Sử Dụng Phương Pháp Học Tập Theo Nhóm Nhỏ

Một số bài học có thể kết hợp với nội dung giáo dục môi trường. Bài “Oxi” (vai trò của oxi với sự sống). Bài “Ozon - Hidropeoxit” (tác nhân gây thủng tầng ozon). Bài “Hợp chất có oxi của lưu huỳnh” (nguyên nhân và tác hại của mưa axit, ứng dụng của axit sunfuric trong công nghiệp).

6. Sử dụng bài tập hóa học

Bài tập hóa học là một phương tiện để tích cực hóa hoạt động của HS. Bài tập hóa học còn có tác dụng ôn luyện củng cố hiệu quả nhất, nó giúp HS có nhiều kỹ năng, khắc sâu những gì mà các em lĩnh hội được đồng thời phát triển tư duy sáng tạo và rèn trí thông minh cho HS.

Ví dụ: Bằng phương pháp hóa học hãy phận biệt các chất khí sau: O2, O3, H2S, HCl.

Hóa chất

O2	O3	H2S	HCl
dd AgNO3	Không hiện tượng	Không hiện tượng	Kết tủa đen	Kết tủa trắng
Dd KI/hồ tinh bột	Không hiện tượng	Dung dịch màu xanh thẫm	Đã nhận	Đã nhận

Có thể bạn quan tâm!

• Analysis (Phân Tích Tình Huống Để Đề Ra Chiến Lược Phù Hợp)
• Một Số Phần Mềm Khác Hỗ Trợ Việc Thiết Kế E-Book
• Thực Trạng Ứng Dụng Cntt Trong Dạy Học Ở Tỉnh Lâm Đồng
• Cửa Sổ Làm Việc Ps Vẽ Hình Elip
• Biểu Tượng Của Các Đối Tượng Dùng Cho Bài Kiểm Tra Trong Chế Độ Soạn Thảo Của Courselab
• Ổn Định Tổ Chức: Kiểm Tra Sĩ Số, Chia Nhóm, Phát Phiếu Học Tập.

Xem toàn bộ 149 trang tài liệu này.

Phương trình phản ứng xảy ra:

H2S + 2AgNO3 → Ag2S↓đen + 2HNO3

HCl + AgNO3 → AgCl↓trắng + HCl

2KI + O3 + H2O → I2 + 2KOH + O2.

7. Sử dụng phương pháp học tập theo nhóm nhỏ

Học tập theo nhóm nhỏ trong hóa học được thực hiện khi:

- Nhóm HS nghiên cứu thí nghiệm để rút ra kết luận về tính chất của chất.

- Thảo luận để tìm ra lời giải, một nhận xét một kết luận nào đó.

- Cùng thực hiện một nhiệm vụ do GV giao phó.

Ví dụ: Khi dạy bài một số hợp chất chứa oxi của lưu huỳnh (phần H2SO4).GV cho HS nghiên cứu thí nghiệm để rút ra tính chất của axit sunfuric.

Nhóm 1: Nghiên cứu phản ứng Cu + H2SO4 loãng.

Nhóm 2: Nghiên cứu phản ứng Cu + H2SO4 đặc, nóng. Nhóm 3: Nghiên cứu phản ứng S + H2SO4 đặc.

Nhóm 4: Nghiên cứu phản ứng H2SO4 đặc + đường sacarozơ.

Hoạt động của nhóm (ví dụ nhóm 2) có thể là:

Các thành viên

Nhiệm vụ
Nhóm trưởng	Phân công điều khiển, báo cáo kết quả của nhóm
Thư kí	Ghi chép kết quả báo cáo của các thành viên.
Thành viên 1	Cho Cu vào dung dịch H2SO4 đặc nguội
Thành viên 2	Cho Cu vào dung dịch H2SO4 đặc và đun nóng
Các thành viên	Quan sát, mô tả hiện tượng xảy ra, giải thích và rút ra kết luận

Tóm lại, chương “Nhóm Oxi – Lưu huỳnh” thuộc phần phi kim, được xây dựng trên nguyên tắc đồng tâm HS đã được nghiên cứu ở THCS, lên THPT được nghiên cứu sâu hơn, cụ thể hơn và có thể nói dưới một góc độ khác; nếu như ở THCS phần tính chất hóa học có thể sử dụng thí nghiệm nghiên cứu để rút ra kết luận về tính chất hóa học của các phi kim thì lên THPT đi theo tiến trình ngược lại từ vị trí suy ra cấu hình electron, từ cấu hình suy ra CTCT, CTPT của phân tử “Nhóm Oxi – Lưu huỳnh” và cũng từ cấu hình suy ra tính chất vật lí, tính chất hóa học của các đơn chất, hợp chất “Nhóm Oxi – Lưu huỳnh” và sử dụng thí nghiệm để kiểm chứng tính chất hóa học.

Chương “Nhóm Oxi – Lưu huỳnh” không khó dạy, được học ngay sau khi khảo sát chương “Nhóm halogen”, HS đã phần nào quen kiểu bài tìm hiểu chất mới vì vậy GV cần ít tốn thời gian vào giải thích các tính chất mà tập trung mở rộng so sánh tính chất với các chất tương ứng trong “Nhóm halogen” để kích thích sự suy nghĩ mày mò của HS, và giúp HS nắm chắc kiến thức, hiểu

bài cặn kẽ. Chương này cũng có nhiều thí nghiệm và nhiều kiến thức thực tiễn, liên quan đến môi trường làm cho HS hứng thú học tập hơn.

2.2. Những định hướng khi thiết kế ebook‌

Khi thiết kế E-book, người thiết kế cần hướng đến các yêu cầu sau:

2.2.1. Đối với môn học‌

- E-book cần bám sát nội dung của môn học, cụ thể là hướng vào mục tiêu của từng bài, từng chương, từng phần, đảm bảo kiến thức đầy đủ, chắt lọc, làm rõ trọng tâm và phù hợp với trình độ HS từ cấp độ yếu – trung bình đến khá – giỏi.

- E-book cần có sự đa dạng về thông tin, tránh tính chất hàn lâm, học thuật. Muốn vậy, ngoài đảm bảo lượng kiến thức của môn học, E-book cần nên bổ sung phần thông tin có tác dụng giúp người sử dụng thư giãn đầu óc như giới thiệu một số câu chuyện về các nhà Bác học, giải mã các hiện tượng tự nhiên bằng kiến thức của môn học…Điều này ngoài ích lợi giúp người học giải tỏa căng thẳng còn giúp HS mở mang tri thức.

- Ngày nay, giáo dục ngoài hướng đến mục tiêu cung cấp kiến thức còn đặt ra vấn đề giáo dục kĩ năng sống cho HS. Vì vậy E-book của từng môn học cũng phải góp phần thực hiện mục tiêu này của ngành Giáo dục. Để làm được điều đó, nội dung của E-book cần phải gắn với thực tiễn, thể hiện qua phần liên hệ với thực tế đời sống. Ví dụ: E-book giới thiệu ứng dụng hay tác hại của một số chất hóa học ảnh hưởng tới con người, môi trường, xã hội…, từ đó có tác dụng giáo dục HS nhận thức đúng về việc sử dụng hóa chất để vừa phát huy vai trò của nó đối với con người vừa góp phần bảo vệ môi trường, thúc đẩy xã hội phát triển trong hòa bình – an ninh – thịnh vượng.

2.2.2. Đối với học sinh‌

- E-book cần giúp HS hệ thống hóa kiến thức, nắm vững kiến thức trọng tâm để có thể giải được bài tập SGK, làm được các bài kiểm tra trên lớp.

- E-book cần có tác dụng hỗ trợ tự học bằng cách ngoài cung cấp đầy đủ nội dung bài học còn có thêm những thí nghiệm về tính chất, cách điều chế hay

những hình ảnh minh họa về cấu tạo, ứng dụng của các chất, hướng dẫn giải bài tập bằng các phương pháp và có phân dạng bài tập cụ thể.

- E-book cần làm tăng hứng thú học tập của HS qua giao diện E-book đẹp, thân thiện; hệ thống bài tập phong phú đa dạng, bài tập khó cho HS khá giỏi, bài tập dễ cho HS yếu kém và phần thông tin về các nhà Bác học, vận dụng kiến thức môn học vào giải thích các hiện tượng tự nhiên, phần thư giãn hấp dẫn, lôi cuốn.

- E-book cần giúp HS phát triển tư duy sáng tạo qua hệ thống câu hỏi trắc nghiệm và tự luận về lý thuyết, bài tập và ứng dụng trong thực tiễn hay các câu đố vui và giải ô chữ.

- Qua nội dung của mình, E-book cần giúp HS có được một số kĩ năng sống cần thiết biết trân trọng giá trị của các chất hóa học; có ý thức bảo vệ môi trường; không ngừng tìm hiểu, nghiên cứu, khám phá thế giới kết hợp với học hành…

2.2.3. Đối với giáo viên‌

- Việc thiết kế E-book cần sử dụng các phần mềm đơn giản mà tiện ích để kích thích sự mày mò, học hỏi của GV.

- Hệ thống các tư liệu hình ảnh, thông tin, phim thí nghiệm…trong E-book phải phong phú, đa dạng và có chất lượng, GV có thể bổ sung vào bài giảng của mình.

2.2.4. Về hình thức của E-book‌

- Bố cục phải rõ ràng, hợp lý, thống nhất về cách trình bày để giúp học sinh dễ theo dõi và sử dụng E-book.

- Màu sắc giao diện đẹp, hấp dẫn, phù hợp với sở thích của lứa tuổi HS lớp 10 THPT.

- Các hình ảnh minh họa sinh động, phù hợp với nội dung, tránh việc sử dụng quá nhiều hình ảnh làm loãng nội dung bài học, HS mất tập trung.

2.3. Qui trình thiết kế E-book‌

Qui trình thiết kế E-book được chúng tôi tiến hành theo 6 bước như sau:

Bước 1: Phân tích, chuẩn bị

 Xác định đối tượng sử dụng, thời điểm sử dụng E-book trong quá trình dạy học.

 Xác định mục tiêu cần đạt được về nội dung và hình thức của E-book. Vì vậy, tiến hành xây dựng cây thư mục các đề mục, nội dung chính cần có để định hướng cho việc tìm kiếm tập hợp các nguồn tư liệu về kiến thức, hình ảnh, movies…từ SGK, sách tham khảo, sách giáo viên, internet, báo chí…

 Tìm hiểu tính năng các công cụ để thực hiện E-book. Đó là những phần mềm liên quan cũng như phần mềm chuyên dùng CourseLab 2.4 để tạo E-book theo đúng ý tưởng của các giả.

Bước 2: Xây dựng nội dung

 Dùng các phần mềm soạn thảo văn bản để tiến hành chọn lọc, biên soạn:

 Hệ thống các bài học.

 Hệ thống các phương pháp giải bài tập.

 Hệ thống bài tập: bài tập SGK, thực tiễn.

 Hệ thống các bài kiểm tra.

 Nội dung của phần thư giãn.

 Xử lý các tư liệu (hình ảnh, movies), vừa để nâng cao chất lượng về nội dung, thẩm mỹ, vừa để phù hợp, tương thích định dạng của E-book.

Bước 3: Thiết kế E-book

 Thiết kế các baner, nút bấm.

 Thiết kế các giao diện của các Slide, các Frame sao cho đạt ba yêu cầu: tiện dụng, mỹ thuật và kỹ thuật thực hiện đơn giản.

 Tiến hành đưa nội dung vào các Frame và Slide.

Bước 4: Kiểm tra sản phẩm và ghi đĩa CD

 Sản phẩm được đóng gói trên từng CD – ROM, chạy thử và khắc phục lỗi sai.

 Thu thập số lượng HS và GV để in sao đĩa CD.

Bước 5: Thử nghiệm

 Lên kế hoạch thử nghiệm, trao đổi thống nhất với GV tham gia thực nghiệm.

 Gởi đĩa CD, các bài kiểm tra, phiếu ý kiến nhận xét cho GV.

 Gởi đĩa CD, phiếu thăm dò ý kiến cho các HS ở các lớp thực nghiệm.

Bước 6: Đánh giá – Hoàn thiện E-book

- Thu thập số liệu qua bài kiểm tra 15 phút, 1 tiết, các phiếu thăm dò ý kiến GV và HS để tiến hành đánh giá mức độ hiệu quả của việc sử dụng E-book trong tự học.

- Tiến hành chỉnh sửa, hoàn thiện E-book.

2.4. Giới thiệu tổng quan về E-book‌

2.4.1. Cấu trúc E-book‌

SÁCH ĐIỆN TỬ EBOOK

TRANG CHỦ

BÀI HỌC

BÀI TẬP

PHƯƠNG PHÁP

THƯ GIÃN

HƯỚNG DẪN

Bài 40

Bài Tập SGK

PP Giải Nhanh

Thơ – Chuyện

LIÊN HỆ

Bài 41

EBOOK

Bài 42

Bài Tập Thực Tiễn

Các Dạng BT Chương 6

Đố Vui

Ô Chữ

Bài 43

Bài 44

Bài 45

Hình 2.1: Sơ đồ cấu trúc E-Book

2.4.2. Những điểm mới của E-book‌

Toàn bộ E-book được thiết kế bằng COURSELAB 2.4 kết hợp với một số phần mềm công cụ để chế tác hình ảnh, âm thanh, đoạn phim… Chúng tôi chọn sử dụng phần mềm CourseLab là vì có giao diện rất gần gũi với GV, giống phần mềm Power Point. Ngoài ra, CourseLab còn có những ưu điểm vượt trội so với các phần mềm soạn thảo khác, mà cụ thể chúng tôi đã trình bày ở mục 1.4.4.

Về nội dung của E-book có những nét nổi bật sau:

- Với phần giới thiệu, hướng dẫn sử dụng E-book bằng lời nói GV thu âm, HS sẽ dễ tiếp cận với E-book và đồng thời tăng thêm sự gần gũi của GV và HS.

- Trang Bài học, các đề mục được thiết kế khoa học, các hình ảnh và movie rõ nét, phần thông tin thêm của từng bài học rất bổ ích, hấp dẫn, gắn với thực tế cuộc sống. Cuối mỗi bài học là các câu trắc nghiệm củng cố, giúp HS nắm vững, khắc sâu kiến thức.

- Trang Bài tập, nổi bật lên là tập hợp những bài tập có nội dung gắn với thực tiễn mà kiến thức dùng để giải nằm toàn bộ trong chương “Nhóm Oxi – Lưu huỳnh”, kích thích sự hứng thú và yêu thích môn hóa học của HS.

- Trang Thư giãn, thì thật hấp dẫn cả về nội dung lẫn hình thức trình bày, giúp HS giảm bớt căng thẳng sau khi tự học lý thuyết và giải các bài tập, đặc biệt là phần giải “ô chữ” với hai ô chữ liên quan đến kiến thức chương vừa học.

2.5. Nội dung E-book‌

2.5.1. “Trang chủ”‌

Tựa đề

Phim trang chủ

Nút nhấn liên kết

Nút chuyển Frame

Thông tin tác giả

Hình 2.2. Giao diện “Trang chủ” của E-book

Thanh tựa đề (banner): Thiết kế bằng phần mềm Sothink Glanda.

Phim trang chủ: Thiết kế bằng Proshow Producer.

Giới thiệu sơ qua những hình ảnh, ứng dụng của chương và có kèm theo lời giới thiệu của tác giả.

Nút liên kết: Thiết kế bằng Crystal Button 2007, tạo liên kết bằng chức năng Action trong CourseLab.

Giao diện chính: Thiết kế bằng CourseLab

Trong phần “Trang chủ” sẽ có các nút liên kết đến tận từng nội dung : hướng dẫn, liên hệ và E-book (nội dung chính của E-book).

2.5.2. “Trang Hướng dẫn”‌

- Tạo tập tin HD.avi bằng chương trình Snagit 10 chụp màn hình. Khởi động chương trình vào cửa sổ làm việc, nhấn chọn nút (Capture).