Những Nội Dung Cơ Bản Của Quản Lý Dạy Học Phân Hóa Ở Trung Tâm Gdnn-Gdtx

- Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học phân hoá ở Trung tâm GDNN- GDTX mà mình phụ trách;

- Tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, thanh tra hoạt động dạy học phân hoá ở Trung tâm GDNN-GDTX mà mình phụ trách;

- Tổ chức thực hiện công tác bồi dưỡng nâng cao nhận thức, kỹ năng dạy học và quản lý hoạt động dạy học phân hoá cho giáo viên, cán bộ quản lý ở Trung tâm GDNN-GDTX mà mình phụ trách;

- Đảm bảo các điều kiện về CSVC, trang thiết bị phục vụ hoạt động dạy học phân hoá ở Trung tâm GDNN-GDTX mà mình phụ trách...

* Tổ trưởng chuyên môn

- Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học phân hoá của tổ chuyên môn, quản lý kế hoạch dạy học của cá nhân của tổ viên;

- Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học phân hoá ở tổ chuyên môn;

- Tổ chức thực hiện công tác kiểm tra hoạt động dạy học phân hoá ở tổ chuyên môn;

- Tổ chức thực hiện công tác bồi dưỡng nâng cao nhận thức, kỹ năng dạy học và quản lý hoạt động dạy học phân hoá cho giáo viên ở tổ chuyên môn;

- Đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động dạy học phân hoá ở tổ chuyên môn...

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 120 trang tài liệu này.

* Giáo viên Trung tâm GDNN-GDTX

Giáo viên Trung tâm GDNN-GDTX vừa là khách thể, vừa là chủ thể quản lý hoạt động dạy học phân hoá.

- Là khách thể, giáo viên chịu sự quản lý của Ban Giám đốc, Tổ trưởng chuyên môn trong quá trình thực hiện hoạt động dạy học phân hoá ở Trung tâm GDNN-GDTX.

- Là chủ thể, giáo viên chủ động thực hiện sáng tạo các khâu của quá trình dạy học, đảm bảo cho các yếu tố của nó hướng vào việc phân hoá học sinh.

1.4. Những nội dung cơ bản của quản lý dạy học phân hóa ở Trung tâm GDNN-GDTX

Để quản lý dạy học theo quan điểm phân hoá ở Trung tâm GDNN- GDTX thành công thì vai trò của Ban Giám đốc Trung tâm là rất quan trọng. Ban Giám đốc Trung tâm phải bám sát vào bốn chức năng quản lý: kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra - đánh giá và phải thường xuyên chủ động, bao quát, trọng tâm vào mối quan hệ giữa các chủ thể dạy học. Trong đó, Ban Giám đốc Trung tâm cần tập trung vào những nội dung cơ bản là:

- Quản lý đổi mới nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về dạy học theo quan điểm DHPH;

- Quản lý việc thực hiện nội dung dạy học phân hoá;

- Quản lý hoạt động dạy của giáo viên;

- Quản lý hoạt động học của học viên;

- Quản lý các điều kiện hỗ trợ dạy học phân hóa.

1.4.1. Đổi mới nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, học viên Trung tâm GDNN-GDTX về dạy học phân hóa

Hiện nay, vai trò, vị trí và chức năng của Trung tâm GDNN-GDTX nói chung và của người thầy giáo nói riêng đã có những thay đổi to lớn và căn bản. Vị trí trung tâm trong quá trình dạy học đang chuyển dần từ người giáo viên sang người học để trở thành những con người năng động và sáng tạo, thích ứng với những biến đổi nhanh chóng trên tất cả các lĩnh vực của đời sống hiện đại.

Giáo viên không chỉ có nhiệm vụ truyền thụ kiến thức đơn thuần, mà còn có nhiệm vụ dạy cho học viên cách học, cách thu nhận và xử lý kiến thức, các tình huống trong thực tiễn đời sống đa dạng…

Vai trò của người giáo viên đã thay đổi theo các phương hướng sau đây: Đảm nhận nhiều chức năng khác hơn so với trước, có trách nhiệm nặng hơn trong việc lựa chọn nội dung dạy học và giáo dục; Chuyển từ chỗ truyền thụ kiến thức sang tổ chức việc học của học viên, sử dụng đến mức tối đa những

nguồn tri thức trong xã hội; Coi trọng hơn việc cá biệt hóa trong học tập, thay đổi tính chất quan hệ thầy trò; Yêu cầu sử dụng rộng rãi và chặt chẽ hơn những phương tiện dạy học hiện đại, do đó có yêu cầu trang bị thêm các kiến thức, kĩ năng cần thiết; Yêu cầu hợp tác chặt chẽ hơn mối quan hệ với gia đình học viên và cộng đồng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống; Yêu cầu giáo viên tham gia các hoạt động rộng rãi trong và ngoài Trung tâm; Giảm bớt và thay đổi kiểu uy tín truyền thống trong quan hệ với học viên, nhất là đối với học viên lớn tuổi và với gia đình học viên.

Mục đích của dạy học theo quan điểm phân hoá là phát triển tối đa năng lực của học viên bằng cách đáp ứng nhu cầu của học viên và giúp học viên tiến bộ. Trong thực tế, nó gồm cả việc cung cấp cho học viên một số kinh nghiệm học tập để đáp ứng yêu cầu đa dạng của học viên.

Như vậy, để làm chuyển biến nhận thức về bản chất dạy học theo quan điểm phân hoá trong cán bộ quản lý, giáo viên... Giám đốc Trung tâm phải có kế hoạch tổ chức để cán bộ quản lý, giáo viên được nghe, được bàn, được thảo luận trên cơ sở được trang bị những tri thức cập nhật về những thành tựu của khoa học và nhận thức được việc thay đổi quan niệm về dạy học là tất yếu khách quan.

1.4.2. Quản lý việc thực hiện nội dung chương trình phân hóa ở Trung tâm GDNN-GDTX

Trong việc quản lý thực hiện chương trình giáo dục, trước hết phải quản lý thực hiện mục tiêu của chương trình. Luật Giáo dục có nhấn mạnh trong mục tiêu giáo dục phổ thông là “Phát triển năng lực cá nhân” hoặc “giúp học sinh có điều kiện phát huy năng lực cá nhân để lựa chọn hướng phát triển”.

Để đạt được những điều đó cần phải thực hiện dạy học phân hóa trong lớp học, trường học. Bản chất của dạy học phân hóa trong Trung tâm GDNN- GDTX là tạo ra sự khác biệt nhất định trong nội dung và phương pháp dạy học bằng cách thiết kế và thực hiện chương trình dạy học theo nhiều hướng khác

nhau dựa vào năng lực, hứng thú hoặc nhu cầu học tập của người học và mục tiêu giáo dục của xã hội.

Quản lý việc thực hiện nội dung chương trình dạy học theo quan điểm phân hoá ở Trung tâm GDNN-GDTX là một khâu quan trọng. Đó là quản lý việc thực hiện kế hoạch đào tạo theo yêu cầu dạy học phân hoá. Với tư cách là người quản lý chịu trách nhiệm cao nhất về chuyên môn, để quản lý việc thực hiện nội dung chương trình dạy học theo quan điểm phân hoá, Giám đốc Trung tâm cần phải tập trung vào việc thực hiện các chức năng quản lý là kế hoạch hóa; tổ chức thực hiện và kiểm tra.

Trong quản lý nội dung chương trình theo quan điểm phân hóa, Giám đốc Trung tâm cần tổ chức lao động một cách khoa học và xây dựng phong cách quản lý mới, thể hiện ở các dấu hiệu như dân chủ trong quản lý; tôn trọng nhân cách của giáo viên; phân biệt rõ quyền hạn và trách nhiệm của từng thành viên trong nhà trường; tôn trọng tính sáng tạo của giáo viên, đồng thời coi trọng tinh thần hợp tác trong Trung tâm.

Các nội dung cụ thể của quản lý nội dung dạy học phân hoá ở Trung tâm GDNN- GDTX bao gồm:

- Tổ chức cho giáo viên thiết kế chương trình dạy học chi tiết dựa vào năng lực của người học.

- Tổ chức cho giáo viên nắm vững cấu trúc chương trình dạy học, chuẩn kiến thức kĩ năng…

- Chỉ đạo tổ bộ môn thống nhất trong giáo viên kế hoạch giảng dạy chi tiết từng bài, từng chương, từng học kỳ phù hợp với từng đối tượng học viên.

- Chỉ đạo bố trí tiết học, buổi học, môn học hợp lý.

- Chỉ đạo thiết lập các quy định của Trung tâm về thực hiện mục tiêu, nội dung chương trình và tổ chức thực hiện hiệu quả các quy định đó.

- Kiểm tra và có biện pháp xử lý, điều chỉnh kịp thời kế hoạch giảng dạy đã đề ra

1.4.3. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên Trung tâm GDNN-GDTX

Để quản lý hoạt động dạy của giáo viên theo quan điểm phân hoá, Giám đốc Trung tâm cần tập trung vào các nội dung đổi mới chủ yếu sau đây:

* Quản lý việc phân công giảng dạy cho giáo viên

Quản lý việc phân công giảng dạy là đầu mối quan trọng trong mọi hoạt động của Trung tâm. Vì thế, Giám đốc Trung tâm cần nắm thật chắc chất lượng đội ngũ, hiểu rõ đặc điểm, sàng lọc thông tin, đánh giá chính xác, thận trọng.

Xem xét quyền lợi của học viên, tham khảo yêu cầu của gia đình học viên, nguyện vọng của giáo viên để phân công phù hợp, đáp ứng các yêu cầu trên. Việc phân công các giáo viên bộ môn dạy cùng khối lớp nên có cùng những giáo viên đã có thâm niên về giảng dạy với những giáo viên có kinh nghiệm chưa nhiều…

* Quản lý lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch của tổ chuyên môn và giáo viên

Xây dựng kế hoạch phải dựa vào chương trình dạy học quy định phần cứng và phần mềm, dựa vào trình độ, kỹ năng sư phạm của giáo viên, khả năng của học viên, kết quả học tập của những năm trước và điều kiện cụ thể của Trung tâm đảm bảo cho dạy học để xây dựng kế hoạch cá nhân, kế hoạch tổ bộ môn,…

Lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch dạy học theo quan điểm phân hoá. Đây thực chất là thiết kế chương trình dạy học chi tiết cần phải dựa trên kết quả đánh giá đầu vào về khả năng/năng lực, nhu cầu, cách học và điều kiện học tập của học viên.

Quản lý lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch dạy học theo quan điểm phân hoá, Giám đốc Trung tâm hướng dẫn các tổ chuyên môn và giáo viên xây dựng kế hoạch chi tiết dựa trên các căn cứ hướng dẫn, đặc biệt chú ý đến quy định của giờ dạy phân hóa mà Trung tâm đã đề ra, giúp họ xác định mục tiêu và tìm ra các biện pháp để thực hiện được mục tiêu đó. Giám đốc Trung tâm phải tạo các điều kiện tốt nhất để các tổ chuyên môn và giáo viên thực hiện được mục tiêu kế hoạch đề ra.

* Quản lý việc soạn bài, chuẩn bị bài lên lớp của giáo viên

Việc chuẩn bị bài lên lớp là khâu quan trọng, góp phần quyết định chất lượng dạy học, gồm các khâu: chuẩn bị từng chương, từng học kì; chuẩn bị từng tiết dạy/bài soạn; chuẩn bị các phương tiện, đồ dùng dạy học; các hồ sơ dạy học của giáo viên.

Quản lý tốt việc soạn bài, chuẩn bị bài lên lớp theo quan điểm phân hoá, Giám đốc Trung tâm lưu tâm đến: Chỉ đạo tổ chuyên môn thống nhất kế hoạch chuẩn bị bài lên lớp từ khâu điều tra, phân tích nhu cầu và hứng thú của người học với môn học; Chỉ đạo tổ chuyên môn thống nhất quy định bài soạn thể hiện tinh thần phân hóa học viên, hướng dẫn việc soạn bài tỉ mỉ, thống nhất nội dung và hình thức nhưng không rập khuôn, máy móc, tránh sao chép.

Mục tiêu dạy học theo quan điểm phân hoá phải thể hiện rõ về lĩnh vực nhận thức: căn cứ 6 bậc nhận thức (biết, hiểu, áp dụng, phân tích, tổng hợp, đánh giá), trong giáo án phải được nêu chi tiết của mục tiêu dạy học tương ứng với bậc 1, bậc 2, bậc 3; Cung cấp sách giáo viên, sách tham khảo, cơ sở vật chất trường học…; Chỉ đạo giáo viên phải biên soạn và nộp đề cương bài soạn về tổ bộ chuyên môn; Giao tổ chuyên môn tăng cường kiểm tra giáo án, kiểm tra hồ sơ và phiếu báo giảng…; Dự giờ để đánh giá soạn giảng qua bài giảng trên lớp.

* Quản lý giờ lên lớp của giáo viên

Giờ lên lớp quyết định chất lượng dạy học, giáo viên là người trực tiếp điều khiển, hướng dẫn học viên học tập đạt kết quả. Giám đốc Trung tâm tác động gián tiếp đến hiệu quả giờ lên lớp, cho nên để quản lý tốt giờ lên lớp thể hiện theo quan điểm phân hoá cần:Yêu cầu giáo viên phải xây dựng kế hoạch cá nhân, kế hoạch giảng dạy từng tuần, học kì, năm có thể hiện rõ việc quan tâm đến từng đối tượng học viên…; Chỉ đạo tổ chuyên môn trên cơ sở quy định của Trung tâm, xây dựng tiêu chuẩn giờ lên lớp thể hiện tính chất phân hóa; Tổ chức dự giờ thăm lớp định kì, đột xuất có rút kinh nghiệm, phân tích đánh giá

giờ dạy; Chỉ đạo áp dụng chuẩn giờ lên lớp cũng như việc áp dụng nguyên tắc dạy học theo quan điểm phân hoá trong dạy học của giáo viên để kiểm tra đánh giá; Cùng với việc kiểm tra trực tiếp giờ dạy, Giám đốc Trung tâm cũng cần chú ý đến công tác thu thập thông tin của học viên, đồng nghiệp, gia đình học viên về giáo viên bộ môn.

* Quản lý đổi mới phương pháp dạy học

Quan điểm DHPH là tư tưởng dạy học hướng vào người học, lấy người học làm trung tâm, là tư tưởng dạy học tích cực, có ý nghĩa nhân văn. Trên thực tế, học viên đa dạng, khác nhau. Để đạt được mục tiêu dạy học phải có phương pháp dạy học phù hợp với năng lực học tập, hoàn cảnh, sức khoẻ, giới tính... của học viên. Từ đó sẽ tạo ra cho học viên hứng thú học tập, yêu thích môn học, khắc phục tâm lí chán nản của học viên trong học tập.

Để đảm bảo được những yêu cầu về đổi mới phương pháp dạy học theo tư tưởng dạy học hướng vào người học, Giám đốc Trung tâm cần có những tác động thiết thực như:

+ Đổi mới nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên, xác định đổi mới phương pháp dạy học là phải ủng hộ và khuyến khích sự chủ động, năng động, sáng tạo của giáo viên và học viên, tránh áp đặt. Phải làm từng bước tùy theo điều kiện cụ thể của từng Trung tâm, từng địa phương.

+ Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học theo hướng khuyến khích sử dụng hợp lí các đồ dùng dạy học; động viên và tạo điều kiện cho giáo viên tự làm đồ dùng dạy học; tăng dần việc sử dụng trang thiết bị dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học; từng bước tổ chức các phòng học bộ môn…

+ Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên về phương pháp dạy học tích cực có liên quan nhiều đến kĩ thuật dạy học theo quan điểm phân hoá sao cho phù hợp với thực tế cơ sở vật chất của Trung tâm cũng như điều kiện phát triển kinh tế- xã hội của địa phương, hoàn cảnh gia đình của học viên.

Thực chất của việc đổi mới phương pháp dạy học là sự phối hợp linh hoạt và ăn khớp các phương pháp dạy học sao cho phù hợp với nội dung, đặc điểm của người học và điều kiện thực hiện. …

+ Chỉ đạo thực hiện các giờ thao giảng thể hiện về lựa chọn và sử dụng hình thức tổ chức dạy học theo quan điểm phân hoá. Tổ chức rút kinh nghiệm các tiết học theo quan điểm phân hoá và nhân rộng hình thức thao giảng với việc lựa chọn đúng và vận dụng hiệu quả hình thức tổ chức dạy học theo quan điểm này trong toàn Trung tâm.

+ Khuyến khích, tôn vinh những cá nhân thực hiện tốt việc dạy học theo quan điểm phân hoá, có các biện pháp hành chính, tâm lí và kinh tế để thúc đẩy giáo viên thực hiện đổi mới phương pháp dạy học.

+ Đổi mới đánh giá kết quả học tập của học viên; đổi mới việc đào tạo, bồi dưỡng giáo viên.

* Quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn

Trong thực tiễn, tổ chuyên môn là đơn vị cơ sở, nền tảng để tổ chức và triển khai thực hiện các hoạt động chuyên môn một cách cụ thể và có hiệu lực. Đây cũng là nơi quản lý trực tiếp công tác bồi dưỡng giáo viên và phát hiện ra những điểm mạnh - yếu, thuận lợi- khó khăn của việc thực hiện các mục tiêu dạy học.

Để quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn theo tinh thần phân hóa học viên, Giám đốc Trung tâm cần chỉ đạo thống nhất các tổ chuyên môn thực hiện các nội dung sau:

+ Có kế hoạch tổ chức cho giáo viên học tập, nắm vững các mục tiêu, nội dung chương trình, sách giáo khoa, quy chế chuyên môn, các nguyên tắc về dạy học phân hóa...

+ Yêu cầu tổ chuyên môn sinh hoạt theo đúng quy định.

+ Yêu cầu xây dựng kế hoạch thực hiện những mục tiêu chuyên môn mà Trung tâm đã giao cho tổ.