Hoàn thiện hệ thống thông tin tín dụng trong hệ thống ngân hàng Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Lào

Thông tin về TCTD

khách hàng có dư nợ

lớn hơn 10% vốn tự

có của

Trong báo cáo này liệt kê toàn bộ những khách hàng có mức dư nợ lớn hơn 10% vốn tự có của TCTD. Mức dư nợ của từng khách hàng trong

báo cáo được tổng hợp về

Hội sở

chính của các TCTD, báo cáo này do

TCTD lập gửi cho Trung tâm TTTD theo yêu cầu đã quy định, được sắp

xếp theo địa bàn tỉnh, thành phố và theo TCTD. Nội dung báo cáo thông tin gồm: Tên khách hàng; Địa chỉ; Số TCTD cho vay vượt 10% vốn tự có. Báo cáo này giúp Thanh Tra ngân hàng tăng cường công tác kiểm tra đối với hoạt động tín dụng, phát hiện và cảnh báo kịp thời những khoản vay có rủi ro; Đề xuất với Thống đốc NHNN có biện pháp xử lý đối với các TCTD trong trường hợp vi phạm Quy chế cho vay của Thống đốc.

Thông tin theo ngành kinh tế

Báo cáo thông tin này thể hiện tổng dư nợ và dư nợ quá hạn tại thời điểm lựa chọn tại các ngành kinh tế trọng điểm. Báo cáo này cho biết khối

lượng tín dụng đã được đầu tư vào từng ngành kinh tế. Thông tin dư nợ

theo ngành kinh tế giúp cho nhà kinh doanh, quản lý ngân hàng nắm bắt

được khối lượng đầu tư

theo từng ngành và hạn chế

đầu tư

vào những

ngành có dư nợ quá hạn lớn để định hướng đầu tư phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế của đất nước, góp phần thực hiện các chỉ tiêu kinh tế xã hội từng thời kỳ.

d) Phân tích tín dụng doanh nghiệp

Trung tâm TTTD xác định việc phân tích tín dụng doanh nghiệp là một mảng nghiệp vụ quan trọng. Vì vậy Trung tâm TTTD đã quy định bắt buộc TCTD trước khi cho các doanh nghiệp vay vốn quá 10% vốn tự có thì phải thông qua quá trình nghiên cứu, phân tích nhận xét của Trung tâm TTTD và nhận báo cáo quyết định cho vay từ Trung tâm TTTD.

Mục đích của việc phân tích tín dụng doanh nghiệp

Mục đích của việc phân tích tín dụng doanh nghiệp trong hoạt động TTTD là nhằm vào đánh giá khả năng tin cậy về tài chính của doanh nghiệp khi đứng trên giác độ ngân hàng. Thông qua sự đánh giá quá khứ và hiện tại của doanh nghiệp để có thể thấy rõ được những mặt mạnh, mặt yếu của doanh nghiệp.

Việc phân tích tín dụng doanh nghiệp phải đạt được mục đích là đưa ra kết quả phân loại tín dụng doanh nghiệp, thể hiện tình hình hoạt động doanh nghiệp. Trên cơ sở đó các ngân hàng xác định hạn mức cấp tín dụng, khả năng thu hồi vốn... nhằm đầu tư có hiệu quả, thu hồi vốn, lãi.

Phương pháp phân tích tín dụng doanh nghiệp tại Trung tâm TTTD Hiện nay Trung tâm TTTD sử dụng kết hợp hai phương pháp đó là

phương pháp so sánh và phân loại tín dụng của nghiệp, được tiến hành như

1) Thu thập thông tin: Các chỉ

tiêu thông tin thu thập để

sử dụng

trong quá trình phân tích bao gồm: Bảng cân đối kế toán; Bảng kết quả

hoạt động kinh doanh; Tình hình dư nợ TCTD cung cấp cho Trung tâm TTTD.

ngân hàng; Các thông tin này là

2) Phân loại doanh nghiệp theo quy mô: Việc xác định quy mô doanh nghiệp để đưa ra hệ số tài chính phù hợp là rất quan trọng. Quy mô doanh nghiệp phân thành 3 loại: lớn, vừa và nhỏ. Những tiêu chí xác định quy mô gồm: Nguồn vốn kinh doanh; Lao động; Doanh thu thuần; Nộp ngân sách Nhà nước.

3) Xây dựng các chỉ tiêu phân tích cơ bản bao gồm :

Các chỉ tiêu thanh khoản: Khả năng thanh toán ngắn hạn; Khả năng thanh toán nhanh.

Các chỉ tiêu hoạt động: Luân chuyển hàng tồn kho; Kỳ thu tiền bình quân; Hiệu quả sử dụng tài sản.

Các chỉ tiêu về cân nợ: Nợ phải trả / tài sản; Nợ phải trả / Nguồn vốn chủ sở hữu; Nợ quá hạn / Tổng dư nợ ngân hàng.

Các chỉ tiêu về thu nhập: Tổng lợi tức sau thuế / Doanh thu; Tổng lợi tức sau thuế / Tổng tài sản có; Tổng lợi tức sau thuế / Nguồn vốn.

4) Tổng hợp kết quả: Căn cứ

vào hệ số

các chỉ

tiêu, đối chiếu, so

sánh kết quả phân tích, xếp loại tín dụng doanh nghiệp qua các năm; Đưa

ra một số

nhận xét về

điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp và kiến

nghị đề xuất.

Sau hai năm triển khai thực hiện thì bị hạn chế do có thay đổi quyết định mới, ngày 02/07/2007 Thống đốc đã ký Quyết định số 330/NHNN ban

hành về phạm vi cho vay tín dụng của các TCTD. Theo Quyết định này,

TCTD có thể cho vay đối với cá nhân là không quá 25% vốn tự có và đối với thể nhân là không quá 50% vốn tự có của TCTD.

Trong thời gian hai năm triển khai thực hiện phân tích tín dụng doanh nghiệp của Trung tâm TTTD cũng đã thu nhận được những kết quả đáng kể. Bởi việc phân tích tín dụng doanh nghiệp có một ý nghĩa quan trọng đối với các TCTD, giúp các TCTD lựa chọn khách hàng, đánh giá khách hàng nhằm mục đích định hướng đầu tư tín dụng và kiểm soát rủi ro. Hiện

nay Trung tâm TTTD đang xây dựng đề

án mới về

nghiệp vụ

phân tích,

xếp loại tín dụng doanh nghiệp trình Thống đốc NHNN phê duyệt và thực hiện thí điểm.

Biểu 2.1. Kết quả cung cấp thông tin của Trung tâm TTTD

Đơn vị 1000 kíp

2013

2014

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 206 trang tài liệu này.

Số lần hỏi tin	Số thông tin cung cấp	Phí dịch vụ	Số lần hỏi tin	Số thông tin cung cấp	Phí dịch vụ
1	2.272	2.272	131.920	3.442	2.716	88.190
2	2.520	2.520	75.630	3.296	2.700	88.050
3	2.453	2.453	74.200	3.767	3.062	97.750
4	1.843	1.843	56.090	2.708	2.217	70.710
5	2.611	2.611	85.960	3.270	2.688	89.820
6	2.249	2.249	69.970	3.350	2.769	93.720
7	2.847	2.847	91.620	3.588	2.993	100.720
8	3.161	3.161	97.030	3.827	3.185	107.530
9	2.698	2.698	83.810	5.152	4.577	146.170
10	2.873	2.873	88.840	4.988	4.467	149.040
11	2.432	2.432	77.260	4.368	3.960	128.910
12	1.799	1.799	56.320	4.852	4.357	144.140
Tổn g	29.758	29.758	988.650	46.608	39.718	1.304.750

Nguồn: Báo cáo tổng kết của Trung tâm TTTD

2.2.1.4. Đăng ký khai thác thông tin

Các TCTD, chi nhánh TCTD, các tổ chức và cá nhân khác có yêu cầu khai thác TTTD của Trung tâm TTTD phải đăng ký hợp đồng thành viên và nộp phí thành viên 1,2 triệu Kíp để nhận được quyền cung cấp và khai thác TTTD, Trung tâm TTTD sẽ cấp “quyền truy cập” theo hợp đồng cung cấp và khai thác TTTD.

Quyền truy cập cung cấp và khai thác TTTD, được Trung tâm TTTD thông báo đến từng người sử dụng trong một đơn vị sử dụng. Tên truy cập được cấp cho mỗi người sử dụng và không có sự thay đổi trong quá trình sử dụng. Mật khẩu truy cập được cấp cho từng người sử dụng và luôn có sự thay đổi để đảm bảo an toàn thông tin trong quá trình sử dụng.

Việc tham gia thành viên của Trung tâm TTTD hiện tại đã có 32 TCTD tham gia thành viên; trong đó 3 NHTM Nhà nước, 1 NHTM đặc nhiệm Nhà

nước (ngân hàng chính sách), 2 ngân hàng liên doanh, 1 ngân hàng cổ phần, 7 ngân hàng tư nhân trong nước và nước ngoài, 19 chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Việc khai thác TTTD từ Trung tâm TTTD được tiến hành theo các bước: Đăng ký truy cập, ký hợp đồng khai thác và thanh toán phí dịch vụ TTTD. Hiện nay Trung tâm TTTD đã đưa ra các loại thông tin tín dụng để phục vụ cho người sử dụng khai thác TTTD:

Khách hàng có thông tin quan hệ tín dụng;

Khách hàng có quan hệ tín dụng theo TCTD;

Hồ sơ pháp lý khách hàng;

Khách hàng có dư nợ lớn;

Khách hàng có quan hệ tín dụng nhiều TCTD;

Khách hàng có nợ quá hạn lớn;

Khách hàng có dư nợ ngoại tệ lớn;

Thông tin tổng hợp theo một số tiêu chí gồm: Bản trả lời tin tổng hợp về khách hàng doanh nghiệp; Bản trả lời tin tổng hợp về khách hàng cá nhân; Bản trả lời tin về tài sản đảm bảo tiền vay.

Thông tin tài chính doanh nghiệp;

2.2.1.5. Phí dịch vụ thông tin

Hiện nay, Trung tâm TTTD chưa tiến hành thu phí đối với các Vụ, Cục NHNN, chi nhánh NHNN. Các TCTD, chi nhánh TCTD, các tổ chức và cá nhân khai thác TTTD đều phải trả phí thông tin (Mức thu phí thông tin do Thống đốc NHNN quy định).

Giai đoạn mới thành lập, Trung tâm TTTD chưa thu phí thông tin vì lý do sau đây:

Trung tâm TTTD thuộc Ngân hàng Nhà nước, thực hiện chức năng phục vụ TTTD nhằm thực thi tốt chính sách tiền tệ quốc gia, góp phần đảm bảo an toàn cho các tổ chức tín dụng kinh doanh theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước. Trung tâm TTTD được thiết lập không nhằm mục đích kinh doanh, Mặt khác, ở giai đoạn đầu khi mới hình thành, Trung tâm TTTD cần sự hỗ trợ tích cực của NHNN, các cấp, các ngành để từng bước phát triển. Khi tích luỹ tương đối đầy đủ thông tin dữ liệu, kinh nghiệm và có uy tín với khách hàng, Trung tâm TTTD mới chuyển dần sang thu phí thông tin.

Trong giai đoạn đầu “hàng hoá thông tin” chưa được hoàn chỉnh, các NHTM (người sử dụng thông tin chính) đang dần thích nghi với hoạt

động trong kinh tế thị trường, chưa có thói quen sử

dụng TTTD để

tham

khảo, xét duyệt trước khi cho vay, hoặc chưa tin tưởng vào chất lượng

thông tin. Vì vậy, để khuyến khích người dùng thông tin, nhằm tạo thói

quen sử dụng TTTD, NHNN đã miễn phí khi cung cấp thông tin.

Các TCTD mới bước vào hoạt động kinh doanh theo cơ

chế

thị

trường nên có nguy cơ gặp rủi ro rất cao, vì vậy NHNN hỗ trợ cung cấp thông tin nhằm giúp các TCTD giảm bớt chi phí thông tin cho việc ngăn ngừa và hạn chế rủi ro trong kinh doanh. Từ đó, góp phần làm lành mạnh nền kinh tế, thúc đẩy kinh tế phát triển, tiến theo kịp các nước trong khu vực.

Giai đoạn Trung tâm TTTD chính thức hoạt động đến nay:

Việc sử dụng TTTD miễn phí có nhiều ưu điểm và tương đối phù hợp với tình hình kinh tế xã hội trong thời gian qua. Tuy nhiên, việc cung cấp thông tin miễn phí trong thời gian qua cũng đã bộc lộ những hạn chế nhất định, ảnh hưởng đến tiến trình phát triển của hoạt động TTTD như:

Một số tổ chức tín dụng hỏi quá nhiều thông tin, sử dụng thông tin không hiệu quả.

Nhiều NHTM cho rằng thông tin cho không là thông tin không có giá trị, nên thờ ơ với thông tin, hoặc sử dụng thông tin lãng phí, không đúng mục đích.

Việc sử dụng thông tin miễn phí phần nào giảm trách nhiệm và sự ràng buộc giữa người cần tin và người cung cấp tin.

Không khuyến khích được cán bộ làm công tác TTTD cần phải

năng động, nhiệt tình, sáng tạo trong công việc.

Không tạo điều kiện để Trung tâm TTTD phải tính toán giảm chi

phí.

Không mở

rộng được đối tượng được hưởng lợi ích của dịch vụ

TTTD.

Nhằm khắc phục những nhược điểm của việc sử

dụng thông tin

miễn phí, góp phần thúc đẩy hoạt động TTTD phát triển đúng hướng và ngày càng nâng cao chất lượng, số lượng thông tin, đảm bảo thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời, phục vụ có hiệu quả cho các đối tượng khai thác sử dụng, ngày 11/10/2004 Thống đốc NHNN đã ban hành Quyết định số 269/NHNN về việc quy định mức tín dụng, phí thành viên, phí quản lý và dịch vụ TTTD.

Biểu 2.2: Mức thu phí dịch vụ TTTD tại Trung tâm TTTD

Trườn

g hợp

Nội dung	Phí phải nộp	Đơn vị
1	Không có thông tin	20.000	Kíp/1 đối tượng
2	Khoản tiền từ 30 triệu 100 triệu kíp	30.000	Kíp/1 đối tượng
2	Khoản tiền từ 100 triệu 500 triệu	60.000	Kíp/1 đối

kíp

tượng

Khoản tiền từ 500 triệu 5 tỷ kíp

100.000

Kíp/1 đối

tượng

Khoản tiền từ 5 tỷ kíp trở lên

125.000

Kíp/1 đối

tượng

Nguồn: Cơ sở pháp lý của Trung tâm TTTD

Việc cung cấp TTTD thu phí nhằm giúp hoạt động TTTD của

NHNN và của các TCTD phù hợp với hoạt động theo cơ

chế

thị trường,

tiết kiệm chi phí, sử dụng tin có hiệu quả, đúng mục đích, thúc đẩy hệ

thống TTTD phát triển bền vững.

Tình hình khai thác và sử dụng thông tin của các TCTD và phí dịch vụ hàng năm như sau (xem Biểu 2.4).

Biểu 2.3: Phí thu dịch vụ cung cấp thông tin của Trung tâm TTTD

Năm

Số thông tin đã cung cấp	Phí dịch vụ	Đơn vị
2008	5.238	141.285.000	Kíp
2009	7.452	207.330.000	Kíp
2010	11.571	296.565.000	Kíp
2011	15.926	362.630.000	Kíp
2012	13.252	368.645.000	Kíp
2013	29.758	988.650.000	Kíp
2014	39.718	1.304.750.000	Kíp

Nguồn: Tổng kết hàng năm của Trung tâm TTTD

Theo số liệu trên cho thấy rằng: Trung tâm TTTD đã cung cấp thông tin cho các TCTD từ khi chính thức hoạt động cho đến nay ngày càng tăng so với từng năm. Điều đó chứng tỏ rằng hoạt động TTTD đang trở thành một nhu cầu không thể thiếu được đối với các TCTD khi tiến hành thẩm định dự án cho vay, giúp các TCTD nắm được khách hàng vay nhiều nơi, hạn chế những rủi ro có thể xảy ra trong hoạt động tín dụng.