Quản Lý Điều Hành Của Ubnd Xã Và Hoạt Động Của Hđnd Xã

“Những nội dung gì mà Đảng ủy nhất trí thông qua thì HĐND, UBND và các đơn vị triển khai rất thuận lợi”

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả, nam, 51 tuổi, Chủ tịch UBND xã

“Việc vận động nhân dân thực hiện vệ sinh đường làng ngò xóm vào sáng thứ 7 hàng tuần nếu không có sự vào cuộc của Đảng ủy xã, các đồng chí Bí thư các chi bộ thì rất khó để thực hiện”

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nam, 39 tuổi, công chức UBND xã.

Như vậy, nhiệm kỳ 2016 - 2021, cấp ủy Đảng đã và đang thực hiện nghiêm túc việc lãnh đạo, chỉ đạo đối với HĐND xã trên tất cả các nội dung, về công tác cán bộ và về hoạt động. Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng xã, HĐND xã được kiện toàn về nhân sự, hoạt động đúng thẩm quyền theo quy định pháp luật và phù hợp với thực tiễn xã hội ở địa phương, mang lại hiệu lực và hiệu quả cao, thực sự là cơ quan đại diện ý chí, nguyện vọng và quyền lợi của nhân dân. Sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng là một yếu tố quan trọng, quyết định chất lượng hiệu quả hoạt động của HĐND xã. Thời gian tới, cấp ủy Đảng chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả lãnh đạo toàn diện đối với HĐND xã, trong đó tập trung hơn nữa lãnh đạo, chỉ đạo về nhân sự để HĐND xã có đủ về số lượng, cao về chất lượng. Cán bộ là gốc của mọi công việc. Bố trí, sắp xếp những người có đức, tài, gần dân vào HĐND xã luôn luôn là vấn đề quan trọng hàng đầu trong hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng xã đối với HĐND xã.

4.1.1.2. Quản lý điều hành của UBND xã và hoạt động của HĐND xã

HĐND và UBND là hai thành tố của quyền địa phương xã. UBND là cơ quan chấp hành của HĐND, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Với vai trò đó, hoạt động quản lý và điều hành của UBND có tác động rất lớn đến chất lượng, hiệu quả hoạt động ra quyết định, giám sát và liên hệ với cử tri của HĐND xã.

Nhiệm kỳ 2016 - 2021, sự phối hợp giữa HĐND và UBND xã về cơ bản được thực hiện tốt. Công tác phối hợp giữa HĐND và UBND xã thể hiện trong tất cả các hoạt động của cấp chính quyền ở địa phương, tập trung ở một số nội dung: i, Phối hợp chuẩn bị nội dung kỳ họp; ii, Triển khai thực hiện nghị quyết của HĐND xã; iii, Thực hiện các kết luận chất vấn, giám sát, giải trình của HĐND, Thường trực

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 212 trang tài liệu này.

HĐND xã; iv, iải quyết kiến nghị cử tri, đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân do đại biểu HĐND xã chuyển đến.

UBND chuẩn bị văn bản trình HĐND và triển khai thực hiện nghị quyết của HĐND

UBND chuẩn bị văn bản trình HĐND. Nhiệm kỳ vừa qua, sự phối hợp giữa HĐND và UBND xã khá tốt. Về cơ bản, UBND các xã đã chuẩn bị khá tốt các nội dung trình HĐND xã quyết định các vấn đề theo quy định của luật về chức năng, quyền hạn. Đại biểu HĐND xã, cán bộ UBND xã trong mẫu điều tra đánh giá khá cao sự chuẩn bị của UBND đối với các văn kiện trình HĐND ra quyết định. 82,6% đại biểu HĐND xã, 86,6% cán bộ UBND xã đánh giá UBND xã chuẩn bị nội dung kỳ họp HĐND xã ở mức “tốt”; 16,5% đại biểu HĐND xã, 13,4% cán bộ UBND xã đánh giả ở mức “chưa tốt” (Xem Biểu 4.3)

82,6

86,6

16,5

13,4

Tốt Chưa tốt

Khó đánh giá

ĐB HĐNDCB UBND

Biểu đồ 4.3: Đánh giá của đại biểu HĐND và cán bộ UBND x về mức độ chuẩn bị nội dung kỳ họp HĐND của UBND x

Nguồn: Điều tra, kháo sát của tác giả luận án, quý 4 năm 2019

Một số cán bộ được phỏng vấn khẳng định: các báo cáo của UBND trình HĐND xã ở mức khá tốt, được các đại biểu đồng tình cao, giúp cho việc ban hành nghị quyết của HĐND xã có nhiều thuận lợi. Tuy vậy, cũng cấn khắc phục sự chậm trễ về thời gian gửi các báo cáo cho HĐND, để các đại biểu có thời gian đọc, nghiên cứu và chuẩn bị ý kiến.

“Các dự thảo nghị quyết UBND xã chuẩn bị tương đối tốt, thường thì qua thẩm tra chúng tôi không phải ý kiến gì nhiều, mà nếu có ý kiến thì UBND cũng tiếp thu ngay. Nên là các nghị quyết đều được thông qua, ở đây chưa bao giờ có trường hợp báo cáo, dự thảo Nghị quyết không được HĐND thông qua”.

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nam, 54 tuổi, Trưởng ban KT-XH HĐND xã, HN.

“Tôi thấy các báo cáo, dự thảo Nghị quyết do UBND chuẩn bị đều đạt yêu cầu, tuy nhiên gửi đến đại biểu chậm quá nên ít có thời gian để nghiên cứu trước”

Tốt Chưa tốt

Khó đánh giá

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nữ, 46 tuổi, đại biểu HĐND xã, HN. UBND triển khai thực hiện nghị quyết của HĐND.

81,4

79,7

ĐB HĐND

CB UBND

17,3

20,3

Biểu đồ 4.4: Đánh giá của đại biểu HĐND và cán bộ UBND x về mức độ triển khai thực hiện nghị quyết HĐND của UBND x

Nguồn: Điều tra, kháo sát của tác giả luận án, quý 4 năm 2019

Theo đánh giá của các đối tượng được khảo sát, hoạt động triền khai thực hiện các quyết nghị HĐND xã của UBND xã khá tốt: 81,4% đại biểu HDDND, 79,7% cán bộ UBND đánh giá ở mức “tốt”; 17,3% đại biểu HDDND, 20,3% cán bộ UBND đánh giá ở mức “chưa tốt” (Xem Biểu 4.4). Theo kết quả đó, tuy sự chênh lệch không thật nhiều, song cũng cho thấy cán bộ UBND xã, những người trực tiếp

thực hiện nhiệm vụ đánh giá hoạt động triển khai thực hiện các quyết nghị HĐND xã của UBND xã thấp hơn đại biểu HĐND xã (mức tốt: 79,7% so với 81,4%)

Một số cán bộ được phỏng vấn sâu cũng đánh giá khá cao hoạt động triển khai thực hiện Nghị quyết của UBND xã. Họ cho rằng, nghị quyết của HĐND xã càng được chuẩn bị kỹ, càng cụ thể, sát thực tiễn thì việc triển khai thực hiện nghị quyết sẽ dễ dàng, đạt kết quả cao.

“Những dự thảo Nghị quyết HĐND, đặc biệt là chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội hay liên quan đến xây dựng nông thôn mới HĐND và UBND phải phối hợp chặt chẽ và chuẩn bị kỹ, càng kỹ bao nhiêu sau này tổ chức thực hiện càng dễ bấy nhiêu”.

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nữ, 42 tuổi, Phó Chủ tịch UBND xã.

“UBND luôn bám sát nghị quyết của HĐND xã để tổ chức thực hiện kịp thời nghị quyết của HĐND đề ra, đặc biệt là nghị quyết về nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, nhiều năm liền các chỉ tiêu theo nghị quyết của HĐND đều đạt, một số chỉ tiêu vượt. Năm 2019 tỷ lệ thực hiện hỏa táng ở xã đạt 98,2% vượt cả nghị quyết HĐND đề ra. Đấy là nhiệm vụ khó vì bà con đã quen nếp mai táng theo truyền thống, không dễ mà thay đổi, nhưng UBND xã đã triển khai nhiều cách thức tuyên truyền vận động bà con, đặc biệt là UBND xã đã trình HĐND xã thông qua Nghị quyết của HĐND hỗ trợ kinh phí đối với các trường hợp thực hiện hỏa táng là 3 triệu đồng/ca ngoài mức hỗ trợ của Thành phố và của huyện. Hay như việc thực hiện Nghị quyết của HĐND xã về chỉ tiêu xóa hộ nghèo, đến nay xã tôi đã không còn hộ nghèo, hộ cận nghèo còn 2,14%. Nhân dân trong xã rất phấn khởi”

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nam, 49 tuổi, Phó Chủ tịch UB MTTQ xã.

Như vậy, nhiệm kỳ 2016-2020, sự phối kết hợp giữa UBND và HĐND xã trong hoạt động ra quyết định, ban hành nghị quyết và triển khai thực hiện nghị quyết của HĐND xã ở Hà Nội khá tốt. UBND đã chuẩn bị khá tốt các văn bản trình HĐND và sau khi có nghị quyết HĐND đã triển khai thực hiện nghị quyết. Sự phối kết hợp giữa HĐND và UBND xã phản ánh quan hệ theo chức năng của các thành

tố trong CQĐP, HTCT xã. Thông qua việc chuẩn bị tờ trình và triển khai thực hiện nghị quyết HĐND xã của UBND xã khẳng định trên thực tế chức năng của HĐND xã, cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương; đồng thời cũng cho thấy hiệu quả hoạt động ra quyết định của HĐND xã phụ thuộc nhiều vào chuẩn bị tờ trình và triển khai thực hiện nghị quyết HĐND xã của UBND xã. Thời gian tới, để nâng cao hơn nữa hiệu quả của sự phối kết hợp giữa HĐND xã và UBND xã cần nâng cao chất lượng các tờ trình và khắc phục sự chậm trễ về thời gian UBND trình các văn bản tới Thường trực HĐND; nâng cao chất lượng hơn nữa hoạt động triển khai tcác nghị quyết của HĐND xã.

Hoạt động của UBND xã và hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND xã

Nhiệm kỳ 2016-2021, sự phối kết hợp giữa HĐND và UBND xã trong hoạt động giám sát của HĐND mới chỉ dừng ở mức tương đối tốt. UBND xã đã thực hiện đúng quy định pháp luật về hoạt động giám sát của HĐND xã trên các bình diện: chuẩn bị nội dung phục vụ các cuộc giám sát của HĐND; chuẩn bị nội dung giải trình trước Thường trực HĐND và triển khai thực hiện các kết luận giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND xã, tuy nhiên hiệu quả chưa cao.

75,2

73,2

23,9

26,2

Tốt Chưa tốt

Khó đánh giá

ĐB HĐND

CB UBND

0,9

Biểu đồ 4.5: Đánh giá của đại biểu HĐND và cán bộ UBND x về việc UBND x triển khai thực hiện kết luận giám sát của HĐND

Nguồn: Điều tra, kháo sát của tác giả luận án, quý 4 năm 2019

Biểu đồ 4.5 cho thấy, 75,2% đại biểu HĐND xã, 73,2% cán bộ UBND xã trong mẫu điều tra đánh giá hoạt động của UBND xã triển khai thực hiện kết luận giám sát của HĐND xã ở mức “tốt”. Theo đó, hoạt động của UBND xã triển khai thực hiện kết luận giám sát của HĐND xã thấp hơn hoạt động của UBND triển khai thực hiện nghị quyết HĐND: 72,5% so với 81,4%; 73,2% so với 79,7% (Bảng 4.4.

và 4.5).

Phân tích một số báo cáo và kết quả phỏng vấn sâu cho thấy một hiện tượng khá nổi trội là: “Những kiến nghị sau giám sát của HĐND chưa được các đơn vị liên quan thực hiện, khắc phục một cách nhanh chóng, kịp thời” [104]; “Một số kiến nghị sau giám sát của HĐND chưa được các cơ quan có trách nhiệm tiếp thu nghiêm túc và giải quyết có kết quả” [111]. “Những kiến nghị sau giám sát của HĐND chưa được các cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm tiếp thu, điều chỉnh môt cách kịp thời và nghiêm túc” [101].

“Cũng có một số nội dung HĐND đã giám sát nhưng UBND chậm thực hiện, một số nội dung HĐND đã chất vấn nhưng cũng chậm chuyển biến”.

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nam, 58 tuổi, Phó Chủ tịch HĐND xã, Hà Nội.

“Một số nội dung HĐND đưa ra chất vấn cũng khá là nóng, kịp thời, nhưng sau chất vấn thì không thấy UBND triển khai gì, không biết thực hiện nhưthế nào, kết quả đến đâu. Như vậy thì chất vấn không còn ý nghĩa nữa”

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nữ, 46 tuổi, đại biểu HĐND xã, HN

“Chúng tôi kiến nghị rất nhiều lần tại các cuộc tiếp xúc cử tri về tình trạng đổ trộm xương trâu, bò gây ô nhiễm môi trường, HĐND cũng báo cáo là sẽ giám sát và kiến nghị UBND thực hiện, nhưng đến nay vẫn còn tình trạng đó, dân chúng tôi rất khổ vi ô nhiễm”

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nữ, 37 tuổi, buôn bán nhỏ, Hà Nội.

Sự trậm trễ và chưa thật nghiêm túc trong triển khai thực hiện kết luận giám sát ít nhiều làm suy giảm vị thế, vai trò của HĐND xã trong thực hiện chức năng giám sát.

Hoạt động của UBND xã và hoạt động nắm bắt, phản ánh kiến nghị của cử tri của HĐND xã

Kết quả kháo sát cho thấy, nhiệm kỳ 2016-2021, về cơ bản UBND các xã đã tiếp nhận và giải quyết cơ bản các ý kiến, đơn thư, khiếu kiện của người dân do HĐND chuyển đến.

“Nhờ HĐND, UBND xã quan tâm giải quyết các kiến nghị của cử tri, nên vừa rồi thôn chúng tôi đã được bố trí 1 tỷ đồng để xây dựng nhà văn hóa cho nhân dân”

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nam, 61 tuổi, hưu trí, Hà Nội.

Tuy nhiên vẫn còn tình trạng nội dung trả lời một số kiến nghị của cử tri còn sơ sài, chưa rò ràng, chưa cập nhật số liệu, chưa kịp thời và chưa thỏa đáng [109].

“Trong một buổi tiếp công dân của HĐND xã, tôi đã đưa đơn kiến nghị, nhận đơn của tôi, Phó Chủ tịch HĐND rồi bảo sẽ chuyển đến bộ phận địa chính của UBND xã, không biết đơn của tôi có được chuyển không, mà từ đó đến giờ cũng đến vài tháng rồi chưa được giải quyết”.

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nam, 45 tuổi, làm ruộng, Hà Nội.

Theo quy trình, đại biểu HĐND xã tiếp nhận kiến nghị, đơn thư khiếu nại của công dân sẽ chuyển đến UBND xã để giải quyết theo thẩm quyền quy định của pháp luật. UBND xã giải quyết tốt các kiến nghị của cử tri, đơn thư của công dân do đại biểu HĐND chuyển đến thì niềm tin của nhân dân đối với HĐND sẽ ngày càng nâng lên, qua đó đại biểu HĐND thực hiện được vai trò là người đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân và ngược lại.

“Nội dung chính của các kỳ tiếp xúc cử tri là đại biểu sẽ phải báo cáo trả lời cử tri về kết quả giải quyết các kiến nghị của cử tri ở kỳ họp trước. Cử tri chủ yếu đến các cuộc tiếp xúc cử tri cũng là để xem kiến nghị của mình đã được trả lời, được giải quyết như thế nào. Các kiến nghị được UBND xã giải quyết thỏa đáng thì cử tri cũng sẽ thấy được vai trò của HĐND trong việc tiếp nhận các kiến nghị của cử tri”

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nữ, 55 tuổi, đại biểu HĐND xã, HN

“Đại biểu nhận đơn của công dân và chuyển UBND, UBND giải quyết thì lần tiếp sau công dân hỏi Đại biểu mới có cơ sở để trả lời, chứ nếu cứ hết lần này đến lần khác không có kết quả thì công dân cũng không muốn gửi đơn đến đại biểu HĐND nữa”

Nguồn phỏng vấn sâu của tác giả: nam, 46 tuổi, Chủ tịch UB MTTQ xã, Hà Nội.

Từ sự mô tả, phân tích ở trên cho thấy, nhiệm kỳ 2016 0 2021, UBND xã ở Hà Nội đã thực hiện về cơ bản chức năng, nhiệm vụ theo luật định; UBND xã thực hiện khá tốt việc chuẩn bị văn bản trình HĐND và triển khai thực hiện nghị quyết của HĐND; thực hiện các kết luận chất vấn, giám sát, giải trình của HĐND; iải quyết kiến nghị cử tri, đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân do đại biểu HĐND xã chuyển đến. Kết quả thực hiện các công việc trên khẳng định vai trò, vị thế của UBND xã, xác định trên thực tế quan hệ giữa HĐND xã và UBND xã trong CQĐP, HTCT xã. Đồng thời khẳng định rò rằng, hoạt động thực hiện chức năng của UBND giữ vai trò quan trọng đối với chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND xã. UBND xã thực hiện chức năng không tốt sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND xã. Hiệu quả hoạt động của HĐND phụ thuộc vào hoạt động quản lý, điều hành của UBND xã. Nói không quá khi ví HĐND và UBND như “hai cánh của một con chim” không thể tách rời nhau, hoạt động của cơ quan này sẽ góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của cơ quan kia và ngược lại.

4.1.1.3. Hoạt động của UB MTTQ và hoạt động của HĐND xã

MTTQ Việt Nam xã là một bộ phận của hệ thống chính trị xã. Theo phạm vi chức năng, MTTQ và HĐND xã có nội dung khá tương đồng là tuyên truyền vận động nhân dân; nắm bắt ý kiến, nguyện vọng của cử tri và nhân dân; giám sát, đánh giá hoạt động của đại biểu HĐND, của cán bộ, công chức UBND. Hoạt động của MTTQ ảnh hưởng nhất định đến hoạt động của HĐND xã.

Nhiệm kỳ 2016-2021, Ủy ban MTTQ xã đã phối hợp với Thường trực HĐND xã tổ chức các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND. Việc điều hành của đại diện