Khái Quát Chung Về Bảo Hiểm Xã Hội Huyện Tiên Lữ Tỉnh Hưng Yên

Chương 2

THỰC TRẠNG KẾ TOÁN THU - CHI TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN TIÊN LỮ TỈNH HƯNG YÊN

2.1. Khái quát chung về Bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên

2.1.1. Các giai đoạn phát triển

- Giai đoạn 1995-2002

Sau khi Nghị định số 12/NĐ- CP ngày 26/01/1995 của Chính phủ ra đời kèm theo Điều lệ BHXH, ngày 16/2/1995 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 19/NĐ-CP thành lập BHXH Việt Nam với cơ cấu ba cấp: cấp Trung ương (BHXH Việt Nam); cấp tỉnh, thành phố (BHXH tỉnh, TP) và quận, huyện, thị xã (BHXH quận, huyện).

Ngày 18 tháng 9 năm 1997 BHXH huyện Tiên Lữ được thành lập theo Quyết định số 1624/QĐ-BHXH của Tổng giám đốc BHXH Việt Nam và chính thức đi vào hoạt động ngày 10/1997 chia tách Bảo hiểm xã hội huyện Phù Tiên thành Bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ và Bảo hiểm xã hội huyện Phù Cừ, có chức năng tổ chức thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, quản lý Quỹ bảo hiểm xã hội trên địa bàn huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên.

- Giai đoạn từ năm 2003 đến nay:

Thực hiện tiến trình cải cách bộ máy của Chính phủ, ngày 24/01/2002 Thủ tướng Chính phủ ra quyết định số 20/2002/QĐ- TTg về việc chuyển BHYT sang BHXH Việt Nam. Ngày 06/12/2002 Chính phủ ban hành Nghị định số 100/2002/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức BHXH Việt Nam.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 97 trang tài liệu này.

Thực hiện các văn bản này, kể từ ngày 01/01/2003 BHXH huyện Tiên Lữ tiếp nhận toàn bộ chức năng nhiệm vụ, bộ máy tổ chức của BHYT của chi nhánh BHYT huyện Phù Tiên mọi hoạt động về BHXH đã hoàn toàn tập trung thống nhất vào một đầu mối là BHXH huyện Tiên Lữ với nhiệm vụ tổ chức triển khai thực hiện toàn diện chính sách BHXH, BHTN,BHYT, BHYT hộ gia đình trên địa bàn huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên.

Những năm qua viên chức và người lao động Bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ luôn nỗ lực hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao và đã có những đóng góp tích cực, xứng đáng trở thành chỗ dựa vững chắc, tin cậy của người lao động và các đối tượng.

2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên

Căn cứ Quyết định 969/QĐ-BHXH ngày 29 tháng 7 năm 2019 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam Qui định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội địa phương

2.1.2.1. Chức năng của Bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên

- Bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ là cơ quan trực thuộc Bảo hiểm xã hội tỉnh đặt tại huyện, có chức năng giúp Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh tổ chức thực hiện chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; quản lý thu, chi bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện theo quy định.

- Bảo hiểm xã hội huyện chịu sự quản lý trực tiếp, toàn diện của Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh và chịu sự quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn của Ủy ban nhân dân huyện.

- Bảo hiểm xã hội huyện có tư cách pháp nhân, có con dấu, tài khoản và trụ sở riêng.

- Không tổ chức đơn vị Bảo hiểm xã hội thành phố, thị xã tại các đơn vị hành chính cấp thành phố, thị xã nơi có trụ sở Bảo hiểm xã hội cấp tỉnh đóng trên địa bàn (có phụ lục kèm theo); việc tổ chức thực hiện chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; quản lý thu, chi bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế trên địa bàn các đơn vị hành chính trên do Bảo hiểm xã hội tỉnh trực tiếp thực hiện.

2.1.2.2. Nhiệm vụ và quyền hạn của Bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ

- Xây dựng trình Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh kế hoạch phát triển Bảo hiểm xã hội huyện dài hạn, ngắn hạn và chương trình công tác hàng năm; tổ chức thực hiện kế hoạch, chương trình sau khi được phê duyệt.

- Thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến các chế độ, chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế.

- Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ theo phân cấp của Bảo hiểm xã hội Việt Nam và Bảo hiểm xã hội tỉnh, cụ thể:

+ Cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế cho những người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế;

+ Khai thác, đăng ký, quản lý các đối tượng tham gia và hưởng chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế. Thu các khoản đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế đối với các tổ chức và cá nhân tham gia. Từ chối việc đóng các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế không đúng quy định. Kiểm tra việc ký hợp đồng lao động, đóng nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế đối với cơ quan, đơn vị, tổ chức sử dụng lao động;

+ Ký hợp đồng với các tổ chức làm đại lý thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định;

+ Giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; tổ chức bộ phận tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết theo cơ chế “một cửa” tại Bảo hiểm xã hội huyện;

+ Chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế; từ chối chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế không đúng quy định;

+ Tiếp nhận khoản kinh phí từ Ngân sách Nhà nước chuyển sang để đóng, hỗ trợ đóng cho các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội tự nguyện;

+ Quản lý, sử dụng, hạch toán kế toán các nguồn kinh phí và tài sản của Bảo hiểm xã hội huyện theo phân cấp;

+ Ký, tổ chức thực hiện hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế với các cơ sở khám, chữa bệnh có đủ điều kiện, tiêu chuẩn chuyên môn, kỹ thuật theo phân cấp.

- Giải quyết các kiến nghị, khiếu nại về việc thực hiện chế độ, chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế đối với các tổ chức, cá nhân tham gia và các cơ sở khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế theo quy định.

- Thực hiện chương trình, kế hoạch cải cách hành chính theo chỉ đạo, hướng dẫn của Bảo hiểm xã hội tỉnh. Tổ chức triển khai hệ thống quản lý chất lượng theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO vào hoạt động của Bảo hiểm xã hội huyện.

- Tổ chức thực hiện giao dịch điện tử trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế theo quy định.

- Quản lý, lưu trữ hồ sơ nghiệp vụ, tài liệu hành chính và hồ sơ hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế.

-Hướng dẫn nghiệp vụ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế cho các tổ chức, cá nhân tham gia.

- Chủ trì, phối hợp với các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn, với các tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế để giải quyết các vấn đề có liên quan đến việc thực hiện các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế theo quy định.

- Đề xuất, kiến nghị, phối hợp với cơ quan nhà nước có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế.

- Có quyền khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu tòa án bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích nhà nước trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế trên địa bàn.

- Định kỳ cung cấp đầy đủ và kịp thời thông tin về việc đóng, quyền được hưởng các chế độ, thủ tục thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế cho người lao động, người sử dụng lao động hoặc khi người lao động, người sử dụng lao động, tổ chức công đoàn yêu cầu;

Cung cấp đầy đủ và kịp thời tài liệu, thông tin liên quan theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Thường xuyên phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước về lao động ở địa phương cập nhật thông tin về tình hình sử dụng lao động trên địa bàn. Phối hợp cơ quan thuế cập nhật mã số thuế của tổ chức, cá nhân; định kỳ hàng năm, cập nhật thông tin do cơ quan thuế cung cấp về chi phí tiền lương để tính thuế của doanh nghiệp hoặc tổ chức.

- Quản lý viên chức, người lao động của Bảo hiểm xã hội huyện.

- Tham gia nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ thông tin, khai thác và bảo mật dữ liệu công nghệ thông tin; thực hiện chế độ thông tin, thống kê, báo cáo, thi đua - khen thưởng theo phân cấp của Bảo hiểm xã hội tỉnh.

-Thực hiện các nhiệm vụ khác do Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh giao

2.1.3. Cơ cấu tổ chức bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên

Giám đốc

Phó Giám đốc

Tổ Kế toán tài chính - Giám định

BHYT

Tổ Tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả -

Chính sách

Tổ thu cấp

sổ thẻ

Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy hoạt động bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ

Nguồn: BHXH huyện Tiên Lữ

Bộ máy hoạt động của BHXH huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên tổ chức theo mô hình: gồm 3 tổ nghiệp vụ có tổng số viên chức, lao động hợp đồng là 21 người, trong đó cán bộ là đảng viên 18 người. Trình độ trên đại học 02 người chiếm tỷ lệ 9,5%; đại học 18 người chiếm tỷ lệ 87,7%; trung cấp, sơ cấp 01 người chiếm tỷ lệ 4,76%.

2.1.4. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán

2.1.4.1. Mô hình tổ chức bộ máy kế toán thu chi tại Bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ

Bộ máy kế toán tại BHXH huyện Tiên Lữ được tổ chức theo mô hình tập trung . Mô hình tập trung thể hiện ở chỗ, tất cả các công tác tài chính, kế toán phát sinh đều do Kế toán trưởng quản lý, quyết định cụ thể như sau:

Tổ kế toán và giám định BHYT, gồm 5 người, trong đó: 01 Kế toán trưởng phụ trách chung; 01 kế toán phụ, 02 kế toán giám định viên 01 thủ quỹ, mỗi kế toán chịu trách nhiệm theo dõi các phần hành kế toán tương ứng của nhiệm vụ được phân công, đồng thời đảm nhiệm chức năng kiểm tra, thẩm định tổng hợp dự toán thu chi do mình phụ trách, quản lý.

Kế toán trưởng

Kế toán phụ

Kế toán giám định

Thủ quỹ

Sơ đồ 2.2: Tổ chức kế toán tại Bảo hiểm xã hội huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên

Nguồn: BHXH huyện Tiên Lữ Kế toán trưởng: Là kế toán trưởng do Giám đốc tỉnh bổ nhiệm theo luật

kế toán, chịu trách nhiệm quản lý tất cả các mảng nghiệp vụ kế toán tài chính của đơn vị, kiểm soát thu chi của đơn vị.

Kế toán phụ: Thực hiện thu tiền đóng BHXH,BHTN, BHYT, chi chế độ BHXH, BHYT, BHTN, chi quản lý bộ máy của đơn vị, theo dõi số tiền thu, chi của các đơn vị quản lý, chuyển kịp thời các khoản thu, chi BHXH, BHTN, BHYT về BHXH tỉnh Hưng Yên, định kỳ căn cứ các báo quyết toán thu, chi lập Bảo cáo quyết toán, Bảo cáo tài cính theo qui định của niên độ kế toán, lập dự toán thu, chi trình Kế toán trưởng xem xét, quyết định.

Kế toán giám định BHYT: Phản ánh tình hình chi KCB với các cơ sở KCB; kiểm tra việc thực hiện thanh quyết toán chi KCB với phòng giám định BHYT tỉnh Hưng Yên.

Thủ quỹ: Chịu trách nhiệm quản lý, bảo quản két bạc, tiền mặt của cơ quan theo chế độ quy định; thực hiện kiểm kê quỹ tiền mặt, đối chiếu số dư tiền mặt với Kế toán trưởng vào cuối giờ tất cả các ngày làm việc; thực hiện các giao dịch rút, chuyển tiền với ngân hàng, kho bạc.

2.1.4.2. Chế độ kế toán áp dụng

BHXH huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên thực hiện theo chế độ kế toán theo Thông tư 107/2017/TT-BTC, Thông tư số 102/2018/TT-BTC về việc Hướng dẫn kế toán Bảo hiểm xã hội và theo một số văn bản hướng dẫn bổ sung của BHXH Việt Nam.

Hình thức kế toán áp dụng: Hình thức kế toán áp dụng tại BHXH huyện Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên là hình thức kế toán máy bằng phần mềm kế toán tập trung tại BHXHVN (TCKT)

- Hệ thống chứng từ: Cơ quan đã thực hiện tổ chức hệ thống chứng từ của mình theo đúng nội dung, phương pháp lập, ký chứng từ theo quy định của luật kế toán số 88/2015/QH13 ngày 20/11/2015 và Thông tư số 107/2017/TT-BTC hướng dẫn chế độ kế toán hành chính, sự nghiệp.

Tất cả các loại chứng từ cơ quan sử dụng đều đúng với mẫu của bộ tài chính quy định. Đặc biệt đã đưa vào phần mềm kế toán và được in trên máy vi tính để sử dụng.

Mặt khác để đáp ứng cho nhu cầu quản lý các thông tin kế toán đầu vào được chặt chẽ hơn, cơ quan đã tự thiết kế một số chứng từ như: giấy đề nghị thanh toán tiền mặt, giấy đề nghị, bảng phân bổ vật tư, văn phòng phẩm…

- Hệ thống tài khoản: Tài khoản kế toán dụng để phân loại và hệ thống hóa các nghiệp vụ kinh tế tài chính theo nội dung kinh tế. Hệ thống tài khoản của cơ quan được xử dụng theo đúng chế độ kế toán Bảo hiểm xã hội theo Thông tư 107/2017/TT-BTC, Thông tư số 102/2018/TT-BTC về việc Hướng dẫn kế toán Bảo hiểm xã hội và theo một số văn bản hướng dẫn bổ sung của BHXH Việt Nam. Gồm các tài khoản cấp 1, cấp 2, các tiểu khoản tài khoản trong bảng cân đối kế toán và tài khoản ngoài bảng cân đối kế toán. Căn cứ

vào hệ thống tài khoản kế toán đã quy định, cơ quan đã tiến hành nghiên cứu, vận dụng và chi tiết hóa hệ thống để phù hợp với đặc điểm hoạt động cũng như yêu cầu quản lý cơ quan nhưng vẫn đảm bảo đúng nội dung kết cấu phương pháp hạch toán của tài khoản.

Hiện nay cơ quan sử dụng 67 tài khoản trong bảng (Trong đó có 52 tài khoản theo Thông tư 107/TT-BTC, bổ sung thêm 15 tài khoản riêng đặc thù) và 4 tài khoản ngoài bảng là: Tài khoản 001- Tài sản thuê ngoài, 007- Ngoại tệ các loại, 012- Lệnh chi tiền thực chi, 018- Thu hoạt động khác được để lại.

- Hệ thống sổ sách và lưu chuyển chứng từ kế toán: Ngoài các sổ kế toán ban hành theo Thông tư số 107/2017/TT-BTC bổ sung 16 sổ kế toán chi tiết áp dụng cho các cơ quan BHXH theo Thông tư 102/2018/TT-BTC, cơ quan BHXH nói chung và cơ quan BHXH huyện nói riêng ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký - sổ cái.

2.1.4.3. Hình thức kế toán bảo hiểm xã hội áp dụng là kế toán máy

Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán trên máy vi tính là công việc kế toán được theo một chương trình phần mềm kế toán trên máy vi tính. Có nhiều chương trình phần mềm khác nhau về tính năng kỹ thuật và tiêu chuẩn điều kiện áp dụng. Phần mềm kế toán được thiết kế theo nguyên tắc của một trong các hình thức kế toán thủ công.

Phần mềm kế toán tuy không hiển thị đầy đủ quy trình ghi sổ kế toán nhưng phải đảm bảo in được đầy đủ sổ kế toán và báo cáo tài chính theo quy định. Đơn vị có thể sử dụng các phần mềm kế toán khác nhau phù hợp với điều kiện và đặc điểm hoạt động của đơn vị. Phần mềm kế toán được lựa chọn phải đáp ứng được các yêu cầu sau:

- Phải đảm bảo in được đầy đủ sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết và các báo cáo tài chính theo quy định.

- Thực hiện đúng các quy định về mở sổ, ghi sổ, khóa sổ và sửa chữa sổ kế toán theo quy định của Luật kế toán và chế độ kế toán áp dụng cho đơn vị HCSN.

- Đơn vị phải căn cứ vào các tiêu chuẩn, điều kiện của phần mềm kế toán do Bộ Tài chính quy định tại Thông tư số 103/2005/TT-BTC ngày