Vai trò hoạt động cho vay của Ngân hàng thương mại cổ phần đối với phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa - Nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Nghệ An

Bộ GIáO DụC Và ĐàO TạO

Trường đại học kinh tế quốc dân

----------------

Võ Đức việt

VAI TRò HOạT ĐộNG CHO VAY CủA

NGÂN HàNG THƯƠNG MạI Cổ PHầN ĐốI VớI PHáT TRIểN DOANH NGHIệP NHỏ Và VừA - NGHIÊN CứU TRÊN ĐịA BàN TỉNH NGHệ AN

CHUYÊN NGàNH: KINH Tế CHíNH TRị Mã số: 9310102

Người hướng dẫn khoa học:

GS.TS. mai ngọc cường

Hà Nội - 2018

LỜI CAM ĐOAN

Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng nghiên cứu này là tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.

Người hướng dẫn khoa học

GS.TS. Mai Ngọc Cường

Hà Nội, ngày tháng năm 2018

Nghiên cứu sinh

Võ Đức Việt

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 208 trang tài liệu này.

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN i

MỤC LỤC ii

DANH MỤC CHỮ VIÊT TĂT v

DANH MỤC CÁC BẢNG vi

DANH MỤC CÁC HÌNH viii

MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 5

1.1. Tổng quan nghiên cứu 5

1.1.1. Tổng quan một số nghiên cứu về vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với việc phát triển DNN&V 5

1.1.2. Một số nghiên cứu về nhân tố ảnh hưởng đến vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với sự phát triển của DNN&V 12

1.1.3. Những vấn đề đặt ra trong nghiên cứu vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với phát triển của DNN&V 23

1.2. Phương pháp nghiên cứu 24

1.2.1. Câu hỏi nghiên cứu 24

1.2.2. Mô hình nghiên cứu 24

1.2.3. Phương pháp thu thập số liệu, xác định quy mô mẫu phiếu và thiết kế nội dung phiếu điều tra, phỏng vấn 25

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 28

CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ VAI TRÒ HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA 29

2.1. Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa và sự cần thiết hoạt động cho vay của NHTMCP đối với phát triển DNN&V 29

2.1.1. Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần 29

2.1.2. Doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng 38

2.1.3. Vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với việc phát triển DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng 44

2.2. Nội dung và các nhân tố ảnh hưởng đến vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với việc phát triển của DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng 49

2.2.1.Nội dung vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với việc phát triển của DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng 49

2.2.2. Nhân tố ảnh hưởng đến vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với việc phát triển của DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng 54

2.3. Kinh nghiệm thực tiễn vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với việc phát triển của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD ở một số địa phương và bài học cho tỉnh Nghệ An 59

2.3.1. Kinh nghiệm thực tiễn của một số ngân hàng trên thế giới 59

2.3.2. Kinh nghiệm thực tiễn của một số NHTMCP ở Việt Nam 61

2.3.3. Bài học thành công và chưa thành công rút ra cho tỉnh Nghệ An 64

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 66

CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG VAI TRÒ CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐỐI VỚI VIỆC PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRONG LĨNH VỰC CÔNG NGHIỆP VÀ XÂY DỰNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NGHỆ AN 67

3.1. Khái quát về tình hình phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng và hoạt động cho vay của các ngân hàng thương mại cổ phần trên địa bàn tỉnh Nghệ An 67

3.1.1. Tình hình phát triển DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 67

3.1.2. Tình hình hoạt động cho vay của NHTMCP trên địa bàn tỉnh Nghệ An 70

3.1.3. Khái quát tình hình phát triển các DNN&V trong lĩnh vực CN&XD và vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP qua điều tra khảo sát trên địa bàn tỉnh Nghệ An 74

3.2. Phân tích thực trạng vai trò hoạt động cho vay của các NHTMCP đối với DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 79

3.2.1. Phân tích thực trạng vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với việc phát triển về quy mô, tốc độ phát triển của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 79

3.2.2. Thực trạng vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với việc thay đổi cơ cấu của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 83

3.2.3. Phân tích thực trạng vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP và tác động của nó đến việc thay đổi chất lượng và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 87

3.2.4. Đánh giá chung về vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với sự phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng trên địa bàn tỉnh Nghệ An 91

3.3. Nguyên nhân hạn chế về vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với việc phát triển DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An hiện nay 98

3.3.1. Kiểm định mối quan hệ giữa các nhân tố ảnh hưởng đến vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP và việc thay đổi quy mô, cơ cấu và chất lượng phát triển của các DNN&V trong lĩnh vực CN&XD 98

3.3.2. Cụ thể những hạn chế của các nhân tố tác động đến vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với sự phát triển DNN&V trong lĩnh vực CN&XD 102

TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 120

CHƯƠNG 4 QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO VAI TRÒ HOẠT ĐỘNG CHO VAY CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐỐI VỚI VIỆC PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TRONG LĨNH VỰC CÔNG NGHIỆP VÀ XÂY DỰNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NGHỆ AN 122

4.1. Quan điểm nâng cao vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với việc phát triển DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng trên địa bàn tỉnh Nghệ An những năm tới 122

4.1.1. Bối cảnh nâng cao vai trò hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần đối với việc phát triển DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng trên địa bàn tỉnh Nghệ An những năm tới 122

4.1.2. Quan điểm nâng cao vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với việc phát triển của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD 129

4.1.3. Dự báo một số chỉ tiêu nhằm nâng cao vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với phát triển DNN&V trong lĩnh vực CN&XD 131

4.2. Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với sự phát triển DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng 134

4.2.1. Hoàn thiện môi trường thể chế cho vay 134

4.2.2. Nâng cao năng lực cho vay của NHTMCP 136

4.2.3. Nâng cao năng lực tiếp cận và sử dụng vốn vay của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD 145

4.3. Một số kiến nghị 146

4.3.1. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước 146

4.3.2. Kiến nghị với UBND tỉnh Nghệ An 147

TIỂU KẾT CHƯƠNG 4 149

KẾT LUẬN 150

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ 152

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 153

DANH MỤC CHỮ VIÊT TĂT

Viết tắt

Diễn giải
BQNH	Bình quân ngân hàng
CN&XD	Công nghiệp và xây dựng
DN	Doanh nghiệp
DNN&V	Doanh nghiệp nhỏ và vừa
DNNN	Doanh nghiệp nhà nước
ĐVT	Đơn vị tính
N&V	Nhỏ và vừa
NHTM	Ngân hàng thương mại
NHTMCP	Ngân hàng thương mại cổ phần
NXB	Nhà xuất bản

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1: Số lượng điều tra khảo sát và phỏng vấn 26

Bảng 1.2: Xác định giá trị khoảng thang đo 27

Bảng 2.1: Tiêu chuẩn phân định DNN&V của một số nước trên thế giới 39

Bảng 2.2: Phân lọai DNN&V theo khu vực kinh tế ở Việt Nam 41

Bảng 3.1: Tình hình doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng tỉnh Nghệ An 69

Bảng 3.2: Thống kê số liệu huy động vốn của các ngân hàng thương mại cổ phần trên địa bàn tỉnh Nghệ An 70

Bảng 3.3: Tình hình khách hàng vay vốn của Ngân hàng 71

Bảng 3.4: Một số chỉ tiêu chủ yếu hoạt động tính bình quân của Ngân hàng giai đoạn 2012-2015 72

Bảng 3.5: Tình hình dư nợ cho vay khách hàng bình quân ngân hàng giai đoạn 2012- 2015 73

Bảng 3.6: Thống kê kết quả khảo sát DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng 74

Bảng 3.7: Về sản phẩm chính của DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng 75

Bảng 3.8: Về tình hình đất đai, vốn và tài sản của doanh nghiệp N&V trên địa bàn tỉnh Nghệ An hiện nay 75

Bảng 3.9: Tình hình lao động của DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng năm 2015 76

Bảng 3.10: Trình độ máy móc thiết bị của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng 77

Bảng 3.11: Tình hình biến đổi dư nợ cho vay của NHTMCP và quy mô và tốc phát triển của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD giai đoạn 2012-2015 80

Bảng 3.12: Đánh giá tầm quan trọng và thực tế đạt được về tác động vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với quy mô và tốc độ tăng trưởng DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 81

Bảng 3.13: Tình hình tăng trưởng dư nợ cho vay của NHTMCP và thay đổi cơ cấu của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD giai đoạn 2012-2015 84

Bảng 3.14: Đánh giá tầm quan trọng và thực tế đạt được về tác động hoạt động cho vay của NHTMCP đối với việc thay đổi cơ cấu DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 85

Bảng 3.15: Tình hình tăng trưởng dư nợ cho vay của NHTMCP và chất lượng hoạt động sản xuất kinh doanh của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD giai đoạn 2012-2015 88

Bảng 3.16: Đánh giá tầm quan trọng và thực tế đạt được về tác động hoạt động cho vay của NHTMCP đối với nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 89

Bảng 3.17: Dư nợ cho vay bình quân với khách hàng DNN&V trong lĩnh vực CN&XD giai đoạn 2012-2015 91

Bảng 3.18: Giá trị sản xuất, chi phí trung gian và giá trị gia tăng của DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng trong giai đoạn 2013-2015 92

Bảng 3.19: Ý kiến đánh giá về tác động hoạt động cho vay đối với sự phát triển của DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bản tỉnh Nghệ An hiện nay 93

Bảng 3.20: Tỷ lệ dư nợ, dư nợ quá hạn và nợ xấu của khách hàng là các DNN&V trong CN&XD BQNH 95

Bảng 3.21: Một số chỉ tiêu về hoạt động cho vay của NHTMCP đối với DNN&V trong CN&XD và sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Nghệ An 96

Bảng 3.22: Kết quả khảo sát thực tế đạt được về môi trường thể chế và trình độ phát triển kinh tế xã hội ảnh hưởng đến cho vay của NHTMCP đối với việc phát triển DNN&V trong CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 103

Bảng 3.23: Ý kiến đánh giá về năng lực hoạt động cho vay của NHTMCP đối với DNN&V trong lĩnh vực CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 105

Bảng 3.24: Những khó khăn của Ngân hàng khi cho vay đối với các DNN&V trong CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An hiện nay 111

Bảng 3.25: Tình hình vay vốn của các DNN&V trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng tại các ngân hàng thương mại cổ phần 113

Bảng 3.26: Nguyên nhân doanh nghiệp không vay được vốn của các ngân hàng thương mại cổ phần 113

Bảng 3.27: Những khó khăn của DN trong vay vốn tại NHTMCP trên địa bàn tỉnh Nghệ An hiện nay 115

Bảng 3.28: Những khó khăn hạn chế về năng lực sử dụng vốn của các DNN&V trong lĩnh vực CN&XD 117

Bảng 4.1: Một số chỉ tiêu dự báo tăng cường vai trò hoạt động cho vay của NHTMCP đối với sự phát triển của DNN&V trong CN&XD trên địa bàn tỉnh Nghệ An 132