Khái Quát Về Tổ Chức, Bộ Máy Hoạt Động Của Viện Kiểm Sát Nhân Ở Dân

với chức năng xét xử của Tòa án. Trong khoa học luật TTHS, nhiều tác giả không đồng tình với quy định về quyền khởi tố vụ án của Tòa án, quyền trả hồ sơ điều tra bổ sung của Tòa án để thu thập thêm chứng cứ hoặc phát hiện thêm tội phạm mới hoặc người phạm tội mới, quy định về việc rút quyết định truy tố tại phiên tòa.; 3/ Chưa thể hiện được đầy đủ nguyên tắc tranh tụng - một trong những nội dung quan trọng của cải cách tư pháp ở nước ta

Chương 3

THỰC TIỄN VÀ CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ

THỰC HÀNH QUYỀN CÔNG TỐ BẢO ĐẢM QUYỀN CON NGƯỜI CỦA VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN

3.1. Khái quát về tổ chức, bộ máy hoạt động của Viện kiểm sát nhân ở dân tỉnh Hà Giang

VKSND tỉnh Hà Giang được tái lập vào năm 1991 khi tỉnh Hà Giang được tái thành lập, từ đó đến nay VKSND tỉnh Hà Giang đã cùng các cơ quan bảo vệ pháp luật của tỉnh có nhiều đóng góp vào việc đảm bảo an ninh chính trị trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy sự phát triển kinh tế của tỉnh Hà Giang. Theo Luật tổ chức VKSND năm 2014, VKSND ở tỉnh Hà Giang trực thuộc và chịu sự chỉ đạo thống nhất của Viện trưởng VKSNDTC; cơ cấu tổ chức gồm 11 Viện kiểm sát các huyện, thành phố và 10 phòng trực thuộc Viện kiểm sát tỉnh với tổng số cán bộ, công chức là 198 đồng chí (nam 68, tỷ lệ 34,3%, nữ 130, tỷ lệ 65,7%) trong đó có 156 biên chế (cấp tỉnh 59 biên chế; cấp huyện 97 biên chế); đội ngũ cán bộ, công chức có trình độ Thạc sĩ, Đại học có 149 đồng chí, chiếm tỉ lệ 75,2%%; cán bộ là người dân tộc thiểu số có 105 đồng chí, chiếm 53%; toàn ngành có 94 đảng viên, chiếm 47,5%; có 36 KSV ở cấp tỉnh (trong đó có 27 KSV trung cấp, 9 KSV sơ cấp, chiếm tỷ lệ 23% biên chế của ngành); 47 KSV ở cấp cấp huyện (KSV trung cấp có 11 đồng chí, 36 KSV sơ cấp, chiếm tỷ lệ 30,1% biên chế của ngành); có 1 Kiểm tra viên chính; 4 kiểm tra viên [58].

VKSND tỉnh Hà Giang có 02 phòng thực hiện chức năng THQCT, KSĐT, kiểm sát xét xử sơ thẩm án hình sự (phòng 1 và phòng 2); 01 phòng THQCT và kiểm sát xét xử phúc thẩm án hình sự (phòng 7) và các phòng khác thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật. Đối với các

phòng thực hiện chức năng THQCT, KSĐT, kiểm sát xét xử sơ thẩm án hình sự và phòng THQCT, kiểm sát xét xử phúc thẩm án hình sự mỗi phòng có từ 4 đến 9 cán bộ; ở cấp huyện có bộ phận kiểm sát án hình sự có từ 3 đến 5 cán bộ, bộ phận hình sự do một đồng chí Phó Viện trưởng trực tiếp phụ trách và chịu sự chỉ đạo thống nhất của Viện trưởng [58].

3.2. Thực tiễn bảo đảm quyền con người trong thực hành quyền công tố của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Giang

3.2.1. Đánh giá chung về những kết quả đạt được về đảm bảo quyền con người trong hoạt động thực hành quyền công tố của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Giang

Trong những năm qua, việc bảo đảm QCN trong hoạt động quyền công tố của VKSND tỉnh Hà Giang đã đạt được những thành tựu đáng kể. Theo báo cáo của phòng thống kê tội phạm và công nghệ thông tin của VKSND tỉnh Hà Giang giai đoạn 5 năm (2010 - 2014). Trên địa bàn tỉnh đã tiến hành điều tra 1.922 vụ án hình sự với 3.699 bị can, đưa ra truy tố 1.493 vụ án hình sự với 2. 985 bị can và đưa ra xét xử 1.262 vụ án hình sự với

2.520 bị cáo thể hiện qua bảng số liệu sau:

Bảng 3.1: Tình hình điều tra, truy tố, xét xử tội phạm trên địa bàn tỉnh Hà Giang

Năm

Điều tra		Truy tố		Xét xử
Số vụ	Số bị can	Số vụ	Số bị can	Số vụ	Số bị cáo
2010	354	611	224	396	215	316
2011	346	712	265	538	265	515
2012	398	754	314	616	219	504
2013	455	927	332	720	221	488
2014	369	665	358	715	342	697
Tổng	1.922	3.699	1.493	2.985	1.262	2.520

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 123 trang tài liệu này.

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm và công nghệ thông tin, VKSND tỉnh Hà Giang)

Trên cơ sở số liệu cho thấy số vụ án hình sự và số bị can, bị cáo đưa ra xét xử lý có xu hướng giảm theo các giai đoạn tố tụng. Chức năng THQCT trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử được đảm bảo, kịp thời hủy bỏ các quyết định trái phạm luật xâm phạm QCN của bị can, trả hồ sơ để điều tra bổ sung các vụ án do thiếu chứng cứ hoặc do vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong điều tra; không phê chuẩn quyết định khởi tố bị can khi chưa đủ căn cứ, đình chỉ điều tra đối với nhiều bị can không có tội hoặc miễn trách nhiệm hình sự… góp phần đảm bảo QCN trong hoạt động công tố của VKSND tỉnh Hà Giang.

Các vụ án hình sự được đưa ra điều tra, truy tố xét xử tại tỉnh Hà Giang thường là những tội như: các tội xâm phạm sở hữu (chủ yếu là tội trộm cắp tài sản theo quy định tại Điều 138 BLHS); các tội xâm phạm trật tự (chủ yếu là tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng, quy định tại Điều 175 BLHS); tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự của con người (chủ yếu là tội giết người theo Điều 93 BLHS, tội cố ý gây thương tích theo Điều 104 BLHS; tội giao cấu với trẻ em, Điều 115 BLHS; đặc biệt Hà Giang là vùng giáp biên với Trung Quốc nên tội phạm mua bán người; tội mua bán trẻ em theo Điều 119, 120 xảy ra nhiều); các tội xâm phạm an toàn trật tự công cộng (chủ yếu là tội vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, Điều 202 BLHS); các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế (ví dụ như; tội tàng trữ, vận chuyển, lưu hành tiền giả, Điều 180 BLHS) hoặc tội phạm về ma túy (ví dụ tội tàng trữ, mua bán trái phép chất ma túy, Điều 194 BLHS). Những tội phạm khác trong 5 năm (2010 - 2014) xảy ra trên địa bàn tỉnh Hà Giang ít thậm chí có một số tội không xảy ra. Ví dụ: tội phạm về môi trường, tội phạm công nghệ cao...

- Trong quá trình THQCT đối với những hành vi chưa đủ căn cứ như: bắt khẩn cấp, bắt quả tang... VKSND tỉnh Hà Giang kiên quyết không phê chuẩn để đảm bảo QCN.

Ví dụ 1: Khoảng 23 giờ 30 phút, ngày 05/05/2013, Nông Văn Vượng, SN: 1995; thường trú: Thôn Thượng An, xã Đồng Yên, huyện Bắc Quang, tỉnh Hà Giang (học sinh lớp 12 trường PTTH Đồng Yên) điều khiển xe máy BKS: 19L3 - 3015 đèo người ngồi sau là Nông Văn Dương, SN: 1992, thường Trú: Thôn thượng An, xã Đồng Yên, huyện Bắc Quang theo đường liên thôn từ thôn Bưu đi thôn Thượng An. Khi Vượng và Dương đi đến đương liên thôn giáp danh xã Phố Cáo và thôn An Xuân, thuộc xã Đông Yên - huyện Bắc Quang (theo lời khai bị hại Nông Văn Vượng) trên đường đèo Nông Văn Dương về nhà thì bị 02 đối tượng (không rò tên tuổi địa chỉ); 1 người đi xe máy áp sát phía sau xe của Vượng và 1 người dựng xe phía trước đón đầu. Sau khi gặp các đối tượng nói trên Vượng dừng xe rồi bị 1 đối tượng dùng dao nhọn đâm liên tiếp vào người Vượng 04 nhát và giằng co vật lộn với Dương và đâm liên tiếp Dương 07 nhát. Hậu quả Nông Văn Dương bị tử vong tại hiện trường; còn Nông Văn Vượng bị thương tích nặng, được đưa đi cấp cứu tại Bệnh Viện huyện Lục Yên.

Sau khi vụ việc xảy ra cơ quan CSĐT công an huyện Bắc Quang đã tiến hành khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, áp dụng các biện pháp để điều tra vị án. Ngày 09/05/2013 cơ quan CSĐT - Công an huyện Bắc Quang đã tiến hành khởi tố vụ án số: 37 về tội "Giết người" theo quy định tại Điều 93 BLHS;

Quá trình điều tra thu thập chứng cứ, lời khai người làm chứng: Nguyễn Văn Huynh; SN: 1990 và Nông Văn Toản SN: 1995 cùng trú tại: Thôn An Xuân, xã Đồng Yên, huyện Bắc Quang; là bạn của Vũ là những người đã được nghe Vũ nói lại sau khi vụ án xảy ra; vào khoảng 21h ngày 17/5/2013 Vũ uống rượu say tại tại quán Hà Quyên, ở Phố Cáo, xã Đồng Yên, do say rượu Vũ không về được nên gọi Huynh ra đón, khi đi Huỳnh gọi thêm Toản cùng đi, Huynh là người điều khiển xe máy đèo Vũ ngồi ở giữa, Toản ngồi sau, Vũ nói Với Toản nội dung: “Tao dính vụ này nặng quá, thằng Dương chết rồi, phát dao đâm sau lưng không phải tao đâm, tao rò thằng đâm”.

Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án nhận thấy: Ngày 09/05/2013 cơ quan CSĐT công an huyện Bắc Quang đã khởi tố vụ án; đến ngày 01/06/2013 vụ án được chuyển đến cơ quan CSĐT - Công an tỉnh Hà Giang để điều tra theo thẩm quyền, ngày 05/06/2013 cơ quan CSĐT- Công an tỉnh Hà Giang tiến hành Bắt khẩn cấp theo lệnh số: 13 ngày 05/06/2013 đối với Bùi Văn Vũ, sinh năm 1992; thường trú: thôn Vĩnh Chúa, xã Vĩnh Phúc, huyện Bắc Quang, Hà Giang.

Căn cứ vào lời khai của Nguyễn Văn Huynh; SN: 1990 và Nông Văn Toản SN: 1995 cùng trú tại: Thôn An Xuân, xã Đồng Yên, huyện Bắc Quang; là bạn của Vũ là những người đã được nghe Vũ nói về việc Vũ có liên quan tới vụ án nên cơ quan CSĐT - Công an tỉnh Hà Giang đã ra lệnh bắt khẩn cấp đối với Bùi Văn Vũ để điều tra.

Căn cứ vào các tài liệu chứng cứ mà cơ quan CSĐT thu thập thấy việc bắt khẩn cấp đối với Bùi Văn Vũ là chưa đủ căn cứ. Ngày 06/6/2013, Viện kiểm sát ND tỉnh Hà Giang ra QĐ không phê chuẩn Lệnh bắt khẩn cấp đối với Bàn Văn Vũ.

- Công tác kiểm sát tạm giam được VKS các cấp thực hiện chặt chẽ, hạn chế việc lạm dụng biện pháp tạm giam. Trường hợp không cần thiết phải áp dụng biện pháp tạm giam đã được VKS áp dụng biện pháp ngăn chặn khác được chứng minh qua bảng số liệu sau:

Bảng 3.2: Tỉ lệ bị can áp dụng biện pháp tạm giam được thay thế bằng biện pháp ngăn chặn khác

Năm

2010	2011	2012	2013	2014
Tổng số bị can bị tạm giam	348	510	508	464	551
Số bị can được áp dụng biện pháp ngăn chặn khác	53	89	122	91	83
Tỉ lệ	15,2%	17,4%	24%	19,6%	15%

(Nguồn: Phòng thống kê tội phạm và công nghệ thông tin, VKSND tỉnh Hà Giang)

Trong quá trình THQCT, đối với những trường hợp không đủ căn cứ phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can và Lệnh tạm giam bị can, VKSND tỉnh Hà Giang kiên quyết không phê chuẩn đồng thời ra Quyết định trả tự do cho người bị tạm giữ.

Ví dụ 2: Nguyễn Văn Hội cùng đồng bọn về hành vi "Đánh bạc + Tổ chức đánh bạc hoặc Gá bạc" quy định tại Điều 248, Điều 249 BLHS. VKSND tỉnh Hà Giang không phê chuẩn Quyết định khởi tố bị can; không phê chuẩn Lệnh tạm giam và ra Quyết định hủy bỏ Quyết định người bị tạm giữ đối với Lê Ngọc Khuyến, sinh năm:1968 trú tại tổ 7, phường Minh Khai, thành phố Hà Giang.

Nội dung vụ án: Vào hồi 17 giờ 10 phút ngày 09/02/2014 tại gia đình ông Phàn Văn Liên, sinh năm: 1987 trú tại thôn Khâu Khà, xã Minh Tân, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang. Cơ quan CSĐT - Công an huyện Vị Xuyên bắt quả tang các đối tượng Lê Thị Phượng, Đào Xuân Khải, Phạm Đình Sơn, Phạm Viết Thắng cùng đồng bọn đang đánh bạc (bằng hình thức xóc đĩa). Tổng số tiền thu được trên chiếu bạc là 153.950.500 đồng, thu của Phạm Đình Sơn số tiền là: 56.900.000 đồng. Tạm giữ của Lê Thị Phượng số tiền là:

31.753.500 đồng. Ngoài ra thu giữ thêm các tang vật sau: 03 đĩa sứ mầu trắng (kích thước khác nhau); 03 bát con (loại bát ăn cơm); 04 quân được cắt ra từ tú lơ khơ hình tròn; 01 điện thoại mầu trắng đã qua sử dụng; điện thoại mầu đen đã qua sử dụng; 06 nạp điện thoại mầu đen đã qua sử dụng; 04 bộ tú lơ khơ chưa qua sử dụng; 02 bộ tú lơ khơ đã qua sử dụng; 07 quân tú lơ khơ đã cắt góc; 06 bút xoá; 01 bút bi mầu xanh; 03 tờ giấy kẻ ngang có ghi các chữ số khác nhau; 03 mảnh nhựa, kích thước 40cm x 45cm, mặt mầu trắng, mặt mầu xanh; 01 thảm mầu đỏ, kích thước 0,9m x 10 m, ở giữa có đường chỉ mầu trắng; 39 ghế nhựa các loại; 01 dép đã qua sử dụng.

Quá trình điều tra đối với 04 đối tượng bị bắt quả tang: Ngày

10/02/2014 cơ quan CSĐT - công an huyện Vị Xuyên đã ra quyết định tạm giữ số 05, 06, 07, 08 với các đối tượng Phượng, Khải, Sơn, Thắng. Còn các đối tượng liên quan khác, cơ quan CSĐT công an tỉnh Hà Giang đang tiến hành xác minh, điều tra làm rò. Ngày 14/02/2014 Cơ quan CSĐT - Công an huyện Vị Xuyên đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự số 06 về tội Đánh bạc

+ Tổ chức đánh bạc hoặc Gá bạc - Điều 248 và 249 BLHS.

Trên cơ sở điều tra xác minh: Lê Ngọc Khuyến khai nhận, trưa ngày 09/02/2014 khi tôi đang ở nhà thì có số điện thoại lạ điện đến bảo tôi có lên xã Minh Tân, Vị Xuyên đánh bạc không? Vì hôm nay ở trên đấy có tổ chức xới bạc và người đó có nói là nếu đi thì sẽ đến nhà đón, lúc đầu tôi trả lời là không đi, nhưng sau đó tôi có nghĩ đến cháu của tôi chuẩn bị tổ chức đám cưới nên sẽ kết hợp 1 công đôi việc, nên sẽ lên chỗ xới bạc xem thế nào, đồng thời tìm mua lợn luôn. Đến 14 giờ cùng ngày tôi ra đường bắt 1 chiếc tắc xi, đồng thời điện thoại cho Lương Quang Hội rủ đi cùng, nội dung tôi nói “vừa nãy có người điện đến cho tao nói trên Minh Tân có tổ chức đánh bạc, mày có đi không thì tao qua đón” Hội trả lời là “có ít tiền lắm” tôi bảo “cứ đi lên xem đã, đằng nào tao cũng thuê xe rồi”, Hội đồng ý và tôi cùng Hội đi tắc xi lên xã Minh Tân, Vị Xuyên, đi đến km 21 thì thấy có nhiều người, Khuyến cùng với Hội vào 1 nhà người dân, thấy có nhiều người đang đánh bạc bằng hình thức xóc đĩa. Khuyến nhìn thấy Lương Quang Hội ngồi chơi đánh bạc, còn Khuyến chỉ đứng xem, không tham gia đánh bạc, đứng xem được khoảng 10 phút thì Khuyến bỏ ra ngoài đi tìm mua lợn.

+ Quá trình điều tra, tại các lời khai của bị can khác đều không xác định được Khuyến có tham gia đánh bạc hay không? chỉ nhìn thấy Khuyến có mặt tại xới bạc.

+ Căn cứ vào tài liệu điều tra có trong hồ sơ vụ án, vào hồi 10 giờ 30 phút ngày 23/04/2014 Công an tỉnh Hà Giang đã thi hành lệnh bắt khẩn cấp