Phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU i

CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP CHẾ BIẾN NÔNG, LÂM SẢN TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ ĐỊA PHƯƠNG 11

1.1. Phát triển công nghiệp trong phát triển kinh tế địa phương 11

1.1.1. Địa phương và phát triển kinh tế địa phương 11

1.1.2. Một số lý thuyết và mô hình thực tiễn về phát triển công nghiệp trong phát triển kinh tế địa phương 14

1.2. Nội dung phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trong phát triển kinh tế địa phương 20

1.2.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò công nghiệp chế biến nông, lâm sản .. 20

1.2.2. Nội dung cơ bản của phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trong phát triển kinh tế địa phương 29

1.2.3. Phương pháp đánh giá sự phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản của địa phương 37

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trong phát triển kinh tế địa phương 41

1.3.1. Các yếu tố đầu vào 42

1.3.2. Các nhóm yếu tố về thị trường địa phương 44

1.3.3. Các ngành công nghiệp hỗ trợ của địa phương 45

1.3.4. Chiến lược của doanh nghiệp và đặc điểm cạnh tranh trong ngành . 46 1.3.5. Yếu tố sự thay đổi 48

1.3.6. Vai trò của Nhà nước 48

1.4. Kinh nghiệm của một số nước ASEAN trong phát triển ngành công nghiệp chế biến nông, lâm sản 49

1.4.1. Kinh nghiệm của Malaysia 49

1.4.2. Kinh nghiệm của Singapore 50

1.4.3. Kinh nghiệm của Indonesia 51

1.4.4. Kinh nghiệm của Philippines 53

1.4.5. Kinh nghiệm của Thái Lan 55

Kết luận chương 1 58

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP CHẾ BIẾN NÔNG, LÂM SẢN TRÊN ĐỊA BÀN CÁC TỈNH VÙNG BẮC TRUNG BỘ 59

2.1. Tình hình phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 59

2.1.1. Những kết quả đạt được trong phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 59

2.1.2. Những hạn chế trong phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 74

2.2. Phân tích, đánh giá nội dung phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 81

2.2.1. Xác định lợi thế so sánh trong phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trong triển kinh tế trên địa bàn các tỉnh thuộc vùng Bắc Trung Bộ 81

2.2.2. Tạo lập lợi thế cạnh tranh thúc đẩy phát triển các sản phẩm công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 91

2.2.3. Công tác ban hành chính sách và quy hoạch phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản của các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 120

2.2.4. Một số vấn đề đặt ra trong phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 123

Kết luận chương 2 126

CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP CHẾ BIẾN NÔNG, LÂM SẢN TRÊN ĐỊA BÀN CÁC TỈNH VÙNG BẮC TRUNG BỘ 127

3.1. Các cam kết hội nhập kinh tế quốc tế và cơ hội, thách thức đối với sự phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản 127

3.1.1. Các cam kết hội nhập kinh tế quốc tế tác động đến sự phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản 127

3.1.2. Cơ hội và thách thức đối với sự phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản Việt Nam trong hội nhập kinh tế quốc tế và gia nhập WTO 134

3.2. Định hướng phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ đến năm 2020 140

3.2.1. Quan điểm phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 140

3.2.2. Định hướng phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 148

3.3. Các giải pháp chủ yếu nhằm phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 159

3.3.1. Giải pháp nâng cao khả năng sản xuất ngành công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 159

3.3.2. Giải pháp về hệ thống lưu thông phân phối sản phẩm của công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ 171

3.3.3. Giải pháp về thị trường - thông tin và xúc tiến thương mại 180

3.3.4. Giải pháp cho doanh nghiệp chế biến nông, lâm sản và kiến nghị với Nhà nước 186

Kết luận chương 3 196

KẾT LUẬN 197

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 200

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 201

PHỤ LỤC 207

DANH MỤC CÁC BẢNG

STT

Số bảng	Tên bảng	Trang
1	1.1	Các giai đoạn phát triển kinh tế địa phương	13
2	1.2	Hệ thống ngành kinh tế quốc dân	22
3	2.1	Doanh nghiệp công nghiệp chế biến nông, lâm sản các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ giai đoạn 2001 - 2005 phân theo hình thức sở hữu	58
4	2.2	Số lượng doanh nghiệp công nghiệp chế biến nông, lâm sản các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ giai đoạn 2001 - 2005	59
5	2.3	Lao động trong doanh nghiệp công nghiệp chế biến nông, lâm sản vùng Bắc Trung Bộ giai đoạn 2001-2005	61
6	2.4	Doanh nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ có lãi hoặc lỗ (2001-2005)	62
7	2.5	Tỷ suất lợi nhuận trên 1 đồng vốn sản xuất kinh doanh của DN công nghiệp trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ phân theo thành phần kinh tế và ngành công nghiệp (2001-2005)	65
8	2.6	Giá trị sản xuất công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	65
9	2.7	Cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp chế biến nông, lâm sản theo giá so sánh 1994 phân theo ngành công nghiệp chế biến NLS (2001-2005)	67
10	2.8	Sản lượng và giá trị xuất khẩu một số nông sản chính vùng Bắc Trung Bộ giai đoạn (2001-2005)	69
11	2.9	Thu nhập của người lao động trong doanh nghiệp công nghiệp các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ giai đoạn 2001-2005	70
12	2.10	Thuế và các khoản nộp ngân sách của doanh nghiệp công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	71
13	2.11	Doanh nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ giai đoạn 2001 – 2005 phân theo qui mô nguồn vốn	73
14	2.12	Doanh nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ theo quy mô lao động (2001 - 2005)	74
15	2.13	Tỷ lệ vốn đầu tư thiết bị trong năm trong tổng vốn đầu tư của ngành công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ phân theo hình thức sở hữu và ngành công nghiệp 2001-2005	75
16	2.14	Tỷ lệ doanh nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ đóng BHXH, BHYT, công đoàn phí cho người lao động	78

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 270 trang tài liệu này.

2.15	Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội các tỉnh thuộc vùng Bắc Trung Bộ	80
18	2.16	Các khu công nghiệp vùng Bắc Trung Bộ	88
19	2.17	Đặc điểm chung của doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	91
20	2.18	Mức độ đổi mới của doanh nghiệp công nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	92
21	2.19	Tốc độ tăng trưởng thị trường của doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	92
22	2.20	Yêu cầu của khách hàng đối với sản phẩm của doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	93
23	2.21	Mức độ cạnh tranh trong ngành của doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	97
24	2.22	Thiết kế sản phẩm của doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	100
25	2.23	Các đặc điểm chung của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	104
26	2.24	Mức độ đổi mới của của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	105
27	2.25	Tốc độ tăng trưởng thị trường của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	106
28	2.26	Yêu cầu của khách hàng đối với sản phẩm chế biến của doanh nghiệp chế biến thực phẩm, đồ uống trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	107
29	2.27	Mức độ cạnh tranh trong các doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	110
30	2.28	Thiết kế sản phẩm trong các doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	112
31	2.29	Tài chính/ kế toán của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	113
33	3.1	Tóm tắt mức cam kết cắt giảm thuế của nước ta khi gia nhập WTO	127
34	3.2	Mức thuế cam kết cắt giảm đối với một số nông sản	128
35	3.3	Bảng phân tích SWOT phát triển công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	135

3.4	Phương hướng phát triển các sản phẩm chính của ngành chế biến nông sản - thực phẩm đến năm 2020	149
36	3.5	Phương hướng phát triển các sản phẩm đồ uống đến năm 2020	149
37	3.6	Phương hướng phát triến các sản phẩm chế biến gỗ, lâm sản đến năm 2020	151

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ

STT

Số sơ đồ, đồ thị	Tên sơ đồ, đồ thị	Trang
1	1.1	Mô hình hình thoi về lợi thế cạnh tranh của M. Porter	30
2	1.2	Vai trò Nhà nước trong phát triển công nghiệp chế biến của địa phương	35
3	1.3	Sơ đồ kim cương của M. Porter trong phân tích và đánh giá lợi thế cạnh tranh của một ngành	40
4	2.1	Doanh nghiệp công nghiệp chế biến nông, lâm sản trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ giai đoạn 2001 - 2005 phân theo nhóm ngành	60
5	2.2	Giá trị sản xuất công nghiệp chế biến nông, lâm sản vùng Bắc Trung Bộ so với cả nước	64
6	2.3	Cơ cấu giá trị sản xuất công nghiệp chế biến nông, lâm sản các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ theo giá so sánh 1994	66
7	2.4	Mức trang bị vốn cho 1 lao động công nghiệp CBNLS phân theo hình thức sở hữu	76
8	2.5	Nguồn cung ứng đầu vào của các doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	94
9	2.6	Dịch vụ phát triển kinh doanh của các doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	95
10	2.7	Lãnh đạo/ chiến lược của doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	98
11	2.8	Văn hóa doanh nghiệp ngành chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	98
12	2.9	Marketting và dịch vụ khách hàng của doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	99

2.10	Tài chính, kế toán của doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	100
14	2.11	Kỹ thuật công nghệ sản xuất của doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	101
15	2.12	Hệ thống thông tin quản lý của các doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	101
16	2.13	Kiểm soát cho phí và chất lượng của các doanh nghiệp chế biến gỗ và sản phẩm từ gỗ, tre, nứa trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	102
17	2.14	Cung ứng đầu vào của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	108
18	2.15	Dịch vụ phát triển kinh doanh của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	108
19	2.16	Lãnh đạo/ chiến lược của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	111
20	2.17	Văn hóa doanh nghiệp ngành chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	111
21	2.18	Kỹ thuật, công nghệ sản xuất của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	112
22	2.19	Kiểm soát chi phí và chất lượng của DN chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	113
23	2.20	Marketting và dịch vụ khách hàng của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	114
24	2.21	Hệ thống thông tin quản lý của doanh nghiệp chế biến thực phẩm trên địa bàn các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ	115

BẢNG QUI ĐỊNH CHỮ VIẾT TẮT

ACFTA

Khu vực mậu dịch tự do ASEAN - Trung Quốc
ADB	Ngân hàng Phát triển châu Á
AFTA	Khu vực mậu dịch tự do ASEAN
APEC	Diễn đàn kinh tế châu Á - Thái Bình Dương
ASEAN	Hiệp hội các nước Đông Nam Á
BTA	Hiệp định Thương mại Việt Nam - Mỹ
CB	Chế biến
CN	Công nghiệp
DN	Doanh nghiệp
DNNN	Doanh nghiệp nhà nước
DNNNN	Doanh nghiệp ngoài Nhà nước
ĐT	Đầu tư
HTX	Hợp tác xã
FAO	Tổ chức lương thực thế giới
FDI	Đầu tư trực tiếp nước ngoài
IFAD	Tổ chức phát triển nông nghiệp thế giới
MFN	Qui chế đãi ngộ tối huệ quốc
NLS	Nông, lâm sản
SPS	Hiệp định vệ sinh, kiểm dịch động, thực vật
SWOT	Ma trận kết hợp phân tích chiến lược bên trong, bên ngoài
SP	Sản phẩm
SX	Sản xuất
XTTM	Xúc tiến thương mại
XK	Xuất khẩu
VSIC	Hệ thống phân ngành kinh tế quốc dân năm 1993
WTO	Tổ chức Thương mại Thế giới
WB	Ngân hàng Thế giới
UNIDO	Tổ chức Phát triển Công nghiệp Thế giới
UPOV	Công ước Rome về quyền bảo hộ giống cây trồng mới
TRQ	Hạn ngạch thuế quan