Trình Tự, Thủ Tục Cấp Phép Hoạt Động Môi Giới Chứng Khoán

phát hành về số chứng khoán đó. Đối với tài sản khác, phải có tài liệu chứng minh quyền sở hữu và tài sản đó phải được định giá bởi tổ chức định giá đang hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.

+ Điều kiện đối với pháp nhân góp vốn:

 Đang hoạt động hợp pháp;

 Vốn chủ sở hữu (không tính các khoản đầu tư dài hạn) đảm bảo đủ góp vốn theo cam kết; hiệu số giữa tài sản ngắn hạn và nợ ngắn hạn tại thời điểm báo cáo tài chính năm gần nhất có kiểm toán tối thiểu bằng số vốn góp;

 Không được dùng vốn ủy thác của các tổ chức, cá nhân khác để góp vốn.

 Cổ đông sáng lập, thành viên sáng lập phải cùng nhau nắm giữ ít nhất 20% vốn điều lệ thực góp ban đầu của CTCK. Phần vốn góp ban đầu của cổ đông sáng lập, thành viên sáng lập không được chuyển nhượng trong vòng ba (03) năm kể từ ngày được cấp Giấy phép thành lập và hoạt động, trừ trường hợp chuyển nhượng cho cổ đông sáng lập, thành viên sáng lập khác theo quy định của Luật Doanh nghiệp và phù hợp với Điều lệ công ty.

Điều kiện về vốn tuy quy định rất chặt chẽ nhưng ít thấy phản ánh trên các phương tiện thông tin đại chúng về việc các CTCK gặp khó khăn trong việc thành lập do vốn…không đủ. Phần lớn các tổ chức, cá nhân khi tham gia thành lập CTCK đều phải ý thức được rằng kinh doanh chứng khoán là ngành nghề có rủi ro cao và cần phải có một mức vốn tối thiểu để đảm bảo cho hoạt động này. Các khách hàng thông thường cũng thường muốn giao dịch tại các CTCK có mức vốn điều lệ lớn.

- Điều kiện về nhân sự

+ Giám đốc (Tổng Giám đốc) đáp ứng các điều kiện sau đây và phải có tối thiểu ba (03) người hành nghề chứng khoán cho mỗi nghiệp vụ kinh doanh.

+ Không phải là người đã từng hoặc đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị phạt tù hoặc bị tòa án tước quyền hành nghề theo quy định của pháp luật;

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 99 trang tài liệu này.

+ Chưa từng là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp bị phá sản, trừ trường hợp phá sản vì lý do bất khả kháng;

+ Trình độ học vấn và kinh nghiệm làm việc: có bằng đại học hoặc trên đại học; có kinh nghiệm chuyên môn trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán ít nhất ba (03) năm và có kinh nghiệm quản lý điều hành tối thiểu ba (03) năm;

+ Tuân thủ quy tắc đạo đức nghề nghiệp trong hoạt động kinh doanh chứng khoán;

+ Có Chứng chỉ hành nghề chứng khoán;

+ Chưa từng bị UBCKNN xử phạt theo pháp luật chứng khoán và TTCK trong vòng hai (02) năm gần nhất.

+ Phó Giám đốc (Phó Tổng giám đốc) CTCK ngoài một số các tiêu chuẩn trên còn phải đáp ứng tiêu chuẩn về trình độ học vấn và kinh nghiệm làm việc: có bằng đại học hoặc trên đại học; có kinh nghiệm chuyên môn trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán ít nhất hai (02) năm và có kinh nghiệm quản lý điều hành tối thiểu hai (02) năm.

Có thể thấy điều kiện về nhân sự của CTCK rất chặt chẽ vì đây là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, mang tính rủi ro cao và ảnh hưởng lớn

đến nền kinh tế của đất nước nên đòi hỏi người lãnh đạo doanh nghiệp phải có trình độ học vấn và đạo đức nhất định. Đây là vấn đề khó khăn nhất cho về điều kiện thành lập CTCK mà không ít người phản ánh. Vì nhân sự hiện tại ở nước ta rất nhiều nhưng nhân sự cao cấp thì lại rất khó tuyển dụng.

Nhiều người có trình độ học vấn, có chứng chỉ hành nghề nhưng lại không có kinh nghiệm quản lý và ngược lại người có kinh nghiệm quản lý lại không có chứng chỉ hành nghề hoặc trình độ nhất định để được tuyển dụng vào vị trí lãnh đạo CTCK.

1.4.2 Trình tự, thủ tục cấp phép hoạt động môi giới chứng khoán

Để được cấp phép hoạt động ngoài quy định về vốn các chủ thể hoạt động môi giới chứng khoán phải thành lập CTCK. Hồ sơ, thủ tục cấp phép thành lập và hoạt động đối với CTCK được quy định tại Điều 63 - Luật Chứng khoán và Điều 19, Nghị định 14/2007/NĐ-CP. Các giấy tờ bao gồm:

- Giấy đề nghị cấp giấy phép thành lập và hoạt động của CTCK;

- Bản thuyết minh về cơ sở vật chất, kỹ thuật bảo đảm thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán;

- Xác nhận của ngân hàng về mức vốn pháp định gửi tại tài khoản phong toả mở tại ngân hàng;

- Danh sách dự kiến Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và các nhân viên thực hiện nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán kèm theo bản sao Chứng chỉ hành nghề chứng khoán;

- Danh sách cổ đông sáng lập hoặc thành viên sáng lập kèm theo Bản sao giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu đối với cá nhân và Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đối với pháp nhân;

- Bản sao báo cáo tài chính năm gần nhất có xác nhận của tổ chức kiểm toán độc lập của cổ đông sáng lập hoặc thành viên sáng lập là pháp nhân tham gia góp vốn từ 10% trở lên vốn điều lệ đã góp của tổ chức đề nghị cấp phép, dự thảo điều lệ công ty, dự kiến phương án hoạt động công ty trong 3 năm đầu phù hợp với nghiệp vụ kinh doanh đề nghị cấp

phép kèm theo các quy trình nghiệp vụ, quy trình kiểm toán nội bộ, quy trình quản lý rủi ro.

Ngoài các giấy tờ trên, Nghị định 14/2007/NĐ-CP cần thêm hợp

đồng liên doanh đối với CTCK liên doanh, cam kết góp vốn đối với trường hợp thành lập CTCK có vốn góp của bên nước ngoài. Trường hợp bên nước ngoài là pháp nhân, hồ sơ cần thêm các tài liệu sau:

- Bản sao hợp lệ, điều lệ;

- Giấy phép thành lập và hoạt động hoặc giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc văn bản pháp lý tương đương của pháp nhân đó do nước nguyên xứ cấp.

- Quyết định về việc thành lập hoặc góp vốn thành lập của CTCK tại Việt Nam của cấp có thẩm quyền của pháp nhân nước ngoài.

Quyết định số 27/2007/QĐ-BTC ngày 24 tháng 4 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn cụ thể về Hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép thành lập và hoạt động CTCK. Theo đó, hồ sơ đề nghị cấp Giấy phép thành lập và hoạt động CTCK bao gồm:

- Giấy đề nghị cấp Giấy phép thành lập và hoạt động;

- Bản thuyết minh cơ sở vật chất, kỹ thuật đảm bảo thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh chứng khoán kèm theo hợp đồng nguyên tắc chứng minh quyền sử dụng phần diện tích làm trụ sở công ty;

- Biên bản họp cổ đông sáng lập hoặc thành viên sáng lập và Nghị quyết về việc thành lập CTCK, Nghị quyết phải bao gồm: việc nhất trí thành lập CTCK, tên giao dịch bằng tiếng Việt, tiếng Anh, nghiệp vụ kinh doanh, vốn điều lệ, cơ cấu sở hữu, phê chuẩn điều lệ công ty, phương án kinh doanh và cử người đại diện cổ đông sáng lập, thành viên sáng lập hoàn tất thủ tục thành lập CTCK;

- Danh sách dự kiến Giám đốc (Tổng Giám đốc) và người hành nghề chứng khoán cùng bản cam kết sẽ làm việc cho CTCK của những người này;

- Danh sách cổ đông sáng lập, thành viên sáng lập và cổ đông, thành viên khác;

- Cam kết góp vốn của cổ đông sáng lập, thành viên sáng lập và cổ đông, thành viên khác nắm giữ từ 5% trở lên vốn điều lệ của CTCK (nếu có) kèm theo bản sao hợp lệ giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu, sơ yếu lý lịch đối với cá nhân; Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đối với pháp nhân;

- Tài liệu chứng minh năng lực tài chính và nguồn vốn góp của cổ đông sáng lập, thành viên sáng lập cụ thể như sau:

- Chứng minh nguồn vốn góp là của chính mình, không được sử dụng nguồn vốn ủy thác đầu tư của pháp nhân và cá nhân khác;

- Cá nhân góp vốn từ 5% trở lên vốn điều lệ của CTCK phải chứng minh tài sản bằng tiền, chứng khoán hoặc các tài sản khác. Đối với tài sản bằng tiền, phải có xác nhận của ngân hàng về số dư tại ngân hàng. Đối với tài sản bằng chứng khoán, phải có xác nhận của CTCK hoặc của tổ chức phát hành về số chứng khoán đó. Đối với tài sản khác, phải có tài liệu chứng minh quyền sở hữu và tài sản đó phải được định giá bởi tổ chức định giá đang hoạt động hợp pháp tại Việt Nam;

- Báo cáo tài chính năm gần nhất tính đến thời điểm cam kết góp vốn thành lập CTCK được kiểm toán bởi một công ty kiểm toán độc lập đối với cổ đông, thành viên là pháp nhân góp vốn từ 10% trở lên vốn điều lệ của CTCK; đối với pháp nhân góp vốn dưới 10% vốn điều lệ CTCK phải thực hiện kiểm toán vốn,

- Dự thảo Điều lệ công ty đã được các cổ đông sáng lập, thành viên sáng lập CTCK thông qua;

- Phương án hoạt động kinh doanh trong ba (03) năm đầu phù hợp với nghiệp vụ kinh doanh đề nghị cấp phép kèm theo các quy trình nghiệp vụ,

quy trình kiểm soát nội bộ, quy trình quản lý rủi ro theo quy định của UBCKNN.

Qua việc phân tích những vấn đề lý luận cũng như pháp lý về CTCK và hoạt động môi giới chứng khoán, chúng ta có thể nhận thấy tầm quan trọng của CTCK đối với TTCK và vai trò không thể thiếu của hoạt động môi giới chứng khoán đối với CTCK. Để làm rõ hơn những quy định pháp luật về hoạt động này, Chương 2 sẽ có những nghiên cứu chi tiết hơn, nhằm làm sáng tỏ các vấn đề cụ thể như: Chủ thể hoạt động môi giới chứng khoán, hợp đồng mở tài khoản giao dịch, trình tự và thủ tục thực hiện hoạt

động môi giới chứng khoán, xử lý các vi phạm liên quan đến hoạt động môi giới chứng khoán, giải quyết các tranh chấp phát sinh từ hoạt động môi giới chứng khoán.

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ HOẠT ĐỘNG MÔI GIỚI CHỨNG KHOÁN CỦA CÔNG TY CHỨNG KHOÁN‌

2.1 Chủ thể của hoạt động môi giới chứng khoán

Hoạt động môi giới chứng khoán cũng là một trong những hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp nói chung. Vì thế, Nhà nước luôn khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế, các tầng lớp nhân dân tham gia đầu tư và hoạt động trên TTCK nhằm huy động các nguồn vốn trung hạn và dài hạn cho đầu tư phát triển. Đồng thời, Nhà nước có chính sách quản lý, giám sát bảo đảm TTCK hoạt động công bằng, công khai, minh bạch, an toà n và hiệu quả.

Chủ thể hoạt động môi giới chứng khoán trên TTCK hiện nay bao gồm các CTCK và các khách hàng của CTCK. Tại các CTCK, các cá nhân hành nghề môI giới chứng khoán được cấp chứng chỉ hành nghề theo quy

định của pháp luật. Khách hàng của CTCK bao gồm các nhà đầu tư (là cá nhân hoặc tổ chức) và các tổ chức phát hành.

Hoạt động môi giới là hoạt động có nhiều rủi ro tiềm ẩn nên chịu sự quản lý chặt chẽ của Nhà nước. Pháp luật hiện tại chỉ cho phép các cá nhân là người Việt Nam được cấp giấy phép hoạt động môi giới chứng khoán. Để được hành nghề, các cá nhân đó phải hoạt động trong một CTCK nhất định chứ không được hành nghề tự do. Tại điều 6, khoản 20, Luật Chứng khoán có định nghĩa về nghiệp vụ môi giới là “Môi giới chứng khoán là việc CTCK làm trung gian thực hiện mua, bán chứng khoán cho khách hàng”. Từ định nghĩa này có thể xác định chỉ có CTCK mới được phép thực hiện nghiệp vụ môi giới chứng khoán.

Quy định như vậy tại thời điểm hiện tại đối với TTCK như nước ta là phù hợp, TTCK nước ta mới phát triển, trình độ quản lý cũng hiểu biết của

nhà đầu tư còn hạn chế. Để đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư chỉ CTCK mới được thực hiện hoạt động mụi giới, khụng cho phộp cỏ nhõn hoạt động mụi giới tự do nhằm ngăn chặn việc lợi dụng sự kộm hiểu biết của cụng chỳng, sử dụng chứng chỉ hành nghề để lừa đảo, hoặc trường hợp nguời môi giới làm sai và phải bồi thường thiệt hại do mình gây ra.

Pháp luật hiện tại chỉ cho phép các phỏp nhân hành nghề môi giới cũng là phù hợp với tình hình chung của các quốc gia có TTCK mới nổi, Ví dụ như Trung Quốc, Thái Lan, Hung-ga-ri......Luật Chứng khoán Hung-ga- ri quy định: “ chỉ các tổ chức trung gian đầu tư chứng khoán (là các pháp nhân có giấy phép hoạt động kinh doanh chứng khoán hoặc các ngân hàng có giấy phép hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực này theo quy định của Luật Ngân hàng) được phép tiến hành các hình thức kinh doanh giao dịch sau: giao dịch chứng khoán bằng tài khoản của họ (tự doanh) hay tài khoản của bên thứ ba hoặc là trung gian tiến hành các giao dịch này (môi giới chứng khoán).‌

2.2 Hợp đồng môi giới chứng khoán

2.2.1 Khái niệm hợp đồng môi giới chứng khoán

Muốn thực hiện một giao dịch chứng khoán thông thường nhà đầu tư

đặt lệnh tại CTCK. Trước khi đặt lệnh giữa khách hàng và CTCK phải lập một hợp đồng gọi là hợp đồng mở tài khoản giao dịch hay còn gọi là hợp

đồng môi giới chứng khoán.

Nói chung, hoạt động kinh doanh chứng khoán luôn tiềm ẩn mọi rủi ro nên việc giao kết giữa CTCK và khách hàng luôn bằng văn bản là hợp lý. Theo Luật Chứng khoán Thái Lan, “ Trong hoạt động môi giới chứng khoán, CTCK phải làm hợp đồng bằng văn bản với khách hàng khi họ chỉ

định CTCK đó làm môi giới cho mình. UBCKNN có thể quy định những nội dung quan trọng của bản hợp đồng để tạo sự công bằng cho hai bên”

Gửi bình luận