Nâng cao chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

------o0o-----

NGUYỄN VĂN NHẬT

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI NGÀNH CÔNG NGHIỆP HỖ TRỢ

TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG

TP. Hồ Chí Minh, năm 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH

------o0o-----

NGUYỄN VĂN NHẬT

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI NGÀNH CÔNG NGHIỆP HỖ TRỢ

TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

LUẬN ÁN TIẾN SĨ (BẢO VỆ CẤP TRƯỜNG)

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 9 34 02 01

Hướng dẫn khoa học: PGS.TS HOÀNG THỊ THANH HẰNG

TP. Hồ Chí Minh, năm 2021

Tôi tên là: Nguyễn Văn Nhật Ngày tháng năm sinh: 15/04/1977 Nơi sinh: Nghệ An

Cơ quan công tác: Trường ĐH. Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh

Là nghiên cứu sinh khóa XXI, Trường Đại học Ngân hàng Tp. Hồ Chí Minh.

Đề tài luận án: NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI NGÀNH CÔNG NGHIỆP HỖ TRỢ TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM.

Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng: Mã số: 9 34 02 01 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Hoàng Thị Thanh Hằng

Tôi xin cam đoan: Luận án này chưa từng được trình nộp để lấy học vị tiến sĩ tại bất cứ một trường đại học nào. Luận án này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đây hoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ trong luận án.

Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về lời cam đoan này.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 16 tháng 6 năm 2021

Nghiên cứu sinh

Nguyễn Văn Nhật

Tôi xin được gửi lời cảm ơn sâu sắc tới đến Quý Thầy Cô Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh đã hỗ trợ, giúp đỡ và trực tiếp giảng dạy, truyền đạt kiến thức khoa học chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng, là cơ sở nền tảng để tôi thực hiện luận án này và áp dụng vào thực tiễn công việc.

Tôi xin chân thành tri ân người hướng khoa học PGS.TS Hoàng Thị Thanh Hằng đã giúp tôi hình thành ý tưởng nghiên cứu và dìu dắt tôi từng giai đoạn trong suốt quá trình nghiên cứu để hoàn thiện luận án về đề tài “Nâng cao chất lượng tín dụng đối với ngành Công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại Việt Nam”.

Tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình và bạn bè, đồng nghiệp luôn động viên, chia sẻ và tiếp thêm nguồn lực cho tôi để hoàn thành luận án.

Tôi chân thành cảm ơn.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày 16 tháng 6 năm 2021

Nghiên cứu sinh

Nguyễn Văn Nhật

MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT iv

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG ANH v

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ vii

Chương 1: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU 1

1.1. Tính cấp thiết của đề tài 1

1.2. Mục tiêu nghiên cứu 3

1.3. Câu hỏi nghiên cứu 3

1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3

1.5. Đóng góp mới của luận án 4

1.5.1.Những đóng góp mới về mặt lý luận 4

1.5.2.Những đóng góp mới về mặt thực tiễn 4

1.6. Phương pháp nghiên cứu 5

1.7. Kết cấu của luận án 6

Chương 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 7

2.1. Cơ sở lý thuyết về công nghiệp hỗ trợ 7

2.1.1. Khái niệm về công nghiệp hỗ trợ 7

2.1.2. Đặc điểm của ngành công nghiệp hỗ trợ 8

2.1.3. Phân loại công nghiệp hỗ trợ 9

2.2. Cơ sở lý thuyết về chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại 10

2.2.1. Quan điểm về chất lượng tín dụng và chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại 10

2.2.2. Chỉ tiêu chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại các NHTM 13

2.2.3. Một số nội dung chủ yếu đảm bảo chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại ngân hàng thương mại 17

2.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng đối với ngành Công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại 18

2.2.5. Kinh nghiệm nước ngoài về nâng cao chất lượng tín dụng đối với ngành Công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại và bài học kinh nghiệm cho các NHTM Việt Nam 24

2.3. Tổng quan nghiên cứu 30

2.3.1. Các nghiên cứu về ngành Công nghiệp hỗ trợ 30

2.3.2. Các nghiên cứu về chất lượng tín dụng và các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng của các ngân hàng thương mại 38

2.3.3. Các nghiên cứu về tín dụng ngân hàng đối với ngành Công nghiệp hỗ trợ 46

2.3.4. Khoảng trống các nghiên cứu và hướng nghiên cứu của luận án 51

Kết luận chương 2 53

Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 54

3.1. Mô hình nghiên cứu 54

3.2. Quy trình nghiên cứu 58

3.3. Dữ liệu nghiên cứu 60

3.3.1. Dữ liệu sơ cấp 60

3.3.2. Dữ liệu thứ cấp 60

3.4. Phương pháp nghiên cứu 61

3.4.1. Phương pháp nghiên cứu định tính 61

3.4.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng 63

Kết luận chương 3 68

Chương 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 69

4.1. Thực trạng chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại Việt Nam 69

4.1.1. Tốc độ tăng trưởng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ 69

4.1.2. Chỉ tiêu tỷ lệ nợ xấu đối với doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ 72

4.1.3. Chỉ tiêu tỷ lệ trích lập dự phòng rủi ro tín dụng đối với doanh nghiệp CNHT 73

4.1.4. Chỉ tiêu tỷ trọng thu nhập từ hoạt động tín dụng đối với ngành CNHT 75

4.2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại Việt Nam 76

4.2.1. Đánh giá điểm trung bình các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại Việt Nam 76

4.2.2. Kết quả sàng lọc phiếu điều tra 88

4.2.3. Kết quả phân tích mẫu điều tra 88

4.2.4. Kết quả phân tích độ tin cậy và giá trị của thang đo 90

4.2.5. Kết quả hồi qui tuyến tính 96

4.3. Đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại Việt Nam 99

4.3.1. Những kết quả đạt được 99

4.3.2. Những hạn chế 102

4.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế 103

Kết luận chương 4 113

Chương 5: KẾT LUẬN VÀ GIẢI PHÁP 109

5.1. Kết luận 109

5.2. Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với ngành công nghiệp hỗ trợ tại các ngân hàng thương mại Việt Nam 110

5.2.1 Giải pháp về chính sách tín dụng cho phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ 110

5.2.2. Giải pháp về quy trình tín dụng 111

5.2.3. Giải pháp về nâng cao năng lực quản lý rủi ro tín dụng 111

5.2.4 Giải pháp nâng cao năng lực tài chính Khách hàng doanh nghiệp CNHT 113

5.2.5. Xây dựng chính sách khuyến khích phát triển Công nghiệp hỗ trợ hiệu quả 114

5.3. Kiến nghị 115

5.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ 115

5.3.2. Kiến nghị đối với Các Bộ/ Ngành có liên quan 115

Kết luận chương 5 126

KẾT LUẬN 119

BẢNG TỔNG HỢP CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ i

TÀI LIỆU THAM KHẢO ii

PHỤ LỤC 01 Dàn bài phỏng vấn chuyên gia xiv

PHỤ LỤC 02 Danh sách các chuyên gia được phỏng vấn xx

PHỤ LỤC 03 Chi tiết kết quả phỏng vấn chuyên gia xxi

PHỤ LỤC 04 Danh sách các NHTM thực hiện khảo sát ...................................................... xli PHỤ LỤC 05 Phiếu khảo sát ............................................................................................... xliv

PHỤ LỤC 06 Kết quả chính thức ............................................................................................. l

PHỤ LỤC 07 Một số chính sách hỗ trợ phát triển công nghiệp hỗ trợ ................................ lxv PHỤ LỤC 08 Tóm lược về phá triển ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam ........................ lxvi PHỤ LỤC 09 Chỉ số sản xuất công nghiệp ........................................................................lxxii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT

Từ viết tắt

Cụm từ Tiếng Việt
CNHT	Công nghiệp hỗ trợ
CSTD	Chính sách tín dụng
CLTD	Chất lượng tín dụng
CSPT	Chính sách phát triển
CLKN	Cụm liên kết ngành
DNNVV	Doanh nghiệp nhỏ và vừa
DN	Doanh nghiệp
DPRR	Dự phòng rủi ro
NHTM	Ngân hàng thương mại
NHNN	Ngân hàng nhà nước
NLTC	Năng lực tài chính
NĐ-CP	Nghị định – Chính phủ
PAKD	Phương án kinh doanh
KH	Khách hàng
KHCN	Khoa học Công nghệ
KNQL	Kinh nghiệm quản lý
VN	Việt Nam
UBGSTCQG	Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia
TMCP	Thương mại cổ phần
TTKH	Thông tin khách hàng
TĐĐQG	Tập đoàn đa quốc gia
QTTD	Quy trình tín dụng
QLRR	Quản lý rủi ro
QĐ-TTg	Quyết định Thủ tướng
RRTD	Rủi ro tín dụng