Quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình

ra tình trạng chèo kéo, tăng gía, ép giá với khách du lịch, không đảm bảo vệ sinh, môi trường và cảnh quan tại các điểm du lịch, khu du lịch; tuyên truyền quảng bá và xúc tiến đầu tư vào du lịch hiệu quả chưa cao. Số lượng doanh nghiệp đăng ký đầu tư các dự án nhiều nhưng các doanh nghiệp có đủ điều kiện, năng lực thực sự để thực hiện tốt dự án thì lại rất ít; nhiều dự án chậm tiến độ, bị bỏ giữa chừng.

Nguồn nhân lực quản lý nhà nước về du lịch hiện nay ở thành phố Đồng Hới như sau:

- 1 cán bộ lãnh đạo là Phó Chủ tịch phụ trách Văn hóa - Xã hội, trong đó có lĩnh vực du lịch.

- Phòng Văn hóa và Thông tin là cơ quan chuyên môn giúp UBND thành phố quản lý nhà nước du lịch trên địa bàn, có 02 cán bộ, công chức phụ trách lĩnh vực du lịch, trong đó 1 cán bộ lãnh đạo Phòng và 01 chuyên viên. Tại các xã, phường có 01 công chức văn hóa - xã hội có nhiệm vụ tổ chức, theo dõi các hoạt động du lịch trên địa bàn, trình độ chuyên môn chủ yếu là cử nhân tại chức các ngành sư phạm và các ngành xã hội: Lịch sử, văn hóa, dân tộc học…

Với thực trạng số lượng và cơ cấu trình độ của đội ngũ cán bộ QLNN du lịch như trên, ta thấy có sự bất cập trong đội ngũ này. Về số lượng, có thể nói chưa tương xứng với tiềm năng phát triển du lịch của thành phố cũng như khó đủ sức tham mưu cho lãnh đạo UBND thành phố, Phòng Văn hóa thông tin và UBND cấp xã trong việc định hướng, quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn thành phố hiện nay. Về trình độ, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ QLNN về du lịch còn thấp, đặc biệt ở cấp xã, chủ yếu qua đào tạo Cao đẳng và Đại học tại chức, thêm vào đó, phần lớn không được đào tạo đúng chuyên ngành du lịch (trong đó có vị trí lãnh đạo thành phố) vì vậy hạn chế trong việc tham mưu ban hành các chính sách phát triển du lịch và thực hiện

quản lý nhà nước về du lịch của thành phố.

Nhìn chung, nguồn nhân lực quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn thành phố Đồng Hới vừa thiếu về số lượng vừa chưa đảm bảo về chất lượng nên chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ đề ra.

Bảng 2.2. Số lượng đội ngũ cán bộ QLNN về du lịch của thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình

T T

Cấp quản lý	Số lượng	Trình độ chuyên môn			Giới tính
Cấp quản lý	Số lượng	Trên ĐH	ĐH	Chuyên ngành DL	Nam	Nữ
1	UBND thành phố
	- Cán bộ lãnh đạo	3	2			2	1
	- Cán bộ chuyên trách	1		1			1
2	UBND cấp xã
	Công chức Văn hóa- xã hội	16		12	2	7	9

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 118 trang tài liệu này.

Nguồn: Phòng Văn hóa – thông tin 2011-2017

2.3.4. Tổ chức thực hiện chính sách phát triển du lịch

UBND thành phố Đồng Hới đã ban hành và triển khai thực hiện một số chính sách phát triển du lịch trên địa bàn như: chính sách về đào tạo nguồn nhân lực; chính sách về xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị, hạ tầng kỹ thuật ở các khu vực có tiềm năng về du lịch (Hải Thành, Bảo Ninh …), thủ tục hành chính; hỗ trợ xúc tiến kêu gọi đầu tư và hỗ trợ kinh phí đào tạo nghề cho lao động địa phương...;

- Chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức

+ Chính sách về khen thưởng: Chế độ khen thưởng hằng năm được thực hiện theo Luật thi đua khen thưởng; cuối năm bình xét chiến sỹ thi đua (đối với

cán bộ công chức, viên chức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và có sáng kiến trong công tác) lao động tiên tiến (đối với cán bộ công chức, viên chức hoàn thành tốt nhiệm vụ) trong đó, tỷ lệ chiến sỹ thi đua không quá 15% và chủ yếu là cán bộ, công chức lãnh đạo của ngành, của đơn vị. Thành phố chưa có chế độ, chính sách khen thưởng cho cán bộ, công chức có các đề án, sáng kiến hay được áp dụng có hiệu quả trong thực tiễn của ngành. Vì vậy, có nhiều cán bộ, công chức có những sáng kiến kinh nghiệm hay trong quản lý nhà nước về du lịch nhưng không được ghi nhận, khen thưởng kip thời nên không khuyến khích được tính sáng tạo của mỗi cán bộ, công chức của ngành.

+ Chính sách về đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng: Thực hiện đề án Đào tạo nguồn nhân lực du lịch Quảng Bình giai đoạn 2010-2015, giai đoạn 2015- 2020; UBND thành phố đã xây dựng quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng, cán bộ công chức giai đọan 2010-2015, trong đó có cán bộ, công chức ngành du lịch; Đề án Đào tạo nghề phục vụ phát triển du lịch thành phố Đồng Hới giai đoạn 2016-2020. Theo đó, đến năm 2020 đào tạo 1000 lao động, bình quân hàng năm đào tào nghề cho 100 lao động tại các xã, phường và 150 lao động cho đối tượng hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ du lịch. Hàng năm, rà soát, bổ sung các đối tượng, chuyên ngành cho phù hợp với tình hình thực tế. Đối tượng được cử đi đào tạo được nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí (chủ yếu hỗ trợ học phí). Hằng năm cử cán bộ, công chức quản lý nhà nước tham gia các khóa bồi dưỡng nâng cao kỹ năng, năng lực quản lý, các lớp xây dựng, lập kế hoạch phát triển du lịch do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các Sở, ban, ngành liên quan tổ chức. Từ năm 2011 đến 2017 đã cử 12 lượt cán bộ, công chức tham gia các lớp bỗi dưỡng về: Lập kế hoạch phát triển ngành du lịch; nâng cao năng lực quản lý nhà nước về du lịch; thanh tra, kiểm tra; …

Mặc dù công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức ngành du lịch trong những năm qua đã được quan tâm nhưng việc đào tạo chưa đảm bảo so

với yêu cầu thực tiễn của ngành; số lượng cán bộ, công chức được cử đi đào tạo còn ít; chuyên ngành đào tạo chưa phù hợp (chủ yếu đào tạo về chuyên ngành văn hóa; hành chính công chứ chưa đào tạo về chuyên ngành du lịch). Chính sách hỗ trợ kinh phí cho cán bộ, công chức được cử đi đào tạo còn hạn chế.

lịch

- Chính sách đối với nhân lực thực hiện chức năng kinh doanh về du

Thành phố thực hiện Quyết định số 38/2014/QĐ-UBND của UBND

tỉnh Quảng Bình quy định về một số chính sách hỗ trợ đầu tư đối với cơ sở lưu trú, cơ sở kinh doanh nhà hàng ăn uống trên địa bàn thành phố. Theo đó, hỗ trợ tối đa 1 triệu đồng/lao động (có hợp đồng lao động và danh sách đóng bảo hiểm tại cơ quan bảo hiểm xã hội). Tuy nhiên, thực trạng lao động trong ngành du lịch, nhất là tại các cơ sở lưu trú, nhà hàng chủ yếu là lao động thời vụ (trừ một số cơ sở lưu trú, nhà hàng lớn) thường xuyên biến động, thay đổi qua hàng năm nên số lao động được đóng bảo hiểm tại cơ quan bảo hiểm rất hạn chế. Số lao động này không được hỗ trợ theo chính sách của tỉnh (quy định tại Quyết định số 38/2014/QĐ-UBND).

Hằng năm, bằng các nguồn kinh phí từ ngân sách của thành phố, Phòng Văn hóa thông tin đã phối hợp với Sở Văn hóa –thể thao và du lịch (nay là Sở Du lịch), Hiệp hội du lịch tỉnh Quảng Bình, Khoa Du lịch Trường Đại học Quảng Bình, Trường Trung cấp nghề số 9 tổ chức nhiều khóa đào tạo, bồi dưỡng về kỹ năng quản lý du lịch, nâng cao nhận thức về môi trường du lịch, tiếng Anh chuyên ngành du lịch, quy trình đón khách, kỷ năng ứng xử và giao tiếp, nghiệp vụ hướng dẫn, lễ tân, bàn, buồng, kỹ năng chế biến, công tác vệ sinh an toàn thực phẩm cho lực lượng lao động của ngành và các tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ du lịch trên địa bàn thành phố. Từ năm 2011 đến năm 2017, Phòng Văn hóa thông tin đã phối hợp tổ chức 20 lớp tập huấn, bồi

dưỡng nghiệp vụ du lịch cho 642 lượt lao động cho các cơ sở khách sạn, nhà hàng, công ty du lịch… trên địa bàn thành phố.

Ngoài ra, một số doanh nghiệp du lịch, các cơ sở đã tích cực, chủ động tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ riêng cho đơn vị mình theo hình thức tại chỗ gắn với tổ chức tham quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm hoạt động kinh doanh du lịch trong nước và nước ngoài cho cán bộ quản lý, đội ngũ nhân viên; sắp xếp bố trí và sử dụng hợp lý nguồn lao động đúng với năng lực, sở trường nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả công việc. Nhờ đó, chất lượng lao động ngành du lịch từng bước được cải thiện.

Bảng 2.3. Bảng tổng hợp số liệu tập huấn lao động

trong các cơ sở kinh doanh du lịch trên địa bàn thành phố 2011-2017

Đối tượng tập huấn	Số lớp	Số lượng
1	Tập huấn nghiệp vụ buồng trong du lịch	6	185
2	Tập huấn nghiệp vụ Bàn trong du lịch	4	122
3	Đào tạo tin học cho cán bộ, nhân viên các cơ sở kinh doanh du lịch	3	97
4	Đào tạo nghiệp vụ quản lý khách sạn	2	59
5	Tập huấn kỹ năng giao tiếp, ứng xử	4	152
6	Tập huấn về vệ sinh an toàn thực phẩm	1	27
	Tổng cộng	20	642

Nguồn: Phòng Văn hóa thông tin 2011-2017

Tuy nhiên, lực lượng lao động trong các doanh nghiệp du lịch, các tổ chức hoạt động kinh doanh du lịch, dịch vụ du lịch trên địa bàn thành phố hiện đang thiếu và yếu. Cán bộ quản lý các doanh nghiệp du lịch, khách sạn, các khu du lịch, điểm du lịch, người điều hành nhà hàng, cơ sở lưu trú, dịch vụ du lịch, lữ hành, vận chuyển… hầu hết chưa qua đào tạo cơ bản về chuyên

môn nghiệp vụ du lịch. Lực lượng nhân viên thừa hành nghiệp vụ như lễ tân, buồng, bàn, bar, bếp…thiếu tính chuyên nghiệp, kỹ năng nghề, văn hóa ứng xử giao tiếp, ngoại ngữ còn yếu. Hiện nay, toàn thành phố có 186 cơ sở lưu trú với 4.027 phòng nghỉ và 7.662 giường. Trong đó, có 01 khách sạn đạt tiêu chuẩn 5 sao, 02 khách sạn đạt tiêu chuẩn 4 sao, 03 khách sạn đạt tiêu chuẩn 3 sao… Ngoài Khách sạn Sài Gòn - Quảng Bình, Khách sạn Mường Thanh - Quảng Bình, Khu nghĩ dưỡng cao cấp Sun Spa Resort Mỹ Cảnh - Bảo Ninh và một số khách sạn lớn khác có nguồn nhân lực tương đối tốt, cơ bản đáp ứng nhu cầu của du khách. Các cơ sở lưu trú còn lại phần lớn có quy mô nhỏ, nguồn nhân lực chủ yếu là sử dụng bà con, anh em, họ hàng, người thân thích trong gia đình để giải quyết công ăn việc làm mà không quan tâm đến việc đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng nghề. Mặt khác lực lượng lao động thường xuyên biến động, chưa yên tâm làm việc gắn bó lâu dài mà chỉ mang tính tạm thời, thời vụ nên chất lượng phục vụ chưa cao.

- Chính sách đối với du lịch mang tính cộng đồng

Để tạo điều kiện cho người dân địa phương ở các khu vực có nguồn tài nguyên du lịch tham gia hoạt động du lịch; thành phố đã có chính sách hỗ trợ, cho người dân vay vốn để đầu tư vào lĩnh vực dịch vụ, du lịch như: sản xuất các sản phẩm lưu niệm phục vụ khách du lịch; phát triển mặt hàng truyền thống…

Lực lượng lao động du lịch là người dân địa phương, chủ yếu là lao động phổ thông, chưa được đào tạo nên chất lượng phục vụ còn yếu. Vì vậy, trong thời gian qua, UBND thành phố đã chỉ đạo Phòng Văn hóa thông tin có chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, hỗ trợ kinh phí mở các lớp đào tạo nghề, bồi dưỡng cho lực lượng lao động du lịch cộng đồng. Từ năm 2011 đến nay đã tổ chức 20 lớp tập huấn, đào tạo nghề với 665 lượt lao động địa phương tham gia.

Bảng 2.4. Bảng tổng hợp số liệu đào tạo nghề, tập huấn

cho lao động du lịch cộng đồng trên địa bàn thành phố 2011-2016

Đối tượng tập huấn	Số lớp	Số lượng
1	Tập huấn kỹ năng chụp ảnh	1	42
2	Đào tạo về tiếp thị các sản phẩm du lịch dựa vào cộng đồng	2	35
3	Tập huấn kỹ năng giao tiếp, ứng xử	2	60
4	Đào tạo nghề làm bánh truyền thống phục vụ du lịch, chế biến món ăn phục vụ du khách	3	29
	Tổng cộng	20	665

Nguồn: Phòng Văn hóa thông tin 2011-2017

Mặc dù đã có những chính sách về đào tạo, bồi dưỡng nhưng lực lượng lao động được tham gia tập huấn và đào tạo nghề vẫn còn rất ít so với lực lượng lao động tham gia hoạt động dịch vụ du lịch tại các địa phương, các khu, điểm du lịch. Do vậy, nhận thức, sự hiểu biết về du lịch và kỹ năng, giao tiếp, ứng xử trong quá trình phục vụ khách du lịch còn nhiều hạn chế phần nào đã làm ảnh hưởng không tốt đến hình ảnh và chất lượng phục vụ tại các khu, điểm du lịch trong thành phố.

- Chính sách đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng du lịch

Cơ sở vật chất trên địa bàn được đầu tư, xây dựng khang trang và đồng bộ phục vụ trực tiếp cho ngành du lịch, nhiều cơ sở kinh doanh có quy mô trang thiết bị tiện nghi, hiện đại, các cơ sở phục vụ nhu cầu ăn nghỉ, các cơ sở kinh doanh, dịch vụ ngày càng được đầu tư, nâng cấp đã và đang đáp ứng nhu cầu mua sắm và giải trí của du khách. Đến năm 2017 trên địa bàn thành phố có 186 cơ sở lưu trú với 4.027 phòng nghỉ và 7.662 giường (tăng 44 cơ sở; 1796 phòng nghỉ và 4343 giường so với năm 2011). Trong đó có 2 cơ sở đạt

tiêu chuẩn 5 sao (khu nghỉ dưỡng Sun Spa Rersot, khách sạn Mường Thanh – Quảng Bình), 2 cơ sở đạt tiêu chuẩn 4 sao (Khách Sạn Sài Gòn – Quảng Bình), 3 cơ sở đạt tiêu chuẩn khách sạn 3 sao (Khách sạn Tân Bình, Luxe, Sài Gòn Beach Rersot), 21 cơ sở đạt 2 sao, 22 cơ sở đạt 1 sao (so với năm 2011 tăng 2 cơ sở 5 sao, 1 cơ sở 1 sao, 3 cơ sở 3 sao, 14 cơ sở 2 sao, 12 cơ sở 1 sao).

Thành phố tạo điều kiện về cơ sở vật chất, địa điểm để các cơ sở kinh doanh đầu tư xây dựng và nâng cấp các nhà hàng tại bãi biển, nhà hàng tại Quảng trường Biển, nhà hàng trưng bày các sản phẩm du lịch truyền thống của thành phố Đồng Hới. Tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng, chỉnh trang đô thị cho thành phố một diện mạo mới phục vụ du lịch, đặc biệt đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng ở các bãi tắm biển, các tuyến đường biển: Công viên Nhật Lệ, hệ thống Chợ, điện chiếu sáng, điện trang trí, trồng cây xanh ở các tuyến đường, các bục đảo giao thông và các công trình công cộng khác. Từ năm 2011 đến nay đã đầu tư mới 36 tuyến điện sáng trong khu dân cư với tổng

chiều dài là 21,06 km; xây dựng vỉa hè trên 26 tuyền với tổng diện tích là 68.248,23m2 . Trồng mới và thay thế 5.541 cây xanh các loại, nâng tổng số cây xanh toàn thành phố lên khoảng 19.188 cây; diện tích cây xanh đô thị là 12,5m2/người.

Các di tích văn hóa, lịch sử, danh lam thắng cảnh trên địa bàn thành phố đã được quan tâm đầu tư, tôn tạo và khai thác có hiệu quả, thu hút đông đảo du khách đến thăm quan, đặc biệt là hệ thống các di tích ven biển, các công trình văn hóa như: Tượng đài Mẹ Suốt, Trương Pháp, di tích Thành Đồng Hới, Chứng tích tội ác chiến tranh Tháp chuông Nhà thờ Tam Tòa…các dịch vụ hỗ trợ du lịch: giao thông vận tải, bưu chính viễn thông, tài chính, ngân hàng, hệ thống chợ ngày càng được phát triển đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của du khách. Lượng khách du lịch đến thành phố Đồng Hới ngày