Đặng Văn Lung, Nguyễn Sông Thao, Hoàng Văn Trụ (1999), Phong Tục Tập Quán Các Dân Tộc Việt Nam

Hình ảnh

Tư liệu

Ý nghĩa biểu

trưng

Trích dẫn câu, bài cao dao - dân ca

1

Áo rách

4,77

Thân phận thấp hèn

Chó sủa gâu gâu chó sủa chi

Aó anh rách anh đành nói ít đi

Aó anh rách anh đành không nói nữ a Như người câm vậy biết nói gì

2

Áo thô

4,102

Thân phận thấp hèn

Áo em thô lậu hơn người

Lấy ngay máng lợn làm thoi dệt thành Sợi to bằng cọng rơm xanh

Dám đâu đứng cạnh lụa lành thẹn tơ

3

Áo chàm cánh niếng

4,102

Ao ước kết đôi

Áo em mặc màu chàm cánh niếng Vô theo anh Bản Viểng thì vô Quê anh hái lá ươm tơ

Vải tơ chung xếp xem vừa hòm không?

4

Áo quần

4,145

Ước nguyện kết đôi vợ chồng

Ăm ắp như nước biển đầy

Hai ta kết ngãi hết ngày băn khoăn Kết thành phu phụ một lần

Không thành như thể áo quần vậy thôi Em ngồi khác chốn buồn coi

Được manh áo cũng như người định gia Được anh em chẳng buồn mà

Đến như thiếu gạo em thà đi xin

Hai ta kết ngãi thỏa tình ước ao

5

Áo nhung

4,187

Thân

phận

Vợ anh xinh gái áo nhung

Em như thân nhện ẩn cùng lỗ quen

người cao quý sang

trọng

Bạn bè nhện sống đất hèn

Vợ anh ngời sáng ngồi trên giường vàng

6

Bát nước đầy

4,53

Yêu thương trọn vẹn

Em như hoa mận hoa mơ

Thương nhau không phải vật vờ bướm bay Thương nhau như bát nước đầy

Thương nhau như cá đua vây sông dài

7

Bến sông

4,108

Không gian giao duyên

Tôi xin ngắm cảnh bến sông

Thuyền bè tấp nập như cùng vui chung Cá vàng theo sóng vẫy vùng

Cá viốc cùng với cá hồng bách thiên Hai bờ hoa nở lưu niên

Đẹp hơn chầu thủy cảnh tiên đặt bày Én nhạn thiên lý tới đây

Mai sau gặp gỡ đủ đầy đôi ta

8

Bướm - hoa

4,138

Niềm vui hội ngộ trong tình yêu

Năm mười hai tháng chuyển vần

Bướm ong giao hẹn quây quần cùng hoa

Gái trai trẩy hội lại qua

Trai tài gái sắc lân la bên đường Người về vui vẻ bốn phương

Vui sao gặp mặt giữa mường hội xuân

7

Bướm - hoa

4,46

Gặp gỡ hội ngộ

Xuân tới tháng hai hoa đua nở Non ngàn cỏ nội hoa đua cười Sơn lâm ong bướm bay tìm nụ

..........

8

Cá lìa mỏ nước

4,128

Sự chia ly xa cách trong tình yêu

Lìa mỏ đàn cá đi đâu

Cá lìa mỏ còn thấy nhau là nhiều Ta xa không gặp bao nhiêu

Anh xa, anh có cơm riêu ngon lành

Em về nước mắt thay canh

Cá - nước

4,173

Sự chung thủy trong tình yêu

Để em thưa chuyện thật thà

Cá nào bỏ nước lên bờ được đâu Trâu nào bỏ cỏ vườn sau

Dám lừa đơm đó ngọn cau thật là... Khi nào được tép cá mà?

Nói lời ngon ngọt thật là thảm thương Ai mê nước lã bỏ đường

Biết rằng anh chẳng thể ưng bao giờ

10

Chỉ thêu

4,76

Sự chung thủy chung tình trong

tình yêu

Chỉ thêu xe bảy là ta

Khi nào nó đứt cứ mà đứt thôi Chỉ thêu không dễ đứt đôi

Hai ta tình nghĩa vững ngồi tựa non

11

Kim chỉ

4,172

Nỗi nhớ và sự xa cách trong tình yêu

Chúng mình cách bức đường xa Có kim không chỉ thật là phân vân Ước sao khâu áo che thân

Nghĩ đi nghĩ lại băn khoăn bồn chồn

Em xa nào biết anh buồn?

12

Chim lẻ bạn

4,116

Biểu hiện của nỗi buồn nỗi

cô đơn

Mai buồn cầm chỉ cầm kim

Trúc buồn như thể con chim lạc ngàn Con đủ đôi lọ phải bàn

Con chim lẻ bạn bàn hoàn xót xa

13

Chim bay về tổ

4,129

Nỗi bơ vơ trống vắng khi

chia tay

Tháng ngày như nước xuôi dòng

Chia tay nước mắt ròng ròng như mưa

Chim bay về tổ lặng tờ

Mình anh đơn chiếc bơ vơ lại nhà

14

Chim

4,147

Nỗi buồn vì tình yêu không

thành

Non cao hoa mạ đưa hương

Sớm nào cũng có đôi ương bay chào Cánh bay vi vút sơn đầu

Thương nhau mà chẳng lấy nhau thật buồn

Đêm ngày thầm khóc nỉ non

Khóc nhiều giam hãm vía hồn khó khuây

15

Chim béng bẻ dạo phai

4,109

Để lại tiếng thị phi, dèm pha

Chim béng bẻ dạo phai Còn con trai dạo bản Bản hết bản qua

Bản nào có gái đẹp ta mới trọ Trọ không hết cây mè

Nằm giường không hết mảnh dát Bừng sáng anh vội trốn đi

Để em chịu tiếng thị phi riêng mình

16

Chim chích

4,67

Thân phận bé nhỏ

Em như chim chích bên đường

Mà như chim phượng vẫy vùng là anh Phượng bay lẫn đám mây xanh

Khôn theo, chim nhỏ đành phải quay lui

17

Chim chích

4,98

Thân phận bé nhỏ, hèn

mọn

Chim chích rúc búi bìm hoang

Nào ai dám sách phượng hoàng mà so

20

Chim cu cườm

4,52

Sự e ấp ngại ngùng trong tình yêu

Thỏa lòng khách là đường xa Bước chân ra cửa giờ lành

Cu cườm nhác thấy lòng anh nửa mừng Muốn múc nước vũng không trong Muốn chào e ngại hai lòng chưa quen Muốn chào chưa chắc đã nên

Muốn chào vẫn sợ lời hèn lại thôi...

18

Chim diệc

4,122

Ước mong xa vời

Em như chim diệc dưới đàng

Anh như trời thẳm phượng hoàng cao bay Phượng hoàng bay lẫn vào mây

Mặt trời diệc ước ngàn ngày cũng không

Chim diệc lạc bạn

4,147

Nỗi buồn dai dẳng khi lạc

bạn

.......

Tiếng anh đồi cỏ bàn hoàn

Lời nào dai dẳng thở than tiếng mình

Chim diệc lạc bạn thật kinh

20

Chim phượng

4,81

Vẻ đẹp duyên dáng, sáng ngời của người thiếu nữ

Phượng nào bay tới nơi đây

Lông đuôi bạc thiếc trông hay vô ngần Lông cánh bọc bạc kim ngân

Như ngôi sao sáng tướng quân ngời ngời Như đêm đom đóm sáng ngời

Xem trong thiên hạ không người sánh bên Mặt em ngần trắng như tiên

Mặt anh xấu xí kết duyên có thành

21

Chim phượng ăn lá rồm

4,142

Lòng chung thủy trong cuộc sống

vợ chồng

Ăn rồm phượng đã nặng lòng

Mến rừng dù chết phương không bỏ về Khuyên em chồng dại đừng chê

Không đành quay mặt bỏ đi phương trời...

22

Loan phượng

7,33

Sự ao ước

nên duyên vợ chồng

... Tôi là khách biệt phương dẫn đến Chim loan mong kết nghĩa phượng hoàng

23

Phượng hoàng

chim công

7,86

Sự tương xứng hài

hòa

... Mời họ hàng hãy ra nhận lễ

Để phượng hoàng kết nghĩa chim công

24

Chim queng quý

4,169

Nỗi nhớ nhung trong tình

yêu

Canh khuya queng quý hót đồi thông Nhớ nhung tựa cửa em mong bóng chàng

25

Chim khảm khắc

4,89

Nỗi buồn, nhớ sâu nặng trong tình

yêu

Tháng chạp rét thay tiết đại hàn Sương rơi như bông phơi đầy sàn Ngày dài vắng vẻ cơn không nhắp Khảm khắc xui than dạ bàn hoàn