Thực Trạng Giáo Dục Đạo Đức Quân Nhân Cho Học Viên Trường Sĩ Quan Lục Quân

vững vàng, tinh thần cảnh giác cách mạng cao và thường xuyên cần được được trau dồi các phẩm chất đạo đức cách mạng.

2.2. Thực trạng giáo dục đạo đức quân nhân cho học viên Trường Sĩ quan Lục quân 2 hiện nay

2.2.1. Một số thành tựu đạt được trong việc giáo dục đạo đức quân nhân cho học viên Trường Sĩ quan Lục quân 2 hiện nay và nguyên nhân của nó

2.2.1.1. Những thành tựu

Với mục tiêu đào tạo người học viên sau khi ra trường sẽ là một người sĩ quan của quân đội, cán bộ của Đảng và Nhà nước với đầy đủ phẩm chất năng lực trong công tác. Ngay từ khi tiếp cận, Nhà trường đã đưa vào khung chương trình giảng dạy môn, đạo đức học quân sự với tư cách là những môn thuộc lý luận của học thuyết Mác - Lênin để đào tạo. Tuy nhiên, sẽ không toàn diện nếu chỉ dừng lại ở đó mà chương trình GDĐĐQN cho học viên còn được lồng ghép vào tất cả các môn học, phần học cả về quân sự lẫn các môn học thuộc chương trình giảng dạy khoa học xã hội và nhân văn (lý thuyết, thực hành, tham quan).

Bên cạnh đó, Nhà trường thường xuyên triển khai, quán triệt và thực hiện chặt chẽ nhiều nghị quyết, chỉ thị, chuyên đề góp phần định hướng GDĐĐQN đạt hiệu quả như: các Nghị quyết trong các kỳ Đại hội của Đảng, đặc biệt là giáo dục thường xuyên các quan điểm trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI của Đảng về một số vấn đề cấp bách trong xây dựng Đảng hiện nay; Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị khóa XII, Chỉ thị số 87-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức phong cách Hồ Chí Minh, gắn với cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; triển khai thực hiện có hiệu quả “đề án đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”, Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 25/10/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch; Đề án Quân đội phòng chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong tình hình mới… Các đề án này được định

hướng, triển khai cho các cán bộ, học viên quân đội với mục đích nâng cao, bồi dưỡng đạo đức quân nhân, rèn luyện ý chí và lập trường cách mạng.

Trong từng tháng, từng quý cấp ủy các cấp đã thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị quan tâm đúng mức tới việc GDĐĐQN cho học viên gắn với hình thành nhân cách của người cán bộ. Qua điều tra khảo sát cho thấy có 100% nghị quyết của chi bộ đều xác định, chủ trương, biện pháp lãnh đạo công tác chính trị, tư tưởng, tổ chức đều chú trọng tới việc hoàn thiện phẩm chất đạo đức nhân cách của người học. Đồng thời làm tốt công tác kiểm tra, giám sát, đôn đốc, rút kinh nghiệm, đánh giá kết quả nhận thức của học viên,… qua đó tạo sự chuyển biến rõ rệt hiệu quả trong công tác GDĐĐQN cho học viên trong Nhà trường. Cơ quan chức năng như: Phòng Chính trị, Phòng Đào tạo cùng các phòng ban khác trong Nhà trường, luôn tích cực chủ động bám sát cơ sở, nắm vững đặc điểm, tình hình thực tiễn của Nhà trường từ đó lập các chương trình, kế hoạch, báo cáo, làm tốt công tác tham mưu cho Đảng ủy, chỉ huy về công tác GDĐĐQN, tổ chức hiệp đồng chặt chẽ với các cơ quan đơn vị trong Nhà trường và phân công, giao nhiệm vụ cụ thể rõ ràng.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 105 trang tài liệu này.

Chính trong quá trình đó, các chủ thể đồng thời gắn giữa nội dung, chương trình học tập với giáo dục, định hướng, xây dựng nhân cách, thái độ, động cơ cho học viên, qua đó mỗi học viên tự rút ra những nội dung liên quan đến ĐĐQN và vận dụng vào thực tiễn hoạt động quân sự ở Nhà trường cũng như công tác sau này. Cùng với đó, nội dung, chương trình GDĐĐQN cho học viên còn được tiến hành lồng ghép thông qua các nội dung sinh hoạt, học tập, tuyên truyền, giáo dục truyền thống dân tộc, quân đội và của Nhà trường ở đơn vị, do cán bộ quản lý học viên tiến hành. Sự định hướng, nêu gương của đội ngũ cán bộ quản lý; sự tác động thường xuyên, liên tục vừa dưới dạng lý thuyết và thực tiễn là cơ sở chủ yếu nhất, qua đó làm chuyển biến nhận thức, thái độ, hành vi người học, hướng người học vươn tới chiếm lĩnh các giá trị đạo đức. Vì vậy, hoạt động GDĐĐQN cho học viên Trường SQLQ2 đạt được nhiều thành tựu nổi bật, thể hiện ở cả phương diện nhận thức và hành động của học viên.

Học viên Trường SQLQ2 là đối tượng được tuyển chọn qua các kỳ thi tuyển nên hầu hết họ luôn xác định tốt động cơ học tập, tích cực tự giác trong học tập, rèn luyện để trở thành người sĩ quan tương lai với đầy đủ phẩm chất và năng lực. Vì vậy, trong thời gian học tập, rèn luyện tại trường, họ đều nhận thức tốt tầm quan trọng của quá trình GDĐT nói chung và GDĐĐQN nói riêng ở Nhà trường. Khảo sát kết quả nhận thức của học viên ở Trường SQLQ2 cho thấy; có trên 95% học viên cho rằng, việc GDĐĐQN cho học viên ở Trường SQLQ2 là cần thiết, quan trọng, đến rất cần thiết và rất quan trọng [Phụ lục 4]. Học viên có nhận thức thức khá sâu, tương đối có hệ thống về các nguyên lý đạo đức của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của Đảng, chức năng nhiệm vụ của quân đội, Nhà trường.

Cùng với sự trưởng thành về tư tưởng, trình độ giác ngộ về các chuẩn mực, giá trị ĐĐQN trong học viên ngày càng được nâng cao, thể hiện:

Một là, đa số học viên đều có lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, với Tổ quốc, nhân dân, yêu chủ nghĩa xã hội

Học viên SQLQ2 là lớp người trẻ tuổi, sinh ra và lớn lên dưới chế độ mới, được sự quan tâm giáo dục trong các nhà trường phổ thông, các tổ chức xã hội và gia đình, được tuyển chọn về học tập và rèn luyện tại Nhà trường. Vì vậy, họ sớm có nhận thức chính trị đúng đắn, có sự giác ngộ sâu sắc lý tưởng cộng sản chủ nghĩa, mục tiêu lý tưởng chiến đấu của quân đội, bản lĩnh chính trị vững vàng. Đại đa số đều yên tâm gắn bó với quân ngũ và nghề nghiệp quân sự, tin tưởng vào thắng lợi của con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã chọn, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; có tinh thần sẵn sàng chiến đấu, hy sinh bảo vệ sự nghiệp đổi mới, bảo vệ nền độc lập, tự do của Tổ quốc, hạnh phúc của nhân dân. Thái độ, động cơ học tập rõ ràng, không bị dao động, ngả nghiêng trước những tác động tiêu cực từ môi trường xã hội, có tinh thần cảnh giác cao trước những âm mưu chống phá của các thể lực thù địch, luôn thấm nhuần tư tưởng của Bác “muốn gột sạch những vết tích xấu xa

của xã hội cũ, muốn rèn luyện đạo đức cách mạng chúng ta phải ra sức học tập, tu dưỡng, tự cải tạo để tiến bộ mãi” [35, tr.292].

Kết quả khảo sát cho thấy: 100% số ý kiến học viên đều biểu đạt có lý tưởng vững vàng, niềm tin được củng cố, 89,5% có hành vi, thái độ đúng đắn, 100% học viên có tinh thần yêu nước XHCN [Phụ lục 4]; trong các Nghị quyết của Nhà trường đều khẳng định, 100% học viên đều có nguyện vọng đứng vào hàng ngũ của Đảng Cộng sản Việt Nam, 100% sẵn sàng nhận và hoàn thành nhiệm vụ khi được giao. Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Trường Sĩ quan Lục quân 2 lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 cũng đã khẳng định: “100% cán bộ, đảng viên và quần chúng có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức, lối sống tốt, trách nhiệm cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Hằng năm có trên 90% tổ chức đoàn, trên 90% đoàn viên thanh niên, công đoàn, hội viên phụ nữ hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên. Thực hiện tốt dân chủ ở cơ sở, không để xảy ra mất dân chủ, khiếu nại, tố cáo sai quy định” [10]. Kết quả thể hiện quá trình GDĐĐQN mang lại sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức học viên, người học hướng tới lối sống tích cực, lành mạnh có mục đích, lý tưởng rõ ràng, phù hợp với xu thế phát triển của quân đội và toàn xã hội trong giai đoạn mới.

Trung với Đảng, hiếu với dân và yêu nước XHCN, còn được thể hiện ra bằng hành động thực tiễn của người học viên Trường SQLQ2 đó là: 100% quân số các học viên đều tham gia học tập và quán triệt đầy đủ Chỉ thị 05 của của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 87-CT/QUTW của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức phong cách Hồ Chí Minh; thực hành tốt các nội dung ở Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, và khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, kiên quyết đấu tranh, ngăn ngừa sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; thực hiện tốt Chỉ thị số 855- CT/QUTW ngày 12/8/2019 của Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”.

Họ tham gia ngày càng nhiều các hoạt động như: công tác dân vận giúp đỡ nhân dân những nơi vùng sâu, vùng xa, chung tay vì người nghèo, người khuyết tật,

người có hoàn cảnh khó khăn; vận động quần chúng nhân dân thực hiện tốt mọi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tham gia các hoạt động đền ơn đáp nghĩa trong ngày thương binh liệt sĩ 27/7, các hoạt động về nguồn ở Tây Ninh nơi đóng quân đầu tiên của Nhà trường, thăm các khu di tích lịch sử, Bảo tàng Hồ Chí Minh, khu tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ, bảo tàng Chiến tranh… Trong báo cáo Chính trị Trường SQLQ2 nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã thể hiện: “Trong nhiệm kỳ Trường SQLQ2 đã tổ chức tuyên truyền cho nhân dân trên địa bàn và đơn vị kết nghĩa 456 buổi/35.800 lượt người; giúp địa phương 18.091 ngày công lao động; tặng quà gia đình chính sách, khó khăn ở địa phương 10.132 phần quà. Xây tặng, hỗ trợ 46 căn nhà tình nghĩa, nhà đại đoàn kết, nhà đồng đội, ngôi nhà 100 đồng, nhà mái ấm công đoàn, nghĩa tình đồng đội; tặng quà gia đình chính sách và gia đình khó khăn 3.318 lượt…” [18]. Qua các đợt sinh hoạt chính trị và thông qua những hoạt động thực tiễn này, đã thể hiện được dấu ấn mạnh mẽ trong sự chuyển biến về nhận thức và hành động của học viên Trường SQLQ2. Học viên luôn trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, phục vụ tốt cho nhân dân và yêu mến tin tưởng vào chế độ.

Hai là, đa số học viên Trường SQLQ2 đều nêu cao tinh thần dũng cảm, sáng tạo, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao

Tham gia học tập - rèn luyện trong môi trường quân sự đầy khó khăn và gian khổ. Nhưng, cùng với lý tưởng đã chọn và sự giác ngộ sâu sắc của bản thân trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng và Bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN trong tình hình mới. Cho nên, đa số các học viên Nhà trường đều có bản lĩnh chính trị kiên định vững vàng, dũng cảm đương đầu với mọi khó khăn, thử thách trong học tập, rèn luyện, trong các bài tập tình huống, bài tập chiến đấu, dã ngoại, diễn tập, vượt sông nước, ngụy trang, trong cuộc sống và các mối quan hệ hàng ngày, kiên quyết xử lý các vấn đề một cách mau lẹ. Bên cạnh đó, ở họ luôn mang trong mình nhiệt huyết của tuổi trẻ, luôn có sự tìm tòi, sáng tạo, khám phá những điều mới mẻ; trong học tập, có nhiều sáng kiến, sáng chế, các công trình nghiên cứu khoa học ứng dụng đạt hiệu quả, phục vụ cho đơn vị và Nhà trường.

Điều này được thể hiện rõ trong hoạt động thực tiễn của người học viên đó là: Họ tham gia tích cực các hoạt động xã hội do các tổ chức Đoàn, Nhà trường phát động như mùa hè xanh, học kì quân đội, các ngày thứ bảy tình nguyện, các ngày chủ nhật xanh, hiến máu nhân đạo, tiếp sức mùa thi … Tuyên truyền và tham gia thực hiện tốt các phong trào: “Thanh niên sống đẹp, sống có ích”, “Thanh niên quân đội rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, quyết thắng”, “Thanh niên quân đội tham gia đấu tranh với các quan điểm sai trái”, “Thanh niên quân đội với văn hóa giao thông”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Xuân biên cương, tết biển đảo”; tham gia các phong trào “Thi đua đột kích”, “Thi đua quyết thắng”, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao để kỷ niệm các ngày lễ lớn của Nhà trường (27/8/1961) và của đất nước.

Đặc biệt, trong điều kiện, thiên tai, dịch bệnh Covid-19, các vấn nạn môi trường, các tệ nạn xã hội.v.v.. như hiện nay thì học viên Trường SQLQ2 luôn xung kích, đi đầu trong các hoạt động đó. Họ làm tốt công tác khắc phục, phòng chống thiên tai, chằng chéo nhà cửa giúp dân, kiên cố nơi ăn, chốn ở đơn vị công tác; làm tốt công tác tuyên truyền trong đơn vị và địa phương về thực hiện chiến dịch “5 K” trong phòng chống đại dịch Covid-19; tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện tốt công tác bảo vệ môi trường, trồng cây xanh, vệ sinh khu dân cư sạch, đẹp; tham gia phong trào “Nước ngọt nghĩa tình” trước tình trạng xâm ngập mặn ở các tỉnh miền Tây Nam Bộ; tích cực trong công tác phòng và chống các tệ nạn xã hội đang diễn ra. Kết quả của sự nhận thức và hành động thực tiễn đó, thể hiện người học viên SQLQ2 luôn dũng cảm, sáng tạo, khắc phục mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ, đáp ứng ngày càng cao của nhiệm vụ GDĐT.

Ba là, hầu hết các học viên đều có tinh thần đoàn kết, phát huy dân chủ, giữ nghiêm kỷ luật quân đội, chấp hành tốt pháp luật Nhà nước.

Được sống, học tập trong Nhà trường văn hóa quân sự lành mạnh. Với truyền thống “Trung dũng, sáng tạo, đoàn kết, kỷ luật, dạy tốt, học giỏi”. Các chủ thể, lực lượng tham gia GDĐĐQN luôn nhận thức một cách đúng đắn về vị trí, vai trò của ĐĐQN và GDĐĐQN trong việc hình thành nhân cách của người sĩ quan tương lai,

xem đó là nhiệm vụ quan trọng xuyên suốt trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ trong giai đoạn mới. Lãnh đạo, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cán bộ các cơ quan luôn tích cực, chủ động trong xây dựng môi trường văn hóa đạo đức quân sự ở Nhà trường, xây dựng tập thể quân nhân đoàn kết, gắn bó, có lối sống trong sạch, lành mạnh, có ý thức tổ chức kỷ luật tự giác, nghiêm minh. Kết quả khảo sát ý kiến của các cán bộ cơ quan, giáo viên, quản lý học viên cho thấy: có trên 90% ý kiến cho rằng việc GDĐĐQN là cần thiết và rất cần thiết; có 62,5% số cán bộ, giáo viên, quản lý học viên và 72,5% số học viên cho rằng, cấp ủy, chỉ huy các cấp, thường xuyên quan tâm tới công tác GDĐĐQN cho học viên [Phụ lục 3,4]; trách nhiệm GDĐĐQN cho học viên thuộc về cấp ủy Đảng là 66,3% ý kiến, thuộc về chính ủy, chính trị viên là 88,3%, thuộc cơ quan chính trị là 71,7% , thuộc về các giáo viên là 95,83% và thuộc về cán bộ đơn vị quản lý học viên là 97,3% ý kiến [Phụ lục 3]. Chính môi trường lành mạnh đó, đã tạo cho mọi học viên trong Nhà trường không ngừng củng cố và trau dồi các chuẩn mực ĐĐQN tốt đẹp. Ở họ luôn ý thức cao về tinh thần đoàn kết tập thể, xem đoàn kết là sức mạnh của thành công như Bác Hồ đã dạy: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công” [40, tr.119], có tinh thần tương thân, tương ái giúp đỡ nhau trong học tập, sinh hoạt, cuộc sống hàng ngày, giữ gìn và thực hiện tốt các mối quan hệ, cấp trên, cấp dưới, đồng chí, đồng đội, quân - dân. Kết quả khảo sát ý kiến của các học viên cho rằng, 100% họ đều có tinh thần đoàn kết tập thể tốt [Phụ lục 4]. Luôn phát huy tinh thần dân chủ, công bằng, công khai về các mặt chính trị, kinh tế trong đơn vị, nêu cao tính tự phê bình và phê bình trước tập thể, tham gia đóng góp ý kiến giúp đỡ đồng chí, xây dựng tập thể quân nhân vững mạnh.

Mặt khác, nhận thức về vai trò kỷ luật quân đội của học viên cũng ngày càng sâu sắc hơn do giáo dục, rèn luyện hằng ngày. Họ ý thức được chức trách của một người quân nhân trước Đảng, nhân dân, luôn chấp hành nghiêm các chủ trương, chính sách, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước; các quy định, điều lệnh, điều lệ của quân đội; các chế độ học tập công tác trong ngày, trong tuần; giữ gìn lễ tiết tác phong, quan hệ đồng chí, đồng đội, cấp trên cấp dưới đúng mực. Qua khảo sát có 95,5% ý

kiến của học viên cho rằng chỉ thỉnh thoảng mới có học viên vi phạm ĐĐQN, kỷ luật quân đội và không có tình trạng học viên vi phạm pháp luật phải xử lý trong những năm gần đây [Phụ lục 4]. Nghị quyết Đại hội Đại biểu lần thứ XIII Đảng bộ Trường SQLQ2 đã chỉ rõ: “Cấp ủy, chỉ huy các cấp đã có nhiều biện pháp quan trọng trong công tác giáo dục, quản lý và rèn luyện toàn diện học viên. Giữ nghiêm kỷ luật, xử nghiêm các trường hợp vi phạm. Đa số học viên Nhà trường có nhận thức đúng đắn về nhiệm vụ học tập, lao động và chiến đấu trong môi trường quân đội và quán triệt tốt mục tiêu yêu cầu đào tạo, luôn có động cơ, thái độ tốt, trong quá trình học tập, rèn luyện, chất lượng GDĐT ngày càng được nâng lên”[8].

Kết quả này cũng được thể hiện qua các hoạt động thực tiễn học tập, công tác hàng ngày của họ đó là. Họ tham gia hưởng ứng các phong trào: “Bạn cùng học tập” “Tuần học tập kiểu mẫu”, “Giờ học thanh niên tự quản”, “Xây dựng Nhà trường thông minh”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị thông minh”, “Nói không với tiêu cực trong thi, kiểm tra và bệnh thành tích trong giáo dục”, “Toàn đơn vị thực hiện theo điều lệnh”. Bên cạnh đó, còn tham gia đầy đủ công tác sinh hoạt, bình rèn hàng tuần, hàng tháng; sinh hoạt ngày văn hóa chính trị tinh thần, ngày pháp luật, ngày phát huy ý kiến dân chủ… Tham gia thi tìm hiểu về pháp luật do Nhà trường, tỉnh Đồng Nai và cả nước phát động, các cuộc thi điều lệnh quản lý bộ đội đạt kết quả tốt. Tham gia các hội thi, hội thao do Nhà trường, đoàn thanh niên phát động hàng năm như: Thi tìm hiểu, tuyên truyền kỷ niệm các ngày lễ lớn trong quân đội: “Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, ngày truyền thống đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, ngày chiến thắng Điện Biên phủ, ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, ngày hội Quốc phòng toàn dân, ngày thống nhất miền Nam, ngày truyền thống vẻ vang của Nhà trường”[9]. Đó là những kết quả thể hiện sự vững vàng trong nhận thức và hành động của người học viên.

Bốn là, các học viên SQLQ2 luôn có thái độ khiêm tốn, giản dị, ham học hỏi và cầu tiến bộ.

Trong những năm qua, Nhà trường đã tập trung vào giáo dục nâng cao nhận thức cho học viên những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí