gian tiền nhàn rỗi thì sẽ thiệt thòi khi gửi tiền ở dạng tiền gửi không kỳ hạn, đồng thời, với sản phẩm này, MB vẫn thực hiện lên kế hoạch nguồn vốn đối với lượng tiền gửi huy động được; (ii) Tài khoản tiền gửi tiết kiệm liên kết với tài khoản tiền gửi thanh toán. Theo đó, khách hàng và ngân hàng sẽ thỏa thuận khi số dư tài khoản tiền gửi thanh toán đạt đến một hạn mức nhất định, phần dư vượt hạn mức sẽ tự động chuyển sang tài khoản tiền gửi tiết kiệm theo kỳ hạn đã thỏa thuận. Đây là hình thức gia tăng lợi ích và tiết kiệm thời gian giao dịch cho khách hàng….

- Xác định lãi suất phù hợp: Để thực hiện huy động vốn có hiệu quả đòi hỏi MB phải đẩy mạnh công tác nghiên cứu, thường xuyên có sự đánh giá, so sánh sản phẩm huy động vốn tại MB với các ngân hàng khác, đặc biệt là các ngân hàng có quy mô tương đương như Sacombank, ACB… Đồng thời, bám sát biến động lãi suất trên thị trường, nâng cao năng lực phân tích, dự báo xu hướng biến động để đưa ra mức lãi suất phù hợp với điều kiện thị trường, đảm bảo tính cạnh tranh nhưng tiết kiệm chi phí cho ngân hàng. Đối với những khách hàng có giao dịch tổng thể lớn tại MB, trên cơ sở thỏa thuận, MB có thể áp dụng mức lãi suất cao hơn lãi suất huy động niêm yết, đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Việc ưu đãi về lãi suất là một biện pháp để giữ chân và thu hút những khách hàng lớn gửi tiền tại MB.

3.2.2.2. Tiết kiệm chi phí hoạt động mà vẫn đạt được mục tiêu kinh doanh

Việc giảm chi phí hoạt động cần xem xét các khoản mục trong chi phí hoạt động như: chi lương, chi phí hành chính, chi phí quản lý doanh nghiệp… Ngoài các chi phí cố định, một số khoản chi khác như: lương, chi hoạt động quản lý… cần tính toán tiết kiệm tối đa và đưa ra phương án tối ưu nhất mà không ảnh hưởng đến mục tiêu kinh doanh của ngân hàng. Để có thể tiết kiệm chi phí trả lương, MB cần quan tâm đến việc tối ưu trong sử dụng nguồn nhân lực cũng như tính hiệu quả của các chi nhánh, các đơn vị, bộ máy hoạt động của phòng, ban để đạt mục tiêu chi phí bỏ ra ít nhất nhưng vẫn đảm bảo sự khoa học, an toàn trong hoạt động.