Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông của Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

---------------------------------

NGUYỄN THỊ THUẬN

NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN TẠI CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG CỦA VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGÀNH KẾ TOÁN

HÀ NỘI - NĂM 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN

---------------------------------

NGUYỄN THỊ THUẬN

NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN TẠI CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG CỦA VIỆT NAM

Chuyên ngành: Kế toán (Kế toán, kiểm toán và phân tích) Mã số: 9340301

LUẬN ÁN TIẾN SĨ

Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. TẠ QUANG BÌNH

2. TS. NGUYỄN HỮU ĐỒNG

HÀ NỘI - NĂM 2021

LỜI CAM KẾT

Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng chuyên đề này do tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.

Hà nội, ngày tháng năm 2021

Nghiên cứu sinh

Nguyễn Thị Thuận

LỜI CẢM ƠN

Luận án này được hoàn thành là kết quả của những nỗ lực nghiên cứu bền bỉ, nghiêm túc và nỗ lực không ngừng của tác giả sau thời gian học tập, nghiên cứu tại trường Kinh tế quốc dân. Tác giả được tiếp cận với những kiến thức mới và được trang bị các công cụ, phương pháp nghiên cứu khoa học chuyên sâu, nghiên cứu sinh đã hoàn thành luận án tiến sĩ chuyên ngành Kế toán, kiểm toán và phân tích.

Nghiên cứu sinh xin gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu trường Đại học Kinh tế quốc dân, Viện đào tạo Sau đại học, Ban lãnh đạo Viện Kế toán – Kiểm toán đã luôn tận tình hỗ trợ nghiên cứu sinh suốt thời gian học tập và làm luận án.

Đặc biệt, nghiên cứu sinh vô cùng biết ơn thầy giáo hướng dẫn TS. Tạ Quang Bình và TS. Nguyễn Hữu Đồng, thầy đã giúp nghiên cứu sinh có định hướng nghiên cứu rõ ràng và tư duy khoa học vững vàng trong suốt thời gian thực hiện luận án. Đồng thời, nghiên cứu sinh xin chân thành cảm ơn PGS. TS Phạm Đức Cường đã luôn tận tình chỉ bảo những đóng góp vô cùng quý báu luận án của mình.

Nghiên cứu sinh xin cảm ơn đến Lãnh đạo nhà trường, Khoa Kinh tế vận tải trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải và các đồng nghiệp, bạn bè động viên, chia sẻ, tạo điều kiện giúp đỡ tác giả chuyên tâm thực hiện luận án.

Nghiên cứu sinh cũng xin chân thành cảm ơn các chuyên viên của tổng cục thống kê đã cung cấp số liệu quan trọng để hoàn thành luận án. Đồng thời, chân thành cảm ơn lãnh đạo các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông của Việt Nam đã nhiệt tình trả lời các phiếu điều tra, cung cấp thông tin hữu ích giúp nghiên cứu sinh hoàn thành luận án.

Cuối cùng, nghiên cứu sinh bày tỏ lòng biết ơn tới gia đình đã luôn bên cạnh động viên, giúp đỡ, hỗ trợ những lúc nghiên cứu sinh khó khăn nhất trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận án.

Hà Nội, ngày tháng năm 2021

Nghiên cứu sinh

Nguyễn Thị Thuận

MỤC LỤC

LỜI CAM KẾT i

LỜI CẢM ƠN ii

MỤC LỤC iii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT vi

DANH MỤC BẢNG vii

DANH MỤC HÌNH viii

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1

1.1. Lý do lựa chọn đề tài 1

1.2. Mục tiêu nghiên cứu 4

1.3. Câu hỏi nghiên cứu 4

1.4. Đối tượng nghiên cứu 5

1.5. Phạm vi nghiên cứu 5

1.6. Tóm tắt phương pháp nghiên cứu 5

1.7. Đóng góp mới của luận án 6

1.8. Kết cấu luận án 7

TÓM TẮT CHƯƠNG 1 8

CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN 9

2.1. Tổng quan nghiên cứu 9

2.1.1. Các nghiên cứu về hệ thống thông tin kế toán 9

2.1.2. Các nghiên cứu về chất lượng hệ thống thông tin kế toán 10

2.1.3. Các nghiên cứu về nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng hệ thống thông tin kế toán 12

2.1.4. Chất lượng hệ thống thông tin kế toán ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động 17

2.1.5. Đánh giá những nghiên cứu đã được công bố về chất lượng hệ thống thông tin kế toán 20

2.1.6. Khoảng trống nghiên cứu 21

2.2. Cơ sở lý thuyết 22

2.2.1. Hệ thống thông tin 22

2.2.2 Hệ thống thông tin kế toán 24

2.2.3. Chất lượng hệ thống thông tin kế toán 29

2.2.4. Các lý thuyết nền tảng 36

2.2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng hệ thống thông tin kế toán 41

TÓM TẮT CHƯƠNG 2 47

CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 48

3.1. Thiết kế quy trình nghiên cứu 48

3.2. Xây dựng mô hình nghiên cứu 50

3.3. Phương pháp nghiên cứu định tính 53

3.3.1. Phương pháp suy diễn 54

3.3.2. Phương pháp phỏng vấn sâu chuyên gia 54

3.4. Phương pháp nghiên cứu định lượng 68

3.4.1. Thiết kế bảng hỏi 68

3.4.2. Phương pháp lựa chọn mẫu 70

3.4.3. Quá trình thu thập dữ liệu 72

3.4.4. Phương pháp phân tích dữ liệu 73

TÓM TẮT CHƯƠNG 3 77

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 78

4.1. Tổng quan chung về các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông của Việt Nam 78

4.1.1. Giới thiệu chung về các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông của Việt Nam 78

4.1.2. Đặc điểm các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông của Việt Nam

ảnh hưởng đến chất lượng hệ thống thông tin kế toán 80

4.2. Kết quả nghiên cứu 82

4.2.1. Kết quả nghiên cứu thử nghiệm 82

4.2.2. Kết luận và ý nghĩa cho nghiên cứu chính thức 90

4.3. Kết quả nghiên cứu chính thức 90

4.3.1. Kết quả phản hồi 90

4.3.2. Kết quả kiểm định thang đo bằng hệ số tin cậy Cronbach’s Alpha 93

4.3.3. Kết quả kiểm định thang đo bằng phân tích nhân tố khám phá (EFA) 96

4.3.4. Kết quả kiểm định thang đo bằng phương pháp phân tích nhân tố khẳng

định (CFA) 99

4.4.4. Kết quả kiểm định mô hình và các giả thuyết nghiên cứu 105

4.4.5. Kiểm định các giả thuyết nghiên cứu 106

4.4.6. Phân tích tác động của biến điều tiết bằng phương pháp phân tích cấu trúc

đa nhóm 107

TÓM TẮT CHƯƠNG 4 111

CHƯƠNG 5 THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ CÁC KHUYẾN NGHỊ ...112 5.1. Thảo luận kết quả nghiên cứu 112

5.1.1 Thảo luận kết quả về các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông của Việt Nam 112

5.1.2 Thảo luận kết quả chất lượng hệ thống thông tin kế toán ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động trong các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông của Việt Nam 116

5.2. Các khuyến nghị đưa ra nhằm nâng cao chất lượng hệ thống thông tin kế toán và hiệu quả hoạt động tại doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông của Việt Nam 117

5.2.1. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin 117

5.2.2. Xây dựng và duy trì văn hóa doanh nghiệp 119

5.2.3. Quan tâm đến công tác huấn luyện và đào tạo nhân viên doanh nghiệp ...119

5.2.4. Đẩy mạnh cam kết của nhân viên gắn bó với doanh nghiệp 120

5.2.5. Thúc đẩy sự hỗ trợ của ban quản lý cấp cao 121

5.2.6. Nâng cao kiến thức của người quản lý vận dụng khi vận dụng hệ thống thông tin kế toán 122

5.3. Điều kiện thực hiện 123

5.3.1. Đối với cơ quan Nhà nước 123

5.3.2. Đối với các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông 123

5.4. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo 125

TÓM TẮT CHƯƠNG 5 127

KẾT LUẬN 128

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ 129

LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN 129

TÀI LIỆU THAM KHẢO 130

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CFA

Phân tích nhân tố khẳng định
CNTT	Công nghệ thông tin
CTCP	Công ty cổ phần
DN	Doanh nghiệp
EFA	Phân tích nhân tố khám phá
ERP	Hệ thống hoạch định nguồn nhân lực
HQHĐ	Hiệu quả hoạt động
HTTT	Hệ thống thông tin
HTTTKT	Hệ thống thông tin kế toán
SEM	Phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính
XDCTGT	Xây dựng công trình giao thông