Quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình

hoạt động “Tuần Văn hóa- Du lịch Đồng Hới”.

Trong những năm qua, UBND Thành phố Đồng Hới đã chỉ đạo Phòng Văn hóa - Thông tin phối hợp các ban, ngành và địa phương trong thành phố hướng dẫn thực hiện các văn bản Luật và quy phạm pháp luật về lĩnh vực du lịch đến tận các ban, ngành, đoàn thể cấp thành phố, đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về du lịch cấp thành phố, cấp xã. Đồng thời, hướng dẫn tổ chức thực hiện đến cấp xã, các nghệ nhân, cá nhân am hiểu văn hóa lễ hội để các địa phương, người dân nắm vững và thực hiện nghiêm túc các quy định của nhà nước trong hoạt động bảo tồn và phát triển lễ hội truyền thống. Tập trung hướng dẫn các văn bản: Luật Du lịch, Nghị định 92/2007/NĐ-CP ngày 1/6/2007 của Chính phủ Quy định chi tiết một số điều của Luật du lịch; Thông tư 88/2008/TTBVHTTDL ngày 30/12/2008 của Bộ VHTT&DL Hướng dẫn thực hiện Nghị định 92/2007/NĐ-CP; Nghị định 149/2007/NĐ- CP ngày 9/10/2007 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch; Nghị định 180/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 92/2007/NĐ-CP; các văn bản của UBND tỉnh Quảng Bình: Chương trình phát triển du lịch Quảng Bình giai đoạn 2006-2010 ban hành kèm theo Quyết định 38/2006/QĐ-UBND ngày 1/9/2006 của UBND tỉnh Quảng Bình; Kế hoạch phát triển du lịch tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2014-2015 ban hành kèm theo Quyết định số 3349/KH-UBND ngày 31/12/2013 của UBND tỉnh Quảng Bình. Các văn bản do thành phố ban hành: Nghị quyết chuyên đề số 04-NQ/TU về xây dựng văn minh đô thị giai đoạn 2005 - 2010 và giai đoạn 2011-2020; Chương trình thực hiện nghị quyết văn minh đô thị; Nghị quyết về việc thông qua Đề án tổ chức các hoạt động Tuần văn hóa- du lịch Đồng Hới, Đề án tổ chức các hoạt động Tuần văn hóa- du lịch Đồng Hới; Kế hoạch số 485/KH-UBND ngày 11/11/2016 của UBND thành phố về thực hiện Chương trình hành động số 05-CTr/TU của Ban

Thường vụ Thành ủy về phát triển du lịch thành phố Đồng Hới giai đoạn 2016-2020; Quyết định số 5555/QĐ-UBND ngày 16/12/2016 của UBND thành phố về việc thành lập Ban chỉ đạo phát triển du lịch thành phố Đồng Hới giai đoạn 2016-2020; Quyết định số 1560/QĐ-BCĐ ngày 05/4/2017 của Ban chỉ đạo Phát triển du lịch về việc Ban hành Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo Phát triển du lịch thành phố Đồng Hới giai đoạn 2016-2020; Quyết định số 4114 ngày 19/9/2016 của UBND thành phố về việc ban hành Đề án Đào tạo nghề phục vụ phát triển du lịch thành phố Đồng Hới giai đoạn 2016- 2020; Ban hành Quy chế quản lý các hoạt động dịch vụ vui chơi giải trí trên sông, trên biển như: Quy chế quản lý hoạt động dịch vụ mô tô nước trên biển, dịch vụ Thiên nga đạp nước trên sông Nhật Lệ.

Thường xuyên nắm bắt tình hình hoạt động du lịch tại các khu, điểm du lịch, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phản ánh từ doanh nghiệp kinh doanh du lịch. Cải cách thủ tục đăng ký kinh doanh, xây dựng cơ bản, giao và cho thuê đất; cấp phép, ban hành và triển khai thực hiện các quy chuẩn, tiêu chuẩn của ngành du lịch…tạo điều kiện để các tổ chức cá nhân tham gia đầu tư, hoạt động trong lĩnh vực du lịch.

Việc ban hành, hướng dẫn, tổ chức thực thi các văn bản quy phạm pháp luật trong những năm qua đã đạt được những kết quả nhất định, hoạt động du lịch trên địa bàn được quan tâm đầu tư và phát triển, môi trường du lịch được cải thiện, thu hút được sự tham gia đông đảo của các tầng lớp nhân dân, lượng khách đến tham quan du lịch ngày càng tăng đã góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được việc triển khai hướng dẫn, tổ chức thực hiện các văn quy phạm pháp luật về lĩnh vực du lịch vẫn còn những hạn chế nhất định, đó là: Chất lượng các văn bản thành phố ban hành chưa cao, nhiều nội dung chưa phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, chưa dự báo được tình hình phát triển nên các giải

pháp đưa ra chưa có hiệu quả, nhiều nội dung, giải pháp chưa có tính khả thi trong thực tế. Vì vậy, khi văn bản hết hiệu lực nhưng nhiều nội dung vẫn chưa thực hiện được.

Triển khai các văn bản quy phạm pháp luật thiếu thường xuyên, nhiều lúc chưa kịp thời. Có nhiều văn bản đã được ban hành và áp dụng trong thực tế khá lâu nhưng chưa được triển khai tuyên truyền phổ biến (có những văn bản một hoặc hai năm sau mới được phổ biến). Ví dụ: Nghị định 180/2013/NĐ-CP về sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 92/2007/NĐ- CP ngày 1/6/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật du lịch được ban hành ngày 14/11/2013, Thông tư liên tịch số 19/2013/TTLT-BVHTTDL-BTNMT về Hướng dẫn bảo vệ môi trường trong hoạt động du lịch, tổ chức lễ hội, bảo vệ và phát huy giá trị di tích ban hành ngày 30/12/2013 nhưng đến 12/2014 mới triển khai hướng dẫn tổ chức thực hiện. Đối tượng được phổ biến hướng dẫn thực thi các văn bản chưa đầy đủ, chủ yếu là đội ngũ cán bộ công chức, viên chức nhà nước làm việc trong lĩnh vực du lịch, quản lý du lịch và một số doanh nghiệp lớn kinh doanh trong lĩnh vực du lịch. Các doanh nghiệp nhỏ, nhất là các cơ sở lưu trú, nhà nghĩ, khách sạn, nhà hàng, đơn vị lữ hành…được hướng dẫn thực thi các văn bản liên quan đến lĩnh vực du lịch vẫn còn rất hạn chế, thậm chí có những cơ sở chưa được tham gia lần nào. Hình thức tuyên truyền, phổ biến chưa phong phú cao. Do vậy, nhận thức về quản lý nhà nước về du lịch, về phát triển du lịch, ý thức chấp hành các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước về lĩnh vực du lịch của một bộ phận nhân dân và một số doanh nghiệp chưa cao. Tình trạng các doanh nghiệp có hành vi vi phạm pháp luật trong quá trình hoạt động vẫn còn xảy ra làm ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường du lịch, hình ảnh du lịch của địa phương nói chung và của từng doanh nghiệp nói riêng. Việc tổ chức thực hiện các văn bản hiệu quả chưa cao.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 118 trang tài liệu này.

2.3.2. Xây dựng và thực hiện quy hoạch phát triển du lịch của địa phương

Thời gian qua trên cơ sở quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh, quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế, xã hội thành phố đến năm 2020, công tác quy hoạch phát triển du lịch và khai thác các khu du lịch trọng điểm đã được quan tâm, chú trọng. Chương trình phát triển du lịch – thương mại giai đoạn 2016-2020 đặt mục tiêu: “Huy động mọi nguồn lực để tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng và khai thác có hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế thành phố, tạo việc làm và tăng thu nhập cho nhân dân. Thực hiện xã hội hóa về công tác du lịch, tăng cường quảng bá và xúc tiến du lịch, đa dạng hóa về công tác du lịch theo hướng chuyên nghiệp, có trọng tâm, trọng điểm và phát triển bền vững gắn với giữ gìn bản sắc văn hóa Đồng Hới, bảo vệ môi trường sinh thái, đảm bảo an ninh trật tự và an toàn xã hội. Xây dựng thành phố Đồng Hới trở thành trung tâm du lịch biển chất lượng cao của cả vùng, phấn đấu trở thành “Thành phố Du lịch”.

Đến nay đã quy hoạch và phát triển các điểm du lịch: Bãi tắm Nhật Lệ 1 và 2, Bãi tắm Bảo Ninh, Quảng trưởng biển, Công viên Nhật Lệ…Thành phố đã và đang đầu tư xây dựng cơ sở vật chất phục vụ du lịch đồng thời kêu gọi, khuyến khích các tổ chức, cá nhân dầu tư xây dựng các điểm, khu du lịch đã được phê duyệt như: khu du lịch phía Đông Bắc, khu du lịch nội thành, khu du lịch phía Tây; các điểm du lịch như: bãi tắm biển Quang Phú, Bảo Ninh, Hải Thành, Khe Đá, Khe Lồ Ô, di tích lịch sử cách mạng Chiến khu Thuận Đức… và đang chỉ đạo các bãi tắm biển, UBND xã Quang Phú hoàn thành và đưa vào khai thác bãi tắm biển Khe Chuối (Quang Phú), đồng thời ưu tiên lập quy hoạch các vùng có lợi thế về dịch vụ, du lịch để đầu tư phát triển.

Ngoài ta, thành phố cũng đã tích cực phối hợp với các cơ quan, ban, ngành chức năng của tỉnh, tôn tạo các di tích lịch sử: Thành Đồng Hới, tượng Mẹ Suốt, Chứng tích chiến tranh Tháp Chuông Nhà thờ Tam Tòa, những điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm Quảng Bình, di tích cách mạng chiến khu Thuận Đức, trận địa pháo lão dân quân Đức Ninh, Quang Phú;…ngoài ra các địa phương có di tích cũng đã huy động nguồn lực để đầu tư, tôn tạo các di tích trên địa bàn với kinh phí hàng tỷ động. Tập trung đẩy mạnh khai thác các khu du lịch trọng điểm đã được quy hoạch: tổ chức các hoạt động ẩm thực, vui chơi, giải trí, văn hóa, thể thao phục vụ du khách, trong đó chú trọng vào Mùa du lịch và Tuần Văn hóa - Du lịch được tổ chức hàng năm.

Bên cạnh những kết quả đạt được, xây dựng và triển khai thực hiện quy hoạch du lịch vẫn còn những hạn chế, đó là: Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch đã được ban hành từ năm 2011 nhưng việc tổ chức công bố Quy hoạch chưa được rộng rãi, nhiều doanh nghiệp chưa nắm bắt được Quy hoạch của thành phố nên chưa thu hút được các doanh nghiệp lớn, các dự án quan trọng đầu tư tại các khu vực, các điểm đã được quy hoạch. Việc tổ chức thực hiện và quản lý quy hoạch trong những năm đầu thực hiện quy hoạch tổng thể còn nhiều vướng mắc, kết quả chưa được như mong muốn.

Tuy đã có Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch nhưng đến nay vẫn chưa có xã, phường nào trong thành phố xây dựng được Quy hoạch phát triển du lịch của địa phương mình mà chỉ lồng ghép trong quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội. Thành phố cũng như các xã, phường chưa xây dựng Quy hoạch chi tiết các Trung tâm du lịch, hệ thống các điểm du lịch… Trong lập quy hoạch đô thị chưa có sự ưu tiên quy hoạch các điểm du lịch, quy hoạch các dự án hỗ trợ phát triển du lịch. Việc xây dựng quy hoạch chi tiết các khu, điểm du lịch còn hạn chế. Nhiều quy hoạch không còn phù hợp với thực tiễn

sự phát triển của địa phương nhưng chưa kịp thời điều chỉnh, bổ sung; quản lý chất lượng công trình xây dựng trong các dự án phát triển du lịch còn buông lõng dẫn đến chất lượng nhiều công trình kém gây lãng phí, tốn kém của nhà nước và bức xúc trong nhân dân.

2.3.3. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn thành phố Đồng Hới

Theo Luật Du lịch, quản lý nhà nước được chia thành 2 cấp. Cấp Trung ương và cấp địa phương. Ở cấp địa phương chỉ quy định đến cấp tỉnh. Tại thành phố Đồng Hới, Phòng Văn hóa &Thông tin là cơ quan chuyên môn tham mưu cho UBND thành phố thực hiện chức năng quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn. Ở cấp xã thì công chức văn hóa - xã hội có nhiệm vụ tổ chức, theo dõi các hoạt động du lịch trên địa bàn. Vì vậy, quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn có những bất cập, lúng túng; vì như chúng ta đã biết, du lịch là một ngành tổng hợp liên quan đến nhiều ngành, nhiều cấp; các điểm du lịch, khu du lịch nằm ở một địa phương (trên địa bàn của xã, phường) nhưng theo Luật du lịch cấp xã, huyện không được phân cấp quản lý; mọi tình huống phát sinh từ thực tiễn như: tình trạng lộn xôn, mất an ninh trật tự, xã hội; không đảm bảo vệ sinh môi trường, … sẽ không được địa phương chủ động và xử lý kịp thời.

Để thực hiện tốt quản lý nhà nước về du lịch ở thành phố Đồng Hới thì bên cạnh cơ quan chuyên môn có nhiệm vụ tham mưu cho UBND thành phố quản lý nhà nước về du lịch là Phòng Văn hóa Thông tin; UBND thành phố đã thành lập Ban chỉ đạo phát triển du lịch thành phố với 16 thành viên. Trưởng Ban chỉ đạo là đồng chí Phó Chủ tịch UBND thành phố, 15 thành viên còn lại là lãnh đạo các phòng, ban, ngành liên quan.

Ban chỉ đạo có nhiệm vụ chỉ đạo việc phối hợp hoạt động của các phòng, ban, ngành và địa phương liên quan trong việc xây dựng và tổ chức

triển khai các chương trình phát triển du lịch của thành phố phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu và đề xuất các chính sách, kế hoạch và giải pháp để thực hiện các chương trình, kế hoạch đạt kết quả; giải quyết những vướng mắc liên quan đến chính sách, pháp luật của nhà nước về lĩnh vực du lịch; kiểm tra đôn đốc các phòng, ban, ngành và địa phương trong việc xây dựng, triển khai các kế hoạch, chương trình cụ thể về phát triển du lịch và thực hiện công tác tuyên truyền phổ biến đường lối, chủ trương, pháp luật của nhà nước về phát triển du lịch, về nhận thức bảo vệ môi trường du lịch, ứng xử văn minh, lịch sự. Căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao các cấp, các ngành xây dựng chương trình, kế hoạch hành động và phối hợp thực hiện tốt các nhiệm vụ. Theo đó; phòng Văn hóa thông tin là cơ quan chủ trì trong việc tham mưu cho UBND thành phố xây dựng các chương trình, kế hoạch phát triển du lịch, phối hợp với các ban, ngành và xã, phường trong thành phố thực hiện các chương trình, kế hoạch đề ra. Các phòng, ban, ngành căn cứ chức năng, nhiệm vụ của mình phối hợp Phòng Văn hóa thông tin xây dựng và triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch đã đề ra. Thông qua Ban chỉ đạo phát triển du lịch thành phố; các ban, ngành, địa phương đã phát huy trách được nhiệm của ngành mình trong quản lý nhà nước về du lịch.

Tuy nhiên, việc tổ chức quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn còn nhiều hạn chế, đó là: Ban chỉ đạo phát triển du lịch thành phố hoạt động chưa hiệu quả, việc chỉ đạo tổ chức thực hiện chưa quyết liệt, thiếu thường xuyên. Một số phòng, ban, ngành chưa chủ động trong việc tham mưu xây dựng các chương trình, kế hoạch phát triển du lịch. Một số nội dung của chương trình, kế hoạch ban hành không phù hợp với tình hình thực tế của địa phương nên không có khả năng thực thi. Sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong việc thực hiện các mục tiêu và nhiệm vụ, giải pháp phát triển du lịch chưa đồng

bộ, thiếu chặt chẽ, thụ động và còn chồng chéo. Các phòng, ban, ngành thường hoạt động đơn lẻ, độc lập trong khi nhiều nội dung, lĩnh vực cần phải có sự phối hợp liên ngành nên hiệu quả trong quản lý cũng như trong thực hiện chưa cao.

Ban chỉ đạo phát triển du lịch thành phố Đồng Hới có 16 thành viên. Trong đó, Trưởng ban là đồng chí Phó Chủ tịch UBND thành phố; Phó ban Thường trực là đồng chí trưởng phòng Văn hóa – thông tin; các thành viên của Ban chỉ đạo là Trưởng hoặc Phó các ban, ngành liên quan. Mô hình này cho ta thấy: Thứ nhất, quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn thành phố Đồng Hới chủ yếu là các ngành, mà chưa có sự kết hợp giữa ngành và lãnh thổ. Trong khi đó, du lịch là ngành có tính chất liên ngành, liên vùng; vì vậy đòi hỏi quản lý nước về du lịch phải có sự kết hợp giữa ngành và lãnh thổ. Thứ hai, các đồng chí thành viên Ban chỉ đạo là cấp Phó các ban, ngành nếu không được ủy quyền thì không quyết định được những vấn đề liên quan đến du lịch thuộc lĩnh vực đơn vị mình mà chỉ có cấp Trưởng mới là người quyết định. Thứ ba, Ban chỉ đạo không có thành viên nào là lãnh đạo các xã, phường có hoạt động du lịch phát triển nên không có sự tham mưu kịp thời của địa phương. Vì vậy, Ban chỉ đạo phát triển du lịch thành phố trong thời gian qua hoạt động chưa hiệu quả.

Thủ tục hành chính trong phê duyệt, cấp phép đầu tư; cho thuê đất các dự án du lịch còn rườm rà, phức tạp nên chưa thú hút được đầu tư. Việc kiểm tra chấp hành các quy định của nhà nước về giá cả dịch vụ du lịch; niêm yết giá và bán đúng gía niêm yết thực hiện chưa có hiệu quả; ban hành một số quy định về các mức phí, lệ phí, bảng giá dịch vụ áp dụng tại các khu, điểm du lịch trên địa bàn thành phố chưa phù hợp; tổ chức hướng dẫn, kiểm tra giám sát công tác bảo vệ môi trường tại các điểm du lịch, các làng nghề đảm bảo sự phát triển du lịch một cách bền vững còn hạn chế. Vì vậy, vẫn còn xảy