Đảng Bộ Tỉnh Phú Thọ Lãnh Đạo Thực Hiện Xây Dựng Nông Thôn Mới (2008

Tiêu chí số 19: An ninh, trật tự xã hội được giữ vững.

Mỗi một xã đáp ứng được 19 tiêu chí là xã đạt tiêu chuẩn xã nông thôn mới.

Trong 19 tiêu chí, có những tiêu chí cần ưu tiên thực hiện trước như: Quy hoạch và thực hiện quy hoạch; Đào tạo (gồm đào tạo cán bộ, đào tạo lao động có đủ trình độ, chuyên môn nghiệp vụ để có đội ngũ thực hiện các nhiệm vụ trong quá trình xây dựng nông thôn mới); và Hoàn thiện các hạ tầng kinh tế xã hội (bao gồm điện, đường, trường, trạm, chợ). Đây là các nhóm tiêu chí cần phải ưu tiên thực hiện, làm nền tảng cho việc định hướng phát triển, ổn định hạ tầng kinh tế kỹ thuật và phát triển kinh tế của địa phương.

Bộ tiêu chí Quốc gia xây dựng nông thôn mới thể hiện điểm mới của xây dựng nông thôn trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Chúng ta xây dựng nông thôn theo tiêu chí, tiêu chuẩn quy định. Đây là cơ sở để các xã đánh giá thực trạng nông thôn của xã mình và xây dựng kế hoạch để phấn đấu thực hiện, khi đạt đủ 19 tiêu chí là đạt tiêu chuẩn nông thôn mới. Ngoài ra, Bộ tiêu chí cũng là cơ sở để đánh giá thi đua hàng năm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đồng thời đánh giá trách nhiệm của Lãnh đạo các cấp trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.

Chủ trương xây dựng nông thôn mới của Đảng đã được cụ thể hóa thành chương trình hành động trên cả nước. “Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010 – 2020” được Chính phủ ban hành thông qua Nghị quyết 24/2008/NQ-CP (28/10/2008). Nghị quyết xác định nhiệm vụ của Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới là: “xây dựng, tổ chức cuộc sống của dân cư nông thôn theo hướng văn minh, hiện đại, giữ gìn bản sắc văn hoá và môi trường sinh thái gắn với phát triển đô thị, thị trấn, thị tứ. Phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn phù hợp quy hoạch không gian xây dựng làng (ấp, thôn, bản), xã và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của ngành, địa phương; kết hợp giữa hỗ trợ của Nhà

nước với phát huy nội lực của cộng đồng dân cư nông thôn. Nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực và tổ chức tốt đời sống văn hoá cơ sở. Xây dựng các hình thức tổ chức sản xuất phù hợp với yêu cầu của nền nông nghiệp hiện đại, sản xuất hàng hoá gồm cả nông nghiệp và phi nông nghiệp, thực hiện "mỗi làng một nghề" [62, tr.2]. Mục tiêu cụ thể: đến năm 2015 20% số xã đạt tiêu chuẩn Nông thôn mới; năm 2020 50% số xã đạt tiêu chuẩn Nông thôn mới (theo Bộ tiêu chí Quốc gia về nông thôn mới).

Xây dựng nông thôn mới phải dựa trên các nguyên tắc: thực hiện Bộ tiêu chí Quốc gia xây dựng nông thôn mới được quy định tại Quyết định 491/QĐ-TTg (16/4/2009) của Thủ tướng Chính phủ. Xây dựng nông thôn mới theo phương châm phát huy vai trò chủ thể của cộng đồng dân cư địa phương là chính, các họat động cụ thể do chính người dân ở xã, thôn thực hiện, Nhà nước chỉ đóng vai trò hỗ trợ, ban hành các tiêu chí, quy chuẩn đã đặt ra. Xây dựng nông thôn mới được thực hiện trên cơ sở kế thừa, lồng ghép các Chương trình Mục tiêu quốc gia, chương trình hỗ trợ các mục tiêu, các dự án khác đang thực hiện trên địa bàn nông thôn. Thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới phải gắn với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, có quy hoạch và cơ chế đảm bảo thực hiện các quy hoạch xây dựng nông thôn mới đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Xây dựng trên nguyên tắc xác định đây là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Bởi chương trình liên quan đến toàn bộ các lĩnh vực đời sống, kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, y tế, môi trường… đồng thời thực hiện 19 tiêu chí cũng là nhiệm vụ chính trị của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị xã hội, đoàn thể…bởi vậy cần phải huy động toàn bộ hệ thống chính trị thực hiện xây dựng nông thôn mới. Trong đó người dân đóng vai trò chủ thể trong xây dựng nông thôn mới, tự nguyện tham gia từ các khâu ban đầu, chủ động trong việc thực thi chính sách. Nhà nước chỉ hỗ trợ, chỉ đạo, tổ chức điều hành quá trình hoạch định, thực thi chính sách, tạo hành lang pháp

lý, hỗ trợ vốn, kỹ thuật, tạo điều kiện để người dân thực hiện chương trình. Với phương châm mới này giúp cho người dân xác định được vai trò, trách nhiệm của mình trong việc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội nông thôn, xóa bỏ tâm lý trông chờ vào nhà nước như trước đây. Các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội: Mặt trận Tổ quốc, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Đòan thanh niên, Hội Cựu chiến binh có trách nhiệm tham gia xây dựng nông thôn mới. Mỗi một tổ chức đoàn thể đều có họat động riêng để thực hiện một mục tiêu chung là xây dựng nông thôn mới giàu đẹp, văn minh.

Như vậy, xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, cấp ủy đảng, chính quyền đóng vai trò chỉ đạo, điều hành quá trình xây dựng quy hoạch, đề án, kế hoạch tổ chức, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội vận động mọi tầng lớp nhân dân phát huy vai trò chủ thể trong xây dựng nông thôn mới.

Có thể bạn quan tâm!

Xem toàn bộ 128 trang tài liệu này.

Thực hiện chủ trương của Đảng, phong trào xây dựng nông thôn mới đã diễn ra sôi nổi ở khắp các địa phương trên cả nước, thu hút sự tham gia của cả cộng đồng và sau hai năm thí điểm, chương trình xây dựng nông thôn mới đã có những thành công bước đầu. Mô hình nông thôn mới đã hình thành trên thực tế tại các xã thí điểm của Trung ương và địa phương. Một số xã thí điểm đạt kết quả khá tòan diện như Hải Đường (Nam Định); Tân Thịnh (Bắc Giang); Thanh Tân, Bình Định (Thái Bình). Các mô hình này là điểm sáng thu hút sự quan tâm của các địa phương đến thăm quan, học hỏi và cũng là căn cứ để Ban chỉ đạo Trung ương rút kinh nghiệm chỉ đạo cả nước...Tuy nhiên, những thành công trên của cả nước mới chỉ là bước đầu, quá trình xây dựng nông thôn mới còn rất dài ở phía trước, còn rất nhiều khó khăn và thách thức. Bởi vậy, quan trọng hơn hết đó chính là cần sự đồng lòng, quyết tâm của cả cộng đồng, đặc biệt là vai trò của người nông dân.

Xây dựng nông thôn mới được xác định là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội trong giai đoạn hiện nay ở nước ta, chính vì vậy nó

phải có hệ thống lí luận soi đường. Quan điểm của Đảng về xây dựng nông thôn mới là sự vận dụng sáng tạo lí luận của Chủ nghĩa Mác – Lê nin vào thực tiễn ở nước ta trong giai đoạn hiện nay, hướng đến thực hiện mục tiêu cách mạng xã hội chủ nghĩa, từng bước thu hẹp dần khoảng cách giữa thành thị và nông thôn. Xây dựng nông thôn nước ta trở nên văn minh, tiên tiến hiện đại nhưng vẫn mang đậm bản sắc văn hóa và nét đẹp truyền thống của nông thôn Việt Nam.

2.2. Đảng bộ tỉnh Phú Thọ lãnh đạo thực hiện xây dựng nông thôn mới (2008 – 2014)

2.2.1. Khái quát về Đảng bộ tỉnh Phú Thọ

Tháng 3/1940 Ban cán sự tỉnh Phú Thọ ra đời, đánh dấu mốc thành lập Đảng bộ Phú Thọ. Qua từng giai đoạn phát triển, Đảng bộ tỉnh Phú Thọ ngày càng lớn mạnh và trưởng thành. Nhiệm kỳ 2010 – 2015, Đảng bộ Phú Thọ gồm: 55 đồng chí, trong đó có:

- 8 đồng chí là nữ

- 14 đồng chí công tác ở khối Đảng, đoàn thể tỉnh

- 21 đồng chí ở khối chính quyền, 3 đồng chí ở khối nội chính

- 17 đồng chí ở các huyện, thành, thị và Đảng bộ trực thuộc.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy gồm 15 đồng chí [30, tr.116-121], trong đó:

- Bí thư Tỉnh ủy: Đồng chí Nguyễn Doãn Khánh

- Phó Bí thư Tỉnh ủy: Đồng chí Hoàng Dân Mạc

- Phó Bí thư Tỉnh ủy: Đồng chí Bùi Minh Châu

Đội ngũ cán bộ, đảng viên trong Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh đều có trình độ cử nhân, thạc sĩ; trình độ lí luận chính trị cao cấp, trong độ tuổi từ 45 tuổi đến 55 tuổi, giữ các chức vụ chủ chốt trong tỉnh như Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch UBND MTTQ tỉnh, Giám đốc công an tỉnh, Giám đốc các sở, Bí thư Huyện ủy.v.v.. Trong điều kiện còn khó khăn và thách thức, nhưng Đảng bộ tỉnh đã lãnh đạo chính quyền và nhân dân trong tỉnh phát huy tốt

truyền thống đoàn kết, năng lực để hoàn thành những mục tiêu, nhiệm vụ của Đảng và Nhà nước. Nội bộ Ban chấp hành Đảng bộ đoàn kết, thống nhất. Các đồng chí Ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh là những đảng viên tiêu biểu của Đảng bộ, có lập trường tư tưởng vững vàng, có phẩm chất đạo đức, gương mẫu thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.v.v.. Cơ cấu hoạt động của Đảng bộ dần có sự đổi mới như đổi mới trong việc ban hành nghị quyết của cấp ủy, đổi mới phương thức lãnh đạo, phong cách, lề lối làm việc… Hàng năm cấp ủy tiến hành kiểm điểm phê bình, tự phê bình theo yêu cầu của cấp trên.v.v.. Qua đó đã xây dựng một Đảng bộ trong sạch, ngày càng vững mạnh, đủ sức “chèo lái” đưa địa phương vượt qua những khó khăn, thử thách trên con đường phát triển kinh tế - xã hội.

2.2.2. Chủ trương của Đảng bộ tỉnh Phú Thọ về xây dựng nông thôn mới

Nông nghiệp, nông thôn luôn là lĩnh vực được tỉnh Phú Thọ coi trọng hàng đầu, nâng cao đời sống vật chất cũng như đời sống tinh thần của người nông dân cũng là mục tiêu xuyên suốt trong các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Thực hiện Nghị quyết của Trung ương về nông nghiệp, nông thôn và xây dựng nông thôn mới, ngày 20/11/2009 Ban Chấp hành Đảng bộ tinh Phú Thọ ban hành Nghị quyết số 28-NQ/TƯ về “Phát triển nông thôn mới tỉnh Phú Thọ đến năm 2020”.

Quan điểm của tỉnh về xây dựng nông thôn mới là phải bám sát chủ trương của Nghị quyết Trung ương bảy (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. “Đảm bảo tăng trưởng với giải quyết tốt các vấn đề an sinh xã, kết hợp phát triển kinh tế với củng cố hệ thống chính trị, đảm bảo an ninh quốc phòng và bảo vệ môi trường sinh thái” [61, tr.1-2]. Xây dựng nông thôn mới cần “huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội” [61, tr.2], khơi dậy sức mạnh nội lực của người dân, để người dân là người chủ động trong việc xây dựng nông thôn. Phát triển công nghiệp, dịch vụ thương mại

nông thôn trên cơ sở phát triển nền nông nghiệp hàng hóa, gắn phát triển đô thị với công nghiệp nông thôn và xây dựng nông thôn mới nhằm thúc đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, đáp ứng tình hình mới của đất nước.[61, tr.2]

Nghị quyết đề ra mục tiêu xây dựng nông thôn mới đến năm 2020: “Phát triển kinh tế nông thôn bền vững theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tạo diện mạo mới trong nông thôn, từng bước nâng cao đời sống vật chất tinh thần của nhân dân; xây dựng đời sống văn hóa mới, tiên tiến đậm đà bản sắc văn hóa vùng Đất Tổ. Tăng cường mối liên kết, liên minh công nông trí thức; xây dựng và củng cố hệ thống chính trị vững mạnh, gắn phát triển nông thôn với đảm bảo an ninh trật tự xã hội” [61, tr.2]. Xuất phát từ thực tế phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nói chung, khu vực nông thôn nói riêng, một mặt đã có những đổi mới mang tính toàn diện: Tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt khá, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ thương mại; thu nhập, đời sống của người dân được cải thiện cả về vật chất và tinh thần, diện mạo nông thôn có nhiều thay đổi, nhưng mặt khác còn những hạn chế trong xây dựng và phát triển: Tốc độ tăng trưởng kinh tế tăng nhưng chưa tương xứng với tiềm năng của tỉnh, phát triển nông thôn thiếu quy hoạch, manh mún; cơ sở hạ tầng chưa được đầu tư thỏa đáng, dịch vụ phục vụ sản xuất và đời sống nông dân ít được quan tâm… làm cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động ở nông thôn tăng trưởng chậm và thiếu bền vững, khoảng cách giữa nông thôn và đô thị ngày càng lớn.v.v.. Chủ trương về xây dựng nông thôn mới được tỉnh đề ra đã đáp ứng yêu cầu phát triển nông nghiệp, nông thôn của tỉnh trong tình hình mới, đáp ứng được nguyện vọng của người dân trong tỉnh.

Mục tiêu cụ thể xây dựng nông thôn mới của tỉnh: Đến năm 2010 xây dựng 3 xã đạt tiêu chuẩn nông thôn mới. Giai đoạn 2011 – 2015 xây dựng 95 xã đạt tiêu chuẩn xã nông thôn mới, xây dựng ba huyện (Lâm Thao, Thanh

Thủy và Hạ Hòa) đạt tiêu chuẩn huyện nông thôn mới. Năm 2020 toàn tỉnh sẽ có 210 xã đạt tiêu chuẩn xã nông thôn mới và 100% số huyện đạt tiêu chuẩn huyện nông thôn mới [61, tr.3].

Để mục tiêu xây dựng nông thôn mới của tỉnh đạt kết quả cao, Đảng bộ tỉnh Phú Thọ đã đề ra một số nhiệm vụ và giải pháp cụ thể trên các lĩnh vực theo tinh thần Bộ tiêu chí Quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Về phát triển kinh tế: Tỉnh chú trọng tập trung phát triển những sản phẩm nông nghiệp có lợi thế, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung gắn với công nghiệp chế biến. Tăng cường ứng dụng công nghệ sinh học nhằm tạo ra sản phẩm có năng suất,chất lượng cao. Phát triển công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp trên cơ sở phát huy tiềm năng, lợi thế về nguyên liệu, lao động tại chỗ; đẩy mạnh phát triển các ngành nghề, làng nghề truyền thống ở nông thôn. Phát triển đa dạng các loại hình dịch vụ, đáp ứng yêu cầu sản xuất và đời sống ở nông thôn.[61, tr.3-4]

Về văn hóa-xã hội: Chủ trương của Đảng bộ tỉnh là phải đáp ứng các điều kiện về dạy và học ở các cấp học, các ngành học, đa dạng các loại hình đào tạo. Đảm bảo mọi người dân đều được học tập, nâng cao kiến thức, trình độ chuyên môn. Chú trọng phân luồng đào tạo sau trung học cơ sở, mở rộng quy mô dạy nghề với nhiều hình thức; đào tạo nghề cho nông dân… Củng cố, phát triển hệ thống y tế, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ y tế, nhất là cán bộ tuyến xã… Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Chỉ đạo thực hiện phong trào “mỗi thôn, bản, khu dân cư, xã có câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao”. Vận động thành lập thư viện, phòng đọc sách, báo.. ở các nhà văn hóa xã, làng, bản.[61, tr.4]

Xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn mới: Đảng bộ tỉnh đã quán triệt: cần rà soát, điều chỉnh các quy hoạch sắp xếp và ổn định dân cư, gắn với quy hoạch không gian nông thôn mới với các tiêu chí cụ thể, phù hợp với đặc điểm của từng vùng. Đầu tư xây dựng các công trình thủy lợi

theo hướng đa mục tiêu; xây dựng hệ thống đê, kè bảo vệ bờ sông, các tuyến sông lớn nhỏ gắn với phát triển giao thông. Phát triển giao thông nông thôn, giao thông nội đồng với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”. Phấn đấu 100% số xã có trục đường chính chất lượng tốt; đường thôn xóm và các trục chính nội đồng cơ bản được cứng hóa. Cải tạo và phát triển đồng bộ hệ thống lưới điện, đảm bảo cung cấp đủ điện phục vụ sinh họat, sản xuất và các họat động dịch vụ.[61, tr.4-5]

Xây dựng, bổ sung cơ chế, chính sách phát triển nông thôn mới như chính sách đất đai, chính sách thu hút đầu tư, chính sách đầu tư cho việc nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật công nghệ mới vào sản xuất; chính sách đảm bảo nguồn lực thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn: như tăng tỷ lệ đầu tư phát triển cho nông thôn, điều chỉnh cơ cấu đầu tư, tập trung đầu tư cao hơn, đảm bảo nguồn lực cho thực hiện các mục tiêu trọng điểm, hoàn thiện cơ chế chính sách đầu tư xây dựng mô hình nông thôn mới.[61, tr.5-6]

Về an ninh, trật tự nông thôn: Tỉnh chú trọng cần tập trung giải quyết các vấn đề xã hội bức xúc, giữ vững trật tự an toàn xã hội ở nông thôn. Xây dựng lực lượng công an nhân dân trong sạch, vững mạnh, nâng cao chất lượng họat động của đội ngũ công an, dân quân cấp xã. Nâng cao hiệu quả phối hợp giữa lực lượng công an, quân đội với các ban, ngành đoàn thể trong công tác vận động quần chúng tham gia phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc.[61, tr.6]

Hệ thống tổ chức chính trị xã hội nông thôn: Chủ trương của tỉnh là phải đổi mới nội dung và phương thức họat động, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các đảng bộ, chi bộ cơ sở để thực sự là hạt nhân lãnh đạo toàn diện trên địa bàn nông thôn. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng họat động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở nông thôn, thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở. Hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước