Kiến Nghị Đối Với Chính Phủ Và Các Cơ Quan Hữu Quan

từng bước xây dựng và công bố báo cáo lạm phát, báo cáo ổn định tài chính và một số báo cáo định kỳ đánh giá về tài chính và hoạt động khác của hệ thống NHTM. Đây được xem là cơ sở để NHNN kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm tại NHTM, đảm bảo tính răn đe và ngăn ngừa phát sinh thêm tại một số ngân hàng khác.

Xây dựng và phát triển nhanh hạ tầng về công nghệ thông tin hiện đại ngành ngân hàng nói chung và lĩnh vực xử lý vi phạm tại các NHTM Việt Nam nói riêng. Theo đó, NHNN cần hiện đại hoá toàn diện và động bộ cơ sở công nghệ thông tin của NHNN và NHTM về nghiệp vụ, quản lý và phương tiện kỹ thuật. Triển trai thực hiện dự án FSMIMS (dự án hệ thống thông tin quản lý và hiện đại hoá ngân hàng) tạo cơ sở dữ liệu đồng bộ các quy định và các trường hợp về vi phạm tại các NHTM.

Đối với hoạt động xử lý vi phạm tại các NHTM cần xây dựng hạ tầng công nghệ bao gồm hệ thống phần cứng, ứng dụng và đường truyển. Từng bước xây dựng và hoàn thiện kho cơ sở dữ liệu về quy định pháp luật trong xử lỷ vi phạm NHTM, dữ liệu về các trường hợp xử lý vi phạm. Từ đó NHNN có cơ sở dễ dàng thực hiện truy cập và truy xuất thông tin, xây dựng hệ thống thông tin cảnh báo vi phạm và hệ thống giám sát an toàn vĩ mô.

Bên cạnh đó, NHNN cần xây dựng và duy trì có hiệu quả các kênh đối thoại, tham vấn chính sách trực tiếp giữa NHNN và các bên liên quan liên quan như: Tổ chức đối thoại thường xuyên giữa các Bộ, ban ngành, NHNN với đại diện của các NHTM để trao đổi thông tin về cơ chế, chính sách và tình hình thị trường. Thực hiện các biện pháp nh m tăng cường vai tr của hiệp hội ngân hàng trong việc tham mưu, tư vấn các chính sách, tuyên truyền, quảng bá nh m thu hút sự đồng thuận trong việc triển khai thực hiện những cơ chế, chính sách của NHNN trong lĩnh vực xử lý vi phạm. Ngoài ra, NHNN cần chủ động đối thoại với các đại diện của các NHTM, các nhà khoa học, các nhà quản lý, các tổ chức hiệp hội ngành nghề và các đối tác liên quan khác về các quy định và chính sách trong việc xử lý NHTM vi phạm trong hoạt động cấp tín dụng, nợ xấu và xử lý nợ xấu.

Thứ ba, nâng cao hiệu quả và chất lượng trong việc thực hiện tái cơ cấu hệ thống NHTM. Theo đó, NHNN thực hiện tái cơ cấu hệ thống NHTM phải đ t trong

mối quan hệ ch t ch đối với tái cơ cấu nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng nh m tạo sự đồng thuận và phù hợp trong công tác xử lý vi phạm của các NHTM Việt Nam. Trên cơ sở kết quả thực hiện của đề án tái cơ cấu năm 2011 – 2015 và nội dung đề án tái cơ cấu giai đoạn 2016 -2020, NHNN cần tiếp tục khẳng định việc tái cơ cấu hệ thống NHTM là một trong ba trọng tâm cần thực hiện để hướng tới mục tiêu dài hành là chuyển đổi mô hình tăng trưởng và tái cơ cấu nền kinh tế của VIệt Nam.

Trong bối cảnh nền kinh tế phát triển nhanh chóng, thị trường tiền tệ c ng có nhiều biến động phức tạp, công tác xử lý vi phạm NHTM cần được thực hiện có hiệu quả và nhận được sự đồng thuận của hệ thống các NHTM, việc tái cơ cấu hệ thống NHTM là giải pháp quan trọng và có hiệu quả đối với công tác xử lý vi phạm của các ngân hàng. Việc phát triển và hoàn thiện mô hình của hệ thống NHTM phù hợp với yêu cầu mới của nền kinh tế s tác động tích cực đến việc thực hiện các chính sách của NHTM, từ đó góp phần giảm thiểu các sai phạm của NHTM trong hoạt động tín dụng c ng như trong quản lý và xử lý nợ xấu ngân hàng.

Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ tái cấu trúc hệ thống ngân hàng tại các đề án tái cấu trúc theo từng giai đoạn. NHNN cần triển khai thực hiện các biện pháp tái cấu trúc đảm bảo an toàn và lành mạnh và đúng tiến độ. Theo đó, các ngân hàng yếu kém cần thực hiện minh bạch các thủ tục giải thể ngân hàng. Ho c sáp nhập một số ngân hàng hoạt động kém hiệu quả vào các ngân hàng khoẻ mạnh. Đồng thời tiếp tục củng cố công tác tổ chức và hoạt động của các ngân hàng còn lại trong hệ thống các NHTM. Từ đó tạo kênh truyền có hiệu quả của các chính sách tiền tệ NHNN góp phần nâng cao hiệu quả quản lý xử lý vi phạm NHTM và góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế vĩ mô do Chính phủ đã đề ra.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 231 trang tài liệu này.

Để công tác xử lý vi phạm của các NHTM được thực hiện có hiệu quả, việc tái cơ cấu hệ thống các NHTM cần đươc thực hiện theo kế hoạch cụ thể trong dài hạn và đồng bộ. NHNN cần phải xây dựng quy trình xử lý cụ thể cùng với kế hoạch dự phòng cho các tình huống xấu có thể xảy ra. Từ đó đảm bảo quá trình thực hiện tái cấu trúc, hoạt động thanh toán và hoạt động tín dụng của hệ thống NHTM không bị

ảnh hưởng. Một số giải pháp cụ thể nh m đẩy nhanh tiến độ tái cấu trúc và nâng cao chất lượng tái cấu trúc gồm:

Đẩy nhanh tiến độ tái cấu trúc b ng việc thực hiện các giải pháp chung đã đề ra tại đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2016 – 2020. Trong đó, NHNN cần tiếp tục đánh giá và phân loại các NHTM thành các nhóm theo năng lực kinh doanh, điều hành và quản lý để có cơ sở ch đạo thực hiện xây dựng mới ho c hoàn thành phương án tái cấu trúc đã ban hành. Trên cơ sở phương án tái cấu trúc được lựa chọn, NHNN thực hiện giám sát, kiểm tra và xử lý vi phạm trong quá trình thực hiện tái cấu trúc. Các chế tài, hình thức xử lý vi phạm cụ thể s được áp dụng đối với các NHTM cố ý làm chậm quá trình triển khai thực hiện phương án.

Thứ tư, giữ vững quan điểm tiếp tục hoàn thiện hoạt động QLNN đối với hoạt động của các NHTM Việt Nam, đ c biệt trong hoạt động xử lý vi phạm của các NHTM. Quá trình triển khai và thực hiện công tác xử lý vi phạm của các NHTM cần phát huy tối đa các nguồn lực trong nước và đồng thời tranh thủ sự hỗ trợ và hợp tác của bên ngoài nh m nâng cao chất lượng xử lý vi phạm của các NHTM.

NHNN nâng cao hiệu quả quản lý đối với công tác xử lý vi phạm tại các NHTM thông qua công tác triển khai những quan điểm, chủ trương và định hướng của Đảng, nhà nước về xây dựng và hoàn thiện các hình thức và quy định xử lý vi phạm. Đồng thời đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật, đồng bộ và g n với quá trình tái cơ cấu NHTM và cải cách nền kinh tế.

Tiếp tục đảm bảo hiệu quả công tác xử phạt vi phạm hành chính và tái cấu trúc NHTM Việt Nam trong điều kiện phát triển kinh tế nhiều thành phần, hội nhập nền kinh tế thị trương. Bên cạnh đó, NHNN cần tạo điều kiện và môi trường thuận lợi để cơ quan thanh tra, cơ quan xử lý vi phạm NHNN triển khai và thực hiện nhiệm vụ thuận lợi nhất. Theo đó, NHNN phải phân định rõ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn giữa cơ quan thanh tra, cơ quan có tham gia quản lý, giám sát đối với hoạt động của các NHTM, cơ quan chịu trách nhiệm trong việc ra và thực hiện các quyết định xử phạt đối với NHTM. Từ đó, tạo ra cơ chế phối hợp hữu hiệu giữa các cơ quan QLNN nâng cao hiệu quả đấu tranh chống các tệ tham nh ng, cửa quyền, phòng và

chống các hành vi vi phạm pháp luật, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong các cơ quan nhà nước và trong toàn xã hội.

Thứ năm, NHNN cần xây dựng và hoàn thiện các điều kiện tiên quyết để hệ thống xử lý vi phạm tại các NHTM có hiệu quả. Trong đó, NHNN cần ưu tiên đổi mới mô hình tổ chức, hoạt động của thanh tra NHNN; đồng thời hoàn thiện khuôn khổ pháp luật về giám sát ngân hàng.

Trên cơ sở bộ máy thanh tra NHNN hiện có, tiếp tục xây dựng hệ thống thanh tra hiện đại và hữu hiệu cả về thể chế, cơ cấu tổ chức, nhân sự và phương pháp thanh tra nh m kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm tại các NHTM Việt Nam, đảm bảo thực hiện đúng các nguyên t c và chuẩn mực quốc tế về giám sát và xử lý vi phạm trong lĩnh vực ngân hàng. Từng bước tạo tiền đề để xây dựng và thực hiện xử lý vi phạm tại các NHTM đảm bảo an toàn và ổn định của hệ thống các NHTM Việt Nam.

Thực hiện hiện đại hoá và ứng dụng có hiệu quả công nghệ thông tin trong công tác thanh tra, giám sát và xử lý các vi phạm của NHTM. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong lưu trữ dữ liệu giám sát, kết quả vi phạm và xử lý vi phạm tạo cơ sở để việc quản lý công tác xử lý vi phạm NHTM được thực hiện có hiệu quả hơn. Việc truy xuất thông tin đối với những hành vi vi phạm c ng được thực hiện thuận lợi và nhanh chóng. Đảm bảo kịp thời phát hiện, xử lý và ngăn ch n các vi phạm có thể diễn ra tại các NHTM.

Tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả phương pháp và hình thức xử lý vi phạm của NHTM. NHNN cần chủ động nâng cao hiệu quả nghiệp vụ xử lý vi phạm tại các NHTM cho đội ng nhân sự. Đồng thời, NHNN cần xây dựng hệ thống giám sát từ xa và thực hiện giám sát thường xuyên liên tục nh m kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm tại các NHTM trong hệ thống ngân hàng. Xây dựng hệ thống giám sát an toàn vi mô theo phương pháp Camels dựa trên tiêu chuẩn quốc tế để kịp thời phát hiện sai phạm của từng NHTM. Hoàn thiện quy trình xử lý vi phạm tại các NHTM phù hợp với sự phát triển của công nghệ thông tin, công nghệ ngân hàng và trên cơ sở áp dụng các quy định và nguyên t c cơ bản về xử lý vi phạm NHTM VIệt Nam.

Công tác kiểm tra, xử lý vi phạm và đôn đốc của NHNN về việc thực hiện các

hình thức xử lý vi phạm trong phân loại nợ, trích lập dự phòng và sử dụng dự phòng vào việc xử lý rủi ro tín dụng của các NHTM. Cơ quan thanh tra của NHNN cần tiếp tục nổ lực thực hiện có hiệu quả các hình thức xử lý vi phạm nh m kịp thời răn đe, ngăn ch n sai phạm, chấn ch nh và kh c phục hậu quả nh m xây dựng môi trường tài chính vững mạnh cho các NHTM c ng như thị trường tài chính Việt Nam.

Thứ sáu, NHNN chủ động xây dựng và thực hiện tuyển dụng, đào tạo đội ng nhân lực có trình độ cao, nâng cao năng lực nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp để đáp ứng yêu cầu trong lĩnh vực xử lý vi phạm của các NHTM. Ngoải ra, đội ng nhân sự c ng cần đảm bảo khả năng thích ứng kịp thời với sự phát triển của hệ thống tài chính ngân hàng trong điều kiện kinh tế hội nhập sâu rộng. Tăng cường thực hiện các chương trình trao đổi nhân sự ho c đào tạo chuyên sâu tại các nước có hệ thống tài chính ngân hàng phát triển, nâng cao năng lực học hỏi và ứng dụng công nghệ vào công tác thanh tra và xử lý vi phạm của các NHTM Việt Nam.

Với vai trò quyết định trực tiếp đến hiệu quả công tác QLNN c ng như công tác xử lý vi phạm tại các NHTM, đội ng nhân lực cơ quan thanh tra, giám sát NHNN cần phải có trình độ và chất lượng cao, đảm bảo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ kiểm tra, phát hiện và xử lý các vi phạm tại NHNN trong thời kỳ hội nhập quốc tế. Một số giải pháp cụ thể cần được thực hiện để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ công tác xử lý vi phạm NHTM gồm: tiến hành cơ cấu lại đội ng nhân sự NHNN nói chung, cơ quan thanh tra NHNN nói riêng, s p xếp và hợp lý hoá việc bố trí nhân sự ở cả NHNN trung ương và các chi nhánh tại địa phương ph hợp với mô hình tổ chức mới, cơ chế quản lý mới của NHNN.

Tương tự hoạt động giám sát kiểm tra nợ xấu của NHTM, đội ng nhân sự trong cơ quan thanh tra và xử lý vi phạm NHTM c ng cần phải được trang bị đầy đủ những kiến thức, kỹ năng kiểm tra giám sát dựa trên cơ sở rủi ro theo các chuẩn mực và kỹ thuật thanh tra tiên tiến như Basel II và Basel III đề phù hợp với xu hướng áp dụng phương pháp thanh tra trên cơ sở rủi ro. Đồng thời phải hiểu rõ về các quy định, hình thức xử lý vi phạm đối với các trường hợp vi phạm tại NHTM. Các kỹ năng thông thường như kỹ năng phân tích, đánh giá báo cáo giám sát từ xa

c ng cần được trang bị đầy đủ. Trên cơ sở đó, đội ng thanh tra giám sát có thể phối hợp nhịp nhàng đối với các cơ quan khác trong công tác xử lý vi phạm của NHTM.

NHNN cần xây dựng môi trường làm việc thân thiện, lành mạnh và đảm bảo các điều kiện, cơ chế khuyến khích nhân lực ngân hàng phát huy hết năng lực trong công tác giám sát và xử lý vi phạm NHTM Việt Nam. Thực hiện quản lý, bố trí và phân công công việc theo đúng năng lực chuyên môn, tạo môi trường phát triển cho các cá nhân, tập thể trong công việc từ đó phát huy hiệu quả quản lý xử lý vi phạm của các NHTM. Các cơ chế về đãi ngộ, khen thưởng cùng các biện pháp khuyến khích năng lực đội ng nhân sự cân phải được đổi mới căn bản để trở thành động lực thúc đẩy các cá nhân, tổ chức phát huy tinh thần trách nhiệm, tinh thần nhiệt tình và hăng hái trong công việc. Đồng thời quy định rõ các hình thức xử phạt, kỷ luật đối với các hành vi vi phạm trong công tác xử lý vi phạm tại các NHTM Việt Nam.

Thứ bảy, để nâng cao chất lượng hoạt động quản lý và xử lý vi phạm tại các NHTM, NHNN cần phải tiếp tục nâng cao vị thế. Theo đó, để phát huy hiệu quả công tác xử lý vi phạm tại các NHTM, NHNN cần phải khẳng định vai trò và vị thế trong hệ thống ngân hàng c ng như trong bộ máy QLNN. Từ đó phát huy vai tr và chức năng quản lý đối với lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng, bảo đảm duy trì an toàn hệ thống ngân hàng.

NHNN cần độc lập trong quan hệ với chính phủ, để nâng cao vai trò của NHNN cần phải tiến hành cải cách hệ thống ngân hàng theo hướng độc lập tương đối trong mối quan hệ phối hợp với các cơ quan nhà nước. Theo đó, NHNN có thể độc lập về tổ chức, nhân sự được tổ chức và quản lý tập trung thống nhất, các chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của đơn vị được quy định cụ thể. Đồng thời, NHNN phải có trách nhiệm giải trình trước Quốc hội về các quyết định và chính sách trong xử lý vi phạm tại các NHTM Việt Nam.

Vì vậy, NHNN cần chủ động nâng cao vai trò trong việc tổ chức thực hiện chính sách tiền tệ trên cơ sở phân định rõ quyền hạn, nhiệm vụ của các cơ quan liên quan. Bên cạnh đó, quan hệ giữa NHNN với các Bộ, ban ngành và các NHTM cần phải được cụ thể hoá, đồng thời phải có sự phối hợp ch t ch giữa ngân hàng tài

chính và các cơ quan chức năng của nhà nước. NHNN có trách nhiệm và quyền hạn chủ chốt trong việc quản lý, giám sát hoạt động c ng như xử lý các vi phạm của NHTM. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi trong việc triển khai các hoạt động c ng như các hình thức xử lý vi phạm của NHTM Việt Nam.

4.4. Kiến nghị đối với Chính phủ và các cơ quan hữu quan

Để nâng cao chất lượng quản lý nợ xấu và xử lý vi phạm hành chính tại các NHTM, nghiên cứu tiến hành đề xuất một số kiến nghị đối với Chính phủ như sau:

Thứ nhất, đổi mới QLNN đối với các TCTD nói chung và NHTM nói riêng trong giai đoạn hiện nay là yếu tố then chốt để đưa nền kinh tế nước ta tiếp tục phát triển nhanh, bền vững và chủ động hội nhập sâu rộng hơn vào nền kinh tế thế giới theo chủ trương của Đảng, Chính phủ. Quốc hội và Chính phủ cần tiếp tục hoàn thiện thể chế KTTT định hướng XHCN một cách đồng bộ, hiện đại trên cơ sở tuân thủ đầy đủ các quy luật của KTTT và hội nhập kinh tế sâu rộng.

Tiếp tục đẩy mạnh việc hoàn thiện thể chế KTTT định hướng XHCN, trọng tâm là xây dựng, sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật, các cơ chế chính sách tạo môi trường kinh doanh thuận lợi và bình đẳng cho mọi tổ chức, doanh nghiệp, người dân phát triển sản xuất kinh doanh. Chú trọng các cơ chế, chính sách về quyền sở hữu tài sản, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ nhà đầu tư, bảo vệ quyền lợi của cổ đông thiểu số, các quy định về phá sản, giải thể, cạnh tranh... Xây dựng cơ chế vận hành đồng bộ, thông suốt các thị trường hàng hóa, lao động, chứng khoán, bất động sản, khoa học công nghệ và các loại thị trường khác, bảo đảm phân bổ và sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho phát triển.

Thứ hai, Chính phủ cần đẩy mạnh cơ cấu lại thị trường tài chính, nhất là tái cơ cấu thị trường chứng khoán, thị trường bảo hiểm, hệ thống NHTM và xử lý nợ xấu của nền kinh tế (bao gồm nợ xấu của các NHTM, các tổ chức tài chính, các doanh nghiệp...).

Chính phủ cần thực hiện các chính sách tín dụng, lãi suất, t giá, các công cụ của NHNN theo nguyên t c thị trường có sự quản lý của Nhà nước; c ng như hoàn thiện thể chế phát triển kinh tế vùng và liên kết vùng. Việc đổi mới chính sách đất đai để khai thác có hiệu quả nguồn lực tài chính từ đất đai c ng có ý nghĩa quan trọng.

Thứ ba, tiến hành đồng bộ các nội dung của tái cơ cấu nền kinh tế, đẩy mạnh tiến trình tái cơ cấu đầu tư công và tái cơ cấu các doanh nghiệp nhà nước, hỗ trợ thực hiện thành công tái cơ cấu hệ thống tài chính, trọng tâm là hệ thống các NHTM và các tổ chức tài chính theo tinh thần của Nghị quyết Trung ương 3 khóa XI. Để làm được điều này, cần phát triển đồng bộ thị trường tài chính và dịch vụ tài chính. Chính phủ cần chú trọng hoàn thiện hệ thống pháp luật đối với thị trường tài chính và dịch vụ tài chính; c ng như hoàn hiện cấu trúc của thị trường chứng khoán. Đồng thời, tiếp tục tái cấu trúc thị trường bảo hiểm, mở rộng, phát triển và nâng cao chất lượng sản phẩm bảo hiểm; Hướng dẫn tiêu chí đánh giá doanh nghiệp bảo hiểm để đảm bảo việc tái cấu trúc các doanh nghiệp bảo hiểm được chủ động, thường xuyên và kịp thời. Chính phủ c ng cần tiếp tục đổi mới chính sách thu hút, sử dụng và đãi ngộ thỏa đáng đối với đội ng cán bộ có trình độ cao, chuyên môn sâu, tạo điều kiện thuận lợi để họ phát huy tối đa năng lực, sức sáng tạo của mình, cống hiến cho sự nghiệp chung của đất nước.

Thứ tư, để quá trình xử lý nợ xấu đạt hiệu quả cao hơn, cần có sự vào cuộc mạnh m , tích cực của các bên liên quan. NHNN, các NHTM cần chủ động phối hợp tích cực với chính quyền địa phương và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền, đ c biệt là cơ quan công an, t a án, thi hành án các cấp để nhận được sự hỗ trợ tốt nhất trong công tác xử lý nợ xấu. Đ c biệt, các TCTD cần phối hợp ch t ch với các cơ quan chức năng để tiến hành khởi kiện, phát mại TSBĐ đối với những khách hàng có nợ xấu không còn khả năng trả nợ, không hợp tác trong việc thực hiện nghĩa vụ đối với khoản nợ. Cụ thể:

- Chính sách an toàn vĩ mô phải g n với các chính sách kinh tế khác. Đồng thời, NHNN cần tích cực phối hợp với các Bộ, ngành để giám sát hiệu quá tính an toàn cả về vĩ mô và vi mô.

- Các Bộ, ngành, địa phương cần tích cực phối hợp với NHNN xử lý nợ xấu, và đẩy mạnh tái cơ cấu doanh nghiệp.

- Các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục phối hợp có hiệu quả hơn nữa các giải pháp nâng cao năng lực sản xuất, đẩy mạnh phát triển sản xuất, mở rộng thị