học theo hướng DHPH” là cơ sở quan trọng nhất để thực hiện những biện pháp còn lại. Bởi vì trong hoạt động dạy học, người GV đóng vai trò quan trọng thiết kế và tổ chức hoạt động học tập một cách sáng tạo cho HS nhằm đạt được mục tiêu dạy học của bộ môn. Người GV phải biết tổ chức dạy học, biết dạy cho học sinh cách nghiên cứu, giúp học sinh nhận thức được tầm quan trọng của việc tự học, tự nghiên cứu của mình. Do đó, vai trò quyết định đối với chất lượng giáo dục vẫn thuộc về các yếu tố có liên quan trực tiếp tới người thầy.
- Nhóm biện pháp 3 “Quản lý hoạt động học tập môn Hóa học của học sinh theo hướng phân hóa.” là biện pháp cơ bản. Thực hiện tốt biện pháp này tức là lấy sự tiến bộ của HS để chỉ đạo mọi hành động. Đây là điểm mấu chốt trong việc quản lý dạy học theo định hướng DHPH.
- Nhóm Biện pháp 4 “Tạo môi trường thi đua dạy học và tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động dạy học môn Hóa học” là biện pháp hỗ trợ cho dạy học theo quan điểm DHPH.
- Bốn nhóm biện pháp đã nêu có tác động qua lại và thúc đẩy lẫn nhau để thực hiện tốt các nhiệm vụ và mục đích đã đề ra. Do đó, hiệu trưởng cần vận dụng chúng một cách hợp lý nhất vào trong công tác quản lý của mình.
Mối quan hệ giữa các biện pháp được thể hiện bằng sơ đồ sau:
Hình 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp
3.4. Ý kiến chuyên gia về tính khả thi và tính cấp thiết của các biện pháp
- Mục đích của việc xin ý kiến chuyên gia là khẳng định được tính cấp thiết và tính khả thi của của các biện pháp quản lý bằng việc thông qua các ý kiến đánh giá của những người hiểu biết hoặc có quá trình trực tiếp giảng dạy môn Hóa học và tham gia quản lý của cấp huyện và sở GD và ĐT tỉnh Hải Dương.
- Với mục đích như trên, tác giả đã tiến hành soạn thảo một phiếu hỏi để xin ý kiến chuyên gia. Trong phiếu hỏi có ghi rõ từng biện pháp quản lý, với 4 mức độ:
+ Rất cấp thiết / rất khả thi
+ Cấp thiết / khả thi
+ Không cấp thiết / không khả thi
- Đối tượng tác giả chọn xin ý kiến là một số cán bộ quản lý của các trường THPT huyện Bình Giang và các chuyên viên quản lý môn Hóa học của sở giáo dục và đào tạo tỉnh Hải Dương, đặc biệt là đồng chí giám đốc sở GD- ĐT tỉnh Hải Dương.
- Tác giả đã gặp gỡ các đồng chí trong diện đối tượng xin ý kiến nói trên, gửi họ phiếu hỏi, trình bày mục đích, đề nghị họ cho ý kiến vào phiếu hỏi, tiếp đó thu lại các phiếu hỏi và xử lý kết quả. Số phiếu thu được là 25.
- Sau khi tổng hợp các ý kiến trả lời của từng câu hỏi, tác giả đã tính tỷ lệ phần trăm giữa các ý kiến ở 3 mức khác nhau kết quả thể hiện trong bảng sau đây:
Bảng 3.1: Đánh giá về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp
BP | TÍNH CẤP THIẾT | TÍNH KHẢ THI | |||||||||||
RCT | CT | KCT | RKT | KT | KKT | ||||||||
SL | % | SL | % | SL | % | SL | % | SL | % | SL | % | ||
1 | NBP1 | 23 | 92 | 2 | 8 | 0 | 0 | 22 | 88 | 3 | 12 | 0 | 0 |
2 | NBP2 | 25 | 100 | 0 | 0 | 0 | 0 | 22 | 96 | 1 | 4 | 0 | 0 |
3 | NBP3 | 24 | 96 | 1 | 4 | 0 | 0 | 23 | 92 | 2 | 8 | 0 | 0 |
4 | NBP4 | 22 | 88 | 3 | 12 | 0 | 0 | 24 | 96 | 1 | 4 | 0 | 0 |
Có thể bạn quan tâm!
- Quản Lý Dạy Học Trên Lớp Của Gv Theo Hướng Dhph
- Nhóm Các Biện Pháp Quản Lý Dạy Học Môn Hóa Học Theo Hướng Phân Hóa Ở Các Trường Thpt Huyện Bình Giang, Tỉnh Hải Dương
- Nhóm Biện Pháp 3: Quản Lý Hoạt Động Học Tập Môn Hóa Học Của Học Sinh Theo Hướng Phân Hóa
- Quản lý dạy học môn Hóa học theo hướng phân hóa ở các trường THPT huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương - 13
- Quản lý dạy học môn Hóa học theo hướng phân hóa ở các trường THPT huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương - 14
- Quản lý dạy học môn Hóa học theo hướng phân hóa ở các trường THPT huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương - 15
Xem toàn bộ 122 trang tài liệu này.
Biểu đồ 3.1. Tỉ lệ tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các nhóm giải pháp
Từ số liệu tại bảng cho thấy:
- Hầu hết bốn nhóm giải pháp đều được đánh giá mức độ cấp thiết và khả thi, không có ý kiến nào đánh giá không cấp thiết và không khả thi.
- Tính cấp thiết của biện pháp 2 một lần nữa khẳng định vai trò của nhóm biện pháp QLDH môn Hóa học, “Nhóm biện pháp quản lý, hướng dẫn giáo viên bộ môn Hóa học và tổ chuyên môn triển khai hoạt động dạy học theo hướng DHPH” là cơ sở quan trọng nhất để thực hiện những biện pháp còn lại.
- Nhóm biện pháp 3 “Quản lý hoạt động học môn Hóa học của học sinh theo hướng DHPH” là biện pháp cơ bản. Tỉ lệ đánh giá trung bình của nhóm biện pháp này cao thứ 2. Thực hiện tốt biện pháp này tức là lấy sự tiến bộ của HS để chỉ đạo mọi hành động. Đây là điểm mấu chốt trong việc quản lý dạy học theo quan điểm DHPH.
- Nhóm Biện pháp 4 “Tạo môi trường thi đua dạy học và tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động dạy học môn Hóa học” điểm trung bình của nhóm biện pháp này đứng thứ 3, đây là nhóm biện pháp hỗ trợ cho dạy học theo quan điểm DHPH.
- Nhìn chung tỷ lệ phần trăm số chuyên gia đánh giá về 4 nhóm giải pháp khá cao. Nói lên các biện pháp nhìn chung là cấp thiết và khả thi nhưng không phải rất cấp thiết và rất khả thi là như nhau vì nhiều chuyên gia cho rằng việc quản lý việc
giảng dạy của GV sẽ cấp thiết hơn ba nhóm biện pháp còn lại, điều đó cho thấy vai trò của người thầy quyết định đối với chất lượng giáo dục.
Như vậy có thể kết luận dựa vào kết quả khảo nghiệm, kinh nghiệm quản lý dạy học môn Hóa học tại trường THPT huyện Bình Giang cho thấy các nhóm biện pháp đã nêu có tác động qua lại và thúc đẩy lẫn nhau để thực hiện tốt các nhiệm vụ và mục đích đã đề ra. Do đó, hiệu trưởng cần vận dụng chúng một cách hợp lý nhất vào trong công tác QL của mình.
Kết luận Chương 3
Dựa trên những căn cứ khoa học - cơ sở lý luận ở Chương 1 và cơ sở thực tiễn ở Chương 2, với các nguyên tắc hướng các biện pháp đề xuất tuân theo, tác giả đã đề xuất 4 nhóm biện pháp nhằm quản lý hoạt động DH theo quan hướng DHPH môn Hóa học ở trường THPT huyện Bình Giang. Các nhóm biện pháp đề xuất ở Chương 3 có mối quan hệ chặt chẽ với nhau và được trình bày một cách logic, khoa học. Những biện pháp đề xuất nhằm khắc phục những hạn chế của công tác QLDH theo hướng DHPH, phát huy mặt mạnh của DHPH đó là phát huy tối đa nội lực của con người (GV và HS) và môi trường tham gia trong quá trình dạy và học môn Hóa học.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
- Đổi mới giáo dục đang là một xu thế tất yếu hiện nay của nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam. Để thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đáp ứng yêu cầu Công nghiệp hóa và Hiện đại hóa đát nước trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế cần thực hiện tổng hợp nhiều nhiệm vụ và giải pháp. Một trong những nhiệm vụ giải pháp được đề cập là đổi mới phương pháp dạy học. Đối với giáo dục nói chung nói chung và giáo dục phổ thông, môn Hóa học nói riêng, đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phân hóa là một cách thức nhằm tạo điều kiện nâng cao chất lượng dạy học nhằm phát huy năng lực và phẩm chất của HS.
- Những nghiên cứu về mặt lý luận cho thấy, DHPH có thể tiến hành theo 2 mức độ: phân hóa ở cấp độ vĩ mô và cấp độ vi mô. Đối với DHPH môn Hóa học ở cấp THPT, các biện pháp phân hóa ở cấp độ vi mô sẽ đem lại hiệu quả tích cực. Khi thực hiện DHPH môn Hóa học, người giáo viên phải quan tâm đến ít nhất 3 yếu tố: nội dung, quy trình và đánh giá kết quả học tập của HS. Do đó, nội dung dạy học cần được điều chỉnh cho phù hợp với đối tượng HS hoặc thay đổi những hướng dẫn để HS chiếm lĩnh nội dung dạy học đó. Quy trình dạy học cần được tiến hành phù hợp thông qua sự phối hợp linh hoạt các phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học và những biện pháp quản lý lớp học hiệu quả. Mọi tác động sư phạm của các thầy cô giáo đều phải được tính đến trên cơ sở đặc điểm tâm sinh lý của học sinh THPT và đặc thù bộ môn Hóa học
- Thực hiện DHPH thường căn cứ vào ba yếu tố sau để phân hóa đối tượng HS trong một lớp: trình độ nhận thức, sở thích hoặc phong cách học. Qua tìm hiểu thực tiễn của nghiên cứu này cho thấy quá trình DHPH môn Hóa học ở trường THPT huyện Bình Giang đã được thực hiện trên cơ sở trình độ nhận thức của HS (yếu; trung bình; khá; giỏi) và nhu cấu của các em, cũng như phụ huynh đặc biệt là bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi thi tỉnhvà thi vào các trường Đại học và Cao Đẳng đem lại hiệu quả cao, góp phần xây dựng thương hiệu của trường THPT huyện Bình Giang nói riêng và giáo dục THPT của tỉnh Hải Dương nói chung.
- DHPH có nhiều ưu điểm như tạo điều kiện cho HS được làm việc với nhịp độ khác nhau, phù hợp với mình; cung cấp cho các em thêm nhiều kinh nghiệm và phương pháp làm việc; tích cực hóa hoạt động học tập của HS; tạo cho GV tâm thế chủ động trong quá trình dạy học,…Tuy nhiên, DHPH cũng có những hạn chế nhất định như cần sự đầu tư đáng kể của giáo viên khi xây dựng kế hoạch dạy học, khó thực hiện các hoạt động khi các nhóm/lớp nhiều học sinh. Nếu người thầy thực sự tâm huyết, biết đặt sự tiến bộ của học sinh làm mục tiêu dạy học thì những hạn chế này hoàn toàn có thể khắc phục được
- Các biện pháp DHPH tiếp cận theo hướng vi mô có thể thực hiện thông qua: phân hóa mục tiêu dạy học; thiết kế nội dung DHPH; lựa chọn các phương pháp dạy học, hình thức tổ chức dạy học, phương tiện dạy học theo hướng phân hóa; điều khiển hoạt động DHPH; phân hóa đánh giá kết quả học tập của học sinh.
Từ những kết quả nghiên cứu về mặt lý luận và thực tiễn, chúng tôi đề xuất các nhóm biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Hóa học theo hướng phân hóa ở trường THPT huyện Bình Giang gồm:
Nhóm biện pháp 1: Tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức của GV và cán bộ quản lý về dạy học theo hướng DHPH, gồm các biện pháp:
- Tổ chức học tập các văn bản chỉ đạo của Nhà nước về việc đổi mới trong giáo dục.
- Nâng cao nhận thức về dạy học theo hướng DHPH cho GV
Nhóm biện pháp 2: Nhóm biện pháp quản lý, hướng dẫn giáo viên bộ môn Hóa học và tổ chuyên môn triển khai hoạt động dạy học theo hướng DHPH, gồm các biện pháp:
- Hướng dẫn GV thực hiện quy trình DHPH môn Hóa học
- Hướng dẫn tổ chuyên môn lập kế hoạch và triển khai kế hoạch dạy học theo hướng phân hóa
- Giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho tổ, nhóm chuyên môn và giáo viên dạy Hóa học.
Nhóm biện pháp 3: Quản lý hoạt động học tập môn Hóa học của học sinh theo hướng phân hóa. Gồm các biện pháp:
- Tăng cường giáo dục ý thức, động cơ và thái độ học tập môn Hóa học cho HS
- Bồi dưỡng cho học sinh phương pháp học tập tích cực, sáng tạo khi học môn Hóa học.
- Tổ chức các cuộc thi, các câu lạc bộ yêu thích Hóa học làm nơi trao đổí ý kiến, kinh nghiệm giúp HS có những định hướng tích cực trong việc tự tìm phương pháp học tập thích hợp.
Nhóm biện pháp 4: Tạo môi trường thi đua dạy học và tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động dạy học môn Hóa học.
- Xây dựng trường học thân thiện, tạo nề nếp kỷ cương trong các hoạt động dạy và học
- Khen thưởng kịp thời giáo viên và học sinh có thành tích cao trong thi đua dạy và học
- Khai thác, sử dụng có hiệu quả và bảo quản trang thiết bị dạy học môn Hóa học.
- Củng cố và nâng cấp phòng học bộ môn, phòng thí nghiệm, thư viện.
2. Khuyến nghị
2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo
- Nghiên cứu, xây dựng nội dung chương trình sách giáo khoa mới phù hợp với mục tiêu của cấp học THPT, đảm bảo tính khoa học và sư phạm, đảm bảo tính thống nhất, thể hiện tinh thần đổi mới phương pháp dạy học, đáp ứng yêu cầu phát triển của từng đối tượng HS, đảm bảo tính khả thi.
- Đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ quy trình kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS phù hợp với nội dung chương trình và phương pháp dạy học, đặc biệt là dạy học phân hóa.
2.2. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hải Dương
- Tham mưu với UBND tỉnh Hải Dương tăng cường ngân sách đầu tư cho giáo dục (cơ sở vật chất - thiết bị dạy học).
- Tạo điều kiện cho cán bộ quản lý thường xuyên được tham gia các khóa học bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ trong công tác quản lý nhà trường.
- Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra các hoạt động sư phạm của nhà trường.
2.3. Đối với trường THPT huyện Bình Giang
-Thường xuyên tham mưu, đề xuất với cấp ủy Đảng, chính quyền, Sở Giáo dục và Đào tạo, Ban đại diện cha mẹ học sinh phối kết hợp chặt chẽ để đưa giáo dục toàn diện nhà trường ngày một phát triển mạnh mẽ hơn.
-Xây dựng quy chế làm việc, quy chế phối hợp, quy chế dân chủ, quy chế chi tiêu nội bộ…phù hợp, khả thi được áp dụng trong nhà trường để hoạt động chuyên môn nhà trường có đủ các điều kiện thực hiện nhiệm vụ một cách có hiệu quả nhất. Tạo mọi điều kiện thuận lợi cho cán bộ, GV, nhân viên trong nhà trường được tham gia hoạt động, cống hiến, nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm để nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường.
2.4. Đối với giáo viên và học sinh
2.4.1. Đối với giáo viên dạy môn Hóa học
- Có nhận thức đúng dắn về dạy học môn Hóa học theo hướng DHPH.
- Sử dụng các phương pháp dạy học, kỹ thuật dạy học, hình thức dạy học, kiểm tra đánh giá người học theo hướng DHPH.
- Tăng cường sử dụng trang thiết bị dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học môn Hóa học.
2.4.2. Đối với học sinh học môn hóa học
- Tích cực, chủ động, tự tin khi tham gia các hoạt động học tập môn Hóa học.
-Tăng cường vận dụng tri thức Hóa học đã học vào thực tiễn đời sống
- Thực hiện nghiêm túc quy chế thi và kiểm tra môn Hóa học.