Đối Tượng Nghiên Cứu, Khách Thể Nghiên Cứu Và Đối Tượng Khảo Sát

dạy học và đánh giá kết quả học tập, rèn luyện theo hướng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo và năng lực tự học của người học”. Trong tiến trình chung đó, việc đổi mới HĐDH nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy học, phát triển năng lực cho học sinh phổ thông chính quy nói chung và học viên của GDTX nói riêng chính là một trong những nhiệm vụ quan trọng phải thực hiện để góp phần hiện thực hoá chiến lược phát triển giáo dục của nước ta trong thời kỳ mới, thời kỳ hội nhập quốc tế một cách sâu rộng trên mọi lĩnh vực thể hiện vị thế của nước ta trên trường quốc tế. Trên thực tế cho thấy dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học đã được đề cập phổ biến từ những năm 90 của thế kỷ XX và ngày càng phát triển mạnh mẽ, ngày nay đã trở thành xu hướng giáo dục trong cộng đồng quốc tế. Nếu chương trình giáo dục theo hướng tiếp cận nội dung quan tâm đến việc HS học được cái gì thì chương trình giáo dục theo hướng tiếp cận năng lực quan tâm đến việc HS hiểu và vận dụng được cái gì qua việc học, việc lĩnh hội kiến thức, hay nói cách khác dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học là nhằm đảm bảo chất lượng đầu ra của việc dạy học, thực hiện mục tiêu phát triển toàn diện các phẩm chất nhân cách, chương trình này nhấn mạnh vai trò của người học với tư cách là chủ thể của quá trình nhận thức.

Hiện nay ở Việt Nam, cách tiếp cận năng lực đang là định hướng của Đề án Đổi mới chương trình, sách giáo khoa phổ thông của Bộ Giáo dục và Đào tạo (được Quốc hội khoá XIII, kì họp thứ 8 thông qua ngày 04/ 11/2014). Theo định hướng này, mục tiêu giáo dục sẽ chuyển từ tập trung vào trang bị kiến thức sang phát triển phẩm chất và năng lực người học, đảm bảo sự hài hoà giữa trang bị kiến thức, phát huy tính trải nghiệm sáng tạo và định hướng nghề nghiệp; nội dung giáo dục phải đảm bảo chuẩn hoá, hiện đại, hội nhập quốc tế và gắn với thực tiễn Việt Nam trong giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá; đảm bảo tính hoàn chỉnh, linh hoạt, liên thông thống nhất giữa các cấp học; tích hợp và phân hoá hợp lí, có hiệu quả; các phương pháp, phương

tiện và hình thức tổ chức giáo dục được đổi mới theo hướng hiện đại hoá, đa dạng hoá, nhằm phát triển phẩm chất và năng lực cho HS; các hình thức và phương pháp thi, kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục được đổi mới theo hướng coi trọng cả kiểm tra đánh giá kết quả với kiểm tra đánh giá quá trình; thực hiện chủ trương thống nhất chung một chương trình nhưng thực hiện với nhiều bộ sách giáo khoa.

Thực tiễn cho thấy trong nhiều năm qua, ngành Giáo dục và Đào tạo đã không ngừng đổi mới và đạt được những thành tựu nhất định, góp phần tích cực vào việc đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa- hiện đại hóa đất nước. Song nhìn chung chất lượng giáo dục vẫn còn những hạn chế nhất định so với yêu cầu của giai đoạn đổi mới của đất nước nhất là trong giai đoạn hội nhập Quốc tế một cách sâu rộng như hiện nay. Sự đồng bộ hóa giữa giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên còn có những khoảng cách nhất định về mặt chất lượng cần phải có những biện pháp để thu dần khoảng cách đó để nền giáo dục quốc dân thật sự phát triển một cách đồng bộ. Hoạt động dạy học hiện nay trong các Trung tâm GDNN-GDTX nhiều nơi chưa có sự thay đổi rõ rệt, việc tiếp cận với dạy học theo định hướng Phát triển năng lực người học còn hạn chế. Một trong những nguyên nhân chủ quan là do công tác quản lý hoạt động dạy học của các trung tâm GDNN-GDTX còn nhiều điểm chưa phù hợp thậm chí chưa chú trọng và còn những hạn chế nhất định. Thực trạng này đòi hỏi công tác Quản lý hoạt động dạy họcở các Trung tâm GDNN-GDTX cần phải được tiếp cận theo hướng đổi mới nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của giáo dục trong giai đoạn mới hiện nay.

Trong chương trình giáo dục phổ thông, môn Toán có vị trí rất quan trọng. Các kiến thức và phương pháp Toán học là công cụ thiết yếu giúp HS học tập tốt các môn học khác và hoạt động có hiệu quả trong mọi lĩnh vực. Thực tiễn cũng cho thấy, việc DH môn Toán đặt ra nhiều thách thức cho cán bộ quản lý và giáo viên. Việc nâng cao chất lượng môn Toán trong Trung tâm

GDNN-GDTX thật sự là nhu cầu cấp thiết. Bởi vì nếu thực hiện tốt công tác quản lý hoạt động dạy học môn Toán thì sẽ nâng cao chất lượng dạy học môn Toán, góp phần nâng cao chất lượng dạy học tại các Trung Tâm GDNN- GDTX trong Tỉnh đồng nghĩa với việc nâng cao mặt bằng chất lượng giáo dục chung của tỉnh Vĩnh Long cũng như góp phần đồng bộ hóa việc nâng cao chất lượng của giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên trong hệ thống giáo dục Quốc dân.

Thực tế việc quản lí hoạt động dạy học nói chung và quản lí hoạt động dạy học môn Toán nói riêng ở các trung tâm GDNN-GDTX thuộc tỉnh Vĩnh Long đã có những chuyển biến tích cực trong những năm gần đây, song hiệu quả chưa như mong muốn. Cụ thể, ở các trung tâm chất lượng môn Toán thường thấp hơn so với các môn học khác. Qua các kỳ thi trong những năm gần đây theo thống kê từ Phòng GDCN-GDTX Sở GD&ĐT Vĩnh Long cho thấy phổ điểm môn toán của HV GDTX rất thấp so với các môn học khác qua chất lượng các môn trong các kỳ thi THPT Quốc gia, mà đơn cử là trong trong kỳ thi Trung học phổ thông Quốc gia năm học 2015-2016, tỉ lệ học viên có phổ điểm thi môn Toán từ trung bình trở lên chỉ chiếm 1.87%(9/481) thấp rất nhiều lần so với phổ điểm của các môn thi khác mà học viên đăng ký.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 177 trang tài liệu này.

Từ những lý do đã trình bày như trên, chúng tôi chọn đề tài “Quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên tỉnh Vĩnh Long” nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Toán ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên thuộc tỉnh Vĩnh Long.

2. Mục đích nghiên cứu‌

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng quản lí hoạt động dạy học môn Toán ở trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên tỉnh Vĩnh Long; Từ đó, luận văn đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng Phát triển năng lực người học ở các trung tâm

GDNN-GDTXtỉnh Vĩnh Long góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn toán của các trung tâm.

3. Đối tượng nghiên cứu, khách thể nghiên cứu và đối tượng khảo sát‌

3.1. Khách thể nghiên cứu‌

Quản lí hoạt động dạy học môn Toán ở Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên.

3.2. Đối tượng nghiên cứu‌

Quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên tỉnh Vĩnh Long.

4. Giả thuyết khoa học‌

Việc Quản lí hoạt động dạy học môn Toán ở trung tâm GDNN-GDTX trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long còn nhiều điểm chưa phù hợp với yêu cầu đổi mới hiện nay. Chưa chú trọng nhiều đến hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực của học viên cũng như việc quản lý hoạt động dạy học môn Toán của cán bộ quản lí chưa được quan tâm một cách sâu sát dẫn đến chất lượng của môn Toán nói riêng và chất lượng giáo dục nói chung đạt thấp. Việc đề xuất được các biện pháp quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học một cách phù hợp, khả thi thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở trung tâm GDNN-GDTX, góp phần chung vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trong toàn tỉnh Vĩnh Long cũng như góp phần đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục một cách đồng bộ giữa GDTX và Giáo dục chính quy trong giai đoạn hiện nay.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu‌

- Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lí hoạt động dạy học môn Toán cấp Trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực người học.

- Khảo sát thực trạng quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học ở các trung tâm GDNN-GDTX của tỉnh Vĩnh Long.

- Đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo hướng Phát triển năng lực người học ở các trung tâm GDNN-GDTX của tỉnh Vĩnh Long.

6. Phạm vi nghiên cứu‌

Đề tài nghiên cứu việc quản lí hoạt động dạy học môn Toán cấp Trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực người học ở các trung tâm GDNN-GDTX của tỉnh Vĩnh Long từ năm học 2014-2015 đến năm học 2016- 2017 và đề xuất các biện pháp đối với HĐDH môn Toán cho giai đoạn 2017- 2020 đối với các Trung tâm GDNN-GDTX trong Tỉnh.

7. Phương pháp nghiên cứu‌

7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận‌

Sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa lý thuyết: Nghiên cứu các tài liệu để xây dựng cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu.

7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn‌

Sử dụng các phương pháp phỏng vấn, điều tra bằng phiếu hỏi…để đánh giá thực trạng công tác Quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo hướng phát triển năng lực người học ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên tỉnh Vĩnh Long.

7.3. Nhóm phương pháp xử lý kết quả‌

Sử dụng các phương pháp toán học thống kê để xử lý số liệu.

8. Cấu trúc của luận văn‌

Ngoài các phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục, nội dung của luận văn gồm 3 chương:

Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học ở trung tâm Giáo dục nghề nghiệp- Giáo dục thường xuyên.

Chương 2. Thực trạng quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp- Giáo dục thường xuyên của tỉnh Vĩnh Long.

Chương 3. Biện pháp quản lí hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng phát triển năng lực người học ở các trung tâm Giáo dục nghề nghiệp- Giáo dục thường xuyên của tỉnh Vĩnh Long.

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TOÁN THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC NGƯỜI HỌC Ở CÁC TRUNG TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP-GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN‌

1.1. Tổng quan các nghiên cứu về hoạt động dạy học và quản lí hoạt động dạy học môn toán‌

1.1.1. Các công trình nghiên cứu khoa học trên thế giới‌

Giáo dục là một hiện tượng xã hội đặc biệt có nhiệm vụ đào tạo thế hệ trẻ thành những người phục vụ đắc lực cho sự phát triển của xã hội. Dù ở thời đại nào, GD cũng là một hoạt động đặc trưng của con người và xã hội loài người. GD&ĐT đóng một vai trò chủ yếu, quan trọng trong việc giữ gìn, truyền bá văn minh nhân loại. Vì thế GD góp phần quyết định sự phát triển của các quốc gia. Hoạt động quản lí giáo dục xuất hiện từ rất lâu nhưng lý thuyết về quản lí thì mới xuất hiện gần đây, đặc biệt từ thế kỷ XIX mà người tiên phong là Robert Owen (1771 – 1858), rồi đến Winslow Taylor (1856 – 1915) với thuyết quản lí khoa học; Henri Fayol (1841 – 1925) với thuyết quản lý tổng quát…. Các học thuyết quản lý này cũng được ứng dụng trong quản lí giáo dục và đã mang lại kết quả to lớn góp phần thúc đẩy sự phát triển nền giáo dục đương thời.

Nhà sư phạm vĩ đại J.A.Comenxki (1892 – 1670) đã đưa ra những yêu cầu cải tổ nền giáo dục theo hướng phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của người học. Theo ông, dạy học thế nào để người học thích thú học tập và có những cố gắng bản thân để nắm lấy tri thức. Ông nói: “ Tôi thường bồi dưỡng cho học sinh của tôi tin thần độc lập trong quan sát, trong đàm thoại và trong việc ứng dụng tri thức vào thực tiễn”. Ông còn viết: “ Giáo dục có mục đích đánh thức năng lực nhạy cảm, phán đoán đúng đắn, phát triển nhân cách

… Hãy tìm ra phương pháp cho giáo viên dạy ít hơn và học sinh được học nhiều hơn”.

Theo V.A.Xukhomlinxki và Xvecxlerơ cả hai cùng nhấn mạnh đến biện pháp dự giờ, phân tích bài giảng, sinh hoạt tổ chuyên môn… Việc dự giờ, phân tích bài giảng của đồng nghiệp được coi là “đòn bẩy” để nâng cao chất lượng DH. Việc phân tích bài giảng với mục đích là chỉ cho GV thấy các thiếu sót để khắc phục, đồng thời nhận ra các mặt tích cực để khuyến khích họ phát huy nhằm nâng cao chất lượng bài giảng.

Đối với các nhà khoa học khác như: P.V. Zimin, M.I.Konđakôp, N.I.Saxerđôtôp đã đi sâu nghiên cứu công tác lãnh đạo hoạt động giảng dạy, giáo dục trong nhà trường và xem đây là khâu then chốt trong công tác QL của hiệu trưởng.

“Bàn tay nặn bột” là một chiến lược về giáo dục khoa học, được Giáo

sư Georger Charpak (người Pháp) sáng tạo ra và phát triển từ năm 1995 dựa trên cơ sở khoa học của sự tìm tòi, nghiên cứu, cho phép đáp ứng những yêu cầu DH mới cũng đã được vận dụng tại Việt nam.

Nhà sư phạm vĩ đại Jan Amos Komensky (1592-1670), người đặt nền móng đầu tiên cho lý luận về dạy học hiện đại, trong tác phẩm của mình cũng đã chỉ ra những yêu cầu cơ bản để đảm bảo hoạt động dạy học trong nhà trường như dạy học trực quan, dạy học tích cực, bám sát đối tượng học sinh, sử dụng đồ dùng dạy học.(Thái Duy Tiên, 2001)

1.1.2. Các công trình nghiên cứu khoa học trong nước‌

Việc nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng về DH môn Toán cũng được sự quan tâm của rất nhiều tác giả trong nước. Có thể kể đến một số công trình nghiên cứu tiêu biểu như: Phương pháp dạy học đại cương môn Toán của tác giả Nguyễn Bá Kim (2010); Vận dụng lý luận vào dạy học môn Toán ở trường phổ thông của tác giả Bùi Văn Nghị (2009); Cẩm nang dạy và học môn Toán trung học cơ sở của tác giả Vũ Hữu Bình (2007) hay Phương pháp